Phụng Vụ - Mục Vụ
Ca Nhập Lễ và Ca Hiệp Lễ Chúa Nhật I Mùa Vọng
Trần Văn Huyến /LM Nguyễn Hữu Triết
19:41 19/11/2018
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Tính thượng hội đồng thực tế tại Hoa Kỳ và Trung Quốc
Vũ Văn An
18:32 19/11/2018
Từ ngày Tổng Thống Trump chính thức mở cuộc chiến giao thương với Trung Quốc, không bản tin quốc tế nào lại không nhắc đến hai quốc gia này, nhất là trong những ngày tiếp theo hội nghị thượng đỉnh APEC tại Papua New Guinea, trong đó, vì Hoa Kỳ và Trung Quốc, các nước dự hội không đưa ra được một thông cáo chung nào để kết thúc hội nghị.
Hiện tượng ấy được nhà báo Sandro Magister đưa vào cả nội tình Giáo Hội Công Giáo hoàn vũ khi cùng trong một bài báo gần đây (Synodality Up in Smoke. Exercises of Pontifical Monarchy in the United States and China) ông liên kết hai giáo hội Trung Hoa và Hoa Kỳ, bề ngoài có nhiều nét khác biệt căn bản nhưng hiện cùng nói lên nỗi trớ trêu của tính thượng hội đồng (synodality) trên thực tế.
Theo ký giả trên, là gì thì là, Giáo Hội Công Giáo không hề có tính thượng hội đồng. Vì sau khi ca tụng “tính thượng hội đồng” như hoa trái nổi bật của thượng hội đồng giám mục hồi tháng Mười, và, từ năm 2013, sau khi hứa hẹn sẽ dành nhiều quyền tự trị và quyền hành cho các hội đồng giám mục, kể cả “thẩm quyền chân chính về tín lý”, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã “chặt chân chặt tay” nghị trình phiên họp toàn thể của một trong các hội đồng giám mục lớn nhất thế giới, tức Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, họp tại Baltimore từ ngày 12 tới ngày 14 tháng 11 vừa qua.
Đồng thời tại Trung Quốc, ngài đã để mặc các giám mục không thuộc thành phần của thoả thuận ngầm ký hồi tháng 9 giữa Tòa Thánh và các nhà cầm quyền tại Bắc Kinh. Đây là khoảng 30 vị giám mục vốn được gọi là “hầm trú” hay bí mật luôn ngoan cường chống lại việc chế độ kiểm soát Giáo Hội.
Tuy ở Vatican, người ta quả quyết đấy không phải là ý hướng của Đức Giáo Hoàng, nhưng việc các giám mục hầm trú cảm thấy bị Tòa Thánh bỏ rơi quả là một việc có thật, khiến Đức Hồng Y Trần Nhật Quân đích thân qua Vatican trao tận tay Đức Phanxicô một lá thư khẩn khoản xin ngài can thiệp.
Quả là hai chuyện trớ trêu của tính thượng hội đồng trên thực tế. Thực vậy, theo Magister, với các giám mục Hoa Kỳ, Đức Phanxicô hành xử như một quân vương tuyệt đối... Trái lại, ở Trung Quốc, ngài hoàn toàn im lặng trước “via crucis” (đàng thánh giá) của giáo hội gọi là hầm trú tại đất nước này, những người luôn “vác thánh giá” vì lòng trung thành với chính ngài. Magister coi sự im lặng này không những công khai mà còn thiếu hẳn bất cứ hành vi thân hữu và nâng đỡ nào bằng các phương thế tư riêng. Hơn nữa, quanh nó, còn được bao bọc bởi một sự im lặng đồng lõa của giới truyền thông Công Giáo, nhất là giới truyền thông thân cận nhất của Đức Giáo Hoàng.
Khía cạnh cuối cùng được Cha Bernardo Cervellera, thuộc Viện Giáo Hoàng Truyền Giáo Ngoại Quốc, giám đốc hãng thông tấn “Aisa News”, ghi nhận trong bài “Shame over Msgr. Shao Zhumin, the bishop kidnapped by police”.
Cha cho rằng “Tin tức về cuộc bắt giam không biết lần thứ mấy Đức Cha Thiệu Trúc Mẫn (Shao Zhuyin), giám mục Ôn Châu (Wenzhou), đã diễn ra trong im lặng. Trừ một số phương tiện truyền thông nói tiếng Tây Ban Nha và tiếng Anh, và một số trang mạng hiếm hoi nói tiếng Ý ra, dường như việc lôi cổ một giám mục, nổi tiếng ở Trung Hoa là người can đảm và đáng kính, bắt phải chịu hàng chục ngày nhồi sọ giống như thời Cách Mạng Văn Hóa, là điều không đáng đưa tin, hay đúng hơn là một điều gây khó chịu, đáng bị giữ im lặng”.
Theo Cha Cervellera, nếu Đức Cha Matteo Zuppi của Bologna mà bị quân Hồi Giáo cực đoan bắt cóc mà coi, chắc chắn báo chí sẽ cho chạy hàng tít lớn. Đàng này, Đức Cha Thiệu không phải là nạn nhân của cực đoan Hồi Giáo mà là nạn nhân của cực đoan “độc lập”: những người cực đoan này muốn thuyết phục Đức Cha rằng làm thành viên của Hội Công Giáo Yêu Nước, một Hội muốn xây dựng một giáo hội “độc lập” khỏi Tòa Thánh, là điều tốt đối với ngài, đối với Giáo Hội và đối với thế giới.
Theo quan điểm tín lý, điều Đức Bênêđíctô XVI nói trong Lá Thư gửi Người Công Giáo Trung Hoa vẫn còn đúng: tư thế của Hội Công Giáo Yêu Nước “bất tương hợp với tín lý Công Giáo”. Và trong quá khứ, rất nhiều lần, Đức Phanxicô quả quyết Lá Thư của vị tiền nhiệm “vẫn còn giá trị”.
Như thế, việc làm thành viên của Hội Công Giáo Yêu Nước hạn chế sinh hoạt của vị giám mục: bị theo dõi 24 giờ mỗi ngày; muốn đi thăm viếng mục vụ hay tiếp khách, phải xin phép; buộc phải tham dự trong nhiều tuần hay nhiều tháng các hội nghị nhồi sọ về sự tốt lành của chính sách tôn giáo của Nhà Nước.
Mặc cảm xấu hổ
Cha Cervellera tin rằng sự im lặng của truyền thông là do vì xấu hổ. Trước đây, họ quá “hồ hởi” về thoả thuận tạm đến cho rằng từ nay giáo hội Trung Hoa không còn gặp trở ngại gì nữa. Các trở ngại to lớn hiện nay “khó có thể được xưng thú”, một điều “dễ hiểu”.
Cha Cervellera cho rằng nếu ta thêm các đàn áp gần đây: đóng cửa các nhà thờ, triệt hạ các thánh giá, các tháp chuông bị san bằng, các đền thánh bị tan tành, cảnh sát cấm thiếu niên dưới 18 học giáo lý, thì ta hiểu thỏa thuận gần đây về việc bổ nhiệm giám mục tốt ở chỗ tránh được việc gia tăng các giám mục ly giáo, nhưng để nguyên vẹn tình huống trong đó Hội Công Giáo Yêu Nước và Mặt Trận Thống Nhất tin rằng họ mới là những nhà lãnh đạo thực sự của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Quốc, chứ không phải Đức Giáo Hoàng! Điều này được xác nhận bởi các bài học đang được hai bộ phận này giảng dạy tại nhiều vùng trong nước, trong đó, các linh mục và giám mục lặp lại rằng “bất chấp thoả thuận Trung Quốc – Vatican”, Giáo Hội vẫn tiếp tục “độc lập” (khỏi Đức Giáo Hoàng và Tòa Thánh).
Điều không may, theo Cha Cervellera, là vì thoả thuận “tạm thời” không được công bố, nên Trung Quốc được tự do muốn giải thích nó thế nào cũng được. Hội Công Giáo Yêu Nước buộc các linh mục và giám mục tham gia Giáo Hội “độc lập” bằng cách nói rằng “Đức Giáo Hoàng đồng ý với chúng tôi”, đến nỗi, một số người Công Giáo hầm trú cay đắng cho rằng Vatican đã bỏ rơi họ trong bão táp.
Mặc cảm tôn thờ giáo hoàng và mặc cảm tôn thờ thị trường
Ngoài xấu hổ không dám nhìn nhận thực tế ra, Cha Cervellera còn nêu thêm hai lý do khiến báo chí im lặng.
Thứ nhất là “mặc cảm tôn thờ giáo hoàng” ("papolatry complex"): vì Đức Phanxicô là người ủng hộ thoả thuận với Trung Quốc, và là người can đảm cổ vũ đối thoại với nền văn hóa Trung Hoa, nên nếu nói nhiều đến việc Trung Quốc bách hại Giáo Hội sợ xúc phạm đến ngài chăng. Nhưng há ngài không luôn nhấn mạnh tới việc ngài thích thành thực chứ không nịnh hót và đối thoại là đối thoại giữa hai bản sắc, chứ không phải dẹp bản sắc mình, và nếu bản sắc mình khiến mình tử vì đạo, thì vẫn không nên dấu diếm nó đó sao?
Thứ hai là mặc cảm “tôn thờ thị trường” ("marketolatry" complex) tức việc thần hóa thị trường Trung Quốc. Nghĩa là phải im lặng trước việc bách hại và bắt bớ vì chúng được coi là “vô nghĩa” so với chiến tranh giao thương giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ và tương lai siêu cường của Trung Đế Quốc... Trong viễn tượng này, tự do tôn giáo của một nước không được hiểu là dấu chỉ sự tốt lành của họ. Thế nhưng, ngày 5 tháng 11 vừa rồi, nhân khi gặp tổ chức World Congress of Mountain Jews, Đức Phanxicô nói rằng “tự do tôn giáo là sự thiện tối cao phải bảo vệ, một nhân quyền nền tảng, một thành lũy chống lại các đòi hỏi của chủ nghĩa tòan trị”. Thành thử, những ai thực sự muốn giao thương với Trung Quốc nên trước nhất bảo vệ tự do tôn giáo.
Hiện tượng ấy được nhà báo Sandro Magister đưa vào cả nội tình Giáo Hội Công Giáo hoàn vũ khi cùng trong một bài báo gần đây (Synodality Up in Smoke. Exercises of Pontifical Monarchy in the United States and China) ông liên kết hai giáo hội Trung Hoa và Hoa Kỳ, bề ngoài có nhiều nét khác biệt căn bản nhưng hiện cùng nói lên nỗi trớ trêu của tính thượng hội đồng (synodality) trên thực tế.
Theo ký giả trên, là gì thì là, Giáo Hội Công Giáo không hề có tính thượng hội đồng. Vì sau khi ca tụng “tính thượng hội đồng” như hoa trái nổi bật của thượng hội đồng giám mục hồi tháng Mười, và, từ năm 2013, sau khi hứa hẹn sẽ dành nhiều quyền tự trị và quyền hành cho các hội đồng giám mục, kể cả “thẩm quyền chân chính về tín lý”, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã “chặt chân chặt tay” nghị trình phiên họp toàn thể của một trong các hội đồng giám mục lớn nhất thế giới, tức Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, họp tại Baltimore từ ngày 12 tới ngày 14 tháng 11 vừa qua.
Đồng thời tại Trung Quốc, ngài đã để mặc các giám mục không thuộc thành phần của thoả thuận ngầm ký hồi tháng 9 giữa Tòa Thánh và các nhà cầm quyền tại Bắc Kinh. Đây là khoảng 30 vị giám mục vốn được gọi là “hầm trú” hay bí mật luôn ngoan cường chống lại việc chế độ kiểm soát Giáo Hội.
Tuy ở Vatican, người ta quả quyết đấy không phải là ý hướng của Đức Giáo Hoàng, nhưng việc các giám mục hầm trú cảm thấy bị Tòa Thánh bỏ rơi quả là một việc có thật, khiến Đức Hồng Y Trần Nhật Quân đích thân qua Vatican trao tận tay Đức Phanxicô một lá thư khẩn khoản xin ngài can thiệp.
Quả là hai chuyện trớ trêu của tính thượng hội đồng trên thực tế. Thực vậy, theo Magister, với các giám mục Hoa Kỳ, Đức Phanxicô hành xử như một quân vương tuyệt đối... Trái lại, ở Trung Quốc, ngài hoàn toàn im lặng trước “via crucis” (đàng thánh giá) của giáo hội gọi là hầm trú tại đất nước này, những người luôn “vác thánh giá” vì lòng trung thành với chính ngài. Magister coi sự im lặng này không những công khai mà còn thiếu hẳn bất cứ hành vi thân hữu và nâng đỡ nào bằng các phương thế tư riêng. Hơn nữa, quanh nó, còn được bao bọc bởi một sự im lặng đồng lõa của giới truyền thông Công Giáo, nhất là giới truyền thông thân cận nhất của Đức Giáo Hoàng.
Khía cạnh cuối cùng được Cha Bernardo Cervellera, thuộc Viện Giáo Hoàng Truyền Giáo Ngoại Quốc, giám đốc hãng thông tấn “Aisa News”, ghi nhận trong bài “Shame over Msgr. Shao Zhumin, the bishop kidnapped by police”.
Cha cho rằng “Tin tức về cuộc bắt giam không biết lần thứ mấy Đức Cha Thiệu Trúc Mẫn (Shao Zhuyin), giám mục Ôn Châu (Wenzhou), đã diễn ra trong im lặng. Trừ một số phương tiện truyền thông nói tiếng Tây Ban Nha và tiếng Anh, và một số trang mạng hiếm hoi nói tiếng Ý ra, dường như việc lôi cổ một giám mục, nổi tiếng ở Trung Hoa là người can đảm và đáng kính, bắt phải chịu hàng chục ngày nhồi sọ giống như thời Cách Mạng Văn Hóa, là điều không đáng đưa tin, hay đúng hơn là một điều gây khó chịu, đáng bị giữ im lặng”.
Theo Cha Cervellera, nếu Đức Cha Matteo Zuppi của Bologna mà bị quân Hồi Giáo cực đoan bắt cóc mà coi, chắc chắn báo chí sẽ cho chạy hàng tít lớn. Đàng này, Đức Cha Thiệu không phải là nạn nhân của cực đoan Hồi Giáo mà là nạn nhân của cực đoan “độc lập”: những người cực đoan này muốn thuyết phục Đức Cha rằng làm thành viên của Hội Công Giáo Yêu Nước, một Hội muốn xây dựng một giáo hội “độc lập” khỏi Tòa Thánh, là điều tốt đối với ngài, đối với Giáo Hội và đối với thế giới.
Theo quan điểm tín lý, điều Đức Bênêđíctô XVI nói trong Lá Thư gửi Người Công Giáo Trung Hoa vẫn còn đúng: tư thế của Hội Công Giáo Yêu Nước “bất tương hợp với tín lý Công Giáo”. Và trong quá khứ, rất nhiều lần, Đức Phanxicô quả quyết Lá Thư của vị tiền nhiệm “vẫn còn giá trị”.
Như thế, việc làm thành viên của Hội Công Giáo Yêu Nước hạn chế sinh hoạt của vị giám mục: bị theo dõi 24 giờ mỗi ngày; muốn đi thăm viếng mục vụ hay tiếp khách, phải xin phép; buộc phải tham dự trong nhiều tuần hay nhiều tháng các hội nghị nhồi sọ về sự tốt lành của chính sách tôn giáo của Nhà Nước.
Mặc cảm xấu hổ
Cha Cervellera tin rằng sự im lặng của truyền thông là do vì xấu hổ. Trước đây, họ quá “hồ hởi” về thoả thuận tạm đến cho rằng từ nay giáo hội Trung Hoa không còn gặp trở ngại gì nữa. Các trở ngại to lớn hiện nay “khó có thể được xưng thú”, một điều “dễ hiểu”.
Cha Cervellera cho rằng nếu ta thêm các đàn áp gần đây: đóng cửa các nhà thờ, triệt hạ các thánh giá, các tháp chuông bị san bằng, các đền thánh bị tan tành, cảnh sát cấm thiếu niên dưới 18 học giáo lý, thì ta hiểu thỏa thuận gần đây về việc bổ nhiệm giám mục tốt ở chỗ tránh được việc gia tăng các giám mục ly giáo, nhưng để nguyên vẹn tình huống trong đó Hội Công Giáo Yêu Nước và Mặt Trận Thống Nhất tin rằng họ mới là những nhà lãnh đạo thực sự của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Quốc, chứ không phải Đức Giáo Hoàng! Điều này được xác nhận bởi các bài học đang được hai bộ phận này giảng dạy tại nhiều vùng trong nước, trong đó, các linh mục và giám mục lặp lại rằng “bất chấp thoả thuận Trung Quốc – Vatican”, Giáo Hội vẫn tiếp tục “độc lập” (khỏi Đức Giáo Hoàng và Tòa Thánh).
Điều không may, theo Cha Cervellera, là vì thoả thuận “tạm thời” không được công bố, nên Trung Quốc được tự do muốn giải thích nó thế nào cũng được. Hội Công Giáo Yêu Nước buộc các linh mục và giám mục tham gia Giáo Hội “độc lập” bằng cách nói rằng “Đức Giáo Hoàng đồng ý với chúng tôi”, đến nỗi, một số người Công Giáo hầm trú cay đắng cho rằng Vatican đã bỏ rơi họ trong bão táp.
Mặc cảm tôn thờ giáo hoàng và mặc cảm tôn thờ thị trường
Ngoài xấu hổ không dám nhìn nhận thực tế ra, Cha Cervellera còn nêu thêm hai lý do khiến báo chí im lặng.
Thứ nhất là “mặc cảm tôn thờ giáo hoàng” ("papolatry complex"): vì Đức Phanxicô là người ủng hộ thoả thuận với Trung Quốc, và là người can đảm cổ vũ đối thoại với nền văn hóa Trung Hoa, nên nếu nói nhiều đến việc Trung Quốc bách hại Giáo Hội sợ xúc phạm đến ngài chăng. Nhưng há ngài không luôn nhấn mạnh tới việc ngài thích thành thực chứ không nịnh hót và đối thoại là đối thoại giữa hai bản sắc, chứ không phải dẹp bản sắc mình, và nếu bản sắc mình khiến mình tử vì đạo, thì vẫn không nên dấu diếm nó đó sao?
Thứ hai là mặc cảm “tôn thờ thị trường” ("marketolatry" complex) tức việc thần hóa thị trường Trung Quốc. Nghĩa là phải im lặng trước việc bách hại và bắt bớ vì chúng được coi là “vô nghĩa” so với chiến tranh giao thương giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ và tương lai siêu cường của Trung Đế Quốc... Trong viễn tượng này, tự do tôn giáo của một nước không được hiểu là dấu chỉ sự tốt lành của họ. Thế nhưng, ngày 5 tháng 11 vừa rồi, nhân khi gặp tổ chức World Congress of Mountain Jews, Đức Phanxicô nói rằng “tự do tôn giáo là sự thiện tối cao phải bảo vệ, một nhân quyền nền tảng, một thành lũy chống lại các đòi hỏi của chủ nghĩa tòan trị”. Thành thử, những ai thực sự muốn giao thương với Trung Quốc nên trước nhất bảo vệ tự do tôn giáo.
Tin Giáo Hội Việt Nam
Giáo xứ Đức Mẹ La Vang Fresno, California mừng lễ các Thánh Tử Đạo Việt Nam
Magarita Nguyễn Phương Lan.
18:46 19/11/2018
Hôm nay Chúa Nhật ngày 18 tháng 11 năm 2018 Giáo Xứ Đức Mẹ La Vang đã long trọng cử hành Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam do Cha Chánh Xứ Giuse Đình Toàn Victor cùng Thầy Phó tế Giuse Nguyễn Phi Hùng.
Mở đầu thánh lễ là nghi thức dâng hương do các em Thiếu Nhi Thánh Thể Đoàn Thánh Linh Fresno phụ trách để tưởng nhớ đến các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Là con cháu các anh hùng Tử Đạo Việt Nam, chúng ta trước hết tạ ơn Thiên Chúa đã cho máu các Ngài là hạt giống sinh ra mỗi người tín hữu trong đức tin. Một đức tin kiên trung, để rồi những thế hệ con cháu, là chúng ta, được hãnh diện sống đức tin của mình.
Xem Hình
Cũng trong tháng 11, Cộng Đoàn cũng không quên cầu nguyện tưởng nhớ Các Đẳng Linh Hồn. Nhớ đến những người thân yêu của chúng ta như ông bà, cha mẹ, anh chị em và bạn bè đã qua đời. Đây cũng là dịp để mỗi người hồi tâm lại và suy nghĩ về cuộc đời của mình. Sống hay chết đều có một sứ mạng đặc biệt là làm sáng danh Chúa. Và hầu như tất cả mọi người trong cộng đoàn dầu bận rộn đến đâu cũng dành một chút thời gian để đi viếng mộ và thắp một nén hương để tưởng nhớ đến người thân đã khuất của mình tại nghĩa trang Công Giáo Thánh Phêrô của Giáo Phận vào ngày 4 tháng 11 năm 2018 vừa qua.
Magarita Nguyễn Phương Lan.
Mở đầu thánh lễ là nghi thức dâng hương do các em Thiếu Nhi Thánh Thể Đoàn Thánh Linh Fresno phụ trách để tưởng nhớ đến các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Là con cháu các anh hùng Tử Đạo Việt Nam, chúng ta trước hết tạ ơn Thiên Chúa đã cho máu các Ngài là hạt giống sinh ra mỗi người tín hữu trong đức tin. Một đức tin kiên trung, để rồi những thế hệ con cháu, là chúng ta, được hãnh diện sống đức tin của mình.
Xem Hình
Cũng trong tháng 11, Cộng Đoàn cũng không quên cầu nguyện tưởng nhớ Các Đẳng Linh Hồn. Nhớ đến những người thân yêu của chúng ta như ông bà, cha mẹ, anh chị em và bạn bè đã qua đời. Đây cũng là dịp để mỗi người hồi tâm lại và suy nghĩ về cuộc đời của mình. Sống hay chết đều có một sứ mạng đặc biệt là làm sáng danh Chúa. Và hầu như tất cả mọi người trong cộng đoàn dầu bận rộn đến đâu cũng dành một chút thời gian để đi viếng mộ và thắp một nén hương để tưởng nhớ đến người thân đã khuất của mình tại nghĩa trang Công Giáo Thánh Phêrô của Giáo Phận vào ngày 4 tháng 11 năm 2018 vừa qua.
Magarita Nguyễn Phương Lan.
Giáo xứ Vĩnh Hòa: Mừng bổn mạng Hội đồng Mục vụ giáo xứ
Văn Minh
18:55 19/11/2018
“Chúng ta hãy cầu nguyện cho quý vị trong HĐMV luôn biết hy sinh và lòng can đảm, ra đi phục vụ cho Đức Kitô bằng chính đời sống của mình”.
Xem Hình
Trên đây là lời chia sẻ của cha Gioakim Lê Hậu Hán, chánh xứ giáo xứ Vĩnh Hòa, trong Thánh lễ mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam – bổn mạng của Hội đồng Mục vụ giáo xứ Vĩnh Hòa, diễn ra lúc 17g30 Chúa Nhật ngày 18.11.2018.
Thánh lễ trọng thể mừng kính Các Thánh Tử Đạo do cha xứ Gioakim Lê Hậu Hán – chủ tế. Đồng tế cùng ngài có cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt, SCJ Dòng linh mục Thánh Tâm Chúa Giêsu. Đến tham dự Thánh lễ, ngoài quý vị trong Hội đồng Mục vụ giáo xứ (HĐMVGX), còn có quý ông bà cố, quý vị cựu HĐMVGX qua các thời kì, quý vị ân nhân cùng đông đảo giáo dân trong giáo xứ.
Trước Thánh lễ, quý vị trong HĐMVGX, các em Ban Lễ sinh rước quý cha từ ngoài sân nhà thờ vào trong ngôi thánh đường hòa trong bài hát “Hào quang thiên quốc” do ca đoàn Thánh Mẫu hợp xướng.
Đầu lễ, cha xứ mời gọi cộng đoàn chiêm ngắm và học hỏi nơi Các Thánh Tử Đạo, ra đi làm chứng nhân cho Tin Mừng. Đồng thời, chúng ta hãy cầu nguyện cho quý vị trong HĐMV luôn biết hy sinh và lòng can đảm, ra đi phục vụ cho Đức Kitô bằng chính đời sống của mình.
Sau bài Tin Mừng, cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt chia sẻ: Các Thánh Tử Đạo là những con người yếu đuối mỏng dòn,và xuất thân từ nhiều nơi và có nhiều hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, các ngài có một điểm chung duy nhất là sống chết cho tình yêu của Đức Kitô,cho dù có phải chịu nhiều cực hìnhtra tấn dã man, chịu những trận đòn doi tanxương nát thịt.Như tấm gương của cha Anrê Dũng Lạc, cha Phêrô Nghi,Thánh nữ Anna Lê Thị Thành, bị ép bỏ đạo Chúa, nhưng các ngài đã quyết chí một lòng đi theo Chúa đến cùng. Các ngài đều nghĩ rằng “Thiên Chúa là trên hết, Thiên Chúa là tất cả. Lập trường của các ngài là: “Thà chết chứ không bỏ đạo, bỏ Chúa”.
Cha Vinh Sơn diễn giảng tiếp, mừng kính Các Thánh Tử Đạo VN, chúng ta hãy nhìn lại đức tin của mình, để bắt chước và noi gương đức tin của các thánh nhân, bằng cách dám hy sinh bản thân, dành thời gian đến với Chúa qua các Thánh lễ, giờ Chầu Thánh Thể, giờ đọc kinh tối trong gia đình, từ bỏ các thú vui lạc thú, danh lợi ở trần gian... để trở nên những chứng nhân cho Chúa Kitô của ngày hôm nay, và cùng nhau xây dựng Giáo hội ngày một lớn mạnh như lòng Chúa ước mong.
Sau bài giảng, cha chủ tế đã chủ sự nghi thức tuyên hứa và trao Ủy Nhiệm thư cho ông Bartôlômêô Đỗ Xuân Phương,Phó nội vụ HĐMVGX, và ông Giuse Trần Hữu Hạnh, Ban Điều hành giáo họ Mông Triệu HĐMVGX trong nhiệm kì hai năm (2018-20200).
Sau lời nguyện hiệp lễ, vị đại diện lên ngỏ lời cảm ơn quý cha, quý vị ân nhân, cùng cộng đoàn đã đến cầu nguyện và hiệp dâng Thánh lễ được sốt sắng, bó hoa tươi thắm được vị đại diện dâng lên quý cha trong tiếng pháo tay của cộng đoàn. Đáp từ, cha xứ Gioakim thay mặt cộng đoàn cảm ơn cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt, và chúc mừng bổn mạng quý vị trong HĐMVGX được nhiều hồng ân. Nhân đây, ngài cũng cảm ơn quý vị HĐMV đã cộng tác cùng ngài trong việc mời gọi bà con giáo dân trong giáo xứ đóng góp tiền của sớm mua được căn nhà giáo lý cho các em thiếu nhi có nơi học tập cùng những sinh hoạt khác trong thời qua được diễn ra tốt đẹp.
Thánh lễ kết khép lại lúc 18g30. Sau Thánh lễ, quý cha cùng quý vị HĐMVGX chụp chung tấm hình kỉ niệm ngay trên cung thánh, và tiệc mừng liên hoan diễn ra tại hoa viên trên sân chư thánh.
Xem Hình
Trên đây là lời chia sẻ của cha Gioakim Lê Hậu Hán, chánh xứ giáo xứ Vĩnh Hòa, trong Thánh lễ mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam – bổn mạng của Hội đồng Mục vụ giáo xứ Vĩnh Hòa, diễn ra lúc 17g30 Chúa Nhật ngày 18.11.2018.
Thánh lễ trọng thể mừng kính Các Thánh Tử Đạo do cha xứ Gioakim Lê Hậu Hán – chủ tế. Đồng tế cùng ngài có cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt, SCJ Dòng linh mục Thánh Tâm Chúa Giêsu. Đến tham dự Thánh lễ, ngoài quý vị trong Hội đồng Mục vụ giáo xứ (HĐMVGX), còn có quý ông bà cố, quý vị cựu HĐMVGX qua các thời kì, quý vị ân nhân cùng đông đảo giáo dân trong giáo xứ.
Trước Thánh lễ, quý vị trong HĐMVGX, các em Ban Lễ sinh rước quý cha từ ngoài sân nhà thờ vào trong ngôi thánh đường hòa trong bài hát “Hào quang thiên quốc” do ca đoàn Thánh Mẫu hợp xướng.
Đầu lễ, cha xứ mời gọi cộng đoàn chiêm ngắm và học hỏi nơi Các Thánh Tử Đạo, ra đi làm chứng nhân cho Tin Mừng. Đồng thời, chúng ta hãy cầu nguyện cho quý vị trong HĐMV luôn biết hy sinh và lòng can đảm, ra đi phục vụ cho Đức Kitô bằng chính đời sống của mình.
Sau bài Tin Mừng, cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt chia sẻ: Các Thánh Tử Đạo là những con người yếu đuối mỏng dòn,và xuất thân từ nhiều nơi và có nhiều hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, các ngài có một điểm chung duy nhất là sống chết cho tình yêu của Đức Kitô,cho dù có phải chịu nhiều cực hìnhtra tấn dã man, chịu những trận đòn doi tanxương nát thịt.Như tấm gương của cha Anrê Dũng Lạc, cha Phêrô Nghi,Thánh nữ Anna Lê Thị Thành, bị ép bỏ đạo Chúa, nhưng các ngài đã quyết chí một lòng đi theo Chúa đến cùng. Các ngài đều nghĩ rằng “Thiên Chúa là trên hết, Thiên Chúa là tất cả. Lập trường của các ngài là: “Thà chết chứ không bỏ đạo, bỏ Chúa”.
Cha Vinh Sơn diễn giảng tiếp, mừng kính Các Thánh Tử Đạo VN, chúng ta hãy nhìn lại đức tin của mình, để bắt chước và noi gương đức tin của các thánh nhân, bằng cách dám hy sinh bản thân, dành thời gian đến với Chúa qua các Thánh lễ, giờ Chầu Thánh Thể, giờ đọc kinh tối trong gia đình, từ bỏ các thú vui lạc thú, danh lợi ở trần gian... để trở nên những chứng nhân cho Chúa Kitô của ngày hôm nay, và cùng nhau xây dựng Giáo hội ngày một lớn mạnh như lòng Chúa ước mong.
Sau bài giảng, cha chủ tế đã chủ sự nghi thức tuyên hứa và trao Ủy Nhiệm thư cho ông Bartôlômêô Đỗ Xuân Phương,Phó nội vụ HĐMVGX, và ông Giuse Trần Hữu Hạnh, Ban Điều hành giáo họ Mông Triệu HĐMVGX trong nhiệm kì hai năm (2018-20200).
Sau lời nguyện hiệp lễ, vị đại diện lên ngỏ lời cảm ơn quý cha, quý vị ân nhân, cùng cộng đoàn đã đến cầu nguyện và hiệp dâng Thánh lễ được sốt sắng, bó hoa tươi thắm được vị đại diện dâng lên quý cha trong tiếng pháo tay của cộng đoàn. Đáp từ, cha xứ Gioakim thay mặt cộng đoàn cảm ơn cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bạt, và chúc mừng bổn mạng quý vị trong HĐMVGX được nhiều hồng ân. Nhân đây, ngài cũng cảm ơn quý vị HĐMV đã cộng tác cùng ngài trong việc mời gọi bà con giáo dân trong giáo xứ đóng góp tiền của sớm mua được căn nhà giáo lý cho các em thiếu nhi có nơi học tập cùng những sinh hoạt khác trong thời qua được diễn ra tốt đẹp.
Thánh lễ kết khép lại lúc 18g30. Sau Thánh lễ, quý cha cùng quý vị HĐMVGX chụp chung tấm hình kỉ niệm ngay trên cung thánh, và tiệc mừng liên hoan diễn ra tại hoa viên trên sân chư thánh.
Giáo xứ Tân Việt : Hội đồng mục vụ mừng bổn mạng
Vinh sơn Trần văn Đẩu
19:09 19/11/2018
“ Cuộc sống của các Thánh Tử Đạo Việt nam là một đời sống thánh thiện, các Ngài đã sẵn sang hy sinh bảo vệ niềm tin của mình…”. Đó là lời các thánh tử đạo Việt nam bổn mạng Giáo hội Việt nam và bổn Mạng HDMV giáo xứ Tân việt,Thánh lễ diễn ra lúc 17g Chúa Nhật 19/11/2018 tại giáo xứ Tân việt hạt Tân sơn nhì.
Xem Hình
Đúng 17g ,sau ba hồi chiêng cổ , đại diện quý chức và các đoàn thể đón cha chủ tế từ tiền sảnh thánh đường lên cung thánh bắt đầu thánh lễ.
Đầu lễ cha chủ tế nhắn nhủ với cộng đoàn : Hôm nay cùng với Giáo hội VN, giáo xứ chúng ta hân hoan mừng kính Các Thánh Tử đạo VN bổn mang Giào hội VN cach riêng bổn mạng HDMV giáo xứ , chúng ta cùng tạ ơn Chúa và chúc mừng nhau.
Chia sẻ Tin Mừng, cha chủ tế nói : Cách đây 30 năm Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phao lo II đã phong Thánh cho 117 Thánh tử đạo VN. Đây thực sự là một niềm vui , một sự hãnh diện cho đất nước vì có nhiều người tử đạo , có nhiều người sẵn sang hy sinh mạng sống để làm chứng về Đức Ki tô . Sự hào hùng hãnh diện cho chúng ta ,những người KiTo hữu thêm lớn , trách nhiệm của chúng ta là con cháu các Ngài là phải loan báo Tin mừng của Chúa cho nhiều người biết Chúa như các Thánh Tử đạo xưa .
Ngài kết luận cuộc sống của các Thánh Tử đạo là một đời sống thánh thiện , các Ngài sẵn sàng hy sinh bảo vệ các linh mục truyền giáo , và hơn nữa là bảo vệ niềm tin của mình để niềm tin ấy truyền lại cho con cháu và ơn của Chúa đến với đất nước VN thân yêu .
Thánh lễ tiếp tục với lời nguyện tín hữu và dâng của lễ.
Thánh lễ kết thúc lúc 18g. Toàn thể quý chức và các đoàn thể cùng chụp hình lưu niệm với cha chủ tế
Được biết để chuẩn bị mừng bổn mạng HDMV quý chức tân cựu và đại diện các đoàn thể đã có buổi hành hương và tĩnh tâm lúc 9g30 thứ hai 12/11/2018 tại nhà Thờ Mồ kính các Thánh Tử đạo Bà rịa thật sốt sáng.
Mừng kính các Thánh tử đạo VN xin cho chúng con là con cháu các Ngài , biết can trường sống đức tin của bậc cha ông, biết làm chứng cho Chúa bằng một đời sống hiến thân phục vụ.
Vinh sơn Trần văn Đẩu
Xem Hình
Đúng 17g ,sau ba hồi chiêng cổ , đại diện quý chức và các đoàn thể đón cha chủ tế từ tiền sảnh thánh đường lên cung thánh bắt đầu thánh lễ.
Đầu lễ cha chủ tế nhắn nhủ với cộng đoàn : Hôm nay cùng với Giáo hội VN, giáo xứ chúng ta hân hoan mừng kính Các Thánh Tử đạo VN bổn mang Giào hội VN cach riêng bổn mạng HDMV giáo xứ , chúng ta cùng tạ ơn Chúa và chúc mừng nhau.
Chia sẻ Tin Mừng, cha chủ tế nói : Cách đây 30 năm Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phao lo II đã phong Thánh cho 117 Thánh tử đạo VN. Đây thực sự là một niềm vui , một sự hãnh diện cho đất nước vì có nhiều người tử đạo , có nhiều người sẵn sang hy sinh mạng sống để làm chứng về Đức Ki tô . Sự hào hùng hãnh diện cho chúng ta ,những người KiTo hữu thêm lớn , trách nhiệm của chúng ta là con cháu các Ngài là phải loan báo Tin mừng của Chúa cho nhiều người biết Chúa như các Thánh Tử đạo xưa .
Ngài kết luận cuộc sống của các Thánh Tử đạo là một đời sống thánh thiện , các Ngài sẵn sàng hy sinh bảo vệ các linh mục truyền giáo , và hơn nữa là bảo vệ niềm tin của mình để niềm tin ấy truyền lại cho con cháu và ơn của Chúa đến với đất nước VN thân yêu .
Thánh lễ tiếp tục với lời nguyện tín hữu và dâng của lễ.
Thánh lễ kết thúc lúc 18g. Toàn thể quý chức và các đoàn thể cùng chụp hình lưu niệm với cha chủ tế
Được biết để chuẩn bị mừng bổn mạng HDMV quý chức tân cựu và đại diện các đoàn thể đã có buổi hành hương và tĩnh tâm lúc 9g30 thứ hai 12/11/2018 tại nhà Thờ Mồ kính các Thánh Tử đạo Bà rịa thật sốt sáng.
Mừng kính các Thánh tử đạo VN xin cho chúng con là con cháu các Ngài , biết can trường sống đức tin của bậc cha ông, biết làm chứng cho Chúa bằng một đời sống hiến thân phục vụ.
Vinh sơn Trần văn Đẩu
Tài Liệu - Sưu Khảo
Bước Qua Thập Tự
Nguyễn Văn Nghệ
21:25 19/11/2018
Đạo Công Giáo dưới thời vua Gia Long và những năm đầu thời vua Minh Mạng tương đối bình yên. Lệnh bắt đạo được manh nha bắt đầu từ vụ tranh nhau đất làng giữa hai làng Dương Sơn và Cổ Lão(1): “ Dương Sơn, Cổ Lão cơ cầu/ Kiện nhau giới hạn, tranh nhau đất làng/ Dương Sơn có đạo vẹn toàn/ Cổ Lão không đạo quyết toan gây thù/ Bởi lòng giận ghét phao vu/ Trước vô phủ huyện, sau vô pháp đường/ Rằng: “ Đạo ỷ thế Tây dương/ Phan Kinh đạo trưởng(2) mối giường đôi co/ Cao minh chậu úp khôn dò/ Việc đầu thời nhỏ sau to bằng trời”(3).
Theo linh mục Đặng Đức Tuấn (1806-1874) sau vụ “ Kiện nhau giới hạn, tranh nhau đất làng” đã dẫn đến việc vua Minh Mạng ban hành lệnh cấm đạo trên toàn quốc: “ Chỉ truyền cấm đạo mọi nơi/ Minh Mạng trị đời năm thứ mười ba/ Bắc Nam khắp chốn gần xa/ Đạo đường triệt hạ các cha tử hình/ Giáo nhơn ai chẳng thuận tình/ Trảm giảo lập tức lôi đình oan gia/ Ai mà thập tự bước qua/ Ấy là thiên thiện chỉ tha về nhà”.
Sự thực là sau vụ Dương Sơn, Cổ Lão, những viên chức làng Công Giáo Dương Sơn “ bị đóng gông một tháng, khi mãn hạn phải đánh 100 trượng, rồi phân phát đi làm lính ở các nơi Quảng Ngãi, Thanh Hoa(4). Ngoài ra đàn bà đàn ông ở dân ấy bị đánh roi, đánh trượng rồi tha.Đạo trưởng Phan Văn Kinh thì tâu xin xử tội giảo giam hậu, đợi lệnh, nhà thờ đạo thì dỡ đi”. Riêng đạo trưởng Phan Văn Kinh “vì là người ngoại di ở phương xa, chưa thuộc pháp độ, được gia ơn cho làm lính ở phủ Thừa Thiên, nhưng bị quản thúc nghiêm nhặt hơn và không cho ra ngoài để truyền giáo”(5)
Cho tới cuối năm Minh Mạng thứ 13, nhà vua chỉ mới ban hành những biện pháp ngăn chặn sự xâm nhập và hạn chế hoạt động của các vị Thừa sai nước ngoài (gom các Thừa sai về Kinh đô gọi là để dịch sách) chứ chưa ban hành một biện pháp chung nào chống lại đạo Công Giáo.
Tháng 11 năm Nhâm Thìn (1832) vua Minh Mạng dụ bộ Hình rằng: “ Đạo Da tô nguyên từ người Tây dương đem vào truyền bá đã lâu, dân ngu phần nhiều bị mê hoặc mà không biết hối. Thử nghĩ: cái thuyết thiên đường, tóm lại chỉ đều là chuyện hoang đường, không có bằng chứng. Hơn nữa không kính thần minh, chẳng thờ tiên tổ, rất trái với chính đạo.Thậm chí lập riêng nhà giảng tụ tập nhiều người, cám dỗ dâm ô phụ nữ, lừa gạt lấy mắt người ốm.Những việc trái luân lý, hại phong hóa, điều ấy kể ra còn nhiều, thực đã phạm đến pháp luật.Đạo ấy lại quy là tà thuật hơn đạo nào hết. Trong luật đã có điều cấm rõ ràng rồi…”
Tiếp đến vua Minh Mạng “ truyền dụ Tổng đốc, Tuần phủ các tỉnh bá cáo khắp quan, quân, dân, thứ trong hạt. Có ai trước đã trót theo đạo Da tô, nay nếu cảm phát lương tâm, biết sợ , biết hối, thì cho phép được đến bày tỏ với quan sở tại, tình nguyện bỏ đạo. Quan địa phương xét quả thành thực thì sai làm ngay tại chỗ: bước qua cây thập tự. Rồi làm tập tâu lên vua, sẽ được chuẩn cho miễn tội.Còn những nhà thờ, nhà giảng, thì ra lệnh cho hủy triệt đi.Bao nhiêu việc mê tín sai lầm trước đó đều không xét nữa. Sau phen răn bảo thiết tha này, nếu kẻ nào không chừa thói cũ còn dám lén lút tụ tập nhau, cam tâm vi phạm lệnh cấm, một khi phát giác ra thì liền trị tội nặng. Lại nghiêm cấm lũ võ biền, lại dịch và các tổng lý không được tạ sự mà nộ nạt, hống hách, bắt càn nhiễu dân. Kẻ nào vi phạm sẽ phải tội”(6).
Như vậy vào tháng 11 năm Nhâm Thân (cuối năm 1832, đầu năm 1833) lệnh bắt đạo được chính thức ban hành.Khi người Công Giáo bị bắt tới công đường, biện pháp đầu tiên là “quá khóa” (nhảy qua thập tự).
Bước qua( nhảy qua) thập tự gọi là “quá khóa” (quá khóa là âm Hán Việt. Trong chữ Hán, Quá thuộc bộ “sước” 9 nét có nghĩa là qua, vượt qua; Khóa thuộc bộ “túc” 6 nét có nghĩa là vượt qua, nhảy qua. Quá khóa có nghĩa là vượt qua, nhảy qua).
Triều đình đã “ Truyền dụ cho các quan trực tỉnh thông sức cho quân dân trong hạt biết, ai trót theo đạo Da tô, đã từng được quan cho nhảy qua thập ác xin bỏ đạo thì nay nên hối cải, hẳn không được mặt thuận lòng trái, lại theo tà giáo; ai chưa bỏ đạo thì đều đến tỉnh thành trình bày thú thật, liền cho nhảy qua thập ác, giày đạp lên 2, 3 lần, xét là do ở chân thành thì lập tức cho về”(7).
Khi bị bắt tới quan mà không chịu quá khóa: “ Tới quan truyền bảo một khi/ Hễ bay xuất giáo tao thì tha cho/ Đứa nào cứng cổ cượng co/ Dây roi có đó, nọc vồ có đây/ Bây đừng quen thói dại ngây/ Đạo Ta thời bỏ, đạo Tây lại thờ/ Khá tua cải quá bây giờ/ Bước qua thập tự ngõ nhờ ơn tha/ Chẳng nghe tao cũng xẻ da/ Phước đâu chưa thấy tội ra hằng hà”.
Bản thân Linh mục Đặng Đức Tuấn đã từng bị quan tỉnh Quảng Ngãi bắt quá khóa, nhưng do Linh mục ứng đối có tình có lý nên thoát khỏi “tấn tra” và được quan trên khen: “Sáng ngày Bố, Án(8) ngồi cao/ Đòi Tuấn vào đó, lẽ nào phải khai/ Dạy đem sách lễ ra ngoài/ Giở nơi có ảnh hình hài Chúa ta/ Quan rằng: “ Tuấn phải bước qua/ Chẳng làm thì phải tấn tra bây giờ”/ “ Bẩm ông xuống phước tôi nhờ/ Ảnh này hình Chúa tôi thờ xưa nay/ Thờ vua còn phải hết ngay/ Thờ Chúa đâu dám đạp giày thế ni?/ Ngày xưa lòng đã kính vì/ Ngày nay trở mặt đạp đi sao đành?/ Ông lớn rộng lượng thẩm tình/ Vốn tôi chẳng dám mạn khinh Triều đình”/ Bố rằng: “ Hắn nói cũng minh”/ Dạy đem sách lễ ngoài dinh trở vào”.
Những người đạo đức “linh chinh” thấy quan trên hù dọa liền bước qua thập giá xin bỏ đạo: “ Những người đạo đức linh chinh/ Lo sợ xác đất, u minh phước trời/ Vào quan chưa hỏi một lời/ Đã lo xuất giáo ở đời cho an/ Nghĩ rằng: liều mạng bước ngang/ Mai sau thỉnh thoảng sẽ toan lo liều”.
Ngoài những người “đạo đức linh chinh” quá khóa, cũng có vài đạo trưởng (linh mục) cũng quá khóa. Đại Nam thực lục cho biết: “ Còn như Phạm Văn Duyệt, Mai Văn Hiền là người nước nhà học đạo trở thành đạo trưởng, một khi chịu đạp phá thập giá mà bỏ tà đạo về chính giáo thì triều đình lập tức tha tội, nay chúng hiện ở nhà an dưỡng, hưởng trọn tuổi trời, sung sướng biết dường nào”(9).
Gioan Phạm Văn Duyệt(10) thuộc địa phận Tây Đàng Ngoài, Vincente Mai Văn Hiền(11) thuộc địa phận Đông Đàng Ngoài. Theo báo cáo của các Thừa sai là hai vị này đã được hòa giải nhưng không cho thi hành chức vụ. Theo Louvet: “ Đó là hai linh mục bản xứ duy nhất chối đạo”(12).
Nhưng theo Đại Nam thực lục còn có linh mục Nguyễn Văn Thiều tuy bước qua thập tự nhưng vẫn bị xử chém: “Tỉnh Nam Định bắt được các tên đạo trưởng Da tô là Đinh Viết Dụ, Nguyễn Văn Xuyên (đều người bản quốc)(13), sai nhảy qua thập tự, chúng đều không chịu. Quan tỉnh đem việc ấy tâu lên.Vua sai giết chết và thưởng cho kẻ tố giác 600 quan tiền. Lại có tên đạo trưởng là Nguyễn Văn Thiều lẩn trốn ở nhà dân, đào hầm ẩn thân, làm vách hai lần để giấu kinh đạo, lại làm bài “ Thán đạo ngâm” (Thở than cho đạo Da tô) dụ dỗ những kẻ theo đạo kiên tâm giữ đạo. Tỉnh phái thám bắt được.Thiều xin nhảy qua thập tự cầu tha cho tội chết.Quan tỉnh cho là tình tội của y tương đối nặng, điều mà y thỉnh cầu không phải xuất phát tự chân tâm, xin khép tội trảm quyết. Vua theo lời”(14).
Ngày 1/9/1858 Liên quân Pháp và Y Pha Nho tấn công Đà Nẵng, do nghi ngại người dân theo đạo Công Giáo: “Rằng quân Tả đạo với Tây/ Một lòng sinh sự phá rày biên cương”, cho nên vào ngày 24/9 năm Tự Đức thứ 11 (tức 30/10/1858) bộ Binh đã mật tư cho tỉnh Quảng Bình và phủ Thừa Thiên: “ Lâu nay dương di gây sự ở tấn Đà Nẵng, gian dân tả đạo ở các nơi không khỏi ngóng trông ngầm thông tin tức, cần phải xét hỏi nghiêm ngặt để dứt tuyệt mầm mống. Xét ra ở quý hạt có hai cửa quan là Quảng Bình và Hoành Sơn(15) là hai nơi quan yếu và xa cách, vậy xin chuyển sức cho các viên biền trấn thủ hai cửa quan ấy hãy chế tạo ảnh tượng Da tô và thập tự giá đặt tại cửa quan, tất cả những ai ra vào, dù nam phụ lão ấu, đều bắt bước qua lại hai, ba lần, rồi mới cho đi. Nếu ai tránh né, có vẻ không bằng lòng, không chịu bước qua, tức đúng là người gian, cho phép cứ vặn hỏi do lai, lục soát khắp thân thể, nếu gặp có sách Tây dương, đồ vật Tây đương thì giải tỉnh cứu xét trị tội không để cho bọn gian qua lại mưu đồ gây chuyện mới được(…). Nay tư cho quan tỉnh Quảng Bình tuân hành. Lại nữa (châu điểm) tư di cho phủ Thừa Thiên chuyển sức cho cửa quan Hải Vân dồng thấu” (Châu bản triều Tự Đức, Q. 94, Binh bộ, tr.33-34)(16)
Sau khi Liên quân Pháp và Y Pha Nho quay vào đánh chiếm Gia Định, vua Tự Đức đã ban dụ ra lệnh dùng các biện pháp để ngăn ngừa đạo Công Giáo ở Nam Kỳ, làm cho họ đừng đi theo, đừng buôn bán và liên lạc với giặc Pháp: Ra lệnh làm hình Chúa Giê su và cây thập tự đặt trên đường đi đến đồn giặc, để giáo dân không dám đi qua(17).
Hòa ước Nhâm Tuất (5/6/1862)được ký kết , triều đình bãi bỏ lệnh bắt đạo vào ngày 17/6 năm Nhâm Tuất ( dương lịch: Chúa Nhật 13/7/1862): “ Mười bảy tháng sáu chỉ ra/ Nam tráng đầu mục thảy tha phản hồi”. Đại Nam thực lục ghi: “Lại tha tội cho những dân xấu chưa bỏ đạo ở các hạt, lấy cớ là hòa nghị đã xong, nên bỏ lệ cấm đó. (Trừ ra những người thực có đích tình thông đồng với giặc do quan địa phương xét rõ trị tội thì không kể, còn các người bị giam hay an trí, thì những người đầu sỏ và trai tráng đều cho tha hết, ruộng vườn, gia sản, ra lính, tạp dịch các khoản đều tuân theo Dụ trước mà làm. Vì lệnh giam giữ năm trước, ở Nam Định rất nghiêm ngặt, đem chém hơn 4800 người, Nguyễn Đình Tân sợ bọn dân đạo để lòng thù oán theo giặc, xin một hạt Nam Định, hãy cứ giam giữ như cũ. Vua không cho) (18)
Thánh giá là gì mà tổ tiên chúng ta một mực hết lòng yêu mến và cung kính, thà chết chớ không bao giờ dám nhảy qua thánh giá?
Chúng ta hãy lắng nghe lời Đức Thánh Cha Gioan-Phao lô II giải thích trong ngày Quốc tế Giới Trẻ năm 2002: “ Hỡi các bạn trẻ yêu quý, qua việc tham dự chăm chỉ và nhiệt tình của các con vào việc cử hành trọng thể này, các con chứng tỏ các con không hổ thẹn vì thánh giá. Các con không sợ thánh giá Chúa Ki tô. Ngược lại các con yêu mến thánh giá và các con cung kính thánh giá, bởi vì thánh giá là dấu chỉ Đấng Cứu thế chết và sống lại vì chúng ta. Kẻ nào tin vào Chúa Giê su chịu đóng đinh và phục sinh thì ca tụng thánh giá, như bằng chứng chắc chắn Chúa là tình yêu”
Nguyễn Văn Nghệ
Giáo xứ Cây Vông- Nha Trang
Chú thich:
1- Dương Sơn, Cổ Lão: nay hai làng đều thuộc xã Hương Toàn, huyện Hương Trà. Trên đường từ Huế ra ra Văn Xá nhìn về bên tay phải, xa xa thấy tháp chuông nhà thờ Dương Sơn.
2- Phan Kinh đạo trưởng là linh mục Francois Jaccard, sinh ngày 6/9/1799 tại Pháp, tên Việt là Phan. Bị xử giảo ngày 21/9/1838 tại pháp trường Nhan Biều (bờ bắc sông Thạch Hãn, nay thuộc thôn Nhan Biều, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong).
3- Thơ trích từ tác phẩm “Đặng Đức Tuấn tinh hoa Công Giáo ái quốc Việt Nam” của Giáo sư Lam Giang Nguyễn Quang Trứ và Linh mục Hòa Tâm Võ Ngọc Nhã hợp trứ, In lần thứ nhất, Tác giả tự xuất bản, 1970.
4- Thanh Hoa: Thời Minh Mạng gọi là tỉnh Thanh Hoa, sang thời Thiệu Trị do kỵ húy tên mẹ mình là Hồ Thị Hoa, nên phải đổi thành Thanh Hóa vào tháng 7 năm Quý Mão (1843) (x. Đại Nam thực lục tập 6, Nxb Giáo dục, tr.515)
5- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, tr. 317.
6- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, tr.415-416
7- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr. 502.
8- Bố, Án: là quan Bố chánh sứ và Án sát sứ tỉnh Quảng Ngãi. Tự Đức năm thứ 13(1860) Bố chánh sứ và Án sát sứ Quảng Ngãi là Nguyễn Tăng Tín và Nguyễn Đăng Hành (x. Châu bản triều Tự Đức[1848-1883], Nxb Văn học, tr.105). Vào trước tháng 3 năm Nhâm Tuất (1862) Nguyễn Đăng Hành đã đổi vào giữ chức Bố chánh sứ tỉnh Khánh Hòa (x.Đại Nam thực lục tập 7, Nxb Giáo dục, tr. 763).Tháng 7 năm Quý Hợi (1863) Nguyễn Tăng Tín vẫn còn giữ chức Bố chánh sứ Quảng Ngãi. Riêng viên Án sát sứ cùng ngồi xử với Nguyễn Tăng Tín chưa tìm được danh tánh.
9- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr.554
10- “ Phạm Văn Duyệt là linh mục thuộc Địa phận Tây Đàng Ngoài- Thừa sai Retord trong thư viết tháng 12/1838 (APF 12 [Annales de la Propagation de la Foi], tr.514), nói đến Gioan Duyệt đã bị bề trên cấm thi hành chức vụ: “ Tên khốn nạn này, bê tha trước khi phản đạo, đã giậm lên thánh giá nhiều lần, mặc dầu giáo hữu la ó, bạn bè khuyên nhủ…Tất cả đều vô ích”. Nhưng trong phúc trình 4/3/1842, Giám mục Retord cho biết là Linh mục Duyệt đã được hòa giải và được lãnh nhận các bí tích (SOCP[ Scripture Original delle Cogregatione Particolari delle Indie Orienali] 1841-1845 fd. 463v”. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89
11-“ Mai Đạo Hiền ( Đại Nam thực lục ghi Mai Văn Hiền- TG) là linh mục thuộc Đông Đàng Ngoài- Thừa sai Hermosilla, trong thư 22/4/1839 (APF tập 12, trang 397) viết: “ Vincent Sien (có lẽ in lầm), linh mục triều 87 tuổi”. Vị linh mục này sau khi giẫm chân lên Thánh giá đã hối hận, viết thư cho linh mục Hermosilla xin tha thứ. Linh mục Hermosilla tha tội, nhưng không cho thi hành chức vụ”. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89)
12-Eugène Louvet, La Cochinchine Religieuse, tome II, p. 110 – Paris, 1883-1885. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Namtập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89.
13-Linh mục Đinh Viết Dụ, OP, bị bắt ngày 20/5/1839 tại Liễu Đề, trảm quyết ngày 26/11/1839. Linh mục Nguyễn Văn Xuyên, OP, bị bắt ngày 18/8/1839, trảm quyết ngày 26/11/1839
14- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr.583
15- Ở tỉnh Quảng Bình có hai cửa quan là Hoành Sơn quan trên Đèo Ngang và Quảng Bình quan ở Đồng Hới.
16- Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam, tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 220
17- Trung tâm nghiên cứu Quốc học, Châu bản triều Tự Đức[1848-1883],Nxb Văn học, tr. 67
18- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 7, Nxb Giáo dục, tr.780
Theo linh mục Đặng Đức Tuấn (1806-1874) sau vụ “ Kiện nhau giới hạn, tranh nhau đất làng” đã dẫn đến việc vua Minh Mạng ban hành lệnh cấm đạo trên toàn quốc: “ Chỉ truyền cấm đạo mọi nơi/ Minh Mạng trị đời năm thứ mười ba/ Bắc Nam khắp chốn gần xa/ Đạo đường triệt hạ các cha tử hình/ Giáo nhơn ai chẳng thuận tình/ Trảm giảo lập tức lôi đình oan gia/ Ai mà thập tự bước qua/ Ấy là thiên thiện chỉ tha về nhà”.
Sự thực là sau vụ Dương Sơn, Cổ Lão, những viên chức làng Công Giáo Dương Sơn “ bị đóng gông một tháng, khi mãn hạn phải đánh 100 trượng, rồi phân phát đi làm lính ở các nơi Quảng Ngãi, Thanh Hoa(4). Ngoài ra đàn bà đàn ông ở dân ấy bị đánh roi, đánh trượng rồi tha.Đạo trưởng Phan Văn Kinh thì tâu xin xử tội giảo giam hậu, đợi lệnh, nhà thờ đạo thì dỡ đi”. Riêng đạo trưởng Phan Văn Kinh “vì là người ngoại di ở phương xa, chưa thuộc pháp độ, được gia ơn cho làm lính ở phủ Thừa Thiên, nhưng bị quản thúc nghiêm nhặt hơn và không cho ra ngoài để truyền giáo”(5)
Cho tới cuối năm Minh Mạng thứ 13, nhà vua chỉ mới ban hành những biện pháp ngăn chặn sự xâm nhập và hạn chế hoạt động của các vị Thừa sai nước ngoài (gom các Thừa sai về Kinh đô gọi là để dịch sách) chứ chưa ban hành một biện pháp chung nào chống lại đạo Công Giáo.
Tháng 11 năm Nhâm Thìn (1832) vua Minh Mạng dụ bộ Hình rằng: “ Đạo Da tô nguyên từ người Tây dương đem vào truyền bá đã lâu, dân ngu phần nhiều bị mê hoặc mà không biết hối. Thử nghĩ: cái thuyết thiên đường, tóm lại chỉ đều là chuyện hoang đường, không có bằng chứng. Hơn nữa không kính thần minh, chẳng thờ tiên tổ, rất trái với chính đạo.Thậm chí lập riêng nhà giảng tụ tập nhiều người, cám dỗ dâm ô phụ nữ, lừa gạt lấy mắt người ốm.Những việc trái luân lý, hại phong hóa, điều ấy kể ra còn nhiều, thực đã phạm đến pháp luật.Đạo ấy lại quy là tà thuật hơn đạo nào hết. Trong luật đã có điều cấm rõ ràng rồi…”
Tiếp đến vua Minh Mạng “ truyền dụ Tổng đốc, Tuần phủ các tỉnh bá cáo khắp quan, quân, dân, thứ trong hạt. Có ai trước đã trót theo đạo Da tô, nay nếu cảm phát lương tâm, biết sợ , biết hối, thì cho phép được đến bày tỏ với quan sở tại, tình nguyện bỏ đạo. Quan địa phương xét quả thành thực thì sai làm ngay tại chỗ: bước qua cây thập tự. Rồi làm tập tâu lên vua, sẽ được chuẩn cho miễn tội.Còn những nhà thờ, nhà giảng, thì ra lệnh cho hủy triệt đi.Bao nhiêu việc mê tín sai lầm trước đó đều không xét nữa. Sau phen răn bảo thiết tha này, nếu kẻ nào không chừa thói cũ còn dám lén lút tụ tập nhau, cam tâm vi phạm lệnh cấm, một khi phát giác ra thì liền trị tội nặng. Lại nghiêm cấm lũ võ biền, lại dịch và các tổng lý không được tạ sự mà nộ nạt, hống hách, bắt càn nhiễu dân. Kẻ nào vi phạm sẽ phải tội”(6).
Như vậy vào tháng 11 năm Nhâm Thân (cuối năm 1832, đầu năm 1833) lệnh bắt đạo được chính thức ban hành.Khi người Công Giáo bị bắt tới công đường, biện pháp đầu tiên là “quá khóa” (nhảy qua thập tự).
Bước qua( nhảy qua) thập tự gọi là “quá khóa” (quá khóa là âm Hán Việt. Trong chữ Hán, Quá thuộc bộ “sước” 9 nét có nghĩa là qua, vượt qua; Khóa thuộc bộ “túc” 6 nét có nghĩa là vượt qua, nhảy qua. Quá khóa có nghĩa là vượt qua, nhảy qua).
Triều đình đã “ Truyền dụ cho các quan trực tỉnh thông sức cho quân dân trong hạt biết, ai trót theo đạo Da tô, đã từng được quan cho nhảy qua thập ác xin bỏ đạo thì nay nên hối cải, hẳn không được mặt thuận lòng trái, lại theo tà giáo; ai chưa bỏ đạo thì đều đến tỉnh thành trình bày thú thật, liền cho nhảy qua thập ác, giày đạp lên 2, 3 lần, xét là do ở chân thành thì lập tức cho về”(7).
Khi bị bắt tới quan mà không chịu quá khóa: “ Tới quan truyền bảo một khi/ Hễ bay xuất giáo tao thì tha cho/ Đứa nào cứng cổ cượng co/ Dây roi có đó, nọc vồ có đây/ Bây đừng quen thói dại ngây/ Đạo Ta thời bỏ, đạo Tây lại thờ/ Khá tua cải quá bây giờ/ Bước qua thập tự ngõ nhờ ơn tha/ Chẳng nghe tao cũng xẻ da/ Phước đâu chưa thấy tội ra hằng hà”.
Bản thân Linh mục Đặng Đức Tuấn đã từng bị quan tỉnh Quảng Ngãi bắt quá khóa, nhưng do Linh mục ứng đối có tình có lý nên thoát khỏi “tấn tra” và được quan trên khen: “Sáng ngày Bố, Án(8) ngồi cao/ Đòi Tuấn vào đó, lẽ nào phải khai/ Dạy đem sách lễ ra ngoài/ Giở nơi có ảnh hình hài Chúa ta/ Quan rằng: “ Tuấn phải bước qua/ Chẳng làm thì phải tấn tra bây giờ”/ “ Bẩm ông xuống phước tôi nhờ/ Ảnh này hình Chúa tôi thờ xưa nay/ Thờ vua còn phải hết ngay/ Thờ Chúa đâu dám đạp giày thế ni?/ Ngày xưa lòng đã kính vì/ Ngày nay trở mặt đạp đi sao đành?/ Ông lớn rộng lượng thẩm tình/ Vốn tôi chẳng dám mạn khinh Triều đình”/ Bố rằng: “ Hắn nói cũng minh”/ Dạy đem sách lễ ngoài dinh trở vào”.
Những người đạo đức “linh chinh” thấy quan trên hù dọa liền bước qua thập giá xin bỏ đạo: “ Những người đạo đức linh chinh/ Lo sợ xác đất, u minh phước trời/ Vào quan chưa hỏi một lời/ Đã lo xuất giáo ở đời cho an/ Nghĩ rằng: liều mạng bước ngang/ Mai sau thỉnh thoảng sẽ toan lo liều”.
Ngoài những người “đạo đức linh chinh” quá khóa, cũng có vài đạo trưởng (linh mục) cũng quá khóa. Đại Nam thực lục cho biết: “ Còn như Phạm Văn Duyệt, Mai Văn Hiền là người nước nhà học đạo trở thành đạo trưởng, một khi chịu đạp phá thập giá mà bỏ tà đạo về chính giáo thì triều đình lập tức tha tội, nay chúng hiện ở nhà an dưỡng, hưởng trọn tuổi trời, sung sướng biết dường nào”(9).
Gioan Phạm Văn Duyệt(10) thuộc địa phận Tây Đàng Ngoài, Vincente Mai Văn Hiền(11) thuộc địa phận Đông Đàng Ngoài. Theo báo cáo của các Thừa sai là hai vị này đã được hòa giải nhưng không cho thi hành chức vụ. Theo Louvet: “ Đó là hai linh mục bản xứ duy nhất chối đạo”(12).
Nhưng theo Đại Nam thực lục còn có linh mục Nguyễn Văn Thiều tuy bước qua thập tự nhưng vẫn bị xử chém: “Tỉnh Nam Định bắt được các tên đạo trưởng Da tô là Đinh Viết Dụ, Nguyễn Văn Xuyên (đều người bản quốc)(13), sai nhảy qua thập tự, chúng đều không chịu. Quan tỉnh đem việc ấy tâu lên.Vua sai giết chết và thưởng cho kẻ tố giác 600 quan tiền. Lại có tên đạo trưởng là Nguyễn Văn Thiều lẩn trốn ở nhà dân, đào hầm ẩn thân, làm vách hai lần để giấu kinh đạo, lại làm bài “ Thán đạo ngâm” (Thở than cho đạo Da tô) dụ dỗ những kẻ theo đạo kiên tâm giữ đạo. Tỉnh phái thám bắt được.Thiều xin nhảy qua thập tự cầu tha cho tội chết.Quan tỉnh cho là tình tội của y tương đối nặng, điều mà y thỉnh cầu không phải xuất phát tự chân tâm, xin khép tội trảm quyết. Vua theo lời”(14).
Ngày 1/9/1858 Liên quân Pháp và Y Pha Nho tấn công Đà Nẵng, do nghi ngại người dân theo đạo Công Giáo: “Rằng quân Tả đạo với Tây/ Một lòng sinh sự phá rày biên cương”, cho nên vào ngày 24/9 năm Tự Đức thứ 11 (tức 30/10/1858) bộ Binh đã mật tư cho tỉnh Quảng Bình và phủ Thừa Thiên: “ Lâu nay dương di gây sự ở tấn Đà Nẵng, gian dân tả đạo ở các nơi không khỏi ngóng trông ngầm thông tin tức, cần phải xét hỏi nghiêm ngặt để dứt tuyệt mầm mống. Xét ra ở quý hạt có hai cửa quan là Quảng Bình và Hoành Sơn(15) là hai nơi quan yếu và xa cách, vậy xin chuyển sức cho các viên biền trấn thủ hai cửa quan ấy hãy chế tạo ảnh tượng Da tô và thập tự giá đặt tại cửa quan, tất cả những ai ra vào, dù nam phụ lão ấu, đều bắt bước qua lại hai, ba lần, rồi mới cho đi. Nếu ai tránh né, có vẻ không bằng lòng, không chịu bước qua, tức đúng là người gian, cho phép cứ vặn hỏi do lai, lục soát khắp thân thể, nếu gặp có sách Tây dương, đồ vật Tây đương thì giải tỉnh cứu xét trị tội không để cho bọn gian qua lại mưu đồ gây chuyện mới được(…). Nay tư cho quan tỉnh Quảng Bình tuân hành. Lại nữa (châu điểm) tư di cho phủ Thừa Thiên chuyển sức cho cửa quan Hải Vân dồng thấu” (Châu bản triều Tự Đức, Q. 94, Binh bộ, tr.33-34)(16)
Sau khi Liên quân Pháp và Y Pha Nho quay vào đánh chiếm Gia Định, vua Tự Đức đã ban dụ ra lệnh dùng các biện pháp để ngăn ngừa đạo Công Giáo ở Nam Kỳ, làm cho họ đừng đi theo, đừng buôn bán và liên lạc với giặc Pháp: Ra lệnh làm hình Chúa Giê su và cây thập tự đặt trên đường đi đến đồn giặc, để giáo dân không dám đi qua(17).
Hòa ước Nhâm Tuất (5/6/1862)được ký kết , triều đình bãi bỏ lệnh bắt đạo vào ngày 17/6 năm Nhâm Tuất ( dương lịch: Chúa Nhật 13/7/1862): “ Mười bảy tháng sáu chỉ ra/ Nam tráng đầu mục thảy tha phản hồi”. Đại Nam thực lục ghi: “Lại tha tội cho những dân xấu chưa bỏ đạo ở các hạt, lấy cớ là hòa nghị đã xong, nên bỏ lệ cấm đó. (Trừ ra những người thực có đích tình thông đồng với giặc do quan địa phương xét rõ trị tội thì không kể, còn các người bị giam hay an trí, thì những người đầu sỏ và trai tráng đều cho tha hết, ruộng vườn, gia sản, ra lính, tạp dịch các khoản đều tuân theo Dụ trước mà làm. Vì lệnh giam giữ năm trước, ở Nam Định rất nghiêm ngặt, đem chém hơn 4800 người, Nguyễn Đình Tân sợ bọn dân đạo để lòng thù oán theo giặc, xin một hạt Nam Định, hãy cứ giam giữ như cũ. Vua không cho) (18)
Thánh giá là gì mà tổ tiên chúng ta một mực hết lòng yêu mến và cung kính, thà chết chớ không bao giờ dám nhảy qua thánh giá?
Chúng ta hãy lắng nghe lời Đức Thánh Cha Gioan-Phao lô II giải thích trong ngày Quốc tế Giới Trẻ năm 2002: “ Hỡi các bạn trẻ yêu quý, qua việc tham dự chăm chỉ và nhiệt tình của các con vào việc cử hành trọng thể này, các con chứng tỏ các con không hổ thẹn vì thánh giá. Các con không sợ thánh giá Chúa Ki tô. Ngược lại các con yêu mến thánh giá và các con cung kính thánh giá, bởi vì thánh giá là dấu chỉ Đấng Cứu thế chết và sống lại vì chúng ta. Kẻ nào tin vào Chúa Giê su chịu đóng đinh và phục sinh thì ca tụng thánh giá, như bằng chứng chắc chắn Chúa là tình yêu”
Nguyễn Văn Nghệ
Giáo xứ Cây Vông- Nha Trang
Chú thich:
1- Dương Sơn, Cổ Lão: nay hai làng đều thuộc xã Hương Toàn, huyện Hương Trà. Trên đường từ Huế ra ra Văn Xá nhìn về bên tay phải, xa xa thấy tháp chuông nhà thờ Dương Sơn.
2- Phan Kinh đạo trưởng là linh mục Francois Jaccard, sinh ngày 6/9/1799 tại Pháp, tên Việt là Phan. Bị xử giảo ngày 21/9/1838 tại pháp trường Nhan Biều (bờ bắc sông Thạch Hãn, nay thuộc thôn Nhan Biều, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong).
3- Thơ trích từ tác phẩm “Đặng Đức Tuấn tinh hoa Công Giáo ái quốc Việt Nam” của Giáo sư Lam Giang Nguyễn Quang Trứ và Linh mục Hòa Tâm Võ Ngọc Nhã hợp trứ, In lần thứ nhất, Tác giả tự xuất bản, 1970.
4- Thanh Hoa: Thời Minh Mạng gọi là tỉnh Thanh Hoa, sang thời Thiệu Trị do kỵ húy tên mẹ mình là Hồ Thị Hoa, nên phải đổi thành Thanh Hóa vào tháng 7 năm Quý Mão (1843) (x. Đại Nam thực lục tập 6, Nxb Giáo dục, tr.515)
5- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, tr. 317.
6- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, tr.415-416
7- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr. 502.
8- Bố, Án: là quan Bố chánh sứ và Án sát sứ tỉnh Quảng Ngãi. Tự Đức năm thứ 13(1860) Bố chánh sứ và Án sát sứ Quảng Ngãi là Nguyễn Tăng Tín và Nguyễn Đăng Hành (x. Châu bản triều Tự Đức[1848-1883], Nxb Văn học, tr.105). Vào trước tháng 3 năm Nhâm Tuất (1862) Nguyễn Đăng Hành đã đổi vào giữ chức Bố chánh sứ tỉnh Khánh Hòa (x.Đại Nam thực lục tập 7, Nxb Giáo dục, tr. 763).Tháng 7 năm Quý Hợi (1863) Nguyễn Tăng Tín vẫn còn giữ chức Bố chánh sứ Quảng Ngãi. Riêng viên Án sát sứ cùng ngồi xử với Nguyễn Tăng Tín chưa tìm được danh tánh.
9- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr.554
10- “ Phạm Văn Duyệt là linh mục thuộc Địa phận Tây Đàng Ngoài- Thừa sai Retord trong thư viết tháng 12/1838 (APF 12 [Annales de la Propagation de la Foi], tr.514), nói đến Gioan Duyệt đã bị bề trên cấm thi hành chức vụ: “ Tên khốn nạn này, bê tha trước khi phản đạo, đã giậm lên thánh giá nhiều lần, mặc dầu giáo hữu la ó, bạn bè khuyên nhủ…Tất cả đều vô ích”. Nhưng trong phúc trình 4/3/1842, Giám mục Retord cho biết là Linh mục Duyệt đã được hòa giải và được lãnh nhận các bí tích (SOCP[ Scripture Original delle Cogregatione Particolari delle Indie Orienali] 1841-1845 fd. 463v”. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89
11-“ Mai Đạo Hiền ( Đại Nam thực lục ghi Mai Văn Hiền- TG) là linh mục thuộc Đông Đàng Ngoài- Thừa sai Hermosilla, trong thư 22/4/1839 (APF tập 12, trang 397) viết: “ Vincent Sien (có lẽ in lầm), linh mục triều 87 tuổi”. Vị linh mục này sau khi giẫm chân lên Thánh giá đã hối hận, viết thư cho linh mục Hermosilla xin tha thứ. Linh mục Hermosilla tha tội, nhưng không cho thi hành chức vụ”. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89)
12-Eugène Louvet, La Cochinchine Religieuse, tome II, p. 110 – Paris, 1883-1885. Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Namtập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 89.
13-Linh mục Đinh Viết Dụ, OP, bị bắt ngày 20/5/1839 tại Liễu Đề, trảm quyết ngày 26/11/1839. Linh mục Nguyễn Văn Xuyên, OP, bị bắt ngày 18/8/1839, trảm quyết ngày 26/11/1839
14- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 5, Nxb Giáo dục, tr.583
15- Ở tỉnh Quảng Bình có hai cửa quan là Hoành Sơn quan trên Đèo Ngang và Quảng Bình quan ở Đồng Hới.
16- Dẫn lại từ Trương Bá Cần (Chủ biên), Lịch sử phát triển Công Giáo ở Việt Nam, tập II, Nxb Tôn giáo, Hà Nội, tr. 220
17- Trung tâm nghiên cứu Quốc học, Châu bản triều Tự Đức[1848-1883],Nxb Văn học, tr. 67
18- Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 7, Nxb Giáo dục, tr.780
Ảnh Nghệ Thuật
Trang Ảnh Nghệ Thuật Chiêm/Niệm/Thiền: Trời Chiều Ngoại Ô
Đặng Đức Cương
09:25 19/11/2018
Ảnh của Đặng Đức Cương
Nhìn hàng dây điện chiều tà
Nhớ về xóm cũ quê nhà thuở xưa.
(bt) .
VietCatholic TV
Giáo Hội Năm Châu 19/11/2018: Tình cảnh Giáo Hội tại Hoa Lục
Thế Giới Nhìn Từ Vatican
02:00 19/11/2018
Máy yếu hay Internet chậm xin nhấn vào nút Play bên dưới đây
Chính phủ Pakistan đang cố gắng chống lại những tin đồn cho rằng Asia Bibi đã được đưa ra nước ngoài và đã gặp Đức Thánh Cha Phanxicô.
Asia Bibi, một phụ nữ Công Giáo, đã được tha bổng sau 8 năm bị giam giữ chờ ngày hành quyết về tội phỉ báng Mohammed.
Hôm thứ Hai 12 tháng 11, ông Fawad Chaudhry, Bộ trưởng Thông tin Pakistan, đã chỉ trích “những kẻ vô trách nhiệm” tung ra các bức ảnh giả mạo.
Những hình ảnh này đã lan truyền rất nhanh trên các mạng truyền thông xã hội ở Pakistan và ngay lập tức kích động một cuộc biểu tình rất lớn trong đó những người biểu tình yêu cầu treo cổ ngay lập tức một luật sư có mặt trong những bức hình đó.
Ông Fawad Chaudhry cho biết những bức ảnh cho thấy Asia Bibi gặp Đức Giáo Hoàng Phanxicô, thực sự là hình ảnh của con gái cô được chụp cách đây hai năm. Ông khẳng định cô Bibi vẫn còn ở trong nước tại một địa điểm bí mật được chính phủ bảo vệ sau khi được đoàn tụ với gia đình trong một bối cảnh “đầy nước mắt”.
Luật sư có mặt trong những bức hình đó là ai? Là bất cứ ai. Các giáo sĩ cực đoan ghét ai thì “photoshop” người ấy vào để làm hại người ấy.
Trong một diễn biến khác, Thủ tướng Canada là ông Justin Trudeau nói với thông tấn xã AFP là chính phủ Canada đang dàn xếp với Pakistan để đưa cô Asia Bi và gia đình đi tị nạn tại Canada.
2. Công an Trung Quốc bắt 4 linh mục hầm trú
Bốn linh mục thuộc Giáo Hội Công Giáo hầm trú ở tỉnh Hà Bắc của Trung Quốc đã bị công an Trung Quốc giam giữ đưa đi học tập cải tạo.
Bản tin của Asia News hôm 5 tháng 11 cho biết các ngài bị bắt để cán bộ “truyền bá chính sách tôn giáo của chính phủ Trung Quốc” vì cho đến nay các ngài vẫn tiếp tục từ chối ghi danh vào Hiệp hội Công Giáo Yêu nước.
Trong số 4 linh mục bị bắt có hai vị thuộc giáo phận Tuyên Hoá và hai vị còn lại thuộc giáo phận Tây Loan Tử.
Trong khi đó, Asia News ghi nhận hàng loạt các nhà thờ Công Giáo tại các tỉnh Hà Bắc, Hà Nam, Quý Châu, Thiểm Tây và Sơn Đông đã bị triệt hạ sau khi thỏa thuận Vatican - Trung Quốc được ký kết hôm 22 tháng 9.
Thỏa thuận trên đã được ký kết trong bối cảnh người Công Giáo Trung Quốc và các nhóm tôn giáo thiểu số khác, đáng chú ý là những người Hồi giáo Tân Cương, đang phải chịu đựng một sự đàn áp gay gắt nhất trong nhiều thập kỷ qua. Nghiêm trọng nhất là việc Trung Quốc giam giữ một triệu người Tân Cương trong các trại cải tạo tẩy não, một hành động có thể cấu thành các tội ác chống lại nhân loại.
Ký kết thỏa hiệp với một thế lực tàn bạo như thế, Tòa Thánh đã bị các nhóm nhân quyền trên thế giới phê phán mạnh mẽ. Một số nhà lãnh đạo Giáo Hội cũng lên tiếng chỉ trích, bao gồm cả Đức Hồng Y Trần Nhật Quân, giám mục hiệu tòa của Hương Cảng.
3. Công an Trung Quốc bắt giữ Đức Cha Phêrô Thiệu Chúc Mẫn
Lúc 9 giờ sáng thứ Sáu 9 tháng 11, công an Trung Quốc đã bắt giữ Đức Cha Phêrô Thiệu Chúc Mẫn, Giám Mục Ôn Châu, thuộc tỉnh Chiết Giang, và nói với giáo dân họ mời ngài đi “làm việc” từ “10 đến 15 ngày”.
Lần nào công an Trung Quốc cũng nói như thế nhưng lần cuối cùng ngài bị bắt là vào là tháng 5 năm 2017, và chỉ được thả ra sau 7 tháng đưa đi biệt tích. “Làm việc” có nghĩa là thẩm vấn và ép buộc học tập ý thức hệ cộng sản.
Các tín hữu của giáo phận đã mời gọi tất cả các cộng đồng và Giáo Hội trên thế giới cầu nguyện cho vị Giám Mục của họ.
Đức Cha Phêrô Thiệu Chúc Mẫn, 55 tuổi, thuộc về cộng đoàn thầm lặng, không được bọn cầm quyền Trung Quốc công nhận, nhưng ngài được Tòa Thánh công nhận là Giám Mục Ôn Châu. Trong hai năm qua, ngài đã bị công an cộng sản bắt ít nhất 5 lần. Lần cuối cùng là vào hồi tháng 5 năm 2017.
Là một giám mục “thầm lặng”, trong thời gian bị bắt, ngài bị ép buộc phải gia nhập vào Hiệp hội Công Giáo Yêu nước. Nhưng Đức Cha Phêrô từ chối vì ngài khẳng định rằng trong thư gửi cho người Công Giáo Trung Quốc vào năm 2007, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã thẳng thừng phê phán Hiệp hội là “hoàn toàn không phù hợp với tín lý Công Giáo”.
Chính vì thế, Đức Cha Phêrô cũng được sự kính trọng của cộng đoàn công khai ở Ôn Châu. Giáo phận Ôn Châu có khoảng 130 nghìn tín hữu, với hơn 80 nghìn là thành viên của cộng đoàn thầm lặng. Hiện nay, tòan giáo phận có linh mục 70, chia đều giữa hai cộng đoàn. Trong nhiều thập niên, Giáo hội tại Ôn Châu đã bị chia rẽ. Nhưng trong vài năm trở lại hai cộng đoàn vẫn thường làm việc cùng nhau.
Tại Ôn Châu, ngay cả các linh mục chính thức cũng bị hạn chế và kiểm soát. Trong tháng các linh hồn các linh mục chính thức bị cấm không được viếng thăm lăng mộ của một số linh mục và giám mục thầm lặng, là những vị được mọi tín hữu kính ngưỡng; đặc biệt là phần mộ của Đức Cha Vinh Sơn Chu Duy Phương. Đức Cha Vinh Sơn qua đời năm 2016. Mộ phần của ngài thường xuyên bị phá phách.
Vào các ngày Chúa Nhật, công an cộng sản rảo quanh các nhà thờ cấm các trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi vào các thánh đường và cấm triệt để các lớp giáo lý ngày Chúa Nhật.
Sau khi thỏa thuận giữa Trung Quốc và Vatican về việc bổ nhiệm các giám mục được ký kết hôm 22 tháng 9, cộng sản đã tăng cường kiểm soát và đàn áp các cộng đoàn thầm lặng, và nhắc lại trong các cuộc họp với các giáo sĩ chính thức rằng Giáo hội Trung Quốc vẫn “độc lập”, bất chấp thỏa thuận này.
4. Đức Hồng Y Trần Nhật Quân trao tận tay Đức Thánh Cha lá thư về tình trạng của Giáo Hội tại Hoa Lục sau thỏa thuận Vatican- Trung Quốc
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân đã bay sang Rôma và trao một lá thư dài 7 trang cho Đức Thánh Cha Phanxicô để lưu ý ngài về cuộc khủng hoảng mà Giáo Hội thầm lặng ở Trung Quốc phải đối diện sau thỏa thuận Vatican - Trung Quốc được ký hôm 22/9.
Hôm 8 tháng 11, Đức Hồng Y nguyên Tổng Giám Mục Hương Cảng nói với ucanews.com rằng các giáo sĩ thuộc Giáo Hội thầm lặng đã khẩn thiết kêu cầu ngài lên tiếng sau khi Vatican ký thỏa thuận với Trung Quốc về việc bổ nhiệm các giám mục.
Đức Hồng Y cho biết:
“Các linh mục nói rằng các quan chức đã buộc các ngài phải ra công khai, phải tham gia Hiệp hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc và xin giấy chứng nhận linh mục với lý do là giáo hoàng đã ký thỏa thuận tạm thời Trung Quốc -Vatican”.
Theo Đức Hồng Y, thỏa thuận này đã không được công bố, nên anh chị em trong Giáo Hội thầm lặng không biết họ nên làm gì.
“Một số linh mục đã từ bỏ việc mục vụ, và một số linh mục khác đã biến mất vì các ngài không biết phải làm gì và rất bất bình. Thỏa thuận này không được tiết lộ, và họ không biết liệu các quan chức có nói đúng hay không”.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân nói rằng Giáo hội Trung Quốc đang phải đối diện với một cuộc đàn áp mới và Tòa Thánh đã giúp Đảng Cộng sản Trung Quốc đàn áp cộng đồng thầm lặng.
Đức Hồng Y đã bay sang Rôma và lưu lại đó từ ngày 29 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11 để trao bức thư của ngài cho Đức Giáo Hoàng. Ngài tâm sự: “Tôi muốn nói chuyện với Đức Giáo Hoàng một lần nữa và hy vọng ngài sẽ xem xét lại, nhưng đây có thể là lần cuối cùng”.
Trong bức thư của mình, Đức Hồng Y cho biết các cán bộ địa phương đã tịch thu tiền dâng cúng của các nhà thờ thầm lặng, gây phiền hà cho thân nhân các giáo sĩ, bắt họ đi tù và thậm chí trong quá khứ nhiều người đã phải mất mạng sống vì đức tin.
“Nhưng Tòa Thánh không ủng hộ họ và coi họ là những kẻ gây ra vấn đề, ám chỉ họ gây rắc rối và không ủng hộ sự hiệp nhất. Đây là điều khiến họ đau đớn nhất”, Đức Hồng Y nhận xét.
Bức thư cũng nói rằng Giáo hội Trung Quốc không có quyền tự do bầu các giám mục.
“Đức Giáo Hoàng đã nói rằng các tín hữu của Giáo hội Trung Quốc phải là những vị tiên tri và đôi khi chỉ trích chính phủ. Tôi cảm thấy rất ngạc nhiên khi ngài chẳng hiểu gì về tình hình của Giáo hội Trung Quốc”.
Vào ngày 26 tháng Chín, bốn ngày sau khi thỏa thuận tạm thời được ký, Đức Giáo Hoàng đã viết một thông điệp cho các tín hữu Công Giáo tại Trung Quốc cũng như trên toàn thế giới giải thích lý do ký thỏa thuận: đó là để thúc đẩy việc công bố Tin Mừng, và thiết lập sự thống nhất trong cộng đồng Công Giáo ở Trung Quốc.
Ngoài ra, sau chuyến viếng thăm mục vụ của mình tới Lithuania, Latvia và Estonia từ ngày 2-25 tháng 9, Đức Giáo Hoàng đã nói với giới truyền thông trên chuyến bay trở về Rôma của ngài rằng mọi người nên “tôn vinh những người chịu khổ vì đức tin”, đặc biệt là ở ba nước đó dưới tay Đức quốc xã và Cộng sản.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân nói với ucanews.com rằng những lời của Đức Giáo Hoàng khiến ngài cảm thấy rằng “Đức Thánh Cha dường như không biết rằng lịch sử của các quốc gia này cũng là lịch sử của Giáo hội Trung Quốc và tình hình hiện tại vẫn đang diễn ra như vậy.” Ngài nghi ngờ rằng Đức Giáo Hoàng đã bị lừa dối bởi những người xung quanh ngài là những người không nói cho gài biết tình hình thực tế mà Giáo Hội tại Trung Quốc phải đối mặt.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân đặc biệt chỉ trích Đức Hồng Y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, là người đã thương lượng với chính phủ Trung Quốc.
“Ngài rất có kinh nghiệm. Ngài cũng biết rõ khuôn mặt tàn bạo của Trung Quốc và biết rõ họ là những kẻ ngang ngược vô lý. Ngài không tin vào phía Trung Quốc nhưng ngài sử dụng họ để đạt được mục đích thiết lập quan hệ ngoại giao”.
Đức Hồng Y Quân nhắc lại rằng bức thư Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16 viết cho Giáo hội Trung Quốc đã bị thao túng khỏi bối cảnh, đặc biệt là về sự tồn tại của Giáo Hội thầm lặng.
Ngài nói: “Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16 không nói về sự bất thường của chính Giáo Hội thầm lặng, nhưng nói rằng tình hình ở Trung Quốc là không bình thường. Sự can thiệp của chính phủ có nghĩa là Giáo Hội không thể thuần khiết và điều đó dẫn đến những bất thường, vì vậy các giám mục, linh mục và tín hữu phải chọn con đường thầm lặng.”
Khi chính phủ Trung Quốc vẫn can thiệp vào công việc của Giáo Hội, và các tín hữu muốn giữ đức tin của họ trong sạch, thì không thể yêu cầu các Giáo Hội chính thức và Giáo Hội thầm lặng hợp nhất.
Đức Hồng Y kết luận rằng:
“Giới hạn cuối cùng của chúng tôi là Đức Giáo Hoàng. Chúng tôi không thể tấn công ngài. Nếu Đức Giáo Hoàng sai lầm lần này, tôi hy vọng ngài sẽ thừa nhận sai lầm của mình; nếu ngài không thừa nhận, tôi hy vọng rằng vị Giáo Hoàng tương lai sẽ chỉ ra sai lầm. Nhưng trên hết, nó vẫn là quyết định cuối cùng của Đức Giáo Hoàng. Nếu không như thế, thì không đúng nguyên tắc, vì thế anh chị em ở đại lục đừng nên nổi loạn”.
Trước đó, vào tháng Giêng năm nay, Đức Hồng Y cũng đã trao cho Đức Thánh Cha một lá thư, bày tỏ những lo ngại về việc Tòa Thánh yêu cầu hai giám mục được Tòa Thánh công nhận phải bước sang một bên để nhường chỗ cho các giám mục bất hợp pháp.
5. Tuyên bố của các chính trị gia và trí thức Công Giáo Anh về thỏa thuận Vatican - Trung Quốc
Ngày 22 tháng 9 vừa qua, Tòa Thánh đã ký một thỏa thuận tạm thời với Trung Quốc. Trước và ngay sau khi ký thỏa thuận, Trung Quốc đã thực hiện hàng loạt các vi phạm tự do tôn giáo và nhân quyền đối với các tín hữu Công Giáo và các tín hữu của các tôn giáo khác.
Các chính trị gia, và trí thức Công Giáo Anh bày tỏ âu lo rằng khi ký kết hiệp định với một thế lực khét tiếng là tàn bạo như thế, Giáo Hội đang đánh mất đi tư cách là thẩm quyền luân lý của thế giới.
Trong số những người ký tên, có những người rất có ảnh hưởng trong đời sống chính trị tại Anh như Sir David Amess, một dân biểu kỳ cựu từ tháng 6 năm 1983 cho đến nay, hay bà Kathy Sinnott là thành viên Quốc Hội Âu Châu, và Giáo sư David Paton.
Toàn văn tuyên bố như sau:
Chúng tôi những người ký tên dưới đây, viết tuyên bố này để bày tỏ sự thất vọng sâu sắc của chúng tôi trước việc Tòa Thánh gần đây đã thương thảo một “thỏa thuận tạm thời” với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Trong khi những lời lẽ chính thức của thỏa thuận này chưa được công bố, tất cả các dấu chỉ hiện nay cho thấy chính phủ công khai xưng mình là vô thần của Trung Quốc đã được trao một vai trò trong việc lựa chọn các giám mục Công Giáo. Tệ hại hơn nữa, thỏa thuận này diễn ra trong triều đại của Chủ tịch Tập Cận Bình, khi mà người Công Giáo Trung Quốc và các nhóm tôn giáo thiểu số khác, đáng chú ý là những người Hồi giáo Tân Cương, đang phải chịu đựng một sự đàn áp gay gắt nhất trong nhiều thập kỷ qua.
Ủy ban Điều hành Quốc Hội Hoa Kỳ trong báo cáo hàng năm về Trung Quốc đã cảnh báo rằng việc Trung Quốc giam giữ một triệu người Tân Cương trong các trại cải tạo tẩy não “có thể là vụ giam giữ lớn nhất một dân tộc thiểu số kể từ Thế chiến II, và điều này có thể cấu thành các tội ác chống lại loài người”.
Các nhà chức trách Trung Quốc cũng tiếp tục quấy rối, bắt bớ, hoặc giam giữ vô thời hạn và biệt tích một số giáo sĩ Công Giáo hàng đầu, bao gồm cả các Đức Cha Giuliô Giả Chí Quốc và Đức Cha Phêrô Thiệu Chúc Mẫn trong năm qua.
Tháng 5 năm 2018, các giám mục do nhà nước áp đặt của Hiệp hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc (CCPA) đã thông qua một kế hoạch 5 năm nhằm “Trung Hoa Hóa” Công Giáo ở Trung Quốc, có nghĩa là bắt buộc niềm tin Kitô của Công Giáo phải tùng phục ý thức hệ chính trị của nhà cầm quyền Trung Quốc.
Từ năm 2017, các nhà thờ ở Hà Nam, Giang Tây, Chiết Giang, Liêu Ninh và Hà Bắc đã bị buộc phải hủy bỏ các biểu ngữ và hình ảnh có nội dung là các thông điệp tôn giáo, phải treo cờ Cộng sản Trung Quốc, và hát quốc ca trước các buổi lễ. Trẻ em thậm chí bị cấm không được đến nhà thờ. Chỉ tính riêng ở Hà Nam thôi, đã có hàng trăm Kitô hữu bị bắt và Kinh Thánh của họ bị tịch thu, hơn 20 nhà thờ đã bị phá hủy, và hàng trăm thánh giá và các biểu tượng Kitô khác đã bị gỡ bỏ hoặc phá hủy.
Trong bối cảnh vi phạm nhân quyền trầm trọng, và bản chất áp bức của chế độ Tập Cận Bình, không có gì ngạc nhiên khi ta thấy lòng dạ xấu xa của chính phủ Trung Quốc được phơi bày nơi sự hủy diệt gần đây hai đền thánh kính Đức Mẹ của Công Giáo tại Hoa Lục kể từ sau khi ký kết thỏa thuận. Tất cả điều này là điềm báo đáng lo ngại cho hiệp ước Trung Quốc -Vatican như đã từng xảy ra trong các thỏa thuận của Tòa Thánh với các chế độ độc tài toàn trị Âu châu vào đầu thế kỷ 20.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân đã cáo buộc Vatican đưa đàn chiên của mình vào miệng của chó sói. Phán xét của lịch sử có thể còn nặng nề hơn thế nữa.
6. Sứ Điệp Của Đức Thánh Cha Nhân Ngày Thế Giới Người Nghèo Lần II Chúa Nhật XXXIII Thường Niên 18/11/2018
“Người nghèo này kêu lên, và Chúa lắng nghe họ” (Tv 33,7)
Những lời của Vịnh gia trở thành lời của chính chúng ta khi chúng ta đi gặp những hoàn cảnh đau khổ và loại trừ khác nhau mà rất nhiều anh chị em chúng ta đang sống, những người mà chúng ta thường quen gắn nhãn là “người nghèo”. Vịnh gia không phải là người xa lạ với đau khổ; hoàn toàn ngược lại. Ngài có kinh nghiệm trực tiếp về đói nghèo và biến nó thành một bài ca ngợi và tạ ơn Chúa. Đối với chúng ta đang quan tâm đến nhiều hình thức nghèo khổ khác nhau, Thánh vịnh này cho phép chúng ta ngày hôm nay biết ai là những người thực sự nghèo khổ. Nó giúp chúng ta mở mắt để nhìn thấy họ, nghe tiếng than khóc của họ và nhận ra nhu cầu của họ.
Ngay từ đầu chúng ta được nói cho biết rằng Chúa lắng nghe người nghèo đang kêu lên Ngài; Ngài đối xử tốt với những ai tìm nơi trú ẩn trong Ngài, khi trái tim của họ bị vỡ nát bởi buồn phiền, cô đơn và loại trừ. Chúa lắng nghe những con người dù bị khinh dể trong phẩm giá của mình, vẫn tìm thấy sức mạnh để tìm kiếm nơi Ngài ánh sáng và sự ủi an. Ngài lắng nghe những người bị bức hại nhân danh một thứ công lý sai lầm, bị áp bức bởi những chính sách không xứng tầm với tên gọi, và kinh hoàng bởi bạo lực, nhưng biết rằng Thiên Chúa là Đấng Cứu độ của họ. Điều nổi bật nhất từ lời cầu nguyện này là sự buông bỏ và tín thác vào một người Cha có thể lắng nghe và thấu hiểu. Cùng những dòng này, chúng ta có thể đánh giá cao hơn ý nghĩa của lời nói của Chúa Giêsu: “Phúc thay những ai có tinh thần khó nghèo, vì Nước Trời là của họ” (Mt 5,3).
Chính kinh nghiệm độc đáo này, và theo nhiều cách, tuy không xứng đáng và không thể diễn đạt hoàn toàn được, mà chúng ta muốn chia sẻ, trước tiên với những người, như Vịnh gia, nghèo khổ, bị từ khước và bị gạt ra bên lề. Không ai lại cảm thấy bị loại trừ khỏi tình yêu của Chúa Cha, đặc biệt là trong một thế giới thường trình bày sự giàu có như là mục tiêu hàng đầu và khép kín vào chính mình.
2. Thánh vịnh 33 sử dụng ba động từ để mô tả người nghèo trong mối quan hệ với Thiên Chúa. Trước hết, tiếng “kêu”. Nghèo đói không thể tóm tắt trong một từ; nó trở thành tiếng kêu lên trời và thấu tận Thiên Chúa. Tiếng kêu của người nghèo thể hiện điều gì, nếu không phải là nỗi đau khổ và sự cô độc của họ, sự thất vọng và niềm hy vọng của họ? Chúng ta có thể tự hỏi làm sao lời cầu xin của họ, vang lên trước tôn nhan Thiên Chúa, lại có thể không đến được tai của chúng ta, hoặc để mặc chúng ta lạnh lùng và thờ ơ. Vào Ngày Quốc tế hướng về Người nghèo này, chúng ta được kêu gọi thực hiện một cuộc kiểm điểm lương tâm nghiêm túc, để xem liệu chúng ta có thật sự có khả năng nghe tiếng kêu của người nghèo không.
Để nghe tiếng nói của họ, điều chúng ta cần là sự thinh lặng của những người sẵn sàng lắng nghe. Nếu chúng ta nói quá nhiều, chúng ta sẽ không thể nghe thấy chúng. Đôi khi tôi sợ rằng nhiều sáng kiến, đáng phục và tự nó là cần thiết, có nghĩa nhiều hơn là để thoả mãn những người thực hiện chúng hơn là để đáp trả tiếng kêu thực sự của người nghèo. Nếu đây là trường hợp, tiếng kêu của người nghèo vang lên, nhưng phản ứng của chúng ta không phù hợp và chúng ta không thể cảm thông với tình trạng của họ. Chúng ta bị mắc kẹt trong một nền văn hóa khiến chúng ta nhìn vào trong gương và nuông chiều chính mình, khiến chúng ta nghĩ rằng một cử chỉ vị tha là đủ, mà không cần phải trực tiếp tham gia.
3. Động từ thứ hai là “trả lời”. Vịnh gia nói với chúng ta rằng Chúa không chỉ lắng nghe tiếng kêu của người nghèo, mà còn trả lời. Câu trả lời của Ngài, như được thấy trong toàn bộ lịch sử cứu độ, là âu yếm chia sẻ số phận người nghèo. Điều đó đã xảy ra khi Ápram nói với Thiên Chúa về ước mong có con nối dõi, mặc dù sự thực là ông và Sarah vợ ông, đã già nua và không có con (xem Sáng thế Ký 15,1-6). Điều đó đã xảy ra khi Môisê, đứng trước một bụi cây rực cháy mà không bị tiêu rụi, đã nhận được sự mặc khải về danh Thiên Chúa và sứ vụ giải phóng dân Chúa khỏi Ai Cập (Xh 3,1-15). Đây cũng là trường hợp trong khi Israel lang thang trong sa mạc, bị đói khát (xem Xh 16,1-6; 17,1-7), và rơi vào loại nghèo đói tồi tệ nhất, nghĩa là, bất trung với giao ước và thờ ngẫu tượng (xem Xh 32,1-14).
Lời đáp trả của Thiên Chúa cho người nghèo luôn luôn là một hành động cứu độ để chữa lành vết thương của cơ thể và tâm hồn, phục hồi công lý và giúp sống cuộc sống khác trong nhân phẩm. Lời đáp trả của Thiên Chúa cũng là một lời kêu gọi những người tin vào Ngài cũng hãy làm như vậy, trong giới hạn của những khả năng con người. Ngày Quốc tế hướng về Người nghèo mong muốn là một lời đáp trả nhỏ bé mà Giáo hội trên khắp thế giới trao tặng cho những người nghèo thuộc mọi thể loại và trong mọi miền đất, để họ không còn nghĩ rằng tiếng kêu của họ chưa từng được nghe thấy. Nó cũng có thể giống như một giọt nước trong sa mạc nghèo đói, nhưng nó có thể phục vụ như một dấu hiệu của việc chia sẻ với những người thiếu thốn, và cho phép họ cảm nhận sự hiện diện tích cực của một người anh em hoặc một người chị em. Người nghèo không cần người trung gian, mà cần sự tham gia cá nhân của tất cả những ai nghe tiếng kêu của họ. Mối quan tâm của các tín hữu theo cái nhìn của họ thì không thể chỉ giới hạn trong một thứ trợ giúp - hữu ích và có thể tức thời lúc ban đầu - nhưng đòi hỏi một “sự chú tâm tràn ngập yêu thương” (Evangelii Gaudium, 199), kính trọng họ như họ là và tìm lợi ích tốt nhất cho họ.
4. Động từ thứ ba là “giải phóng”. Trong Kinh Thánh, người nghèo sống trong sự xác tín rằng Thiên Chúa can thiệp cho họ để khôi phục phẩm giá của họ. Nghèo đói không phải là điều gì mà người ta mong muốn, nhưng do sự ích kỉ, kiêu căng, tham lam và bất công gây ra. Đây là những điều dữ, cũ rích như chính loài người, nhưng cũng là những tội lỗi mà trong đó người vô tội bị chộp bắt, với những tác động bi thảm ở bình diện đời sống xã hội. Hành vi giải phóng của Thiên Chúa là một hành vi cứu độ cho những ai dâng lên Ngài nỗi buồn khổ và khốn cùng của họ. Mối giây ràng buộc của nghèo đói bị phá vỡ bởi sức mạnh là sự can thiệp của Thiên Chúa. Nhiều Thánh vịnh kể lại và cử hành lịch sử cứu độ này, được phản ánh trong đời sống cá nhân của người nghèo: “Bởi vì Chúa đã chẳng coi thường, chẳng khinh miệt kẻ nghèo hèn khốn khổ, cũng không đành ngoảnh mặt làm ngơ, nhưng đã thương nghe lời cầu cứu.”(Tv 22,25). Khả năng nhìn thấy dung nhan Thiên Chúa là dấu hiệu của tình bạn, sự gần gũi và sự cứu rỗi của Ngài. “ Được Ngài thương, con vui mừng hớn hở, vì Ngài đã đoái nhìn phận con cùng khốn. Con lâm cảnh ngặt nghèo, Ngài lo lắng chăm nom… nhưng cho con rộng bước thênh thang.” (Tv 31, 8-9). Cho người nghèo được “rộng bước thênh thang” nghĩa là giải thoát khỏi “lưới kẻ thù giăng” (Tv 91, 3); giải thoát họ khỏi cái bẫy ẩn trên đường đi, để họ có thể tiến lên với sự thanh thản trên con đường sự sống. Sự cứu rỗi của Thiên Chúa là một cánh tay giơ ra cho người nghèo, một cánh tay chào đón, bảo vệ và giúp họ trải nghiệm tình bạn mà họ cần. Từ sự gần gũi cụ thể và hữu hình này, một con đường giải thoát đích thực xuất hiện. “Mỗi cá nhân và mỗi cộng đoàn kitô hữu được kêu gọi trở thành một dụng cụ của Thiên Chúa để giải phóng và thăng tiến người nghèo, ngõ hầu họ có thể được hội nhập cách trọn vẹn vào xã hội. Việc này đòi chúng ta phải mở lòng và chăm chú lắng nghe tiếng kêu của người nghèo và đến cứu giúp họ”(Evangelii gaudium, 187).
5. Tôi cảm động khi biết rằng nhiều người nghèo đồng hoá với người mù ăn xin Batimê mà Tin mừng Máccô nói tới (xem 10, 46-52). Batimê “ đang ngồi ăn xin bên vệ đường” (câu 46); nghe nói Chúa Giêsu đi ngang qua, “anh bắt đầu kêu lên rằng: “Lạy ông Giê-su, Con vua Đa-vít, xin dủ lòng thương tôi! “ (câu 47). “Nhiều người quát nạt bảo anh ta im đi, nhưng anh ta càng kêu lớn tiếng”(câu 48). Con Thiên Chúa nghe tiếng van xin của anh ta và nói: “Anh muốn tôi làm gì cho anh? “ Anh mù đáp: “Thưa Thầy, xin cho tôi nhìn thấy được.”“ (câu 51). Câu chuyện Phúc Âm này cho thấy những gì Thánh Vịnh loan báo như một lời hứa. Batimê là một người nghèo, thấy mình thiếu những thứ cần thiết như thị lực và khả năng kiếm sống. Hôm nay có bao nhiêu người cảm thấy như vậy! Thiếu những phương tiện cơ bản của tồn tại, bị gạt ra bên lề vì khả năng làm việc hạn chế, nhiều hình thức nô lệ xã hội, mặc dù tất cả tiến bộ của con người. .. Ngày nay có biết bao nhiêu người nghèo như Batimê, ngồi bên lề đường và tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống của họ! Có bao nhiêu người trong số họ tự hỏi tại sao họ đã rơi xuống tận cùng như thế và làm thế nào để có thể trốn thoát! Họ đang chờ ai đó đến với họ và nói: “Cứ yên tâm, đứng dậy, Người gọi anh đấy”(câu 49).
Đáng buồn thay, điều ngược lại thường xảy ra, và người nghèo nghe thấy những tiếng nói trách mắng họ, bảo họ im lặng và cam chịu. Những tiếng nói này thường nghiêm khắc, thường là do sợ người nghèo, những người được xem là không chỉ thiếu thốn mà còn mang đến bất an và bất ổn, làm thay đổi thói quen và cần phải bị từ chối và tránh xa. Chúng ta có xu hướng tạo ra khoảng cách giữa họ và chúng ta, mà không nhận ra rằng theo cách này, chúng ta đang tách mình khỏi Chúa Giêsu, Đấng không từ chối người nghèo, nhưng gọi họ đến gần và an ủi họ. Những lời của Tiên tri Isaia nói cho các tín hữu biết cách sống là thích hợp nhất trong trường hợp này. Họ phải “mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm… chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ… thấy ai mình trần thì cho áo che thân”(58, 6-7). Những việc như vậy làm cho tội lỗi được tha thứ (xem 1 Pr 4, 8), công lý được sáng tỏ, và khi chúng ta kêu lên với Chúa, Ngài sẽ trả lời và nói: “Này Ta đây!” (Xem Is 58, 9).
6. Người nghèo là người đầu tiên nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa và làm chứng cho sự gần gũi của Ngài trong cuộc sống của họ. Thiên Chúa vẫn trung thành với lời hứa của Ngài; và ngay cả trong bóng tối của đêm đen, Ngài vẫn không khước từ sự ấm áp của tình yêu và sự an ủi của Ngài. Tuy nhiên, để người nghèo vượt qua tình trạng nặng nề của họ, họ cần phải cảm nhận sự hiện diện của các anh chị em đang quan tâm đến họ và, bằng cách mở cánh cửa trái tim và cuộc sống, khiến họ cảm thấy như bạn bè và gia đình. Chỉ bằng cách này, người nghèo mới có thể khám phá “quyền năng cứu độ đang hành động trong cuộc sống của họ” và “đặt họ vào trung tâm của cuộc hành hương của Giáo hội” (Evangelii Gaudium, 198).
Vào Ngày Quốc tế này, chúng ta được yêu cầu thực hành những lời của Thánh Vịnh: “Kẻ nghèo hèn được ăn uống thoả thuê” (Tv 22,26). Chúng ta biết rằng trong Đền Thờ Giêrusalem, sau nghi thức hiến tế, một bữa tiệc được bày ra. Chính kinh nghiệm này, trong nhiều giáo phận năm ngoái, làm phong phú thêm việc cử hành Ngày Quốc tế hướng về Người nghèo lần đầu tiên. Nhiều người gặp được sự ấm áp của một ngôi nhà, niềm vui của một bữa tiệc và sự liên đới của những người muốn ngồi bàn cùng nhau cách đơn sơ và huynh đệ. Tôi muốn năm nay, và tất cả các Ngày Quốc tế tương lai, được tổ chức theo tinh thần của niềm vui khi khám phá lại khả năng sống cùng nhau. Cầu nguyện với nhau như một cộng đoàn và chia sẻ một bữa ăn vào ngày Chúa Nhật là một kinh nghiệm đưa chúng ta trở lại cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi, được mô tả bởi Luca, tác giả sách Tin mừng, trong tất cả sự đơn sơ nguyên thủy của nó: “Các tín hữu chuyên cần nghe các Tông Đồ giảng dạy, luôn luôn hiệp thông với nhau, siêng năng tham dự lễ bẻ bánh, và cầu nguyện không ngừng… Tất cả các tín hữu hợp nhất với nhau, và để mọi sự làm của chung. Họ đem bán đất đai của cải, lấy tiền chia cho mỗi người tuỳ theo nhu cầu. (Cv 2,42.44-45).
7. Vô số các sáng kiến được thực hiện hàng ngày bởi cộng đoàn Kitô giáo để trao ban sự gần gũi và cánh tay giúp đỡ khi đối mặt với nhiều hình thức nghèo đói xung quanh chúng ta. Thông thường, sự hợp tác của chúng ta với các sáng kiến khác được truyền cảm hứng không phải bởi đức tin mà bởi sự liên đới nhân bản, làm cho việc giúp đỡ chúng ta có thể thực hiện được, bằng không chúng ta không thể trao ban. Nhận thức rằng khi đối mặt với biết bao nghèo đói, năng lực hành động của chúng ta bị giới hạn, yếu kém và không đủ, dẫn chúng ta tiếp cận với người khác để thông qua hợp tác lẫn nhau, chúng ta có thể đạt được mục tiêu của mình hiệu quả hơn. Kitô hữu chúng ta được truyền cảm hứng bởi đức tin và luật bác ái, nhưng chúng ta cũng có thể thừa nhận các hình thức hỗ trợ và liên đới khác nhắm phần nào đó đến cùng mục tiêu, miễn là chúng ta không làm giảm vai trò cụ thể của chúng ta, đó là dẫn đưa mọi người đến cùng Thiên Chúa và sự thánh thiện. Đối thoại giữa những trải nghiệm khác nhau và sự khiêm tốn trong việc cộng tác mà không cần tìm kiếm sự vẻ vang, là một câu trả lời phù hợp và hoàn toàn phúc âm mà chúng ta có thể cung cấp.
Trong việc phục vụ người nghèo, không có chỗ cho sự cạnh tranh. Thay vào đó, chúng ta nên khiêm nhường nhận ra rằng Chúa Thánh Thần là nguồn gốc của các hành động của chúng ta để tỏ lộ sự gần gũi của Thiên Chúa và sự đáp trả lời cầu nguyện của chúng ta. Khi chúng ta tìm kiếm những nẻo đường đến gần người nghèo, chúng ta biết rằng vai trò thứ nhất thuộc về Thiên Chúa, Đấng mở mắt và tấm lòng của chúng ta để hoán cải. Người nghèo không cần những người quảng cáo chính mình, mà là một tình yêu biết cách giữ kín và không nghĩ về tất cả những điều tốt đẹp mà nó có thể làm được. Chúa và người nghèo phải luôn luôn ở trung tâm. Bất cứ ai ham muốn phục vụ là một công cụ trong tay của Thiên Chúa, một phương tiện biểu lộ sự hiện diện cứu độ của Ngài. Thánh Phaolô nhắc lại điều này khi ngài viết thư cho các kitô hữu ở Côrinhtô đang cạnh tranh vì các ân huệ lớn lao hơn: “Mắt không có thể bảo tay: “Tao không cần đến mày”; đầu cũng không thể bảo hai chân: “Tao không cần chúng mày.”“(1 Cr 12,21). Phaolô đưa ra một điểm quan trọng khi lưu ý rằng những bộ phận xem ra yếu đuối nhất thì lại là cần thiết nhất (xem câu 22), và rằng “những bộ phận ta coi là tầm thường nhất, thì ta lại tôn trọng hơn cả. Những bộ phận kém trang nhã, thì ta lại mặc cho chúng trang nhã hơn hết. Còn những bộ phận trang nhã thì không cần gì cả.”(câu 23-24). Phaolô cung cấp cho cộng đoàn một giáo lý căn bản về ân sủng, nhưng cũng còn về thái độ mà lẽ ra phải có, trong ánh sáng của Tin Mừng, đối với các thành viên yếu đuối hơn và thiếu thốn hơn. Các môn đồ của Chúa Kitô không hề nuôi dưỡng những cảm xúc khinh thường hoặc thương hại đối với người nghèo. Trái lại, chúng ta được kêu gọi tôn trọng người nghèo và dành ưu tiên cho họ, khởi từ xác tín rằng họ là một sự hiện diện thực sự của Chúa Giêsu ở giữa chúng ta. “Mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25,40).
8. Ở đây chúng ta có thể thấy lối sống của chúng ta phải khác xa lối sống của trần gian, lối sống đề cao, theo đuổi và bắt chước người giàu và người quyền thế, trong khi bỏ bê người nghèo và coi họ vô dụng và đáng xấu hổ. Những lời của Tông đồ Phaolô mời chúng ta đến một sự liên đới hoàn toàn mang tính Tin mừng với những thành viên yếu đuối hơn và ít tài năng hơn trong thân thể Đức Kitô: “Nếu một bộ phận nào đau, thì mọi bộ phận cùng đau. Nếu một bộ phận nào được vẻ vang, thì mọi bộ phận cũng vui chung”(1 Cr 12,26). Trong thư gửi cho người Rôma, thánh Phaolô cũng nói với chúng ta: “Vui với người vui, khóc với người khóc. Hãy đồng tâm nhất trí với nhau, đừng tự cao tự đại, nhưng ham thích những gì hèn mọn (12,15-16). Đây là ơn gọi của mỗi kitô hữu; lý tưởng mà chúng ta phải liên tục phấn đấu là nên đồng hình đồng dạng hơn nữa với “tâm tình của Chúa Giêsu Kitô” (Pl 2,5).
9. Đức tin đương nhiên truyền cảm hứng cho một sứ điệp hy vọng. Thường thì chính người nghèo phá vỡ sự thờ ơ của chúng ta, được sinh ra từ một quan điểm sống trần tục và hẹp hòi. Tiếng kêu của người nghèo cũng là tiếng kêu của hy vọng tỏ lộ sự xác tín về sự giải thoát trong tương lai. Niềm hy vọng này đặt nền tảng trên tình yêu của Thiên Chúa, Đấng không bỏ rơi những ai đặt niềm tin vào Ngài (xem Rm 8,31-39). Như thánh Têrêxa Avila viết trong Đường Hoàn Thiện: “Nghèo đói bao gồm nhiều đức hạnh. Đây là một lãnh vực rộng lớn. Tôi nói với bạn rằng ai khinh chê của cải trần thế đều là chủ nhân của mọi sự”(2,5). Chính trong mức độ mà chúng ta có thể phân biệt được sự thiện đích thực, chúng ta trở nên giàu có trước mặt Thiên Chúa và khôn ngoan trong chính mắt của chúng ta và trong con mắt của những người khác. Nó thực sự là như vậy. Trong phạm vi mà chúng ta hiểu được ý nghĩa thực sự của sự giàu có, chúng ta lớn lên trong nhân tính và có khả năng chia sẻ.
10. Tôi mời gọi các giám mục, linh mục và đặc biệt là các phó tế, những người đã nhận được sự đặt tay để phục vụ người nghèo (xem Cv 6,1-7), cũng như các tu sĩ và tất cả tín hữu giáo dân – nam cũng như nữ - đang ở trong giáo xứ, các hiệp hội và các phong trào giáo hội, làm cho nên hữu hình lời đáp trả của Giáo Hội đối với tiếng kêu của người nghèo, để trải nghiệm Ngày Quốc tế này như một thời điểm nổi bật của việc phúc âm hoá mới. Người nghèo phúc âm hoá chúng ta và giúp chúng ta mỗi ngày khám phá ra vẻ đẹp của Tin Mừng. Chúng ta đừng lãng phí cơ hội đầy ân sủng này. Vào ngày này, tất cả chúng ta có thể cảm thấy rằng chúng ta đang mắc nợ người nghèo, bởi vì, trong bàn tay đang dang rộng với nhau, một cuộc gặp gỡ cứu độ có thể diễn ra để củng cố đức tin của chúng ta, truyền cảm hứng cho lòng bác ái của chúng ta và cho phép niềm hy vọng tiến bước cách vững vàng trên con đường hướng tới Chúa là Đấng sẽ đến.
Từ Vatican, ngày 13 tháng 6 năm 2018
Nhân ngày lễ thánh Antôn thành Padua
+ Đức Giáo Hoàng Phanxicô
Suy Niệm ngày 20/11/2018: Gương mục tử của vị Tuyên Úy hy sinh sau cùng trong Thế Chiến Thứ 2
Thế Giới Nhìn Từ Vatican
14:52 19/11/2018
Máy yếu hay Internet chậm xin nhấn vào nút Play bên dưới đây
Hải quân Hoa Kỳ đang có những vận động tuyên thánh cho Cha Thomas Conway, vị linh mục tuyên úy cuối cùng hy sinh trong thế chiến thứ Hai ở tuổi 37.
Khi chiến hạm Indianapolis lướt ngang vùng biển Phi Luật Tân vào khoảng 12:14 sáng ngày 30 tháng 7 năm 1945, thì thật không may nó đã bị trúng phải 2 trái thuỷ lôi của tàu ngầm Nhật. Trái đầu tiên làm đứt phăng mũi tàu. Trái thứ hai nổ tung ngay giữa boong tàu. Thảm hoạ này đã đánh dấu thiệt hại nhân mạng lớn nhất trên biển trong lịch sử hải quân Hoa Kỳ, cho đến tận ngày hôm nay. Đó là một thảm hoạ với tầm mức tàn phá thật kinh hoàng. Chiếc Indianapolis đã chìm dần xuống lòng biển trong vòng 12 phút hỗn loạn.
Đã có hơn 300 quân nhân trong số 1,195 thuỷ thủ và lính Thủy quân lục chiến trên tàu đã chìm theo chiếc Indianapolis vì không kịp thoát thân.
Cha Thomas Conway đã là một trong số 880 người mới đầu còn sống sót, nhưng đã phải đối mặt với nhiều ngày trên biển trong những điều kiện thật khủng khiếp. Nhưng từ giây phút con tàu bắt đầu chìm xuống lòng biển, hành động của Cha Conway lại chính là điều cho chúng ta nhận biết thế nào là một vị mục tử anh hùng thực sự.
Trong ngày tháng Bảy định mệnh đầy hỗn loạn đó, đầy rẫy bóng dáng người nhấp nhô trên vùng đại dương rộng mở. Chẳng ai có cơ hội mặc áo phao an toàn. Nhiều người trong số họ bị thương và nhiên liệu của chiến hạm phủ khắp người họ. Ngay sau đó họ lại phải đối mặt với các cuộc tấn công của cá mập. Và trong vài ngày, bộ Tư Lệnh Hải quân đã không hề hay biết gì về sự mất tích của con tàu.
Những người sống sót cố bám vào một tấm lưới dùng để phủ hàng hóa đang nổi lềnh bềnh. Họ cố gắng bớt cử động để giữ sức trong khi chờ ai đó đến cứu. Lương thực và nước uống càng ngày càng cạn dần, trong khi mặt trời vẫn chói chang trên mặt đại dương rộng mở.
Trong khi đó thì cha Conway hy sinh quên mình. Ngài không ngừng bơi đến từng nhóm riêng lẻ, giúp đỡ những người bị thương, tổ chức các nhóm cầu nguyện, nâng đỡ tinh thần họ, làm công tác mục vụ và làm các bí tích sau cùng cho những người sắp chết. Ngài thường bơi đằng sau những người yếu quá bị nước cuốn trôi và quăng giây để lôi họ trở lại, cố giữ lấy những người đang chết đuối, và khuyến khích mọi người không được từ bỏ hy vọng.
Ngài an ủi họ “Anh em hoặc sẽ về với gia đình hoặc sẽ về với Chúa.”
Trong hồi ký cá nhân được in trên tờ The Saturday Evening Post vào năm 1955, Đại úy Lewis Haynes, bác sĩ y khoa trên tàu đã bày tỏ lòng tôn kính Cha Conway khi nói rằng “Chúng tôi đã tìm thấy một sự an ủi- một niềm tin mạnh mẽ để chúng tôi bám víu vào. Thiên Chúa có vẻ rất gần gũi. Phần lớn cảm xúc của chúng tôi đã trở nên mạnh mẽ hơn nhờ vị tuyên úy này là người đã di chuyển từ nhóm này sang nhóm khác để cùng cầu nguyện với mọi người. Cha tuyên úy Conway, không phải là người mạnh mẽ về thể xác, nhưng lòng can đảm và sự tốt lành của ngài dường như không có giới hạn.”
Trước chuyến hải hành định mệnh cuối cùng, tháng Ba, 1945, chiếc tàu bị hư hại nghiêm trọng tại Okinawa trong một cuộc tấn công theo kiểu quyết tử kamikazé của người Nhật. Chín thủy thủ thiệt mạng khi các chiến đấu cơ Nhật đâm xuống con tàu này để tự sát, và Cha Conway đã làm lễ an táng cho họ.
Sau vụ này, con tàu được đưa về California để tu bổ toàn diện. Trong khi con tàu đang chờ được sửa chữa, Cha Conway, tự bỏ tiền túi của mình, đi đến từng nhà trong số chín gia đình của những thủy thủ thiệt mạng để cầu nguyện, bày tỏ niềm cảm thông, và kể cho họ nghe về những đứa con đã anh dũng hy sinh của họ.
Dõi mắt theo bước những người lính của mình với các nhu cầu của họ - cả thể chất lẫn tinh thần - chính là mối quan tâm chính trong công việc mục vụ của ngài.
Sau ba ngày rưỡi làm mục vụ cho đoàn chiên, hoàn toàn kiệt sức, cha Conway mới 37 tuổi đời đã chết đuối vào ngày 2 tháng Tám, 1945. Đúng một tháng sau, Nhật Bản đầu hàng đồng minh.
Ngày 5 tháng Tám, lực lượng giải cứu tìm thấy họ. Nhưng chỉ còn 317 người trong tổng số 880 thuỷ thủ rời tàu còn sống sót. Những người khác đã chết vì thương tích, vì kiệt sức, vì uống quá nhiều nước biển và trở nên mê sảng rồi chết đuối, hay chết vì bị cá mập tấn công.
2. Tuyên bố của Đức Hồng Y Daniel DiNardo vào lúc khai mạc phiên khoáng đại mùa thu của HĐGM Hoa Kỳ
Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, gọi tắt là USCCB, nhóm phiên khoáng đại mùa thu 2018 tại Baltimore từ ngày 12 đến 14 tháng 11.
Theo dự trù, các giám mục sẽ thảo luận và bỏ phiếu về một loạt các biện pháp cụ thể để đối phó với cuộc khủng hoảng lạm dụng, bao gồm hai mục quan trọng là tiêu chuẩn trách nhiệm của các giám mục đối với các vụ lạm dụng tính dục xảy ra trong giáo phận của các ngài, và việc hình thành một ủy ban đặc biệt do giáo dân điều hành để nhận khiếu nại chống lại các giám mục.
Tuy nhiên, vào giờ chót, Tòa Thánh đã yêu cầu các Giám Mục Hoa Kỳ không bỏ phiếu về hai mục quan trọng này. Đức Hồng Y Daniel DiNardo loan báo chỉ thị này của Tòa Thánh như sau:
Chào buổi sáng các anh em. Thông báo đặc biệt từ chủ tịch Hội Đồng, vào lúc bắt đầu ngày hôm nay.
Thưa các anh em, tôi phải bắt đầu thời gian chúng ta tụ họp cùng nhau với một thông báo quan trọng:
Thể theo sự nhất quyết của Tòa Thánh, chúng ta sẽ không bỏ phiếu cho hai mục hành động trong tài liệu của chúng ta về khủng hoảng lạm dụng, đó là tiêu chuẩn trách nhiệm của các giám mục và ủy ban đặc biệt nhận khiếu nại chống lại các giám mục.
Tòa Thánh đã yêu cầu chúng ta trì hoãn bỏ phiếu về những điều này để các cuộc thảo luận của chúng ta có thể bổ sung và được bổ sung bởi cuộc họp toàn cầu của các chủ tịch Hội Đồng Giám Mục mà Đức Thánh Cha đã kêu gọi triệu tập tháng Hai năm 2019.
Tôi xin lỗi vì đã thông báo muộn nhưng thực ra, tôi cũng chỉ mới được thông báo vào chiều ngày hôm qua.
Mặc dù tôi thất vọng rằng chúng ta sẽ không thực hiện những hành động này vào ngày mai liên quan đến việc bỏ phiếu, tôi vẫn hy vọng rằng lời cố vấn bổ sung này cuối cùng sẽ cải thiện phản ứng của chúng ta đối với cuộc khủng hoảng mà chúng ta phải đối mặt.
Dưới ánh sáng của diễn biến này, tôi đề nghị chúng ta sẽ tiến hành như sau:
Đầu tiên, sau khi chào mừng các vị khách của chúng ta tại cuộc họp này bao gồm cả Sứ Thần Tòa Thánh, chúng ta sẽ nghe ngài nói và sau đó tôi sẽ đưa ra một số nhận xét của riêng tôi.
Sau đó, chúng ta sẽ tạm hoãn để sang nhà nguyện theo kế hoạch cầu nguyện và suy tư của chúng ta trong ngày hôm nay.
Ngày mai, chúng ta chính thức bắt đầu cuộc họp và giới thiệu với các anh em một chương trình nghị sự đã được sửa đổi cho công việc chung của chúng ta để các anh em thảo luận và phê duyệt.
Các anh em,
Tôi chắc chắn rằng anh em có những quan tâm về diễn biến mới nhất này như chính tôi cũng vậy. Thay vì đề cập đến chuyện đó ngay lúc này này, chúng ta hãy bắt đầu bằng cách dâng những quan tâm của chúng ta lên với Chúa trong lời cầu nguyện và tìm kiếm thượng trí của Ngài cho sự đáp trả của chúng ta. Như thế, chúng ta có thể an tâm rằng Chúa Thánh Thần có thể có mặt trong các cuộc thảo luận của chúng ta và hướng dẫn các cuộc thảo luận này vào ngày thứ Ba khi chúng ta trở lại công việc.
3. Lý do Bộ Giám Mục ngăn chặn cuộc bỏ phiếu của các Giám Mục Hoa Kỳ
Edward Petin, phóng viên thường trú tại Vatican của tờ National Catholic Register thuộc hệ thống truyền hình EWTN của Công Giáo Hoa Kỳ, đã có bài tường trình về lý do Bộ Giám Mục đã ngăn chặn cuộc bỏ phiếu của các Giám Mục Hoa Kỳ dự trù diễn ra hôm thứ Ba 13 tháng 11 trong phiên khoáng đại mùa thu 2018.
Trong bài tường trình này Edward cho biết Vatican đã chỉ thị cho các Giám Mục đình hoãn việc bỏ phiếu hai đề nghị về chính sách đối phó với cuộc khủng hoảng lạm dụng tính dục vì Tòa Thánh muốn cung cấp “đánh giá và sự đồng hành tốt nhất” cho các Giám Mục Hoa Kỳ về vấn đề này.
Trong lời nhận xét ngắn gọn gởi đến National Catholic Register ngày 13 tháng 11, Đức Hồng Y Marc Ouellet, tổng trưởng Bộ Giám Mục, cho biết ngài muốn đưa ra “sự tái bảo đảm rằng bộ [Giám Mục] đang làm việc để đưa ra đánh giá và sự đồng hành tốt nhất đối với các vấn nạn của các giám mục Hoa Kỳ”.
Vị Hồng Y Canada là người duy nhất đưa ra những nhận xét ngắn gọn của ngài về vấn đề này. Đức Hồng Y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh; Đức Tổng Giám Mục Christophe Pierre, Sứ Thần Tòa Thánh tại Hoa Kỳ; Bộ Giáo Lý Đức Tin, Phòng Báo chí Tòa Thánh và Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên đều không trả lời những thắc mắc của tờ Register về quyết định gây sóng gió vừa qua.
Chỉ thị bất ngờ đã ngăn cản các Giám Mục Hoa Kỳ không được bỏ phiếu cho hai đề xuất chính được dự kiến sẽ hình thành cơ sở cho những phản ứng của Giáo Hội đối với các trường hợp lạm dụng tình dục của hàng giáo sĩ. Cuộc bỏ phiếu dự trù diễn ra tại hội nghị khoáng đại mùa thu của các giám mục, diễn ra tại Baltimore từ thứ Hai 12/11 đến thứ Tư 14/11.
Vatican nhất mực cho rằng việc xem xét các biện pháp mới này phải bị trì hoãn cho đến khi kết thúc một cuộc họp quốc tế đặc biệt của các giám mục về cuộc khủng hoảng lạm dụng tình dục dự trù diễn ra tại Vatican vào tháng Hai tới.
Các giám mục Hoa Kỳ đã xem hai đề xuất này – bao gồm một dự thảo “Tiêu chuẩn ứng xử” cho các giám mục và việc thành lập một ủy ban điều tra đặc biệt để giải quyết các cáo buộc chống lại các giám mục – như là một phương thế hữu hiệu để đối phó với cuộc khủng hoảng này. Các đề xuất cũng nhằm cho các tín hữu Hoa Kỳ thấy rằng các giám mục đã chọn con đường kiên quyết hành động sau một loạt các vụ tai tiếng lạm dụng trong những tháng gần đây.
Đức Hồng Y Daniel DiNardo của Galveston-Houston, chủ tịch Hội Đồng Giám Mục, đã thông báo về chỉ thị này tại hội nghị vào sáng thứ Hai, và nói rằng ngài chỉ mới được Vatican thông báo vào chiều hôm trước. Ngài nói rằng ngài “thất vọng” vì động thái này, là điều mà ngài cho rằng thật “giễu cợt”. Các giám mục “không vui”, nhưng Đức Hồng Y vẫn hy vọng cuộc họp vào tháng Hai tại Rôma cuối cùng sẽ cải thiện phản ứng của các giám mục Hoa Kỳ đối với cuộc khủng hoảng đang phải đối mặt.
Theo một số quan sát viên, văn bản của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ về các biện pháp đối phó với tội ác lạm dụng tính dục chỉ mới được hoàn tất vào ngày 30 tháng Mười và rằng trong văn bản đó có một số vấn đề liên quan đến giáo luật, đặc biệt là vấn đề thẩm quyền của Đức Giáo Hoàng trong việc điều tra các giám mục.
Cũng có các nguồn tin cho rằng Vatican có thể đã nghĩ rằng các giám mục Hoa Kỳ đã phản ứng thái quá. Suy nghĩ trên có thể xuất phát từ thực tế là vấn đề lạm dụng tính dục của hàng giáo sĩ không tạo ra những quan ngại nghiêm trọng như nhau tại các quốc gia khác nhau.
Việc Vatican ngăn chặn cuộc bỏ phiếu của các Giám Mục Hoa Kỳ đã gây ra nhiều phản ứng bất lợi.
Có các phản ứng thái quá xuất phát từ lòng thù hận đức tin Công Giáo như bài “The Catholic Church proves incapable of exorcising clergy sex abuse — again” (“Lại một lần nữa Giáo Hội Công Giáo chứng tỏ không có khả năng xua trừ tội ác lạm dụng tính dục”) của tờ Washington Post.
Cũng có những phản ứng nhẹ nhàng theo đó việc ngăn chặn này lẽ ra là không cần thiết. Theo Ed Condon và JD Flynn của Catholic News Agency, Vatican lẽ ra nên để cho các Giám Mục Hoa Kỳ bỏ phiếu về hai đề xuất, và sau đó yêu cầu tu chính trong giai đoạn”recognitio”, tức là giai đoạn trong đó Toà Thánh sẽ chấp nhận chính sách của USCCB hoặc đề xuất những sửa đổi, trước khi những chính sách này có thể có hiệu lực.
4. Diễn từ khai mạc phiên khoáng đại mùa thu 2018 Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ của Đức Hồng Y Daniel DiNardo
Đức Hồng Y Daniel N. DiNardo, Tổng Giám Mục của Galveston-Houston, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ nói trước các Giám Mục tại buổi khai mạc phiên khoáng đại diễn ra tại Baltimore ngày 12 tháng 11, 2018 như sau:
Thánh Augustinô đã viết “Để sự yếu đuối [của con người chúng ta] có thể nên mạnh mẽ, sức mạnh [của Thiên Chúa] đã trở nên yếu đuối [nơi hài nhi Giêsu]”.
Các anh em thân mến của tôi,
Dưới ánh sáng của tin tức sáng nay, bài diễn từ của tôi đã thay đổi về bản chất. Chúng ta vẫn cam kết theo đuổi chương trình cụ thể về trách nhiệm giải trình lớn hơn mà chúng ta sẽ thảo luận trong những ngày này. Các cuộc trao đổi sẽ diễn ra. Việc bỏ phiếu sẽ không diễn ra trong tuần này. Nhưng chúng ta sẽ chuẩn bị để tiến lên phía trước.
Giờ đây, xin cho phép tôi nói vài lời trực tiếp với những nạn nhân bị lạm dụng tính dục.
Những nơi tôi đã vô tâm hay không nhạy bén trước nhu cầu của anh chị em, bất cứ nơi nào tôi đã thất bại, tôi hối tiếc một cách sâu xa. Lệnh của Chúa và là Đấng Cứu Độ của chúng ta thật rõ ràng. “Điều Thầy nói với anh em đây, Thầy cũng nói với hết thảy mọi người là: phải tỉnh thức!” Trong sự yếu đuối của chúng tôi, chúng tôi đã say ngủ. Giờ đây, chúng tôi khiêm tốn cầu xin sức mạnh của Thiên Chúa ban cho ơn biết cảnh giác ở phía trước.
Thánh Augustinô cũng cảnh báo rằng có hai thái cực chúng ta có thể rơi vào – đó là tuyệt vọng hoặc giả định.
Chúng tôi, và các tín hữu, có thể rơi vào tuyệt vọng – khi tin rằng không có hy vọng cho Giáo Hội hay không thể có những thay đổi tốt đẹp trong Giáo Hội. Chúng tôi cũng có thể tin rằng không có hy vọng chữa lành những tội lỗi này. Nhưng chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng có một điều được gọi là đức tin tín thác và điều đó dẫn chúng ta đi trên hành trình hiện tại của mình. Đức tin tín thác này mang đến cho chúng ta những căn cội cho một ký ức sống động. Người dân của chúng ta cần ký ức sống động này của hy vọng.
Chúng ta cũng phải nhớ đến một thái cực khác: là sự giả định. Chúng ta có thể bị quyến rũ vào một thái độ vô vi, không làm gì hết, khi giả định rằng chuyện này rồi cũng qua đi, mọi sự sẽ trở lại bình thường. Một số người nói chuyện này hoàn toàn chỉ là một cuộc khủng hoảng trong quá khứ. Không phải như thế đâu. Chúng ta không bao giờ lại một lần nữa biến những người bị lạm dụng tính dục trở thành những nạn nhân bằng cách buộc họ chữa lành theo thời gian biểu của chúng ta. Đúng là hầu hết những trường hợp lạm dụng tính dục đã diễn ra hàng mấy thập niên trước. Nhưng nỗi đau vẫn tiếp diễn hàng ngày.
Số lượng những cáo buộc mới ngày nay là một phần rất nhỏ so với trong quá khứ. Nhưng Chúa Giêsu đặt ra một câu hỏi, “Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất?” Công tâm mà nói, chúng ta phải tìm kiếm mọi con cái Thiên Chúa, những người mà sự hồn nhiên của họ đã bị cướp mất bởi một kẻ săn mồi khốn nạn bất cứ vào thời nào, cách đây nhiều thập kỷ hoặc ngày nay.
Sự chữa lành có thể xảy đến, nếu như có sự tha thứ. Có biết bao những kẻ biết rõ mình đã phạm tội với anh chị em của mình nhưng lại không sẵn lòng nói: xin tha thứ cho tôi. Chúng ta không chỉ phải sẵn lòng làm điều này mà thôi nhưng còn phải sẵn sàng và thiết tha mưu cầu sự tha thứ. Với những người bị lạm dụng tính dục mà tôi đã làm anh chị em thất vọng, xin hãy tha thứ cho tôi. Đối với những người đã mất niềm tin vào Giáo Hội, xin hãy tha thứ cho chúng tôi vì những thất bại của chúng tôi.
Việc chống lại tội ác tấn công tình dục trong Giáo Hội sẽ đòi hỏi tất cả các nguồn lực tâm linh và thể chất của chúng ta. Chúng ta phải đến gần Chúa Kitô trong mọi nỗi muộn phiền, sỉ nhục và day dứt trong lòng, để nghe rõ hơn tiếng nói của Ngài và phân định đâu là thánh ý Chúa. Chỉ sau khi lắng nghe Ngài, chúng ta mới có thể thực hiện những thay đổi cần thiết. Những thay đổi mà dân Chúa đòi hỏi một cách chính đáng.
Công việc của chúng ta phải tôn vinh những hoạt động liên tục của rất nhiều người trên khắp đất nước này nhằm bảo vệ trẻ em và những người khác khỏi nỗi lo sợ bị xâm hại. Hàng chục ngàn người - bao gồm cả các giáo sĩ, tu sĩ, và giáo dân – đang làm việc hoặc đang tình nguyện làm việc trong các thừa tác vụ Công Giáo sẵn lòng theo học các khóa về môi trường an toàn và sẵn sàng chịu trải qua các kiểm tra về lý lịch. Hàng trăm cha mẹ, nhân viên xã hội, những người thực thi pháp luật và các chuyên gia khác đang phục vụ trong các ủy ban tái xét nhằm bảo đảm việc xem xét công bằng tất cả các cáo buộc. Các điều phối viên hỗ trợ của nạn nhân đang sẵn sàng trong mọi giáo phận để hỗ trợ những người bị lạm dụng. Và kể từ năm 2002, các linh mục của chúng ta và những người khác đang phục vụ Giáo Hội dưới một chính sách không khoan dung sau khi cáo buộc lạm dụng trẻ em được thừa nhận hoặc chứng minh.
Thưa các Giám Mục anh em,
Miễn trừ bản thân chúng ta khỏi những tiêu chuẩn cao về trách nhiệm giải trình này là không thể chấp nhận được và không thể được. Trái lại, chúng ta, trong tư cách là những người kế vị các Thánh Tông đồ, phải giữ mình theo những tiêu chuẩn cao nhất có thể được. Làm bất cứ điều gì ít hơn như thế là xúc phạm đến những ai đang hoạt động để bảo vệ và chữa lành tai ương lạm dụng tính dục.
Tuy nhiên, trước các sự kiện được công bố rõ ràng trong năm nay, chúng ta phải mở rộng hiểu biết của chúng ta về sự phòng ngừa và cảnh giác. Những hành vi sai trái tình dục phải được đối phó một cách mạnh mẽ hơn trong các giáo phận của chúng ta và trong các chính sách của chúng ta. Ý thức về công lý được xây dựng trên bản năng đức tin chân chính của con người khiến chúng ta phải chịu trách nhiệm.
Giáo Hội được Chúa Giêsu Kitô thành lập là một Giáo Hội hy vọng và sống động. Các giám mục anh em thân yêu của tôi, chúng ta phải đề phòng sao cho hành vi của chúng ta không dẫn dắt người nào rời xa Chúa. Liệu chúng ta sẽ được nhớ đến như những người bảo vệ cho những người bị ngược đãi hay cho những kẻ ngược đãi sẽ được xác định bởi hành động của chúng ta bắt đầu từ tuần này. Hôm nay, chúng ta hãy đến gần Chúa Kitô, hy sinh cho Ngài những tham vọng riêng của chúng ta, và khiêm nhường trao phó trọn vẹn chúng ta cho những gì Ngài đòi buộc chúng ta trong tình yêu và công lý.
Giáo Hội đã và sẽ luôn luôn là Nhiệm Thể của Chúa Kitô - là Giáo Hội của Ngài. Ngài chỉ yêu cầu chúng ta phục vụ tốt nhất có thể. Và khi chúng ta thất bại, chúng ta hãy cúi đầu nhận lỗi trước Đức Thánh Cha và trước nhau trong tinh thần sửa lỗi huynh đệ.
Tôi đã trích dẫn lời Thánh Augustinô vào đầu diễn từ này. Ngài cũng viết, “bất cứ nơi nào một người sa ngã, ở nơi đó người ấy phải tìm được sự nâng đỡ để có thể đứng dậy.” Thưa anh em, chúng ta đã vấp ngã vào một yếu đuối lớn lao. Chúng ta cần phải cầu nguyện và hành động ngay bây giờ ở nơi này để bắt đầu vươn lên một sự liêm chính mới.
Chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng để chúng ta, những người yếu đuối, trở nên mạnh mẽ, Chúa Kitô đã trở nên yếu đuối. “Dầu là Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua nhiều đau khổ mới học được thế nào là vâng phục.” Nhờ ân sủng và lòng thương xót của Chúa Giêsu Kitô, cầu xin cho chúng ta có thể trở nên mạnh mẽ - không phải để an ủi chính mình, nhưng để phục vụ tốt hơn anh chị em chúng ta.
Chúng ta hãy là một gương mẫu về cách một tội nhân khiêm tốn quỳ trước mặt Chúa để có thể nhận được lòng thương xót của Người. Như thế, chúng ta mới có thể bắt đầu thanh tẩy và chữa lành các vết thương trên Nhiệm Thể Chúa Kitô. Xin Chúa ban phước lành cho anh em.
5. Diễn từ bế mạc phiên khoáng đại mùa thu 2018 Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ của Đức Hồng Y Daniel DiNardo
Sau đây là toàn văn diễn từ quan trọng, nói lên hướng đi của các Giám Mục Hoa Kỳ, đã được Đức Hồng Y Daniel N. DiNardo, Tổng Giám Mục của Galveston-Houston, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ đọc trước các Giám Mục tại buổi bế mạc phiên khoáng đại diễn ra tại Baltimore ngày 14 tháng 11, 2018.
Anh em thân mến
Tôi khai mạc cuộc họp này với một số thể hiện thất vọng. Giờ đây tôi kết thúc cuộc họp này trong hy vọng.
Niềm hy vọng của tôi trước hết được căn cứ vào Chúa Kitô, Đấng mong muốn Giáo Hội được thanh tẩy và những nỗ lực của chúng ta mang lại kết quả.
Mùa hè vừa qua, thay mặt cho anh em, tôi đã bày tỏ tình cảm huynh đệ của chúng ta đối với Đức Thánh Cha. Tháng Chín, Ủy ban Thường trực cũng đã bày tỏ thay cho tất cả chúng ta “tình yêu, sự vâng phục và lòng trung thành” đối với Đức Thánh Cha Phanxicô. Giờ đây, cùng với anh em đang tụ họp tại Baltimore trong Hội nghị Khoáng đại, chúng ta, các thành viên của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ cam kết với Đức Thánh Cha lòng trung thành và tận tụy của chúng ta trong những ngày khó khăn này. Tôi chắc chắn rằng, dưới sự lãnh đạo của Đức Thánh Cha Phanxicô, cuộc hội thảo toàn cầu của Giáo Hội vào tháng Hai sẽ giúp chúng ta tẩy sạch tội ác lạm dụng tính dục khỏi Giáo Hội chúng ta.
Anh em thân mến,
Anh em và những người phát biểu, mà chúng ta đã lắng nghe, mang lại cho tôi hướng đi và một sự đồng tâm nhất trí. Tôi sẽ xem đó như là bàn đạp để hành động. Lắng nghe là điều cần thiết, nhưng lắng nghe phải định hướng cho hành động có tính quyết định. Các nạn nhân bị lạm dụng và các chuyên gia đã cho chúng ta những lời khuyên và hướng dẫn tốt như vậy trong những ngày qua.
Khi tin tức trong mùa hè qua vừa nổ ra, chúng ta đã cam kết thực hiện 3 mục tiêu: [thứ nhất là] làm mọi điều có thể được để đi đến cùng về tình trạng của Tổng giám mục McCarrick; [thứ hai là] làm sao cho việc báo cáo hành vi lạm dụng và các hành vi không đúng của các giám mục được dễ dàng hơn; và [cuối cùng là] phát triển một phương thế ràng buộc trách nhiệm của chính chúng ta có tính chất thực sự độc lập, có thẩm quyền phù hợp và có sự tham gia đáng kể của anh chị em giáo dân.
Giờ đây, chúng ta đang trong tiến trình hoàn thành các mục tiêu này. Đó là phương hướng mà anh em và các nạn nhân bị lạm dụng khắp quốc gia này trao phó cho tôi tại cuộc họp tháng Hai ở Rôma. Hơn thế nữa, trong những ngày trước cuộc họp của các chủ tịch các Hội Đồng Giám Mục trên thế giới, nhóm Đặc Nhiệm mà tôi đã hình thành trong tuần này sẽ diễn dịch phương hướng này thành một số bước hành động cụ thể. Những bước hành động này bao gồm:
• Một quy trình điều tra khiếu nại liên quan đến các giám mục theo đúng nguyên tắc báo cáo thông qua đường dây nóng của bên thứ ba. Chúng ta sẽ hoàn thành một đề xuất thành lập một ủy ban toàn quốc duy nhất do giáo dân điều hành và một mạng lưới quốc gia dựa trên các hội đồng xét duyệt giáo phận, với các chuyên gia giáo dân, được giám sát bởi vị Tổng Giám Mục giáo tỉnh hay một Giám Mục Cao Cấp trong giáo tỉnh.
• Hoàn thiện các tiêu chuẩn trách nhiệm đối với các Giám mục.
• Hoàn thiện Quy Định dành cho các Giám mục bị loại bỏ.
• Nghiên cứu các chỉ dẫn quốc gia về việc công bố danh sách các giáo sĩ đang phải đối diện với những cáo buộc lạm dụng chứng minh được.
• Ủng hộ việc hoàn thành công bằng và kịp thời những cuộc điều tra đa dạng liên quan đến tình trạng xung quanh Đức Tổng Giám Mục McCarrick và công bố những kết quả này. Chúng ta rất biết ơn Tuyên bố của Tòa Thánh vào ngày 6 tháng 10 liên quan đến vấn đề này.
Chúng ta rời khỏi nơi này với cam kết có những hành động mạnh nhất vào thời điểm sớm nhất có thể được. Chúng ta sẽ làm như vậy trong tình hiệp thông với Giáo Hội Phổ Quát. Tiến lên nhịp nhàng với Giáo Hội trên toàn thế giới sẽ làm cho Giáo Hội tại Hoa Kỳ vững mạnh hơn và sẽ làm cho Giáo Hội Hoàn Vũ mạnh mẽ hơn.
Nhưng hy vọng của chúng ta cho sự cải cách thực sự và sâu sắc cuối cùng hệ tại không chỉ ở việc có nhiều hơn các hệ thống xuất sắc, dù điều này là thiết yếu. Nó còn đòi hỏi sự thánh thiện: sự xác tín sâu sắc về các chân lý Tin Mừng, và thao thức muốn diễn dịch những chân lý ấy thành mọi khía cạnh của cuộc sống.
Như Đức Sứ thần Tòa Thánh nhắc nhở chúng ta hôm thứ Hai: “Nếu Giáo hội muốn cải cách chính bản thân và cấu trúc của mình, thì sự cải cách ấy phải bật lên từ sứ vụ loan báo Chúa Kitô, Con Thiên Chúa Hằng sống”. Không có hệ thống quản trị hay giám sát nào, dù tuyệt vời và cần thiết đến đâu, tự mình nó là đủ cho chúng ta, tất cả đều là những kẻ yếu đuối, có thể sống đúng theo những yêu cầu cao chúng ta nhận được từ Chúa Kitô.
Chúng ta phải tái cam kết hướng đến sự thánh thiện và sứ vụ của Giáo Hội.
Anh em thân mến,
Tôi đã được nghe anh em ngày hôm nay. Tôi tin rằng trong tình hiệp nhất với Đức Thánh Cha và với cuộc trao đổi vào tháng Hai, chúng ta sẽ tiến lên phía trước.
Còn nhiều việc phải làm nhưng những gì chúng ta đã làm là một dấu chỉ của hy vọng.
Phó dâng mọi sự cho sự cầu bầu của Đức Mẹ, chúng ta hãy cầu nguyện cùng nhau. . .
Kính mừng Maria..