Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.

Khi ấy, Đức Giê-su còn đang nói với đám đông, thì có mẹ và anh em của Người đứng bên ngoài, tìm cách nói chuyện với Người. 47 Có kẻ thưa Người rằng : “Thưa Thầy, có mẹ và anh em Thầy đang đứng ngoài kia, tìm cách nói chuyện với Thầy.” 48 Người bảo kẻ ấy rằng : “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?” 49 Rồi Người giơ tay chỉ các môn đệ và nói : “Đây là mẹ tôi, đây là anh em tôi. 50 Vì phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em chị em tôi, là mẹ tôi.”

Đó là Lời Chúa

 

ĐỨC VUA LÊN NGÔI TRÊN THẬP GIÁ

LỄ CHÚA KITÔ VUA VŨ TRỤ NĂM C

Trong dòng chảy của lịch sử cứu độ, không có hình ảnh nào gây nhiều xao xuyến cho con người như hình ảnh một vị Vua. Israel đã từng mơ về một vị vua lý tưởng, mạnh mẽ như Đavid, hiền minh như Salômôn, chiến thắng ngoại bang, bảo vệ dân Chúa, dẫn đưa dân đến hòa bình và thịnh vượng. Niềm khắc khoải ấy ăn sâu trong ký ức của cả dân tộc, đến độ suốt nhiều thế kỷ, họ vẫn gọi Đấng Mêsia là "Con Vua Đavid".

Thế nhưng, sự thật lại phũ phàng: Vương quyền Đavid, vốn được khởi từ lời hứa rất đẹp của Thiên Chúa, vẫn chỉ là một vương quyền tạm thời, mỏng manh trước dòng thời gian và trước bóng tối tội lỗi của con người. Đavid, dù anh hùng và đạo đức, vẫn có những sai lầm đau lòng. Triều đại của ông rồi cũng hao mòn và rơi vào mục nát. Ngai vàng của ông nghiêng ngả theo từng biến động của lịch sử.

Chính trong cái giới hạn ấy mà ánh sáng của một Vương Quyền khác âm thầm xuất hiện, vương quyền không suy tàn; vương quyền không bị thời gian nuốt chửng, vương quyền không dựa trên gươm giáo, nhưng dựa trên tình yêu, hiến tế và cứu độ.

1. VUA ĐAVID, BÓNG HÌNH CỦA MỘT VƯƠNG QUYỀN LỚN HƠN.

Bài đọc thứ nhất cho thấy cảnh Đavid được các chi tộc Israel xức dầu: "Chúng tôi là xương thịt của ngài". Lời ấy thật thân thương. Nhưng cũng thật mong manh.

Con người gắn bó với nhau bằng huyết thống, bằng lịch sử, bằng chiến thắng chung; nhưng đâu đó vẫn phảng phất một sự bấp bênh: Hôm nay tung hô, ngày mai có thể phản bội.

Đavid là "người theo lòng Thiên Chúa", nhưng ông không phải là cứu cánh cuối cùng. Ông chỉ là hình bóng, là người mở đường cho một Vị Vua khác, Vị Vua mà tất cả lời hứa Thiên Chúa đều dồn về.

Triều đại Đavid không bền. Nhưng lời hứa dành cho Con Vua Đavid thì bền vững muôn đời.

2. CHÚA KITÔ, CON VUA ĐAVID, VUA CỦA MUÔN LOÀI.

Thư Côlôsê diễn tả Chúa Kitô bằng những từ ngữ vừa uy nghi vừa thẳm sâu:

Hình ảnh Thiên Chúa vô hình;

Trưởng Tử muôn loài;

Đầu của Hội Thánh;

Đấng mà muôn vật nhờ Người và cho Người mà được tạo thành;

Đấng hòa giải mọi sự nhờ máu thập giá.

Chúa Kitô không giống bất cứ vị vua nào từng xuất hiện trên mặt đất. Chúa Kitô không trị vì bằng uy lực; Không xây dựng vương quốc bằng thành trì hay quân đội; Không cai trị bằng sắc lệnh hay sức mạnh chính trị.

Chúa cai trị bằng tình yêu hiến dâng, bằng một trái tim không bao giờ khước từ ai, bằng một cái nhìn xuyên thấu nỗi khổ của con người.

Một Vị Vua như thế chỉ có thể lên ngôi trong hoàn cảnh khiến cả trời đất phải lặng người: Ngai vàng của Chúa chính là thập giá.

3. VỊ VUA LÊN NGÔI TRONG ÉO LE CỦA THẬP GIÁ.

Tin Mừng hôm nay mang đến một cảnh tượng thật nghịch lý: Chúa Giêsu bị treo trên đồi Sọ, trần trụi, bị nhạo báng, bị kết án như tội phạm.

Và chính ở đó, Chúa được tuyên xưng là Vua. Không phải bởi dân chúng. Không phải bởi quân đội La Mã. Cũng không phải bởi những nhà đạo đức. Mà bởi… một tên trộm.

Đó là một con người tội lỗi, tàn tạ, chẳng còn gì để mất… lại là người đầu tiên nhận ra vương quyền của Chúa Giêsu: "Lạy Đức Giêsu, khi vào Nước của Ngài, xin nhớ đến tôi". Lời ấy cho thấy, không chỉ ông than thở với Chúa, mà ông trông cậy vào Chúa.

"Lạy Đức Giêsu, khi vào Nước của Ngài, xin nhớ đến tôi". Câu tuyên xưng ấy như ánh sáng bừng lên giữa bóng tối của địa cầu.

Lạ lùng thay, nhưng cũng tuyệt vời thay: Trong Chúa Giêsu, Đấng đang bị treo trên thập giá, đang bị nguyền rủa bởi cả một đám đông lộng ngôn, đang bị lột trần trụi, đang bị tước đoạt phẩm giá đến tận cùng, người trộm lành nhìn thấy Vua, thấy Nước, thấy Cứu Độ.

Những kẻ quyền thế nhạo cười: "Nếu ông là Vua, hãy tự cứu mình đi!". Nhưng Chúa Kitô không lên ngôi bằng quyền lực "tự cứu mình", mà bằng quyền năng cứu người khác.

Chúa là Vua vì Chúa đến để cứu, chứ không để bị tung hô.

Chúa là Vua vì Chúa trao ban sự sống, chứ không cướp đi sự sống.

Chúa là Vua vì Chúa ôm lấy đau khổ nhân loại, chứ không đứng bên ngoài đau khổ.

Chúa là Vua khi Chúa để chính mình bị nghiền nát, để từ đó làm nảy mầm sự sống mới cho nhân loại.

4. VƯƠNG QUYỀN CỦA CHÚA KITÔ, VƯƠNG QUYỀN CỦA NGƯỜI CÔNG CHÍNH VÀ THIỆN CHÍ.

Bài đọc II nói rằng Chúa Kitô được tôn làm "Đầu", làm "Thủ Lãnh", làm "Trưởng Tử". Nhưng tất cả những danh xưng ấy không chỉ là vinh quang cho riêng Chúa. Đó còn là ơn phúc cho tất cả những ai thiện chí, ngay thẳng và khiêm nhường.

Vương quyền của Chúa Kitô không dành cho những kẻ mạnh, kẻ giàu, kẻ quyền thế; nhưng dành cho: Người đơn sơ; Người tin tưởng; Người biết mình yếu đuối; Người giống như tên trộm lành, chỉ còn biết cậy trông vào lòng thương xót của Vua Giêsu.

Chúa làm Vua trên những tâm hồn để Chúa có thể ban ơn cứu độ, ơn tha thứ, ơn bình an, ơn làm lại cuộc đời. Chúa không làm cho ai phải chết, nhưng dẫn người ta vào sự sống; Chúa không lên án, nhưng nâng dậy; Chúa không đòi quyền phục tùng, nhưng đợi một lời tín thác nhỏ bé.

5. VUA CỦA VŨ TRỤ NHƯNG CŨNG LÀ VUA CỦA TRÁI TIM MỖI NGƯỜI.

Khi Hội Thánh tuyên xưng Chúa Giêsu là Vua toàn cõi vũ trụ, Hội Thánh không muốn chúng ta nhìn về một ngai vàng xa xôi trên các tầng trời. Trái lại, Hội Thánh mời gọi ta nhìn vào trái tim mình. Bởi nơi đó là nơi Chúa muốn chiếm ngự và trị vì.

Vua Giêsu trị vì không bằng mệnh lệnh, nhưng bằng lời mời gọi nhẹ nhàng; Không bằng uy quyền, nhưng bằng vết thương của tình yêu. Những vết thương ấy rõ nhất trên thánh giá;

Ngài trị vì bằng cách ở với ta, nhất là trong những sa mạc khô cằn của cuộc sống. Đó là những lần ta yếu đuối và kêu lên: "Lạy Chúa Giêsu, xin nhớ đến con". Đó là biết bao nhiêu tấn công của cuộc sống làm ta hao mòn sức lực, mệt mỏi, thất vọng..., nhưng vẫn vững niềm cậy trông...

Chính những lúc ấy, ta đang mở cánh cửa trái tim mình, cõi lòng mình cho Vị Vua Vũ Trụ bước vào, ngự trị, chữa lành và đổi mới.

Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG

 

TÒNG THUỘC

“Chúng sẽ thành dân thánh của Ta, và Ta sẽ cư ngụ ở giữa ngươi!”; “Hãy lặng thinh trước nhan Thiên Chúa!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Bài đọc Zacharia được chọn cho lễ Mẹ Dâng Mình nêu bật mối quan hệ mật thiết giữa Israel và Thiên Chúa: Ngài sẽ cư ngụ giữa dân thánh, và họ ‘tòng thuộc’ vào Ngài.

Thiếu nữ Sion trong Zacharia không chỉ là Israel, mà còn là hình ảnh của Đức Maria, người được tuyển chọn cách tuyệt đối. Như Israel, Maria ‘ở cùng’ Thiên Chúa; như Ngài ‘ở giữa’ dân, Thiên Chúa ở trong Mẹ. “Mẹ được xác định là Thiếu nữ Sion, là Israel đích thực, nơi Cựu và Tân Ước hoà làm một. Cũng là hiện thân của Israel mới, là nơi cư ngụ chân thật nhất của Đức Chúa!” - Louis‑Marie Montfort. Và để cảm nhận hồng ân “ở giữa, ở cùng” này, Zacharia mời gọi, “Hỡi mọi xác phàm, hãy lặng thinh trước nhan Thiên Chúa!”.

Tin Mừng hôm nay cũng nhấn mạnh ‘sự lặng thinh và chìm sâu’ này. Khi Mẹ Maria và anh em Chúa Giêsu tìm đến, Ngài thốt ra những lời gây sốc, “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?”. Nghe dường như cứng cỏi, nhưng thực ra Ngài muốn lời này được nghiền ngẫm. Chỉ tay vào các môn đệ, Ngài giải thích, “Vì phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em chị em tôi, là mẹ tôi!”. Qua đó, Ngài tiết lộ, quan hệ huyết thống quan trọng, nhưng ‘tòng thuộc’ vào Thiên Chúa còn quan trọng hơn. Một Maria sống Lời Chúa trở nên mẹ Ngài ‘nhiều hơn’ một Maria máu mủ; Mẹ hiểu và vui với điều đó. Thánh Vịnh đáp ca reo lên, “Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, danh Người thật chí thánh chí tôn!”. “Có lẽ Maria cuối cùng cũng phải nói ‘Xin vâng’ với toàn bộ số phận của Con Mẹ, vì Mẹ đã vui tươi ưng thuận ngay từ đầu định mệnh ấy!” - Von Balthasar.

Một hình ảnh có thể giúp chúng ta cảm nhận chiều sâu này. Một người mẹ có thói quen rất lạ. Mỗi khi con trai bất ổn, cô dắt nó vào rừng, đặt lên tảng đá, bảo nó nhắm mắt. Rồi cô thổi sáo, từ khúc trầm buồn đến réo rắt, cho đến khi con mỉm cười mới ra về. Đây là cách chìm sâu vào trong, tìm lại an bình. ‘Rừng’ tượng trưng cho Thánh Thể; ‘sáo’ tượng trưng cho Lời Chúa - nơi chúng ta lặng thinh, tìm lại hướng đi mỗi khi đời sống rối ren.

Anh Chị em,

Gioan Phaolô II gọi Maria là “Người Nữ Thánh Thể”. Chúng ta có sẵn lòng để Mẹ dẫn vào ‘rừng’ mỗi ngày để chìm sâu trong Thánh Thể Giêsu, thay vì chạy tìm những câu trả lời nơi đâu khác? Chúng ta có để cho ‘sáo Lời Chúa’ ngân nga cho đến khi có thể mỉm cười? Cứ vào ‘rừng’, và ở đó, chúng ta học chờ đợi thánh ý Chúa như Mẹ, lắng nghe Thánh Thần nói qua Lời Chúa như Mẹ, và đặt câu hỏi quan trọng, “Con thuộc về ai?”; “Con có ‘tòng thuộc’ vào Đấng đã dựng nên con, cho con tất cả những gì con có, con là?”. “Con không thể tách Maria ra khỏi Đức Giêsu. Kính mừng, Lạy Thân Thể sinh ra từ Mẹ. Kính mừng Maria, bình minh của Thánh Thể!” - Maria Giuseppa Fiasella.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Mẹ Maria, dạy con vui thích cầm tay Mẹ ‘vào rừng’ mỗi ngày, hầu con có thể chìm vào ‘vực Giêsu’; nhờ đó, con không lệ thuộc vào điều gì hay ai khác - ngoài Chúa!”, Amen.

Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)

 

Trong bản tin của CNA ngày 20 tháng 11, 2025, Monasa Narjara tường trình từ Sao Paulo, Brazil: Tượng đài Đức Mẹ Fatima cao nhất thế giới đã được khánh thành và làm phép vào ngày 13 tháng 11 trong Thánh lễ bế mạc Năm Thánh Đức Mẹ tại Crato, thuộc bang Ceará, đông bắc Brazil.

Bức tượng cao 54 mét do nghệ sĩ Ranilson Viana tạo ra, lấy cảm hứng từ bản sao bức tượng Đức Mẹ hành hương được tôn kính tại Nhà thờ chính tòa Đức Mẹ Penha, một tác phẩm của nhà điêu khắc người Bồ Đào Nha Guilherme Ferreira Thedim.

Đức Giám Mục Magnus Henrique Lopes của Crato, người đã cử hành Thánh lễ, phát biểu: “Lòng chúng ta tràn ngập niềm vui và đức tin bởi vì tại vùng đất thánh Crato này, bức tượng Đức Mẹ Fatima tráng lệ này đứng sừng sững nhờ sự hiện diện của bức tượng, đến trực tiếp từ Fatima, Bồ Đào Nha, một dấu chỉ cho sự hiệp thông thiêng liêng của chúng ta với đền thánh Đức Mẹ, một trái tim đang đập của lời cầu nguyện, sám hối và hy vọng cho toàn thế giới”.

Bức tượng Đức Mẹ Fatima hành hương đã đến Juazeiro do Norte vào ngày 10 tháng 11, 72 năm sau lần viếng thăm đầu tiên. Cuộc hành hương kết thúc vào ngày 13 tháng 11 trong Thánh lễ bế mạc Ngày Đức Mẹ của Giáo phận.

Trong bài giảng, Đức Giám Mục Lopes nói rằng “từ Fatima đến Crato, chúng ta cùng đi trên một con đường đức tin và sự dịu dàng.” Ngài nhắc lại rằng ở Bồ Đào Nha, “Đức Maria hiện ra như một phụ nữ rạng rỡ hơn cả mặt trời” và ở Crato, “Mẹ đến như một người mẹ yêu thương, chào đón những đứa con đau khổ của mình. Nghèo khó, nhưng tràn đầy niềm tin.”

Đức Giám Mục cũng lưu ý rằng khi làm phép “bức tượng Đức Mẹ Fatima này”, chúng ta có thể nghe thấy “cùng một lời mời gọi từ mẫu” mà Đức Maria đã nói trong tiệc cưới Cana, khi Mẹ nói với những người phục vụ: “Hãy làm bất cứ điều gì Người bảo các anh làm.”

‘Fátima là một trường học về lắng nghe và vâng phục Tin Mừng’

Ngài giải thích: “Trong cử chỉ đơn giản này” của Đức Mẹ tại Cana “là toàn bộ thần học về sự chuyển cầu của Đức Maria. Ngài không thay thế Chúa Giêsu. Mẹ mặc khải Người. Mẹ không tạo ra ân sủng. Đức Maria dẫn chúng ta đến với Đấng chính là ân sủng.”

Như vị giám mục giải thích, "Fátima là một trường học về lắng nghe và vâng phục Tin Mừng."

Ngài nói thêm: "Đức Maria đã kêu gọi các mục đồng nhỏ Lucia, Phanxicô và Jacinta hoán cải, cầu nguyện kinh Mân Côi, sám hối và tin tưởng vào tình yêu của Chúa".

Vị giám mục than thở: "Ngày nay, nhiều Phanxicô, nhiều Lucia và vô số Jacinta không còn lắng nghe lời kêu gọi cầu nguyện, học giáo lý, khoảnh khắc thiêng liêng" mà thay vào đó "thường xuyên lắng nghe những tiếng nói khác" "phá hủy ước mơ, gia đình và hy vọng".

Ngài cảnh cáo: “Chúng ta đang sống trong thời đại mà đức tin, điều thiêng liêng, đang bị cướp mất khỏi tay trẻ em, khỏi trái tim của những người trẻ, khỏi con trai và con gái chúng ta. Và sự trống rỗng này thể hiện qua bạo lực, qua sự tự hủy hoại, qua sự mất đi ý nghĩa cuộc sống, và qua sự phi nhân tính hóa ngay từ khi còn nhỏ.”

Ngài nhấn mạnh: “Chúng ta, những giáo dân, những người nam nữ sống đời thánh hiến, và các nhà chức trách, đang chứng kiến những giấc mơ này bị đánh cắp như thế nào. Chúng ta đang nhìn nhận một cách thờ ơ, thậm chí còn góp phần vào việc hủy hoại và tan rã tương lai của con em chúng ta, bởi vì làm như vậy dễ dàng hơn. Đó là lý do tại sao sứ điệp Fatima lại cấp thiết đến vậy trên đất nước chúng ta, trong giáo phận của chúng ta, và ở rất nhiều giáo phận khác, nơi đức tin của người dân rất sâu sắc và lòng sùng kính Đức Mẹ là một phần không thể thiếu trong [cuộc sống của họ].

Cuối Thánh lễ, Đức Cha Lopes đã ban phép lành Tòa Thánh và ơn toàn xá cho các tín hữu hiện diện, rồi đến tượng đài mới ở Crato với bức tượng Đức Mẹ Fatima dành cho khách hành hương, nơi ngài làm phép bức tượng mới.

 

Tạp chí The Pillar, số ngày 15 tháng 11, 2025, cho hay: Các nguồn tin thân cận với Hội đồng Giám mục Công Giáo Anh và xứ Wales nói với The Pillar rằng Đức Leo dường như sẵn sàng ban cấp những miễn trừ rộng rãi đối với tự sắc Traditionis custodes, tuy không hủy bỏ chính tự sắc.

Thực vậy, Đức Tổng Giám Mục Miguel Maury Buendía, Sứ thần Tòa thánh tại Anh Quốc, đã có bài phát biểu gần đây trước hội nghị toàn thể của Hội đồng Giám mục Công Giáo Anh và xứ Wales, thông báo với các giám mục rằng Vatican sẽ "hào phóng" khi được yêu cầu miễn trừ các hạn chế đối với phụng vụ truyền thống, một giáo sĩ cấp cao nói với The Pillar.

Theo một nguồn tin có mặt trong bài phát biểu, Sứ thần Tòa Thánh giải thích rằng mặc dù Đức Giáo Hoàng Lêô “không muốn thay đổi [Traditionis custodes], nhưng vì Giáo hội có nhiều nghi lễ khác nhau, nên không có lý do gì để loại trừ Thánh Lễ Latinh Truyền thống [TLM].”

Một nguồn tin cho biết: “Các chi tiết hơi mơ hồ”. Tuy nhiên, Sứ thần đã truyền đạt rằng mặc dù các cha xứ vẫn cần sự chấp thuận của các giám mục để ban hành hình thức ngoại thường tại các nhà thờ giáo xứ, và các giám mục giáo phận vẫn cần phải xin phép Bộ Phụng tự, “Đức Lêô sẽ yêu cầu Đức Hồng Y Arthur [Roche, Tổng trưởng Bộ] rộng lượng.”

Đầu tuần này, Hội đồng Giám mục Anh và xứ Wales đã gặp Sứ thần Tòa Thánh, trong khuôn khổ phiên họp toàn thể của hội đồng. Sau cuộc họp, bắt đầu có thông tin cho rằng Sứ thần đã chuyển đạt ý định của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV về việc cho phép cử hành phụng vụ trước Công đồng Vatican một cách rộng rãi hơn.

Theo một giáo sĩ có mặt trong bài phát biểu của Sứ thần, mặc dù Đức Giáo Hoàng Lêô không có ý định bãi bỏ tự sắc thời Đức Phanxicô, nhưng “ấn tượng [của Sứ thần] là Đức Giáo Hoàng muốn cánh cửa được mở rộng chứ không phải bị thu hẹp hay đóng lại.”

Tờ The Pillar được cho biết “Đó chỉ là một trong số nhiều điểm” mà Sứ thần nêu ra, chứ không phải là chủ đề chính trong bài phát biểu của Sứ thần.

Kể từ khi Đức Giáo Hoàng Lêô XIV được bầu vào đầu năm nay, đã có nhiều đồn đoán về việc liệu ngài có quyết định bãi bỏ các yêu cầu của Traditionis custodes, một tự sắc năm 2021 do Đức Giáo Hoàng Phanxicô ban hành, vốn hạn chế nghiêm ngặt việc cử hành hình thức phụng vụ cũ hay không.

Trong số những hạn chế mới được văn kiện này đặt ra, các giám mục có thể chỉ định các địa điểm để tiếp tục cử hành phụng vụ trước Công đồng Vatican II, nhưng không được phép trong các nhà thờ giáo xứ hoặc bằng cách thành lập các giáo xứ mới.

Các trường hợp ngoại lệ đối với quy tắc này cần được Bộ Phụng tự phê chuẩn trực tiếp. Các miễn trừ phải được gia hạn hai năm một lần.

Những hạn chế này đã gây ra một làn sóng phẫn nộ, với sự phản đối kịch liệt từ cả những người tham dự Thánh lễ Latinh Truyền thống lẫn những người chỉ trích, những người phản đối giáo hội học đằng sau các quy tắc mới và cách diễn giải của Bộ.

Phản ứng của các giám mục đối với Traditionis custodes rất khác nhau, dẫn đến sự chắp vá về chính sách. Ở một số giáo phận, Thánh lễ Latinh Truyền thống vẫn tiếp tục được cử hành như trước khi Tự sắc được ban hành, trong khi ở những giáo phận khác, về cơ bản, nó đã bị cấm.

Một số giáo phận đã được miễn trừ ban đầu khỏi các quy tắc của Traditionis custodes trong thời gian chuyển tiếp hai năm, nhưng dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người ta hiểu rằng sẽ không có sự gia hạn nào nữa.

Tuy nhiên, kể từ khi Đức Lêô lên ngôi Giáo hoàng vào tháng 5, Bộ Phụng tự đã bắt đầu gia hạn các miễn trừ như vậy và chấp nhận các miễn trừ mới, làm dấy lên suy đoán rằng tân Giáo hoàng có thể sẵn sàng nới lỏng hoặc đảo ngược các yêu cầu do người tiền nhiệm đặt ra.

Một nguồn tin thân cận với Hội đồng Giám mục Anh và xứ Wales cho biết, qua những bình luận của sứ thần, có vẻ như Đức Giáo Hoàng muốn cánh cửa cử hành phụng vụ cũ được mở rộng.

Nguồn tin cho biết: Cách tiếp cận chung của Đức Giáo Hoàng dường như là "Todos, todos, todos - bao gồm cả những người sùng đạo theo nghi thức Thánh lễ Latinh Truyền thống".

 

Tạp chí Aleteia, số ngày ngày 20/11/2025, tường trình rằng: Đức Giáo Hoàng, giám mục Rôma, đã khuyến khích các giám mục Ý trở thành “những người xây dựng tình bạn, tình huynh đệ và các mối quan hệ chân thành”.

Thực vậy, Đức Lêô XIV đã thực hiện chuyến công du đầu tiên ra khỏi khu vực Rôma (vẫn nằm trong nước Ý) vào ngày 20 tháng 11, đến Assisi để bế mạc Đại hội đồng các giám mục Ý.

Ngài đã viếng mộ Thánh Phanxicô và sau đó đến tu viện Montefalco, do các nữ tu dòng Augustinô điều hành, để cử hành Thánh lễ và dùng bữa trưa.

Vị tiền nhiệm của ngài, người đã chọn danh hiệu Phanxicô để tỏ lòng tôn kính vị thánh thành Assisi, đã đến thăm thành phố Umbria sáu lần trong triều đại giáo hoàng của mình.

Đức Lêô XIV đến Assisi bằng trực thăng vào khoảng 8:30 sáng và ngay lập tức đến Vương cung thánh đường Thánh Phanxicô để cầu nguyện tại mộ của vị thánh vĩ đại (1181-1226).

Theo hãng thông tấn Công Giáo SIR, ngài nói với các phóng viên: “Thật là một phước lành khi hôm nay được đến đây, nơi linh thiêng này. Chúng ta đang tiến gần đến kỷ niệm 800 năm ngày mất của Thánh Phanxicô, điều này cho chúng ta cơ hội chuẩn bị để tôn vinh vị thánh vĩ đại, khiêm nhường và nghèo khó này vào thời điểm mà thế giới đang tìm kiếm những dấu hiệu của hy vọng”.

Khoảng 30 phút sau, Đức Giáo Hoàng đã đến Vương cung thánh đường Đức Mẹ Maria của các Thiên thần. Đây là một địa điểm khác gắn liền với Thánh Phanxicô Assisi, vì nhà thờ Baroque này có Portiuncula, một nhà nguyện được thánh nhân trùng tu sau một thị kiến ngài nhận được trong lúc cầu nguyện, trong đó ngài nghe thấy những lời này: "Hãy đi sửa chữa nhà thờ của Ta".

Tại vương cung thánh đường này, Đức Giáo Hoàng đã phát biểu trước các giám mục Ý khi bế mạc đại hội đồng lần thứ 81, khai mạc tại Assisi vào ngày 17 tháng 11.

Đức Giáo Hoàng, với tư cách là Giám mục Rôma và Giáo chủ của Ý, thường tham dự cuộc họp này.

Tính đồng nghị, cuộc tĩnh tâm của các giám mục, sự sáp nhập các giáo phận

Trong bài phát biểu được Tòa Thánh truyền đi, Đức Lêô XIV đã vẽ nên bức tranh về một "thời đại được đánh dấu bởi những chia rẽ, cả quốc nội lẫn quốc tế", than thở về sự lan truyền ngày càng tăng của "những thông điệp và lời nói thường mang màu sắc thù địch và bạo lực".

Ngài than thở: "Cuộc chạy đua hiệu năng bỏ lại những người dễ bị tổn thương nhất", đồng thời nhắm vào "quyền lực toàn năng của kỹ thuật" vốn "bóp nghẹt tự do" và sự cô đơn vốn "tiêu diệt hy vọng".

Trước những thách thức này, Đức Giáo Hoàng khuyến khích các giám mục Ý hãy là “những người xây dựng tình hữu nghị, tình huynh đệ và các mối quan hệ chân thành” trong cộng đồng của họ để “lắng nghe và xoa dịu căng thẳng”.

Ủng hộ tính đồng nghị cao hơn, Đức Giáo Hoàng cũng tuyên bố rằng ngài sẽ tiếp tục chính sách “tái hợp giáo phận” (sáp nhập các giáo phận) được các vị tiền nhiệm thực hiện, coi đó là điều cần thiết để giải quyết những thách thức của công cuộc truyền giáo và những thay đổi trong xã hội Ý. Ngài cũng tuyên bố rằng Bộ Giám mục và Tòa Sứ thần Tòa Thánh sẽ phối hợp để thúc đẩy “sự tham gia nhiều hơn vào quá trình tham vấn bổ nhiệm các giám mục mới”.

Ngài tuyên bố ý định áp dụng tuổi nghỉ hưu là 75, theo quy định của giáo luật đối với các giám mục, và “có thể” thêm hai năm nữa đối với các Hồng Y.

Các giám mục luôn nộp đơn từ chức lên Đức Giáo Hoàng ở tuổi 75, nhưng đôi khi phải mất nhiều năm Đức Giáo Hoàng mới chấp thuận.

Đức Lêô XIV cũng kêu gọi các giám mục Ý thúc đẩy “chủ nghĩa nhân bản toàn diện” trong xã hội. Ngài khuyến khích họ tham gia vào các cuộc tranh luận công khai để bảo vệ “cảm thức tình người, đề cao giá trị của sự sống và sự quan tâm đến mọi tạo vật”.

Ngài đặc biệt đề cập đến vấn đề truyền thông kỹ thuật số, yêu cầu họ nỗ lực để đảm bảo rằng “Internet thực sự có thể là một không gian của tự do, trách nhiệm và tình huynh đệ”.

Đức Lêô XIV ở lại Vương cung thánh đường trong nửa giờ trước khi trở về trực thăng, đưa ngài đến Montefalco, một thị trấn nhỏ cách Assisi khoảng 20 km về phía nam. Tại đây, ngài đã đến thăm một cộng đoàn các nữ tu dòng Augustinô, nơi ngài sẽ cử hành Thánh lễ và dùng bữa cùng họ. Sau đó, Đức Giáo Hoàng dự kiến sẽ trở về Vatican bằng trực thăng vào đầu giờ chiều.

 

Christopher R. Altieri, trong bản tin của Crux ngày 20 tháng 11 năm 2025, cho hay: Một báo cáo mới được công bố hôm thứ Năm tại London cho thấy khoảng một phần ba tổng số giáo sĩ Công Giáo được thụ phong tại Anh và xứ Wales trong ba thập niên qua phát xuất từ Hiệp thông Anh giáo, lần đầu tiên cho thấy một số dấu hiệu về phạm vi và quy mô đóng góp của các cựu tín hữu Anh giáo vào đời sống mục vụ và bí tích của Giáo Hội Công Giáo.

Khoảng 700 cựu giáo sĩ và tu sĩ của Giáo hội Anh, Giáo hội xứ Wales, hay Giáo hội Episcopal Scotland đã được tiếp nhận vào Giáo Hội Công Giáo kể từ năm 1992, bao gồm 16 cựu giám mục Anh giáo và hai giám mục từ phong trào Anh giáo ly khai (tính đến tháng 12 năm 2024), trong khi gần 500 cựu giáo sĩ Anh giáo đã được thụ phong Thánh chức trong Giáo Hội Công Giáo từ năm 1992 đến năm 2024 (5 Phó tế vĩnh viễn, 486 linh mục).

Con số này chiếm gần một phần ba số linh mục được thụ phong trong giáo phận từ năm 1992 đến năm 2024 tại Anh và xứ Wales – 29 phần trăm – trong khi con số này tăng vọt lên tới 35 phần trăm số linh mục được thụ phong trong cùng kỳ tại Anh và xứ Wales khi kết hợp với số linh mục được thụ phong cho Giáo hạt tòng nhân Đức Mẹ Walsingham (một cơ quan tự quản rộng rãi được thành lập sau Tông hiến Anglicanorum coetibus năm 2009 của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, dành cho những người Anh giáo tìm kiếm sự hiệp thông trọn vẹn với Rôma, những người muốn giữ gìn truyền thống thờ phượng Anh giáo phù hợp với đức tin Công Giáo).

Kể từ năm 2015, gần 1/10 linh mục Công Giáo được thụ phong tại Anh và xứ Wales là cựu giáo sĩ Anh giáo (9 phần trăm), trong khi 19 phần trăm số linh mục được thụ phong cho chức linh mục giáo phận và Giáo hạt trong giai đoạn 2015-2024 tại Anh và xứ Wales là các cựu giáo sĩ Anh giáo.

Với tựa đề "Giáo sĩ tân tòng trong Giáo Hội Công Giáo tại Anh: Vai trò của Hội Thánh Barnabas", báo cáo được Hội Thánh Barnabas ủy nhiệm và được thực hiện bởi Trung tâm Tôn giáo, Đạo đức và Xã hội Benedict XVI (mà nhà báo này là một thành viên sáng lập).

Hội Thánh Barnabas là một tổ chức Công Giáo mở rộng, bắt nguồn từ sự quan tâm mục vụ của Đức Giáo Hoàng Lêô XIII đối với các giáo sĩ Anh giáo muốn quay sang Công Giáo sau khi sắc lệnh Apostolicae Curae của ngài tuyên bố các chức thánh Anh giáo là vô hiệu.

Các giáo sĩ Anh giáo trở lại Công Giáo hầu như luôn phải đối diện với những thách thức bao gồm mất thu nhập, lương hưu, và thậm chí cả nhà cửa (thường thuộc sở hữu của Giáo hội Anh và được dùng làm nơi ở cho các giáo sĩ đang hoạt động). Họ đến hiệp thông với Rôma muộn hơn, thường phải nuôi gia đình và ít có kỹ năng hoặc kinh nghiệm hữu ích ngoài mục vụ, và hoàn toàn không có bất cứ sự đảm bảo nào về việc được chấp nhận làm ứng viên thụ phong.

Ngay cả khi họ được chấp nhận là ứng viên thụ phong, cũng có thể mất hàng tháng hoặc hàng năm để họ được thụ phong và bước vào chức thánh.

Giáo sư Stephen Bullivant thuộc Đại học St. Mary, Twickenham và Đại học St. Mary, Úc, đồng thời là giám đốc Hội Benedict XVI, người đứng đầu nghiên cứu và là tác giả chính của báo cáo, chia sẻ với Crux: "Điều tôi nghĩ sẽ làm bất cứ ai ngạc nhiên là Giáo hội Anh và xứ Wales nên biết ơn những hy sinh mà các linh mục này và gia đình họ đã thực hiện."

Bullivant cũng ngạc nhiên trước quy mô và phạm vi đóng góp của các cựu tín hữu Anh giáo cho chức thánh Công Giáo.

"Tôi cảm thấy đó là một con số khá lớn, lớn hơn mọi người nghĩ," Bullivant nói, nhưng "rất ngạc nhiên khi biết rằng con số này về cơ bản chiếm một phần ba tổng số các vụ thụ phong trong 30 năm qua."

Bullivant nói thêm: "Tôi nghĩ mọi người đều ngạc nhiên vì điều đó bởi vì bản thân các giám mục chỉ biết đến khu vực của mình". Giờ đây, điều đó đang thay đổi.

Báo cáo cũng trích dẫn lời mở đầu của Đức Tổng Giám Mục Westminster, Hồng Y Vincent Nichols, người ca ngợi công việc của Hội Thánh Barnabas và báo cáo đã “tập hợp rất nhiều câu chuyện và sự kiện khác nhau, từ giai đoạn 1992 đến 2024, về những người đã thực hiện hành trình này.”

“Đây là một bài đọc hấp dẫn,” ĐHY Nichols viết, “không chỉ ở việc tổng hợp các sự kiện và con số, mà còn ở rất nhiều chứng từ và hiểu biết bản thân.”

Đức HY Nichols viết: “[Câu chuyện của nhiều người đã bước vào sự hiệp thông trọn vẹn với Giáo Hội Công Giáo không phải là sự quay lưng hay chối bỏ di sản Anh giáo phong phú và quý báu của họ, mà là trải nghiệm về một mệnh lệnh phải bước vào sự hiệp thông trọn vẹn hữu hình của Giáo Hội Công Giáo, hiệp nhất với Tòa Phêrô.”

 

Theo Variety, một bộ phim kinh dị mới lấy bối cảnh Vatican dựa trên một câu chuyện có thật hiện đang được thực hiện.

“Santo Subito!” sẽ theo chân Cha Joseph Murolo, một linh mục người Mỹ được Vatican yêu cầu làm “luật sư của quỷ dữ” trong cuộc điều tra về cuộc đời và con đường trở thành thánh nhân của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị.

Bộ phim sẽ diễn ra sau khi Đức Giáo Hoàng băng hà và theo chân Murolo, người “phải bảo đảm rằng không có gì làm suy yếu sự thánh thiện của Karol Wojtyla, vị giáo hoàng đầu tiên không phải người Ý trong 450 năm”, bản tóm tắt viết, khi ngài phỏng vấn các ứng viên và nhân chứng. Phần mô tả nói tiếp rằng vị linh mục sẽ phải vượt qua một “mê cung đạo đức” sẽ “thử thách đức tin của chính mình”.

Murolo sẽ do nam diễn viên Mark Ruffalo thủ vai, anh được biết đến qua vai Bruce Banner hay Hulk trong loạt phim “The Avengers”.

Quá trình quay phim dự kiến bắt đầu vào ngày 9 tháng 3 năm 2026, tại Ý và Ba Lan.

“Bộ phim mang đến một cuộc điều tra hậu trường chân thực về thế giới Vatican, đồng thời đưa chúng ta vào thế giới sâu thẳm hơn của đức tin và các giá trị”, Nicolas Brigaud-Robert, đồng sản xuất bộ phim, chia sẻ. “Bản thân kịch bản đã hấp dẫn người xem, và tôi không thể tưởng tượng được khán giả nào có thể thờ ơ với hành trình của Cha Murolo.”

Trong quá trình phong thánh của Giáo Hội Công Giáo, “advocatus diaboli”, hay luật sư của quỷ dữ, được thành lập để bảo đảm việc xem xét kỹ lưỡng cuộc đời, đức hạnh và các phép lạ được báo cáo của ứng viên. Mục đích của vai trò này là xem xét tất cả những nghi ngờ và mâu thuẫn có thể có, và đưa ra bằng chứng có thể thách thức những tuyên bố về sự thánh thiện, để chỉ những người thực sự xứng đáng mới được tuyên thánh.

Tuy nhiên, vào năm 1983, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị đã cải cách quy trình này thông qua tông hiến Divinus Perfectionis Magister, thay đổi vai trò của người biện hộ cho ma quỷ, còn được gọi là “người thúc đẩy đức tin”. Trọng tâm đã chuyển từ mô hình đối đầu sang mô hình tập trung hơn vào việc thu thập và xác minh bằng chứng, với Bộ Tuyên thánh giám sát quy trình này.

---

Source:Catholic News Agency

Vatican-set thriller based on true story set to begin filming in 2026

 

Giám mục Michael Burbidge của Arlington, Virginia, cho biết đất nước có thể đồng thời bảo vệ biên giới và đối xử tôn trọng với người nhập cư.

Trong cuộc phỏng vấn ngày 14 tháng 11 với “EWTN News Nightly”, Burbidge cho biết thông điệp đặc biệt của các giám mục Hoa Kỳ về vấn đề nhập cư vào Hoa Kỳ là lời kêu gọi tôn trọng phẩm giá con người vốn thuộc về mỗi người với tư cách là con của Chúa.

Các giám mục đã bỏ phiếu thông qua tuyên bố này vào ngày 12 tháng 11 tại Hội nghị Toàn thể Mùa thu năm 2025 của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ tại Baltimore. Thông điệp nêu rõ các giám mục phản đối “việc trục xuất hàng loạt người dân một cách bừa bãi”. Điều này bắt nguồn từ giáo lý của Chúa Giêsu, Đức Cha Burbidge nói.

Các giám mục đã kêu gọi một luật di trú có ý nghĩa “sẽ cung cấp những con đường an toàn” để nhập tịch, Đức Cha Burbidge nói. “Không có giải pháp dễ dàng, nhưng phải có giải pháp.”

“Các giám mục hiểu rằng một quốc gia, tất nhiên, có quyền bảo vệ biên giới của mình vì lợi ích chung, nhưng phải luôn đối xử tôn trọng với mọi người,” Đức Cha Burbidge nói. Ngài cũng cho biết quốc gia phải làm mọi cách có thể để người dân không phải sống trong cảnh khốn cùng.

'Sợ hãi và lo lắng'

Các linh mục trong các giáo phận của các giám mục cho biết việc thực thi luật nhập cư đang “gây ra rất nhiều nỗi sợ hãi và lo lắng”, Burbidge nói. Các giám mục vẫn đang tiếp tục chăm sóc những người nhập cư đang “góp phần vào lợi ích của Giáo hội” và “lợi ích của cộng đồng chúng ta”, ngài nói.

“Chúng tôi đại diện cho những người không muốn gây hại cho đất nước, những người chỉ muốn làm điều tốt, và chúng tôi muốn họ được đối xử với sự tôn trọng cần thiết,” Burbidge nói. “Một lần nữa, chúng tôi cũng nói rằng điều này không nhất thiết phải mâu thuẫn với việc một quốc gia tự bảo vệ mình.”

“Chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn đối với các quan chức dân cử vì những cuộc đối thoại mà chúng tôi đã có trong quá khứ và hy vọng rằng chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì. Chúng tôi yêu đất nước mình. Chúng tôi yêu những người nhập cư đã đóng góp cho đất nước, và chúng tôi mong muốn đất nước được giải phóng khỏi bạo lực, khỏi những lời lẽ khoa trương, khỏi nỗi sợ hãi này,” Đức Cha Burbidge nói.

Đức Cha Burbidge cho biết: “Phải có cách nào đó để chúng ta có thể chung sống hòa thuận và chúng ta muốn cùng nhau làm việc”.

---

Source:Catholic News Agency

Respecting human dignity can align with safeguarding nation, Bishop Burbidge says

 

Khi kỷ niệm 100 năm Luật Calles, đạo luật đã gây ra làn sóng đàn áp tôn giáo đẫm máu nhất chống lại người Công Giáo Mexico, đang đến gần vào năm 2026, Hội đồng Giám mục Mexico (CEM, theo tên viết tắt tiếng Tây Ban Nha) đã bày tỏ lòng kính trọng đối với hơn 200.000 vị tử đạo của Phong trào Kháng chiến Cristero, nhắc lại rằng các ngài đã nói “bằng cuộc sống của mình những gì các ngài tuyên bố bằng đôi môi của mình: Chúa Kitô là Vua, không phải là nhà nước áp bức; Chúa Kitô là Vua, không phải là nhà độc tài của thời đại, người tự hào về bản thân mình.”

Các giám mục Mexico đã bày tỏ tình cảm này trong thông điệp gửi tới “dân Chúa”, có tựa đề “Giáo hội tại Mexico: Ký ức và Lời tiên tri — Những người hành hương hy vọng hướng tới kỷ niệm 100 năm các vị tử đạo của chúng ta”, được công bố vào ngày 13 tháng 11.

Thông điệp này là thành quả của hội nghị toàn thể lần thứ 119 của Hội đồng Giám mục Mexico được tổ chức từ ngày 10 đến ngày 14 tháng 11, quy tụ 121 giám mục tại Casa Lago ở bang Mexico.

Các giám mục nhắc lại rằng “chỉ vài tháng sau khi công bố lễ trọng Chúa Kitô Vua, vào tháng 7 năm 1926, 'Luật Calles' đã có hiệu lực tại đất nước chúng tôi, mở ra cuộc đàn áp tôn giáo tàn bạo nhất trong lịch sử. Đây là lý do tại sao, vào Tháng Giêng năm 1927, cộng đồng Công Giáo bị đàn áp đã bắt đầu cuộc nổi dậy vũ trang được gọi là Kháng chiến Cristero.”

Cuộc đàn áp người Công Giáo ở Mexico

CEM đã đề cập đến luật chính thức được gọi là “Luật về Tội phạm và Vi phạm Liên quan đến Thờ phượng Tôn giáo và Kỷ luật Bên ngoài”, do Tổng thống Plutarco Elías Calles ban hành. Luật này, vốn đã đưa những hạn chế nghiêm ngặt mà Hiến pháp năm 1917 áp đặt lên Giáo hội lên đến đỉnh điểm, thiết lập sự kiểm soát chặt chẽ đối với tín hữu và các mục sư tôn giáo, với hình phạt là phạt tiền và tù giam.

Trong số những điều khoản khác, Luật Calles, có hiệu lực từ ngày 31 tháng 7 năm 1926, đã giải thể “các dòng tu hoặc tu viện”, hạn chế nghiêm ngặt công việc mục vụ của các linh mục, cấm các linh mục nước ngoài phục vụ trong nước, cấm thờ phượng công khai “bên ngoài khuôn viên nhà thờ” và tịch thu bất kỳ tòa nhà nào “được xây dựng hoặc dự định sử dụng cho mục đích quản lý, quảng bá hoặc giảng dạy một tôn giáo”, sau đó “chuyển giao cho quốc gia sở hữu trực tiếp”.

Chiến tranh Cristero, tên gọi chính thức của cuộc xung đột giữa người Công Giáo và chính quyền thế tục Calles, chính thức kết thúc vào tháng 6 năm 1929, mặc dù việc đàn áp và sát hại tín hữu vẫn tiếp diễn. Mối quan hệ giữa Giáo hội và nhà nước chỉ được khôi phục vào năm 1992, khi một bản sửa đổi Hiến pháp năm 1917 và Luật về các Hiệp hội Tôn giáo và Phụng vụ Công cộng công nhận sự tồn tại hợp pháp của Giáo Hội Công Giáo.

Chúng ta có quen với việc “gán ghép đức tin vào phạm vi riêng tư” không?

Các giám mục Mexico lưu ý rằng “khi nhà nước toàn trị cố gắng áp đặt quyền thống trị tuyệt đối của mình lên lương tâm, các vị tử đạo của chúng ta đã hiểu một cách rõ ràng về vị trí trung tâm của Chúa Giêsu Kitô: Chết trong khi hô vang 'Vạn tuế Đức Kitô Vua!' chính là khẳng định rằng không có thế lực nào của con người có thể tuyên bố chủ quyền tuyệt đối đối với một con người và lương tâm của người đó.”

“Hôm nay, chúng ta muốn tôn vinh ký ức của hơn 200.000 vị tử đạo đã hy sinh mạng sống để bảo vệ đức tin của mình: trẻ em, thanh thiếu niên, người già; nông dân, công nhân, chuyên gia; linh mục, tu sĩ và giáo dân; đất nước Mexico anh hùng của những người Cristeros đã hy sinh mạng sống vì một mục đích thiêng liêng, vì tự do tin tưởng và sống theo đức tin của mình — tất cả các ngài đã viết nên một trang sử rạng ngời trong lịch sử của Giáo hội hoàn vũ và quê hương chúng ta.”

Đối với CEM, “lễ kỷ niệm 100 năm 2026 không thể chỉ là một lễ tưởng niệm hoài niệm. Nó phải là một cuộc xét mình về lương tâm và một cam kết mới. Các vị tử đạo của chúng ta hôm nay hỏi chúng ta: Liệu chúng ta có sẵn sàng bảo vệ đức tin của mình với cùng một thái độ cấp tiến như vậy không? Liệu chúng ta đã đánh mất ý thức về sự thiêng liêng? Liệu chúng ta đã thích nghi với một nền văn hóa tìm cách đẩy đức tin vào phạm vi riêng tư?”

Lời kêu gọi hiệp nhất của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV

Các giám mục Mexico cũng lưu ý đến lời kêu gọi liên tục của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV về sự hiệp nhất trong Giáo hội, nhấn mạnh rằng lời của ngài “thách thức chúng ta vì chúng ta biết rằng sự hiệp nhất giữa chúng ta không phải là một sự thật được bảo đảm mà là một ân sủng mà chúng ta phải đón nhận và vun đắp mỗi ngày với sự khiêm nhường và tình bác ái huynh đệ.”

“ Và chúng tôi muốn anh chị em biết rằng, thưa anh chị em, sự hiệp nhất giữa chúng ta là để phục vụ tốt hơn cho sự hiệp nhất của toàn thể dân Chúa,” các ngài tuyên bố.

“Chúng ta sống trong một đất nước khao khát hòa bình và cần những chứng nhân đáng tin cậy cho sự hòa giải. Và chúng tôi muốn anh chị em biết rằng, thưa anh chị em, chúng tôi muốn cùng nhau làm chứng: các mục tử và giáo dân, cùng nhau bước đi trong Chúa Kitô,” các ngài nói thêm.

CEM cũng nhắc đến lễ kỷ niệm sắp tới vào năm 2031, kỷ niệm 500 năm Đức Mẹ Guadalupe hiện ra ở Mexico, nhấn mạnh rằng “Guadalupe là sự tưởng nhớ đến sự hòa giải”.

“Vào thế kỷ 16, khi hai thế giới hoàn toàn khác biệt giao thoa trên vùng đất này, Đức Maria đã hiện ra tại Tepeyac như một cầu nối giữa các nền văn hóa và chủng tộc, như một người mẹ chào đón tất cả con cái mình mà không phân biệt. Đức Mẹ Guadalupe dạy chúng ta rằng sự hiệp nhất không được xây dựng bằng cách xóa bỏ sự khác biệt, mà bằng cách nhận ra hình ảnh của Thiên Chúa trong mỗi khuôn mặt”, hội nghị tuyên bố.

“Vào một thời điểm khác trong lịch sử, Guadalupe đã khơi dậy khát vọng tự do của nhân dân chúng ta. Ngày nay, nó cũng phải là một dấu hiệu của sức mạnh để giải phóng chúng ta khỏi bạo lực, nghèo đói và bất công”, các ngài tuyên bố.

Di cư và bạo lực, 'những thực tế chúng ta không thể im lặng'

Sau đó, các giám mục làm rõ rằng lời nói của các ngài không mang tính “chính trị hay đảng phái”, và giải thích rằng các ngài không thể “thờ ơ trước nỗi đau khổ của người dân. Chúng ta không thể giữ thái độ trung lập khi nhân phẩm con người đang bị đe dọa”.

“Quốc gia chúng ta vẫn nằm dưới sự kiểm soát của bạo lực,” các ngài lên án. “Chúng ta đang sống trong thời kỳ khó khăn; bạo lực đã trở nên phổ biến. Căn bệnh ung thư tội phạm có tổ chức mà chúng ta đã phải chịu đựng trong nhiều năm qua đã lan rộng ra khắp mọi miền đất nước. Không một nhà lãnh đạo nào từng lãnh đạo đất nước này có thể diệt trừ được tệ nạn này.”

Tuy nhiên, các ngài nhấn mạnh, “chúng ta không nên ngại nói về những điều mà tất cả chúng ta đều biết nhưng một số người lại thích giữ im lặng”.

Đồng thời, các ngài lưu ý rằng “tình trạng di cư cưỡng bức vẫn tiếp diễn. Hàng ngàn người Mexico buộc phải rời bỏ quê hương, không chỉ để tìm kiếm cơ hội tốt hơn mà còn để chạy trốn bạo lực. Và những người di cư phải đối mặt với những hình thức bạo lực mới trên đường đi.”

Các ngài cáo buộc: “Hàng ngàn anh chị em Trung Mỹ của chúng tôi và những người từ các châu lục khác đã vượt biên qua lãnh thổ của chúng tôi, trở thành nạn nhân của nạn tống tiền, bắt cóc, buôn người và cái chết”.

Bảo vệ gia đình

Các giám mục Mexico cũng cảnh báo rằng “toàn bộ thực tế đáng lo ngại này bắt đầu từ gia đình: một xã hội không bảo vệ gia đình sẽ tự khiến chính mình không được bảo vệ”. Các giám mục than thở về dữ liệu “đáng báo động” cho thấy viễn cảnh “các gia đình tan vỡ, bạo lực gia đình và bạo lực trong môi trường học đường, cùng với các chứng nghiện hủy hoại cuộc sống của những người trẻ tuổi.

Sau đó, các giám mục chỉ trích các chính sách công được thực hiện “mà không có đối thoại thực sự với phụ huynh và các bên liên quan khác trong giáo dục”, trong khi “một tầm nhìn nhân học tinh tế, và đôi khi rõ ràng, xa lạ với phẩm giá toàn vẹn của con người được thúc đẩy”.

Nhắc lại chứng tá của các vị tử đạo, trong bối cảnh Năm Thánh Hy Vọng sắp kết thúc, các giám mục khẳng định rằng “Niềm hy vọng Kitô giáo không phải là nhắm mắt trước sự dữ, nhưng là giữ cho mắt luôn mở, nhìn nhận rằng Chúa Kitô đã chiến thắng sự dữ bằng sự thiện. Chỉ bằng cách thừa nhận những sai lầm của mình, chúng ta mới có thể sửa chữa chúng.”

---

Source:Catholic News Agency

‘Christ is King, not the oppressive state’: Mexico’s bishops recall Cristero legacy

 

Nicole Winfield, Ilia Novikov của hãng tin Associated Press, ngày 20 tháng 11, 2025, tường trình rằng: Ukraine yêu cầu Vatican chính thức hóa vai trò trung gian cho việc hồi hương công dân bị Nga bắt giữ

Thực vậy, một quan chức chính phủ Kyiv cho biết hôm thứ Tư rằng Ukraine đã yêu cầu Vatican chính thức hóa vai trò của mình trong việc thúc đẩy các cuộc đàm phán về việc hồi hương trẻ em và thường dân Ukraine bị Nga bắt giữ trong cuộc chiến kéo dài gần bốn năm.

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đã đưa ra yêu cầu này trong một bức thư gửi Đức Giáo Hoàng Leo XIV trước buổi tiếp kiến hôm thứ Sáu giữa Đức Giáo Hoàng và phái đoàn trẻ em và thường dân Ukraine hồi hương. Tại buổi họp báo hôm thứ Tư, những người trẻ tuổi này đã mô tả việc họ phải chịu sự tuyên truyền của Nga và nỗi đau của họ khi bị chia cắt khỏi những người thân yêu.

Thư của TT. Zelenskyy yêu cầu Đức Giáo Hoàng Leo XIV chính thức hóa thỏa thuận không chính thức do Đức Giáo Hoàng Phanxicô khởi xướng, trong đó một Hồng Y người Ý, Matteo Zuppi, đã từng làm đặc phái viên riêng của Đức Giáo Hoàng về các vấn đề nhân đạo.

Phó Chánh Văn phòng của TT. Zelenskyy, Iryna Vereshchuk, phát biểu với các phóng viên tại Rome rằng Ukraine muốn Tòa Thánh đóng vai trò trung gian, hay "nền tảng", để Ukraine và Nga có thể thảo luận về việc hồi hương thường dân.

“Có điều là khi chúng tôi có tù binh chiến tranh của họ và Nga muốn trao trả họ. Họ có tù binh chiến tranh của chúng tôi, chúng tôi có tù binh chiến tranh của họ. Có sự quan tâm đến việc trao đổi.” Nhưng bà cho biết Ukraine không giữ bất cứ thường dân Nga nào để trao đổi. Không rõ liệu có trẻ em hay thường dân nào được trao trả qua kênh không chính thức của Vatican hay không.

Vereshchuk cho biết theo phái đoàn Zuppi, Nga đã sử dụng “vùng xám” để không phản hồi danh sách thường dân mà Ukraine muốn trả tự do, vì quy trình này chưa được chính thức hóa.

Bà cho biết: “Một khi quy trình được chính thức hóa, chúng tôi có thể liên lạc chính thức với phía Nga và khi chúng tôi gửi thư qua nền tảng này, họ sẽ phải phản hồi”.

Cả Vatican lẫn Đại sứ quán Nga tại Tòa thánh đều chưa trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đối với Putin về các vụ bắt cóc trẻ em

Vereshchuk đi cùng một phái đoàn gồm trẻ em, cha mẹ và ông bà người Ukraine, những người từng sống ở các khu vực Donetsk do Nga kiểm soát hoặc chiếm đóng, hoặc bị lực lượng Nga giam giữ ở nơi khác và hiện đang sống trên lãnh thổ do Ukraine kiểm soát.

Các quan chức Ukraine cho biết nước này tiếp tục ghi nhận hàng nghìn trường hợp trẻ em bị đưa trái phép đến lãnh thổ Nga trong chiến tranh — một hành vi mà Kyiv gọi là một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo nhạy cảm nhất của mình.

Năm 2023, Tòa án Hình sự Quốc tế đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin về tội ác chiến tranh, cáo buộc ông phải chịu trách nhiệm cá nhân về các vụ bắt cóc trẻ em từ Ukraine.

Theo dữ liệu hiện tại do nền tảng tổng thống Bring Kids Back của Ukraine công bố, 19,546 trẻ em Ukraine đã được chính thức ghi nhận là bị Nga trục xuất hoặc cưỡng bức chuyển đi.

Các phương tiện truyền thông dẫn lời Thanh tra Nhân quyền Ukraine Dmytro Lubinets cho biết tính đến ngày 27 tháng 3, 1,247 trẻ em đã được hồi hương thành công về Ukraine thông qua các kênh ngoại giao và nhân đạo.

Vereshchuk cho biết Ukraine đã xác định được danh tính của khoảng 2,000 thường dân bị Nga giam giữ thông qua Hội Chữ thập đỏ. Hiện chưa rõ con số này có bao gồm trẻ em hay không.

Thanh niên Ukraine và tuyên truyền của Nga

Những người trẻ trong phái đoàn gặp Đức Leo hôm thứ Sáu đã mô tả việc họ phải chịu sự tuyên truyền của Nga khi sống ở Donesk, miền Đông Ukraine, nơi Ukraine đã giao tranh với các lực lượng được Nga hậu thuẫn từ năm 2014. Nga hiện đã kiểm soát hầu hết Donbass - tên gọi của Donetsk và Luhansk lân cận - mà Moscow đã sáp nhập bất hợp pháp cùng với hai khu vực phía Nam ba năm trước.

Những người trẻ tuổi cho biết họ bị học sinh và giáo viên Nga bắt nạt ở trường, bị ép học quốc ca Nga, nói tiếng Nga và viết thư ủng hộ binh lính Nga.

Veronika Vlasova, một cô bé 13 tuổi đã bị đưa đến lãnh thổ Nga và bị tách khỏi mẹ trong 14 tháng, cho biết: “Khi tôi nói rằng tôi không muốn viết bất cứ lá thư nào như thế này, có người đã cãi lại tôi, và tôi được bảo rằng Ukraine không còn tồn tại nữa”. Vlasova, hiện 16 tuổi, cho biết cô bị giam giữ tại một trung tâm phục hồi chức năng trẻ em trên lãnh thổ Nga mà không được phép sử dụng điện thoại nhưng cuối cùng đã được thả ra. Hiện cô đang sống ở Kyiv.

Liudmyla Siryk đã mô tả cuộc tìm kiếm kéo dài nhiều tháng trời của mình cho cháu trai, người bị thương ở Mariupol khi mới 12 tuổi vào tháng 3 năm 2022, trong những tuần đầu của cuộc chiến. Cháu trai, Oleksandr Radchuk, đã bị tách khỏi mẹ, con gái của Siryk, và được đưa đến một bệnh viện ở Donetsk.

Siryk cho biết cô đã làm việc nhiều tháng để đảm bảo các giấy tờ cần thiết đưa Radchuk trở về lãnh thổ Ukraine, và đã đi xe buýt bốn ngày qua các nước Baltic và Nga để đến Donetsk, nơi họ được đoàn tụ tại một bệnh viện.

Cô nói: “Tôi chưa bao giờ đi du lịch trong đời”.

Radchuk, hiện 15 tuổi, tin rằng mẹ mình đang bị giam giữ tại Nga.

 

Khuôn mặt vị vua không quyền bính

Xưa nay trong dòng lịch sử nhân loại các vua chúa, tổng thống, thủ tướng, các vị lãnh đạo quốc gia đất nước, được trao cho quyền bính tối cao về hành chánh cung cách cai trị dân, về quyền lực điều binh khiển tướng gây chiến, hay thỏa thuận xây dựng hòa bình với các nước khác…nhất là những đất nước giầu có hùng mạnh, địa lý rộng lớn cùng đông dân.

Nhưng với vị vua Giêsu Kitô của đức tin Kitô giáo thì không như thế, mà hoàn tòan trái ngược lại.

Trong dòng thời gian lịch sử của Giáo hội, từ khi Chúa Giêsu thành lập Giáo hội năm thứ 1. sau Chúa giáng sinh, mãi đến thời Đức Giáo hoàng Pio XI. ngày 11.12.1925 mới thiết lập lễ mừng kính Chúa Giêsu Vua, dịp kết thúc Năm Thánh kỷ niệm 1600 năm Công đồng Nizea. Từ ngày đó lễ này được mừng kính hằng năm trong đời sống Giáo hội Công giáo vào Chúa nhật cuối cùng tháng 10. hằng năm, và cũng là chúa nhật kết thúc năm phụng vụ trong nếp sống của Giáo hội Công giáo.

Giáo hội Chúa Giêsu ở trần gian kính thờ Chúa là Con Thiên Chúa, Đấng cứu độ linh hồn con người khỏi hình phạt do tội nguyên tổ gây ra.

Gíao hội luôn hằng tuyên xưng Chúa Giêsu Kitô là tình yêu, là ánh sáng cho đời sống tinh thần con người.

Chúa Giêsu Kitô là đức tin và niềm hy vọng cho con người sau cuộc sống trên trần gian được cùng sống lại với Ngài trên thiên đàng ở đời sau.

Chúa Giesu Kitô, Con Thiên Chúa xuống trần gian làm người, rao giảng xây dựng nước Thiên Chúa, nhưng không có binh sĩ quân quốc, không có vũ khí nào. Ngài cấm các môn đệ theo mình không được dùng vũ khí. Ngài không phá hủy sát hại ai, không đe dọa đè bẹp áp bức người nào. Trái lại chính Ngài tình nguyện để bị bắt bớ hành hạ và sau cùng bị lên án tử hình đóng đinh vào thập gía. Trên thập gía giữa trời thinh không, dưới con mắt con người xã hội, Ngài là người không có chút quyền hành sức lực nào.

Sức mạnh quyền lực của Chúa Giêsu Kitô rất khác, nó không như nơi các vị vua chúa, tổng thống, thủ tướng xưa nay trong xã hội.

Sức mạnh quyền bính của ngài là tình yêu thương, là sự chân thật, là sự tha thứ làm hòa. Sức mạnh đó của Ngài không là quyền lực phá hủy gây thương vong. Nhưng là sức mạnh xây dựng vực dậy nâng đỡ, là trao tặng sự sống niềm vui, niềm an ủi cho tâm hồn, là mang đến sự cứu độ phần rỗi cho linh hồn thoát khỏi vòng nô lệ của tội lỗi.

Sức mạnh tình yêu thương, sức mạnh sự chân thật, sức mạnh sự tha thứ hòa giải, không nhìn thấy bằng con mắt, nhưng vẫn để lại dấu vết trong lịch sử đời sống nhân loại trên thế giới. Như Mahatma Gandi bên nước Ấn Độ, đã theo cung cách phương pháp hòa bình nhân đạo, không dùng sức mạnh của bạo lực phá đổ, đã đưa quê hương nước Ấn Độ của ông có độc lập thoát ra khỏi cảnh thống trị thuộc địa từ tay Anh quốc. Như Nelson Mandela với lối sống hòa bình trong tay không có thứ vũ khí nào, đã dấn thân đòi hỏi cho đất nước Nam Phi thoát khỏi cảnh kỳ thị phân biệt chủng tộc, và đã thành công…

Chúng ta không có sức mạnh quyền bính như vị tổng thống, thủ tướng nào. Nhưng chúng ta trong đời sống, tuy nhỏ ít thôi, cách này cách khác thường cũng có lúc dùng sức mạnh gây ảnh hưởng, hay cả uy hiếp người khác, tìm cách làm cho lệ thuộc vào mình cách này hay cách khác…

Dù thế nào chúng ta trong đời sống cũng vướng vào những hoàn cảnh phải đụng chạm đến sức mạnh quyền hành. Nhưng là người tin theo Chúa Giêsu Kitô, phải luôn nhớ đến sức mạnh quyền hành trong ý nghĩa căn bản quy hướng từ Thiên Chúa, Đấng là nguồn sự sống con người, là tình yêu thương vực dậy nâng đỡ giải thoát tâm hồn đời sống con người, và giúp xây dựng mang đến sự tốt lành niềm vui hạnh phúc.

Trong ý nghĩa của tình yêu thương như thế, người Kitô hữu sống theo tiêu chuẩn của Chúa Giesu Kitô, Đấng là Vua tình yêu của con người.

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

1. Ukraine lo ngại khi Hoa Kỳ thúc đẩy khuôn khổ hòa bình phù hợp với yêu cầu của Mạc Tư Khoa

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang tiến hành một nỗ lực khác nhằm chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine của Nga, khi Washington bắt đầu thử nghiệm một khuôn khổ hòa bình mới vốn đã gây ra sự bất an trong số các quan chức Ukraine.

Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống nói với tờ Kyiv Independent rằng một kế hoạch hòa bình mới đang được Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff soạn thảo, người đã liên hệ trực tiếp với Kirill Dmitriev, nhà đàm phán kinh tế cao cấp của Nga.

Một nguồn tin của Axios trong chính quyền Tổng thống Trump xác nhận rằng Hoa Kỳ đã thông báo tóm tắt kế hoạch này cho đại diện của Ukraine và Âu Châu.

Washington đã ra hiệu rằng Ukraine dự kiến sẽ chấp nhận một khuôn khổ để chấm dứt chiến tranh, trong đó yêu cầu Kyiv phải từ bỏ lãnh thổ và từ bỏ một số hệ thống vũ khí.

Các đề xuất được báo cáo cũng bao gồm việc cắt giảm quân đội Ukraine, cùng với nhiều nhượng bộ khác.

Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống tỏ ra không mấy hào hứng với kế hoạch này khi phát biểu với tờ Kyiv Independent, đồng thời cho biết thêm rằng Washington dường như đang chuyển sang một khuôn khổ phù hợp với các yêu cầu của Mạc Tư Khoa.

Trong các vòng đàm phán trước, Điện Cẩm Linh đã giảm bớt một số yêu cầu tối đa của mình, hạn chế tập trung vào các nhượng bộ về lãnh thổ từ Ukraine.

Tuy nhiên, những yêu cầu trước đây đã bị bãi bỏ dường như đang tái diễn.

Một nguồn tin của Kyiv Independent quen thuộc với đề xuất của Hoa Kỳ cho biết Điện Cẩm Linh đã củng cố các điều kiện tối đa của mình, nhận thấy vị thế ngày càng xấu đi của Ukraine trên tuyến đầu và khai thác hậu quả từ vụ bê bối tham nhũng lớn liên quan đến những người thân cận với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.

Vào ngày 18 tháng 11, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố ông sẽ tới Thổ Nhĩ Kỳ để “làm mới lại các cuộc đàm phán” với Nga, báo hiệu những nỗ lực mới nhằm tiếp cận nhiều kênh khác nhau.

Phát biểu cùng ngày, Tổng thống Trump nói rõ rằng ông vẫn hy vọng chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, mặc dù gần 10 tháng hòa giải không mang lại kết quả rõ ràng nào.

“Tôi đã ngăn chặn tám cuộc chiến tranh”, tổng thống Mỹ nói. “Tôi còn một cuộc chiến nữa với (Vladimir) Putin. Tôi hơi bất ngờ về Putin. Nó mất nhiều thời gian hơn tôi nghĩ.”

Trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang diễn ra ở cấp độ chính trị, một lộ trình hòa bình song song do quân đội dẫn đầu dường như cũng đang dần hình thành.

Tờ Kyiv Independent đưa tin một phái đoàn do quân đội dẫn đầu sẽ báo cáo kết quả điều tra lên Tòa Bạch Ốc sau khi tận mắt chứng kiến thực tế ở Ukraine. Sau đó, phái đoàn dự kiến sẽ đến Mạc Tư Khoa để hội đàm với các quan chức Nga.

Cuộc đàm phán trực tiếp cuối cùng giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa diễn ra cách đây gần bốn tháng.

Quan điểm cơ bản của cả hai bên vẫn không thay đổi.

Kyiv, được các chính phủ Âu Châu hậu thuẫn, đang thúc đẩy lệnh ngừng bắn dọc theo tuyến đầu hiện tại. Mạc Tư Khoa tiếp tục yêu cầu Ukraine nhượng lại các tỉnh Donetsk và Luhansk phía đông.

Khi được hỏi về hoạt động ngoại giao gần đây, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết vào ngày 19 tháng 11 rằng không có gì thay đổi kể từ khi Putin và Tổng thống Trump gặp nhau trước đó ở Alaska.

“Không, hiện tại không có diễn biến nào để báo cáo”, Peskov nói.

[Kyiv Independent: Ukraine alarmed as US pushes peace framework aligning with Moscow demands]

2. Nga phản ứng trước cáo buộc phá hoại của đồng minh NATO Ba Lan

Nga bác bỏ cáo buộc của Ba Lan rằng các cơ quan tình báo của Mạc Tư Khoa có khả năng đứng sau vụ tấn công phá hoại tuyến hỏa xa tại quốc gia đồng minh NATO này, tuyến hỏa xa đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp viện trợ cho nước láng giềng Ukraine.

Andrei Ordash, Đại biện lâm thời của Nga tại Ba Lan, phát biểu với Newsweek bằng tiếng Nga rằng đại sứ quán tại Warsaw “nói chung không bình luận về những tuyên bố vô lý của chính quyền Ba Lan, những người có mục đích khơi dậy tâm lý sợ Nga và hoang tưởng chiến tranh trong xã hội Ba Lan”.

Nhưng Ordash nói thêm rằng “chúng tôi muốn lưu ý rằng Nga hiện đang phải đối mặt với những nhiệm vụ quan trọng hơn nhiều (bao gồm phát triển mối quan hệ với các đối tác quốc tế mong muốn làm như vậy) hơn là thực hiện bất kỳ hành động thù địch hoàn toàn không cần thiết nào đối với Ba Lan, quốc gia trong 12 năm qua đã có hệ thống và cố ý phá hoại mối quan hệ với đất nước chúng tôi.”

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk mô tả vụ tấn công hôm Chúa Nhật là “hành động phá hoại chưa từng có” nhắm vào người dân nước mình. Một vụ nổ đã xảy ra trên tuyến hỏa xa từ thủ đô Warsaw của Ba Lan đến Lublin, gây ra thiệt hại ở nhiều nơi khác trên tuyến hỏa xa.

Ba Lan là trung tâm hỗ trợ của phương Tây cho việc phòng thủ của Ukraine trước cuộc xâm lược đang diễn ra của Nga. Tusk lưu ý rằng tuyến đường bị tấn công “cực kỳ quan trọng để cung cấp viện trợ cho Ukraine”.

Phát biểu trước quốc hội Ba Lan hôm thứ Ba, Tusk cho biết hai cá nhân bị tình nghi làm việc cho tình báo Nga và bị cáo buộc thực hiện vụ tấn công phá hoại hỏa xa là người Ukraine và hiện đã chạy trốn sang Belarus, một đồng minh thân cận của Mạc Tư Khoa.

Ông cũng mô tả vụ tấn công phá hoại này là sự việc nghiêm trọng nhất xảy ra ở Ba Lan kể từ tháng 2 năm 2022, khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.

Theo Hãng thông tấn Ba Lan, hay PAP, Jacek Dobrzyński, phát ngôn nhân của Bộ trưởng An ninh Ba Lan, cho biết vào sáng thứ Ba rằng: “Mọi thứ đều chỉ ra” rằng vụ đánh bom hỏa xa được “cơ quan tình báo Nga khởi xướng”.

Trong vụ việc đầu tiên, một vụ nổ đã làm hỏng đường ray gần làng Mika, cách Warsaw khoảng 100 km (60 dặm) về phía đông nam, và trong một vụ việc khác, đường dây điện ở khu vực Puławy, cách Lublin khoảng 50 km (30 dặm) đã bị phá hủy. Các chuyến tàu chở khách buộc phải dừng lại ở cả hai địa điểm, nhưng không có ai bị thương.

Tusk đã phát biểu vào thứ Hai liên quan đến vụ việc ở Mika rằng: “Vụ nổ rất có thể nhằm mục đích làm nổ tung đoàn tàu”.

Các đồng minh NATO cáo buộc Nga tiến hành chiến tranh hỗn hợp chống lại họ dưới hình thức tấn công phá hoại, gián điệp, tấn công mạng và các chiến dịch thông tin sai lệch. Mạc Tư Khoa phủ nhận điều này và cáo buộc NATO tìm cách gây chiến với Nga.

Nguy cơ xảy ra một cuộc đụng độ trực tiếp thảm khốc giữa NATO và Nga trong bối cảnh chiến tranh Ukraine đang ngày càng gia tăng. Cả hai bên, đang trải qua giai đoạn tái vũ trang nhanh chóng, đều được trang bị kho vũ khí hạt nhân khổng lồ.

Đầu năm nay, Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của NATO vì cáo buộc Nga vi phạm nghiêm trọng không phận của mình, khởi động các cuộc tham khảo ý kiến chính thức với các đồng minh về cách ứng phó. Ba Lan cũng đổ lỗi cho Nga về vụ cháy trung tâm thương mại lớn ở Warsaw năm 2024.

Nga đã phủ nhận những cáo buộc phá hoại trước đây do các đồng minh NATO đưa ra.

[Newsweek: Russia Responds to NATO Ally Poland’s Sabotage Accusation]

3. Ba Lan, Rumani điều động máy bay phản lực để bảo vệ không phận khi Nga tấn công miền tây Ukraine

Cả Ba Lan và Rumani đều phải điều động máy bay phản lực vào đêm qua trong không phận của họ để đáp trả cuộc pháo kích của Nga ở miền tây Ukraine, gần biên giới của cả hai nước NATO.

Đêm qua, Mạc Tư Khoa đã điều động một loạt máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn vào Ukraine, nhắm vào các thành phố phía tây là Lviv và Ternopil. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết các cuộc không kích, vốn đã phá hủy nhiều tòa nhà chung cư nằm xa tiền tuyến phía đông đất nước, đã khiến chín người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương, trong đó có nhiều khả năng bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.

Bộ chỉ huy tác chiến Warsaw cho biết trong một bài đăng trên X rằng họ đã điều động “các cặp máy bay chiến đấu phản ứng nhanh và một máy bay cảnh báo sớm” như một biện pháp phòng ngừa, đồng thời nói thêm rằng “các hệ thống phòng không mặt đất và giám sát radar” đang ở “trạng thái sẵn sàng cao nhất”.

Chính quyền Ba Lan cũng đóng cửa hai phi trường Rzeszow và Lublin ở phía đông nam đất nước trong bối cảnh cuộc không kích của Nga.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Rumani tuyên bố đã điều động bốn máy bay phản lực - hai máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon của Đức và hai máy bay F-16 của Không quân Rumani - ngay sau nửa đêm để ứng phó với một máy bay điều khiển từ xa xâm nhập khoảng 5 dặm vào không phận Rumani.

Corneliu Pavel, phát ngôn nhân của bộ, chia sẻ với hãng tin Digi24 của Rumani rằng các máy bay phản lực đã được bật đèn xanh để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa nhưng đã quyết định không bắn hạ khi tín hiệu của nó biến mất.

Hoạt động của cả hai nước đều có sự tham gia của các đồng minh NATO, trong đó bộ chỉ huy tác chiến Ba Lan cảm ơn liên minh và các thành viên Na Uy, Tây Ban Nha, Hòa Lan và Đức vì đã hỗ trợ giám sát không phận Ba Lan.

Cuộc chiến của Nga tại Ukraine đã lan rộng trong những ngày gần đây, khi một thị trấn ở Rumani phải di tản vào thứ Hai khi một tàu chở xăng qua sông tại một cảng của Ukraine bị bốc cháy do một cuộc không kích của Nga.

Theo Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, một đoạn tuyến hỏa xa giữa Warsaw và Lublin, nối với Ukraine, cũng đã bị những kẻ phá hoại cho nổ tung vào cuối tuần.

Tổng thống Zelenskiy cho biết cuộc tấn công đêm qua của Nga vào Ukraine cũng nhắm vào Kyiv, Mykolaiv, Cherkasy, Chernihiv và Dnipro, đồng thời kêu gọi hỗ trợ không quân bổ sung cho Ukraine và tăng cường các lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa.

“Mỗi cuộc tấn công trắng trợn vào cuộc sống bình thường chứng tỏ rằng áp lực lên Nga vẫn chưa đủ”, ông cảnh báo.

[Politico: Poland, Romania deploy jets to protect their airspace as Russia pounds western Ukraine]

4. Hàng triệu người nhận được hướng dẫn về khả năng xâm lược của Trung Quốc

Tuần này, Đài Loan sẽ phân phát sổ tay hướng dẫn cho người dân để chuẩn bị cho nhiều tình huống khẩn cấp, bao gồm cả khả năng bị Trung Quốc xâm lược.

Reuters đưa tin, sổ tay phòng thủ dân sự do chính phủ ban hành đang được cập nhật lần đầu tiên để bao gồm thông tin về những việc cần làm trong trường hợp có thể xảy ra tấn công.

Sổ tay cập nhật này ra đời trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng áp lực quân sự, coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình cần phải thống nhất và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để đạt được mục tiêu đó.

Reuters lần đầu đưa tin vào tháng 9 rằng phiên bản mới nhất của sổ tay phòng thủ dân sự Đài Loan, được xuất bản lần đầu vào năm 2022, sẽ bao gồm hướng dẫn cho công dân về một loạt các tình huống nhằm nâng cao khả năng sẵn sàng của quốc gia, bao gồm xâm lược quân sự, phá hoại cáp ngầm, tấn công mạng và các chiến dịch thông tin sai lệch tiềm ẩn.

Lời khuyên bao gồm hướng dẫn về cách xác định hầm trú bom thông qua ứng dụng điện thoại thông minh và chuẩn bị bộ dụng cụ khẩn cấp.

Sổ tay hướng dẫn người dân phải làm gì nếu phát hiện sự hiện diện nghi ngờ của kẻ thù trong một cuộc xung đột, yêu cầu họ rời khỏi khu vực và tìm nơi trú ẩn an toàn, tránh xa cửa sổ.

Ông Shen Wei-chih, giám đốc Cơ quan huy động quốc phòng toàn diện của quân đội Đài Loan, cho biết mọi người cũng được cảnh báo không nên chụp ảnh hoặc quay video và chia sẻ trực tuyến vì điều này có thể “gây ảnh hưởng đến hoạt động quân sự”.

Sổ tay này cũng khuyên người dân rằng, trong trường hợp chiến tranh, họ không nên tin vào bất kỳ tuyên bố nào cho rằng chính phủ đã đầu hàng hoặc đất nước đã bị đánh bại.

Tài liệu này cảnh báo về việc sử dụng các thiết bị và ứng dụng do Trung Quốc sản xuất vì cho rằng chúng có thể bị “kẻ thù lợi dụng” trong thời điểm khủng hoảng.

Sổ tay này cũng hướng dẫn các gia đình cách nói chuyện với trẻ em về những cuộc khủng hoảng tiềm ẩn.

Lin Fei-fan, phó tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Đài Loan, nói với Reuters rằng Trung Quốc hiện đang tiến hành chiến tranh hỗn hợp chống lại Đài Loan thông qua các cuộc tấn công mạng, chiến dịch thông tin sai lệch và các cuộc xâm nhập quân sự gần đó.

“Đây là Ngày D so với ngày thường. Ngày D nghĩa là xâm lược thực sự. Rõ ràng, chúng ta không ở trong chế độ Ngày D. Nhưng chúng ta đang phải đối mặt với sự ép buộc thường nhật”, Lin nói.

Ông cho biết sau khi các cuốn sổ tay được chuyển giao, chính phủ sẽ giúp người dân chuẩn bị bộ dụng cụ khẩn cấp cá nhân thông qua các chiến dịch quảng bá.

[Newsweek: Millions Issued Guidance for Potential Chinese Invasion]

5. Rumani di tản làng biên giới sau khi máy bay điều khiển từ xa của Nga tấn công tàu chở LPG tại cảng Ukraine

Một thị trấn biên giới Rumani đang được di tản sau khi một con tàu chở khí đốt bốc cháy gần một cảng của Ukraine chỉ cách đó vài trăm mét, sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga, hãng tin Digi24 của Rumani đưa tin.

Khoảng 100 đến 150 người sẽ được di tản khỏi làng Plauru, nằm ngay bên kia sông Danube đối diện với thành phố cảng Izmail của Ukraine, nơi bị máy bay điều khiển từ xa của Nga tấn công đêm qua.

Tin tức này nhấn mạnh những rủi ro dai dẳng đối với các khu vực biên giới Rumani do các cuộc không kích của Nga nhằm vào cơ sở hạ tầng cảng ở miền nam Ukraine.

Chính quyền tỉnh Odesa của Ukraine đã báo cáo về một cuộc tấn công “lớn” vào khu vực này vào đêm 17 tháng 11, gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng năng lượng và cảng biển cũng như một số tàu thuyền bị hư hại.

Các quan chức địa phương của Rumani nói với Digi24 rằng con tàu chở hàng ngàn tấn khí dầu mỏ hóa lỏng, gọi tắt là LPG đang bốc cháy cách thị trấn chỉ 500 mét (hơn 1.640 feet).

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết tàu chở LPG Orinda bị hư hại đang treo cờ Thổ Nhĩ Kỳ và 16 thành viên thủy thủ đoàn người Thổ Nhĩ Kỳ đã rời khỏi tàu an toàn mà không bị thương.

Tudor Cernega, thị trưởng của xã Ceatalchioi, nơi có Plauru, cho biết chính quyền đang kiểm tra thị trấn “từng nhà một” và cũng đang di tản các loài động vật.

Thị trưởng cho biết tình hình “rất nghiêm trọng”, lưu ý rằng con tàu “có thể phát nổ bất cứ lúc nào”.

Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha bình luận: “Sự leo thang khủng bố tàn bạo của Nga không chỉ đe dọa Ukraine mà còn cả các nước láng giềng của chúng tôi”.

“Điều này nhấn mạnh tính cấp thiết của việc gây áp lực tập thể lên Mạc Tư Khoa nhằm chấm dứt chiến tranh.”

Rumani, một thành viên của NATO và Liên Hiệp Âu Châu có chung đường biên giới dài 614 km (381 dặm) với Ukraine, thường xuyên báo cáo máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận hoặc rơi trên lãnh thổ Rumani — bao gồm cả gần Plauru — trong các cuộc tấn công vào Ukraine.

Gần đây nhất, Bộ Quốc phòng Rumani báo cáo rằng một máy bay điều khiển từ xa có khả năng đã rơi xuống lãnh thổ Rumani trong cuộc tấn công đêm của Nga vào cơ sở hạ tầng cảng ở Tỉnh Odesa, Ukraine vào ngày 11 tháng 11.

Hai tháng trước đó, một máy bay điều khiển từ xa của Nga cũng đã xâm nhập không phận Rumani trong một cuộc tấn công khác vào Ukraine, xâm nhập khoảng 10 km (6 dặm) và ở lại đó khoảng 50 phút. Lực lượng Rumani đã không giao chiến với máy bay điều khiển từ xa, và cuối cùng nó đã quay trở lại Ukraine.

[Kyiv Independent: Romania evacuates border village after Russian drone struck LPG tanker at Ukrainian port]

6. ‘Bị phá hủy trong chớp mắt’ - 26 người thiệt mạng, 142 người bị thương, mất điện trên khắp Ukraine sau cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 20 Tháng Mười Một, phát ngôn nhân cảnh sát quốc gia Ukraine, Đại Úy Alyona Lyutnytska, cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công lớn vào nhiều khu vực của Ukraine vào đêm 19 tháng 11, khiến ít nhất 26 thường dân thiệt mạng và 141 người bị thương, gây thiệt hại lớn về cơ sở hạ tầng và gây ra tình trạng mất điện khẩn cấp.

Cô nhấn mạnh rằng Nga đã phóng 476 máy bay điều khiển từ xa và 48 hỏa tiễn vào Ukraine, bao gồm 47 hỏa tiễn hành trình và một hỏa tiễn đạn đạo.

Lực lượng phòng không Ukraine đã đánh chặn 442 máy bay điều khiển từ xa, 34 hỏa tiễn hành trình Kh-101 và 7 hỏa tiễn hành trình Kalibr. Trong khi đó, 7 hỏa tiễn và 34 máy bay điều khiển từ xa đã tấn công 14 địa điểm, trong khi các mảnh vỡ từ máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn bị bắn hạ rơi xuống sáu địa điểm khác.

Các tỉnh ở phía tây Ukraine, bao gồm Ternopil, Khmelnytskyi, Ivano-Frankivsk và Lviv, nằm cách tiền tuyến và biên giới Nga hơn 500 km, đã bị ảnh hưởng.

Theo Cơ quan Khẩn cấp Ukraine, cuộc tấn công của Nga vào Ternopil đã giết chết ít nhất 26 người, bao gồm ba trẻ em, và làm bị thương 93 người khác, trong đó có 18 trẻ em.

Hai tòa nhà chung cư chín tầng đã bị hư hại trong vụ không kích. Theo Bộ trưởng Nội vụ Ihor Klymenko, thiệt hại tại một trong hai tòa nhà này kéo dài từ tầng ba đến tầng chín.

Chính quyền tin rằng vẫn còn 26 người mắc kẹt dưới đống đổ nát của một trong những tòa nhà. Klymenko đã mô tả sự tàn phá mà ông chứng kiến tại hiện trường.

“Tôi đi giữa những bức tường cháy đen — cảm giác thật kinh khủng,” ông nói. “Trong mỗi căn nhà — cả một cuộc đời bị nước Nga hủy hoại chỉ trong chớp mắt.”

Ông Klymenko cho biết cư dân đã cố gắng nhảy từ cửa sổ các tầng cao để thoát khỏi đám cháy sau cuộc không kích của Nga vào tòa nhà. Vụ hỏa hoạn được tường trình đã khiến 19 người thiệt mạng.

Không quân sau đó xác nhận rằng cuộc tấn công vào các tòa nhà chung cư ở Ternopil được thực hiện bằng hỏa tiễn hành trình Kh-101 của Nga, phóng từ máy bay chiến lược đặt tại các tỉnh Vologda và Astrakhan của Nga.

Các nhân viên cấp cứu vẫn tiếp tục nỗ lực tìm kiếm và cấp cứu và dự kiến sẽ phải làm việc suốt đêm.

Chính quyền quân sự tỉnh Ternopil cũng kêu gọi người dân ở trong nhà và đóng cửa sổ, cảnh báo rằng mức độ chất độc hại trong không khí của thành phố đã tăng gấp sáu lần mức giới hạn bình thường sau cuộc tấn công của Nga.

Chính quyền địa phương đã chỉ định ngày 19–21 tháng 11 là ngày để tang các nạn nhân vụ tấn công của Nga.

“Trước thảm kịch này, mọi sự kiện giải trí ở Ternopil đã bị hủy bỏ và các tòa nhà chính phủ sẽ hạ cờ xuống nửa cột”, tuyên bố cho biết.

Theo Thống đốc Oleh Syniehubov, vào khoảng nửa đêm giờ địa phương, máy bay điều khiển từ xa của Nga đã tấn công thành phố Kharkiv, làm bị thương ít nhất 46 người, trong đó có hai bé gái 9 và 13 tuổi.

Các quận Slobidskyi và Osnovianskyi bị tấn công, với 19 máy bay điều khiển từ xa Geran-2 được phóng từ các lực lượng Nga. Các cuộc không kích đã phá hủy một tòa nhà chung cư cao tầng, một bệnh viện và một trường học.

Tại tỉnh Ivano-Frankivsk, các cuộc không kích của Nga đã làm ba người bị thương, trong đó có hai trẻ em, Thống đốc Svitlana Onyshchuk đưa tin.

Một vụ cháy lớn đã được báo cáo ở Lviv và những hình ảnh được đăng trên Telegram bởi phó Hội đồng thành phố Lviv Ihor Zinkevich cho thấy một cột khói khổng lồ bao trùm khắp thành phố khi mặt trời mọc.

“Hãy đóng cửa sổ vì không khí có thể bị ô nhiễm”, ông cảnh báo người dân.

Thị trưởng Lviv Andrii Sadovyi sau đó cho biết một nhà kho chứa lốp xe đã bị trúng bom và không có thương vong.

Cuộc không kích của Nga tại Lviv cũng đã phá hủy một văn phòng mới mở của Ukrposhta, dịch vụ bưu chính nhà nước của Ukraine. Theo Tổng giám đốc điều hành Igor Smelyansky, mặc dù không có nhân viên nào bị thương trong vụ tấn công, nhưng khoảng 900 bưu kiện đã bị phá hủy.

Smelyansky cho biết thêm rằng văn phòng “chắc chắn sẽ được khôi phục”, mặc dù ông không cung cấp mốc thời gian cụ thể cho việc mở cửa trở lại.

Chính quyền địa phương ở các tỉnh Lviv và Ivano-Frankivsk cũng báo cáo về các cuộc tấn công vào năng lượng và cơ sở hạ tầng quan trọng khác.

Cuộc tấn công của Nga cũng làm hư hại thiết bị tại một nhà máy nhiệt điện do DTEK, công ty năng lượng tư nhân lớn nhất Ukraine, vận hành.

Cuộc tấn công xảy ra khi nhiệt độ giảm xuống -3°C vào ban đêm.

Mặc dù công ty không nêu rõ khu vực xảy ra thiệt hại nhưng họ xác nhận đây là vụ tấn công thứ năm vào các nhà máy nhiệt điện của DTEK kể từ tháng 10.

DTEK cũng đưa tin rằng vào ngày 19 tháng 11, trong quá trình khôi phục một cơ sở năng lượng ở tỉnh Dnipropetrovsk, một cuộc không kích của Nga đã làm một nhóm công nhân bị thương. Một công nhân đang trong tình trạng nguy kịch, trong khi bốn người còn lại bị chấn động não và bị thương do mảnh bom.

Tại tỉnh Khmelnytskyi, gần 2.000 cư dân ở 27 thị trấn đã bị mất điện do cuộc tấn công của Nga, đường dây điện cũng bị hư hại ở quận Shepetivka, Thống đốc Serhii Tiurin cho biết.

“Nga lại tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng tôi. Vì vậy, tình trạng mất điện khẩn cấp đã xảy ra ở một số khu vực của Ukraine”, Bộ Năng lượng cho biết.

Vitaly Zaichenko, nhà lãnh đạo Ukrenergo, công ty điều hành lưới điện nhà nước của Ukraine, cho biết Nga đang tấn công ngành năng lượng của Ukraine theo “làn sóng”, cảnh báo rằng gánh nặng ở các khu vực phía tây sẽ tăng lên do các cuộc tấn công gần đây.

Zaichenko nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Nga đang phát động các đợt tấn công bắt đầu từ phía đông, sau đó đánh vào trung tâm và sau đó là phía tây Ukraine”.

Mặc dù cuộc tấn công này nhỏ hơn so với các cuộc tấn công trước đó vào tháng 10, miền tây Ukraine sẽ lần đầu tiên trải qua “sự việc cắt điện” vào mùa thu này, khi người tiêu dùng bị cắt điện để ổn định lưới điện, ông nói. Tuy nhiên, ông dự kiến sự việc này chỉ kéo dài một ngày.

Nga thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn vào các thành phố của Ukraine và trong những tháng gần đây, Mạc Tư Khoa đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine nhằm đẩy Ukraine vào một mùa đông khắc nghiệt khác.

“ Mỗi cuộc tấn công trắng trợn vào cuộc sống bình thường (của người dân Ukraine) cho thấy áp lực lên Nga vẫn chưa đủ. Các biện pháp trừng phạt hiệu quả và sự hỗ trợ dành cho Ukraine có thể thay đổi điều đó”, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu tăng cường phòng không của Ukraine.

Tổng thống nói thêm: “Nga phải chịu trách nhiệm về hành động của mình và chúng ta phải tập trung vào mọi thứ giúp chúng ta mạnh hơn — mọi thứ cho phép chúng ta bắn hạ hỏa tiễn của Nga, vô hiệu hóa máy bay điều khiển từ xa của Nga và ngăn chặn các cuộc tấn công của họ”.

Quân đội Ba Lan xác nhận họ đã điều động máy bay chiến đấu trên không phận của mình để đáp trả cuộc tấn công của Nga.

Rumani cũng đã điều động bốn máy bay quân sự sau khi phát hiện một máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận nước này.

Corneliu Pavel, phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng Rumani, nói với Digi24 rằng lực lượng Rumani được phép bắn hạ máy bay điều khiển từ xa nhưng đã không làm vậy vì “nó chỉ xuất hiện theo chu kỳ và chỉ nhìn thấy trên radar”.

Hai máy bay F-16 của Không quân Rumani sau đó đã được điều động đến tuần tra khu vực. Bộ Quốc phòng Rumani báo cáo rằng không phát hiện bất kỳ vụ rơi máy bay nào.

[Kyiv Independent: 'Destroyed in an instant' — 26 killed, 142 injured, blackouts across Ukraine after Russian mass missile, drone attack]

7. Mike Pompeo tham gia ban cố vấn của công ty quốc phòng Fire Point của Ukraine đang bị giám sát chặt chẽ

Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã gia nhập ban cố vấn của một công ty quốc phòng Ukraine nổi tiếng với hỏa tiễn tầm xa Flamingo, hãng thông tấn Associated Press, gọi tắt là AP đưa tin vào ngày 17 tháng 11, trích dẫn nguồn tin từ các giám đốc điều hành của công ty.

Fire Point, một nhà thầu quốc phòng tư nhân thành lập năm 2023, đã bị giám sát chặt chẽ, trong số nhiều lý do khác, vì cáo buộc có liên hệ với Timur Mindich, cựu cộng sự thân cận của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, người bị tình nghi trong vụ bê bối tham nhũng quy mô lớn.

Pompeo từng giữ chức giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương, gọi tắt là CIA từ năm 2017 đến năm 2018 và là nhà lãnh đạo bộ phận ngoại giao Hoa Kỳ từ năm 2018 đến năm 2021, trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Mặc dù không tham gia chính quyền Tổng thống Trump thứ hai, Pompeo thường ủng hộ việc hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho Kyiv trong bối cảnh Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện.

Fire Point đã ra mắt ban cố vấn vào ngày 12 tháng 11, bổ nhiệm Pompeo làm thành viên, Iryna Terekh, giám đốc công nghệ của công ty, cho biết với AP. Ba cá nhân khác cũng được bổ nhiệm vào ban cố vấn.

Giám đốc điều hành liên kết động thái này với kế hoạch mở rộng đầy tham vọng của công ty, khi Fire Point báo cáo doanh thu 1 tỷ đô la trong năm nay và đang xây dựng một nhà máy ở Đan Mạch.

Dự án chủ lực của công ty là Flamingo, một hỏa tiễn sản xuất trong nước được Tổng thống Zelenskiy mô tả là “hỏa tiễn thành công nhất” mà Ukraine hiện có. Nó có tầm bắn được tường trình 3.000 km (1.90 dặm) và đầu đạn nặng 1.150 kg.

Các giám đốc điều hành công ty nói với AP rằng Flamingo đã được thử nghiệm trên chiến trường ít nhất bốn lần.

Quân đội Ukraine gần đây nhất đã xác nhận việc sử dụng hỏa tiễn này trong một loạt các cuộc tấn công tầm xa kết hợp vào các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm ở Crimea, Tỉnh Zaporizhzhia và trên lãnh thổ Nga vào đêm 13 tháng 11.

Vào tháng 8, cuộc điều tra của tờ Kyiv Independent tiết lộ rằng Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine, gọi tắt là NABU đang điều tra Fire Point vì lo ngại công ty này đã thổi phồng giá trị của các phụ tùng hoặc số lượng máy bay điều khiển từ xa mà công ty cung cấp cho quân đội, hoặc cả hai.

Cuộc điều tra cũng chỉ ra mối liên hệ có thể có giữa công ty và Mindich, mối liên hệ này càng được củng cố bởi những phát hiện trong cuộc điều tra tham nhũng đang diễn ra đối với doanh nhân này.

Fire Point đã phủ nhận mọi liên hệ với Mindich, người mà các nhà điều tra cho là nhân vật chủ chốt trong một âm mưu rửa tiền trị giá 100 triệu đô la trong lĩnh vực năng lượng. Mindich sau đó đã trốn khỏi Ukraine và bị Kyiv trừng phạt.

Terekh nói với AP rằng Fire Point “hoàn toàn” ủng hộ cuộc điều tra và cho biết họ đã ủy quyền cho một công ty quốc tế kiểm toán giá cả và sản xuất của Fire Point.

[Kyiv Independent: Mike Pompeo joins advisory board of scrutinized Ukrainian defense firm Fire Point]

8. 7 dấu hiệu cho thấy Tổng thống Trump đang mất đi phong độ

Quyền lực cứng rắn của Tổng thống Trump đối với đảng của mình dường như đang suy yếu theo những cách chưa từng thấy kể từ ngay sau vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 Tháng Giêng năm 2021. Khi đó, ông đã nhanh chóng khẳng định mình là thế lực thống trị duy nhất trong Đảng Cộng hòa, và ông có thể sẽ tiếp tục làm như vậy.

Nhưng những lời chỉ trích và phản đối mạnh mẽ mà tổng thống đang phải đối mặt - phần lớn đến từ chính nội bộ đảng của ông - cho thấy Đảng Cộng hòa đang bắt đầu tính đến tương lai hậu Tổng thống Trump. Động lực đó được thể hiện rõ sau khi cử tri đổ xô đến các điểm bỏ phiếu để ủng hộ các ứng cử viên Dân chủ cho các cuộc bầu cử toàn tiểu bang ở New Jersey, Virginia, Georgia và Pennsylvania, phá vỡ kỳ vọng về một cuộc đua sít sao và báo hiệu rằng ngay cả Tổng thống Trump cũng không thể mãi mãi chống lại sức hút chính trị.

Tổng thống Trump đã dành những ngày kể từ đó để tái chế những bất bình cũ, chỉ trích các thành viên trong chính đảng của mình và chọn phe trong cuộc tranh luận nội bộ MAGA đang diễn ra về chủ nghĩa bài Do Thái và sự việc chấp trong liên minh GOP.

Khi được hỏi về sự thay đổi động lực này, một phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc cho biết Tổng thống Trump đã “thực hiện nhiều lời hứa mà ông được bầu để ban hành” - từ an ninh biên giới đến việc chấm dứt thuế tiền boa cho đến “các vấn đề về khả năng chi trả”.

“Là kiến trúc sư của phong trào MAGA, Tổng thống Trump sẽ luôn đặt nước Mỹ lên hàng đầu. Mỗi ngày, ông ấy đều nỗ lực hết mình để tiếp tục thực hiện những lời hứa đã đưa ra và ông ấy sẽ tiếp tục thực hiện”, phát ngôn nhân Abigail Jackson cho biết.

Ngoài chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử, hãy cùng xem xét một số vụ phản đối, phản bác và chia rẽ gần đây đã đe dọa đến hào quang bất khả chiến bại của Tổng thống Trump.

Đảng Cộng hòa từ chối lùi bước trong cuộc bỏ phiếu cho Epstein

Một năm trước, ý tưởng rằng Quốc hội do Đảng Cộng hòa lãnh đạo sẽ bỏ phiếu áp đảo ủng hộ bất cứ điều gì Tổng thống Trump phản đối là điều viển vông. Nhưng hồ sơ Epstein lại xuất hiện.

Liên minh của Tổng thống Trump từ lâu đã coi kho hồ sơ của FBI liên quan đến tội phạm tình dục bị kết án quá cố và là một nhà môi giới quyền lực quốc tế tai tiếng là một thứ gì đó như chén thánh, một thứ có thể làm sáng tỏ một âm mưu buôn bán tình dục lớn hơn liên quan đến các nhà lãnh đạo và chính trị gia thế giới. Nhưng Tổng thống Trump, một cộng sự lâu năm của Epstein cho đến khi họ bất hòa hơn một thập niên trước, đã dành cả mùa hè để gây áp lực với các nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội để chấm dứt việc tìm kiếm hồ sơ. Tổng thống Trump đã phủ nhận hành vi sai trái và không có bằng chứng nào cho thấy ông tham gia vào hoạt động buôn bán tình dục của Epstein.

Những gì xảy ra tiếp theo có lẽ là lời chỉ trích gay gắt nhất trong nội bộ đảng đối với nhiệm kỳ tổng thống của Tổng thống Trump. Tổng thống Trump đã cố gắng nhưng không thành công trong việc gây áp lực buộc các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa hủy bỏ cuộc bỏ phiếu yêu cầu Bộ Tư pháp giao nộp toàn bộ hồ sơ Epstein. Một chiến dịch gây áp lực mạnh mẽ nhắm vào Dân biểu Lauren Boebert (Đảng Cộng hòa-Colo.) nói riêng đã không đi đến đâu.

Hậu quả cũng liên quan đến mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Dân biểu Marjorie Taylor Greene của Georgia, người đã không chịu khuất phục và bị Tổng thống Trump gọi là “kẻ phản bội” và tìm cách dùng liên minh của ông chống lại bà. Greene đã đáp trả bằng cách nói rằng những cuộc tấn công của Tổng thống Trump đã gây nguy hiểm đến tính mạng của bà.

Khi cuộc bỏ phiếu toàn thể tại Hạ viện dự kiến sẽ có sự ủng hộ áp đảo đối với việc công bố hồ sơ Epstein chỉ còn vài giờ nữa, Tổng thống Trump đã đảo ngược quyết định và khuyến khích các nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ biện pháp này, tránh được một cú sốc không thể tránh khỏi. Giờ đây, các quan chức Tòa Bạch Ốc cho rằng Tổng thống Trump nên được ghi nhận vì sự minh bạch và việc tìm cách công bố hồ sơ.

Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa Indiana không ủng hộ việc phân chia lại khu vực bầu cử

Việc Tổng thống Trump không thể thuyết phục Quốc hội thực hiện hành động mà ông mong muốn đối với hồ sơ Epstein diễn ra gần như cùng lúc với việc tổng thống và các đồng minh của ông không thể thuyết phục Đảng Cộng hòa Indiana vẽ lại ranh giới quốc hội để giúp Đảng Cộng hòa giành thêm một ghế trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026.

Tổng thống Trump đã thúc đẩy biện pháp phân chia lại khu vực bầu cử tại Hoosier trong nhiều tháng, nhưng các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại các tiểu bang lại ra tín hiệu rằng họ thiếu phiếu bầu để biến điều này thành hiện thực, khiến Tổng thống Trump đe dọa sẽ ủng hộ một số đối thủ của Đảng Cộng hòa trong vòng bầu cử sơ bộ. Các biện pháp đối phó của Đảng Dân chủ tại Virginia và California có thể khiến nỗ lực toàn quốc của Tổng thống Trump trở nên vô ích.

Dấu hiệu cảnh báo về thuế quan xuất hiện tại Tòa án Tối cao

Tổng thống Trump từ lâu đã tuyên bố rằng việc áp thuế quan đối với các chính phủ nước ngoài là chìa khóa để đàm phán các thỏa thuận thương mại có lợi. Mặc dù giới doanh nghiệp và đảng Cộng hòa từ lâu đã coi thuế quan là một loại thuế gián tiếp đánh vào người Mỹ.

Tuy nhiên, Tòa án Tối cao tỏ ra nghi ngờ đường lối của Tổng thống Trump, khi các thẩm phán do ông bổ nhiệm đã gay gắt đặt câu hỏi liệu tổng thống có thể tùy ý sử dụng quyền hạn khẩn cấp để đánh thuế các chính phủ nước ngoài hay không. Theo mọi nguồn tin, lập luận này đã giáng một đòn mạnh vào phe Tổng thống Trump. Và dường như tổng thống đã nhận ra thực tế đó khi ông trút giận lên tòa án trong hai bài đăng trên Truth Social tuần trước.

Thật là ngớ ngẩn khi dự đoán Tòa án Tối cao sẽ phán quyết như thế nào, ngay cả khi các thẩm phán đã đưa ra những tín hiệu rõ ràng trong quá trình tranh luận. Nhưng Tổng thống Trump dường như đang chuẩn bị cho một thất bại có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho chương trình nghị sự kinh tế của ông. Chính quyền của ông đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của thuế quan đối với hàng loạt thỏa thuận thương mại gần đây mà ông đã ký kết trên toàn thế giới.

Không may mắn với việc cản trở hoặc phiếu xanh

Tổng thống Trump chưa bao giờ gặp may trong việc chỉ đạo Thượng viện tự vận hành. Nhưng những lần can thiệp gần đây vào quy trình của Thượng viện đã cho thấy sự bất lực tương đối của ông trong lĩnh vực này.

Tổng thống Trump đã dành phần lớn thời gian đóng cửa chính phủ kỷ lục để gây áp lực buộc các Thượng nghị sĩ Cộng hòa bãi bỏ thủ tục filibuster, quy định của Thượng viện yêu cầu 60 phiếu thuận để thông qua hầu hết các dự luật. Ngưỡng này đã gây khó khăn cho các tổng thống qua nhiều thế hệ, nhưng từ lâu đã được các lãnh đạo thể chế bảo vệ như một cách để ngăn chặn sự hỗn loạn trên toàn quốc mỗi khi cơ quan lập pháp thay đổi. Và Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune đã nhanh chóng khẳng định rằng Tổng thống Trump sẽ không đạt được điều mình muốn.

Tổng thống Trump cũng không khá hơn khi dựa vào Chủ tịch Tư pháp Thượng viện Chuck Grassley (Đảng Cộng hòa-Iowa) để bãi bỏ truyền thống 100 năm của Thượng viện về việc tôn trọng “giấy chứng nhận xanh”, quyền của các thượng nghị sĩ tiểu bang quê nhà trong việc phủ quyết các đề cử thẩm phán và công tố viên liên bang mà họ cho là không thể chấp nhận. Grassley là người ủng hộ Tổng thống Trump mạnh mẽ nhất trước những cáo buộc rằng Bộ Tư pháp đã bị lợi dụng để chống lại ông và đã giúp khai quật các hồ sơ liên quan đến những cáo buộc đó, nhưng Tổng thống Trump vẫn tỏ ra khó chịu trước việc Grassley từ chối nhượng bộ giấy chứng nhận xanh. Tổng thống Trump đã phải vật lộn để đưa một số ứng cử viên ưa thích của mình về đích.

Tổng thống Trump nhận cú đấm kép sau khi ân xá cho các đồng minh năm 2020

Tuần trước, Tổng thống Trump đã công bố lệnh ân xá toàn diện cho hàng chục đồng minh đã tham gia vào nỗ lực phá hoại cuộc bầu cử năm 2020 của ông. Mặc dù không ai trong danh sách thực sự phải đối mặt với cáo buộc hình sự liên bang, nhưng nhiều người đã bị buộc tội ở cấp tiểu bang vì tìm cách lừa đảo cử tri hoặc làm sai lệch kết quả bầu cử.

Tổng thống không thể ân xá cho các tội danh cấp tiểu bang, và chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump được ân xá, ông đã nhận được một lời nhắc nhở nghiêm khắc. Tại Nevada, Tòa án Tối cao tiểu bang đã khôi phục lại một vụ án hình sự chống lại sáu người được Tổng thống Trump ân xá, những người đã khai man là đại cử tri hợp pháp của tổng thống. Và tại Georgia, một công tố viên giám sát đã khôi phục lại vụ án hình sự chống lại chính Tổng thống Trump vì tìm cách lật ngược kết quả bầu cử của tiểu bang.

MAGA chỉ trích Tổng thống Trump về khoản thế chấp 50 năm và thị thực H-1B

Cảm nhận của Tổng thống Trump về khối MAGA (Đảng Dân chủ Tự do) của ông vẫn luôn chính xác trong suốt thập niên cầm quyền của ông. Và sự ủng hộ nồng nhiệt của họ đã giúp vị tổng thống vượt qua những thời khắc đen tối nhất: hai lần bị luận tội, hàng loạt cáo trạng hình sự và một bản án khiến ông trở thành cựu tổng thống đầu tiên trở thành tội phạm giành lại Tòa Bạch Ốc.

Vì vậy, khi các đồng minh cốt lõi của ông hai lần lên tiếng cảnh báo rằng ông đã bỏ lỡ mục tiêu trong các đề xuất chính sách kinh tế, thì điều đó đáng để lưu ý.

Đó là trường hợp khi Tổng thống Trump gần đây đưa ra đề xuất về khoản thế chấp 50 năm dành cho chủ nhà, một đề xuất đã bị nhiều người có ảnh hưởng của MAGA chỉ trích gay gắt và tạo ra sự bất đồng giữa Tòa Bạch Ốc và Bill Pulte, ông trùm nhà ở của Tổng thống Trump.

Phản ứng từ cơ sở cũng tương tự khi Tổng thống Trump bảo vệ việc cấp thị thực H-1B cho lao động nước ngoài và tuyên bố rằng công dân Mỹ thiếu “một số tài năng nhất định”. Sự phẫn nộ nhanh chóng lan rộng trong một số đồng minh đáng tin cậy nhất của Tổng thống Trump. Chính quyền cho biết chương trình nghị sự kinh tế rộng lớn hơn của Tổng thống Trump đã mang lại lợi ích không cân xứng cho người lao động sinh ra tại Mỹ và đang nỗ lực loại bỏ những lạm dụng trong hệ thống H-1B.

[Politico: 7 signs Trump is losing his groove]

9. Nhà máy silicon lớn nhất của Nga ‘buộc’ phải dừng sản xuất do nhu cầu sụt giảm

Nhà máy silicon lớn nhất của Nga, Kremniy, sẽ ngừng sản xuất vào ngày 1 Tháng Giêng năm 2026 do nhu cầu sụt giảm và sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các mặt hàng nhập khẩu rẻ hơn, tập đoàn khai thác mỏ khổng lồ của Nga Rusal cho biết với hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti vào ngày 17 tháng 11.

Việc đóng cửa này nhấn mạnh áp lực ngày càng tăng lên các nhà sản xuất công nghiệp lớn của Nga khi nền kinh tế chậm lại, xuất khẩu giảm và nhu cầu trong nước trì trệ.

Kremniy, tọa lạc tại phía đông trung tâm tỉnh Irkutsk, là nhà sản xuất silicon tinh chế lớn nhất cả nước với công suất hàng năm là 34.000 tấn. Rusal cho biết silicon nhập khẩu đã trở nên rẻ hơn đáng kể so với sản lượng trong nước, làm giảm khả năng cạnh tranh của nhà máy.

Công ty chia sẻ với RIA Novosti rằng: “Do tình trạng sản xuất silicon dư thừa trên toàn cầu và lượng silicon nhập khẩu tăng với giá bán phá giá vào Nga, nhà máy Kremniy buộc phải tạm ngừng sản xuất”.

Nguồn cung từ nước ngoài tiếp tục tăng, trong khi nhu cầu về silicon của Nga trên thị trường toàn cầu vẫn yếu.

Rusal cho biết họ đã thông báo cho chính quyền tỉnh Irkutsk về việc đóng cửa sắp tới và bày tỏ hy vọng rằng các quan chức sẽ hỗ trợ quản lý “hậu quả xã hội” đối với người lao động.

Nhà máy thứ hai của công ty, Kremniy Ural, với công suất 27.000 tấn, sẽ tiếp tục hoạt động nhưng với công suất giảm. Trước đó, Rusal đã công bố sẽ cắt giảm 35% sản lượng silicon vào năm 2025, xuống còn 35.000 tấn, do áp lực ngày càng tăng từ các nhà sản xuất Trung Quốc.

Thị trường nội địa Nga có thể tiêu thụ khoảng 45.000 tấn silicon mỗi năm. Khi hoạt động hết công suất, Kremniy và Kremniy Ural phải xuất khẩu một phần sản lượng kết hợp của mình - một thách thức khi người mua quốc tế dần rời xa các nhà cung cấp Nga.

Rusal, một trong những nhà sản xuất nhôm lớn nhất thế giới, được kiểm soát bởi Oleg Deripaska, một tỷ phú từ lâu được coi là một phần của giới doanh nhân tinh hoa được Putin bảo trợ.

Ít nhất một chục công ty Nga trong nhiều lĩnh vực đã rút ngắn tuần làm việc để giảm chi phí lao động, vì sản lượng công nghiệp tiếp tục suy yếu và doanh thu xuất khẩu giảm.

[Kyiv Independent: Russia's largest silicon plant 'forced' to halt output as demand collapses]

NewsUKEve20Nov2025

 

1. Ba Lan cho biết 2 người Ukraine có liên quan đến tình báo Nga có thể đứng sau vụ phá hoại hỏa xa

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố vào ngày 17 tháng 11 rằng một tuyến hỏa xa giữa Warsaw và Lublin đã bị đánh bom trong một “hành động phá hoại chưa từng có”.

Thủ tướng Ba Lan cho biết tuyến đường này “vô cùng quan trọng để cung cấp viện trợ cho Ukraine”.

Cảnh sát địa phương cho biết một người lái tàu đã báo cáo về thiệt hại trên tuyến hỏa xa vào ngày 16 tháng 11. Vụ nổ xảy ra gần làng Mika, cách biên giới Ba Lan-Ukraine khoảng 130 km (80 dặm).

Tusk cho biết vụ nổ có thể nhằm mục đích cho nổ tung một đoàn tàu.

Phát ngôn nhân của cơ quan an ninh Ba Lan Jacek Dobrzynski cho biết vào ngày 18 tháng 11 rằng “mọi thứ đều chỉ ra” rằng các cơ quan tình báo Nga có khả năng đứng sau vụ việc phá hoại này.

Dobrzynski nói thêm: “Các cơ quan tình báo Nga muốn phá hoại xã hội của chúng ta, muốn đe dọa chúng ta”.

Phát biểu trước quốc hội Ba Lan, Tusk cho biết các nhà điều tra đã xác định được hai công dân Ukraine là nghi phạm, cáo buộc họ làm việc với cơ quan tình báo Nga.

Theo Tusk, cả hai đều đã sang Belarus ngay sau vụ nổ.

Thủ tướng lưu ý rằng một nghi phạm đã bị kết án tại Lviv vào tháng 5 vì tội phá hoại ở Ukraine, trong khi nghi phạm còn lại đến từ khu vực Donbas phía đông đất nước.

“Những hành động phá hoại này và các hoạt động của các cơ quan tình báo Nga trên khắp Âu Châu, không chỉ riêng Ba Lan, đang ngày càng gia tăng. Chúng ta đang phải đối mặt với một sự leo thang”, ông nói.

“Điều này đặc biệt nguy hiểm ở những quốc gia như Ba Lan, nơi chúng tôi đang phải gánh chịu quá nhiều gánh nặng do hơn một triệu người tị nạn Ukraine ở Ba Lan.”

Bộ Ngoại giao Ukraine lưu ý rằng Mạc Tư Khoa cố tình tuyển dụng những người sở hữu hộ chiếu Ukraine để thực hiện các hoạt động hỗn hợp, phá hoại và các tội ác khác nhằm gieo rắc bất ổn.

“Nga đang cố gắng đổ lỗi cho người Ukraine về những tội ác của chính mình”, Bộ Ngoại giao Nga cho biết. “Chúng tôi tin tưởng rằng các đối tác của Ukraine hiểu rõ rằng nguồn gốc của những hành động phá hoại này chính là Nga.”

Warsaw sẽ yêu cầu bắt giữ và dẫn độ những nghi phạm này.

Tusk nói thêm: “Chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề này với cả chính quyền Belarus và Nga, nhưng chúng tôi cũng sẽ thực hiện các bước bổ sung mà tôi hy vọng sẽ nhanh chóng bắt giữ được những kẻ phạm tội”.

Nga có tiền sử tuyển dụng người Ukraine cho các hoạt động phá hoại ở Ba Lan, tìm cách lợi dụng những cá nhân dễ bị tổn thương để nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng và phá hoại an ninh.

Warsaw đã lên tiếng báo động về tình trạng ngày càng gia tăng các vụ phá hoại và hoạt động gián điệp nhắm vào Ba Lan trong những năm gần đây, với nhiều vụ việc liên quan đến các cơ quan tình báo Nga hoặc Belarus.

Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha khẳng định “sự đoàn kết của Kyiv với Ba Lan thân thiện sau hành động phá hoại” và cho biết Ukraine sẵn sàng hỗ trợ.

Ba Lan cho biết Nga đã tăng cường các hoạt động hỗn hợp chống lại nước này do Ba Lan ủng hộ Ukraine trong bối cảnh chiến tranh toàn diện.

Có chung đường biên giới dài 535 km (332 dặm) với Ukraine, Ba Lan đóng vai trò là trung tâm quan trọng trong việc cung cấp viện trợ quân sự của đồng minh cho Kyiv.

Đầu tháng 9, lực lượng Ba Lan và đồng minh đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan trong cuộc không kích vào Ukraine, đánh dấu cuộc giao tranh đầu tiên như vậy của NATO trong cuộc chiến toàn diện.

[Kyiv Independent: Poland says 2 Ukrainians tied to Russian intel likely behind railway sabotage]

2. Ba Lan đóng cửa lãnh sự quán Nga cuối cùng sau vụ tấn công hỏa xa gây phẫn nộ

Ngoại trưởng Radosław Sikorski cho biết hôm thứ Tư rằng Ba Lan sẽ đóng cửa lãnh sự quán cuối cùng của Nga tại nước này để trả đũa cho hành động mà chính phủ cho là do Mạc Tư Khoa hậu thuẫn nhằm phá hoại một tuyến hỏa xa quan trọng vào cuối tuần trước.

“Tôi đã quyết định rút lại sự đồng ý cho phép hoạt động của lãnh sự quán Nga cuối cùng”, Sikorski phát biểu tại một cuộc họp báo.

“Điều này sẽ được thông báo cho phía Nga trong vài giờ tới thông qua một công hàm chính thức. Chúng tôi không có kế hoạch cắt đứt quan hệ ngoại giao [với Nga], cũng như các quốc gia khác không làm như vậy khi xảy ra các hành vi khủng bố hoặc phá hoại trên lãnh thổ của họ”, ông nói thêm.

Tuyên bố của Sikorski được đưa ra sau khi ông có bài phát biểu trước quốc hội, kêu gọi Tổng thống Karol Nawrocki, người theo phe đối lập, và các nhà lập pháp đối lập ngừng công kích Liên minh Âu Châu, Ukraine và người Ukraine đang sinh sống tại Ba Lan. Ông cũng cho biết Nga chi “hàng tỷ đô la” để gieo rắc chia rẽ trong Liên Hiệp Âu Châu và kích động tâm lý bài Ukraine - điều đã bùng phát mạnh mẽ ở Ba Lan sau vụ phá hoại hỏa xa.

Chính quyền Ba Lan cho biết thủ phạm là hai công dân Ukraine làm việc cho Nga và hiện đang ở Belarus.

Lãnh sự quán Nga cuối cùng còn hoạt động tại Ba Lan nằm ở thành phố ven biển Gdańsk. Trước đó, Ba Lan đã đóng cửa các lãnh sự quán Nga tại Kraków và Poznań để đáp trả cuộc tấn công của Nga vào Ukraine và các vụ phá hoại hỗn hợp tại Ba Lan. Lãnh sự quán Gdańsk sẽ đóng cửa vào ngày 23 tháng 12, trang tin tức Ba Lan Onet đưa tin, trích lời nhà ngoại giao Nga Andrei Ordash phát biểu với hãng thông tấn Nga RIA Novosti.

Cơ quan ngoại giao còn lại của Nga sau đó sẽ là đại sứ quán tại Warsaw, mặc dù tương lai của cơ quan này có vẻ không chắc chắn sau khi một động thái kêu gọi chính phủ trục xuất cơ quan này được tường trình đã giành được sự chấp thuận của liên minh cầm quyền và hầu hết phe đối lập, có nghĩa là có thể sẽ sớm đưa vấn đề này ra bỏ phiếu tại quốc hội.

Kể từ cuối tuần trước, Ba Lan đã phải giải quyết hậu quả của những gì mà Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết là nỗ lực do Nga dàn dựng nhằm phá hủy tuyến hỏa xa quan trọng nối Warsaw với Lublin, một thành phố lớn ở phía đông, và tới Ukraine.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov phát biểu với các nhà báo vào thứ Tư rằng quan hệ với Ba Lan đang ở mức thấp.

“Mối quan hệ với Ba Lan đã hoàn toàn suy yếu. Việc đóng cửa lãnh sự quán Gdańsk là dấu hiệu cho thấy sự suy yếu và ý định của chính quyền Ba Lan nhằm xóa bỏ mọi khả năng duy trì quan hệ lãnh sự hoặc ngoại giao. Chúng tôi chỉ có thể bày tỏ sự tiếc nuối”, ông Peskov phát biểu trong cuộc họp báo sáng nay, theo hãng thông tấn Interfax.

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói với hãng thông tấn TASS của chính phủ rằng Mạc Tư Khoa sẽ giảm quy mô hiện diện ngoại giao và lãnh sự của Ba Lan tại Nga để trả đũa.

[Politico: Poland to shut last Russian consulate after rail attack sparks outcry]

3. Hoa Kỳ đang tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình bí mật với Mạc Tư Khoa để chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine của Nga, Axios đưa tin

Tòa Bạch Ốc và Mạc Tư Khoa đã bí mật xây dựng một đề xuất nhằm chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine của Nga, Axios đưa tin hôm Thứ Tư, 19 Tháng Mười Một, trích dẫn lời các quan chức Hoa Kỳ và Nga.

Một quan chức Hoa Kỳ giấu tên cho biết Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff và Đặc phái viên Nga Kirill Dmitriev đã thảo luận sâu rộng về kế hoạch hòa bình gồm 28 điểm.

Dmitriev mô tả thỏa thuận hòa bình bí mật một cách lạc quan, nói rằng, không giống như trước đây, “chúng tôi cảm thấy lập trường của Nga thực sự được lắng nghe”.

Nga đã nhiều lần đưa ra những yêu cầu tối đa đối với Kyiv trong các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp trước đây, bao gồm cả việc yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập NATO, phi quân sự hóa và nhượng lại lãnh thổ mà Kyiv kiểm soát.

Thỏa thuận hòa bình bí mật này được tường trình tập trung vào hòa bình ở Ukraine, an ninh ở Âu Châu, bảo đảm an ninh và mối quan hệ giữa Hoa Kỳ với Kyiv và Mạc Tư Khoa trong tương lai.

Một quan chức Nga nói với Axios rằng Dmitriev đã gặp Witkoff và các thành viên cao cấp khác của chính quyền Tòa Bạch Ốc tại Miami từ ngày 24 đến ngày 26 tháng 10.

Dmitriev khẳng định: “Trên thực tế, đây là một khuôn khổ rộng hơn nhiều, về cơ bản là nói rằng: 'Làm thế nào để chúng ta thực sự mang lại an ninh lâu dài cho Âu Châu, chứ không chỉ riêng Ukraine'“.

Ông Dmitriev cho biết hai bên hy vọng sẽ đưa ra một văn bản bằng văn bản trước cuộc gặp tiếp theo của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin, đồng thời cho biết thêm rằng hội nghị thượng đỉnh tại Budapest vẫn chưa được đưa ra thảo luận.

Cuộc họp được đề xuất đã bị Tổng thống Trump hủy vào ngày 25 tháng 10, ông cho biết ông cảm thấy cuộc họp sẽ không hiệu quả vì Tòa Bạch Ốc vẫn đang nỗ lực làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình.

Trong khi đó, theo các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ, cuộc gặp dự kiến giữa Witkoff với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 19 tháng 11 đã bị hoãn lại.

Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Rustem Umerov đã thảo luận về thỏa thuận hòa bình bí mật với Witkoff tại một cuộc họp riêng ở Miami một tuần trước đó, các quan chức Ukraine giấu tên nói với Axios.

Một quan chức Hoa Kỳ giấu tên cho biết Tòa Bạch Ốc đã bắt đầu thông báo cho các quan chức Ukraine và Âu Châu về kế hoạch mới.

[Kyiv Independent: US holding secret peace talks with Moscow to end Russia's war against Ukraine, Axios reports]

4. “Chúng tôi sẽ thử nghiệm chúng trong chiến tranh thực sự”: Tổng thống Zelenskiy được bảo đảm sẽ có các radar phát hiện tầm xa độc đáo trong chuyến thăm Tây Ban Nha

Ukraine và Tây Ban Nha đang khởi động một dự án chung cung cấp radar phát hiện tầm xa. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã công bố quyết định này tại Madrid trong một cuộc họp báo chung với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez.

Tổng thống Zelenskiy đã đến Tây Ban Nha vào thứ Ba, ngày 18 tháng 11 năm 2025. Trong chuyến thăm, ông đã có một số cuộc họp tại Quốc hội Tây Ban Nha và hội đàm với Vua Felipe VI.

“Ukraine đang khởi động một dự án cung cấp, cùng với những thứ khác, radar phát hiện mục tiêu tầm xa, có thể tăng cường đáng kể sức mạnh cho chúng tôi. Chúng tôi đã chứng kiến điều này hôm nay”, Tổng thống Zelenskiy nói.

Tổng thống Ukraine cho biết thêm rằng đây “là sản phẩm hoàn toàn độc đáo của Tây Ban Nha” và “chúng tôi sẽ cố gắng điều động tất cả những điều này để thử nghiệm trong một cuộc chiến thực sự”, UkrInform đưa tin.

Trước khi gặp Sánchez, Tổng thống Zelenskiy đã gặp các nhà sản xuất quốc phòng Tây Ban Nha và Bộ trưởng Quốc phòng Margarita Robles.

Theo Tổng thống Zelenskiy, “radar mạnh, công nghệ máy bay điều khiển từ xa, thiết bị cần thiết — tất cả những điều này có nghĩa là bảo vệ tính mạng tốt hơn”.

“Ukraine quan tâm đến việc hợp tác với Tây Ban Nha trong lĩnh vực quốc phòng. Hôm nay, trong các cuộc gặp với lãnh đạo các công ty quốc phòng Tây Ban Nha và Bộ trưởng Quốc phòng Margarita Robles, chúng tôi đã thảo luận về các hướng hợp tác”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu.

Ông lưu ý rằng các nhà sản xuất đã trình bày năng lực sản xuất, ứng dụng tiềm năng của vũ khí và thông số kỹ thuật của họ.

“Các nhà sản xuất Tây Ban Nha đã giới thiệu những phát triển của họ: hệ thống chống máy bay điều khiển từ xa, tháp pháo, máy bay điều khiển từ xa trên không và trên mặt đất, radar phát hiện tầm xa, đạn dược”, Tổng thống Zelenskiy cho biết.

Theo nhà lãnh đạo Ukraine, Ukraine và Tây Ban Nha sẽ tiếp tục hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng “để tăng cường sức mạnh chung trong việc bảo vệ chúng ta”.

Năm văn bản song phương được ký kết giữa Ukraine và Tây Ban Nha

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez, năm văn bản song phương đã được ký kết giữa Tây Ban Nha và Kyiv:

Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu và Bộ Ngoại giao Vương quốc Tây Ban Nha và Ukraine về việc chống lại thông tin sai lệch của Nga;

Biên bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực du lịch giữa Bộ Công nghiệp và Du lịch Tây Ban Nha và Cơ quan Phát triển Du lịch Nhà nước Ukraine;

Thư bày tỏ ý định ký kết thỏa thuận hợp tác kỹ thuật và tài chính giữa Ukraine và Tây Ban Nha;

Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Kinh tế, Thương mại và Doanh nghiệp Tây Ban Nha và Bộ Kinh tế, Môi trường và Nông nghiệp Ukraine về cơ chế hợp tác kinh tế và tài chính song phương;

Biên bản ghi nhớ về hợp tác công nghiệp trong lĩnh vực an ninh và quốc phòng giữa các công ty Tây Ban Nha Escribano và Tecnova và công ty Ukraine “Praktyka”.

Tây Ban Nha cam kết 1 tỷ euro cho thiết bị quân sự

Trong khi đó, theo hãng truyền thông Tây Ban Nha El País, Ngoại trưởng Tây Ban Nha José Manuel Albares đã tuyên bố nước này có ý định đóng góp 1 tỷ euro để mua thiết bị quân sự tại Hoa Kỳ cho Ukraine.

Số tiền này sẽ được phân bổ thêm vào các khoản chi tiêu đã lên kế hoạch cho các thiết bị khác, bao gồm máy phát điện, để hỗ trợ Ukraine phục hồi sau các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này.

“Tây Ban Nha duy trì cam kết lâu dài đối với chủ quyền và quốc phòng của Ukraine và sẽ tiếp tục làm như vậy trong suốt thời gian chiến tranh”, Albares cho biết.

Ông cho biết thêm rằng năm ngoái Tây Ban Nha đã cung cấp 1 tỷ euro để mua vũ khí cho Ukraine và dự kiến sẽ có sự hỗ trợ tương tự trong năm nay.

200 triệu euro cho một văn phòng tái thiết ở Ukraine

Trong cuộc gặp với Sánchez, một công cụ tài chính mới trị giá 200 triệu euro đã được công bố để thành lập một văn phòng chính phủ phục vụ tái thiết Ukraine, nhằm mục đích hiện đại hóa cơ sở hạ tầng bị hư hại do các cuộc tấn công của Nga, theo Ukrinform.

“Từ hôm nay, đất nước chúng tôi sẽ đưa ra công cụ hỗ trợ tài chính mới trị giá 200 triệu euro cho công cuộc tái thiết Ukraine”, Sánchez cho biết.

Ông lưu ý rằng văn bản này sẽ được điều phối bởi văn phòng chính phủ mới phụ trách tái thiết Ukraine.

“Trong vòng hai tháng, văn phòng này sẽ đi vào hoạt động. Nó sẽ hỗ trợ hiện đại hóa và mở rộng cơ sở hạ tầng bị hư hại do các cuộc tấn công của Nga. Đây là thời điểm rất quan trọng đối với xã hội Ukraine, ngành năng lượng và giao thông vận tải”, Thủ tướng Tây Ban Nha nói thêm.

Ngoài ra, Tây Ban Nha sẽ hợp tác với Liên Hiệp Quốc để thực hiện một dự án chung nhằm xây dựng lại hệ thống sưởi ấm trung tâm ở Ukraine vốn bị hư hại do chiến tranh, với ngân sách khoảng 2 triệu euro.

Nhìn chung, Sánchez lưu ý rằng Tây Ban Nha sẽ cung cấp 817 triệu euro hỗ trợ cho Ukraine, trong đó phần lớn số tiền này, 615 triệu euro, được phân bổ cho hỗ trợ quân sự.

Ngoài ra, Tây Ban Nha sẽ gửi viện trợ quốc phòng mới cho Kyiv trong tháng tới, bao gồm 40 hỏa tiễn cho hệ thống phòng không IRIS-T.

“Tôi rất biết ơn gói hỗ trợ quốc phòng mới, bao gồm cả hỏa tiễn phòng không. Đây là một sự thiếu hụt lớn đối với chúng tôi trong mùa đông”, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố.

Trước đó, tờ The Economist đưa tin Putin đã chuyển từ chiến lược chinh phục Ukraine sang chiến lược phá hủy nước này.

Mục tiêu là biến một số vùng ở phía đông đất nước thành nơi không thể ở được, phá hủy ngành công nghiệp và gây ra tình trạng di cư hàng loạt và hoảng loạn.

[Europe Maidan: “We will test them in real war”: Zelenskyy secures unique long-range detection radars during his visit to Spain]

5. Bộ trưởng Lithuania cảnh báo Liên Hiệp Âu Châu ‘chỉ còn chút xíu nữa là chịu thương vong lớn’ trong cuộc chiến tranh hỗn hợp với Nga

Các Ngoại trưởng Liên Hiệp Âu Châu sẽ được thông báo vào thứ năm về một loạt các nỗ lực phá hoại và xâm phạm không phận mà các nước láng giềng của Nga cho rằng đánh dấu “giai đoạn leo thang rất nguy hiểm” của Điện Cẩm Linh và gây nguy hiểm cho dân thường.

Ngoại trưởng Lithuania Kęstutis Budrys nói với POLITICO rằng chiến dịch phá hoại ngầm của Điện Cẩm Linh cho thấy “chúng ta đang đạt đến giai đoạn leo thang căng thẳng”.

Những bình luận này được đưa ra sau khi Ba Lan kết luận rằng vụ nổ hôm Chúa Nhật làm hư hại đường ray xe lửa ở phía đông đất nước là hành động phá hoại được Điện Cẩm Linh hậu thuẫn.

“Đây là một giai đoạn leo thang rất nguy hiểm và chúng ta nên giải quyết nó một cách nghiêm chỉnh vì chúng ta chỉ còn cách thương vong lớn vài phút nữa,” ông Budrys, người sẽ trình bày những lo ngại của mình với các đối tác tại Hội đồng Đối ngoại vào thứ Năm, cho biết. “Nếu thành công, những hoạt động này, vụ phá hoại được tiến hành ở Ba Lan, chúng ta sẽ đàm phán trong một môi trường khác, với hậu quả là nhiều người chết.”

Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski sẽ cập nhật tình hình cho các bộ trưởng trong phiên họp tại Brussels, trong bối cảnh cuộc điều tra về vụ phá hoại hỏa xa bị nghi ngờ đang được tiến hành. Warsaw hôm thứ Ba cho biết chất nổ C-4 cấp quân sự đã được sử dụng trong một nỗ lực dường như bất thành nhằm làm bị trật đường ray một đoàn tàu và quay phim vụ thảm sát sau đó. Warsaw nghi ngờ hai công dân Ukraine làm việc cho Nga đã trốn sang Belarus.

Bất chấp sự việc ở Ba Lan, Budrys cho biết phạm vi hành động của Điện Cẩm Linh còn rộng hơn nhiều. “Mọi người đều nghĩ rằng ở tiền tuyến phía đông, tình hình luôn căng thẳng hơn — nhưng không phải vậy — khi tính đến các vụ phá hoại thực tế ở những nơi khác trên lục địa Âu Châu, thì số vụ còn nhiều hơn ở vùng Baltic và Ba Lan. “

Các máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ đã được báo cáo trên khắp Liên Hiệp Âu Châu, gây ra cảnh báo từ Copenhagen đến Bỉ, trong khi hàng trăm vụ việc đã được điều tra như những nỗ lực tiềm ẩn nhằm gây bất ổn cho các quốc gia và đe dọa công chúng.

Globsec, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Prague, ước tính đã có hơn 110 hành vi phá hoại và âm mưu tấn công được thực hiện ở Âu Châu từ Tháng Giêng đến tháng 7, chủ yếu ở Ba Lan và Pháp, do những người có liên hệ với Nga thực hiện.

Phát biểu vào thứ Tư, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas cho biết: “Nga đang cố gắng làm hai điều: Một mặt là thử thách chúng ta, để xem họ có thể đi xa đến đâu… Và mặt khác, họ cũng cố gắng gieo rắc nỗi sợ hãi trong xã hội của chúng ta.”

Đầu tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng Ý Guido Crosetto đã kêu gọi các nước Âu Châu phản ứng trước hành động khiêu khích của Nga.

“Chúng ta đang bị tấn công và bom lai vẫn tiếp tục rơi: Đã đến lúc phải hành động”, ông nói.

Lithuania cũng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo sau khi những quả bóng bay được gửi từ Belarus, đồng minh của Nga, liên tục khiến các máy bay trên không phận Liên Hiệp Âu Châu phải nằm im.

Tại cuộc họp vào thứ năm, tổ chức này sẽ trình bày một báo cáo - mà POLITICO đã xem - trích dẫn các đánh giá rằng các cuộc xâm nhập, bề ngoài là của những kẻ buôn lậu thuốc lá, đã nhận được sự hậu thuẫn của chế độ độc tài Belarus, “hoàn toàn nhận thức được các cuộc tấn công hỗn hợp này và không muốn ngăn chặn chúng”.

Các bộ trưởng Liên Hiệp Âu Châu cũng sẽ xem xét một gói trừng phạt mới đối với Nga - gói thứ 20 kể từ khi Mạc Tư Khoa bắt đầu cuộc chiến toàn diện ở Ukraine - cũng như ngăn chặn Belarus áp dụng các chiến thuật kết hợp với các hình phạt kinh tế và chính trị bổ sung.

[Politico: EU ‘minutes from big casualties’ in Russian hybrid war, Lithuanian minister warns]

6. Bộ trưởng Quốc phòng cho biết tàu do thám Nga đã “chĩa tia laser” vào lực lượng Anh

Bộ trưởng Quốc phòng cho biết hôm Thứ Tư, 19 Tháng Mười Một, một tàu do thám của Nga đã bắn tia laser vào lực lượng Anh được điều động để theo dõi con tàu sau khi nó tiến vào vùng biển của Anh.

John Healey xác nhận tàu do thám Yantar của Nga đã được điều động đến vùng biển Anh lần thứ hai trong năm nay sau lần điều động hồi Tháng Giêng và hiện đang ở rìa lãnh hải Anh. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên tia laser được chiếu vào phi công Không quân Hoàng gia Anh, gọi tắt là RAF.

Bộ trưởng Quốc phòng cho biết Anh đã điều động một tàu khu trục của Hải quân Hoàng gia và máy bay P8 của Không quân Hoàng gia để theo dõi và theo dõi con tàu, mà ông cho biết là “được thiết kế để thu thập thông tin tình báo và lập bản đồ các tuyến cáp ngầm của chúng tôi”.

“Tàu Yantar đã chiếu tia laser vào phi công của chúng tôi,” Healey nói. “Hành động đó của Nga cực kỳ nguy hiểm.”

“Thông điệp của tôi gửi đến Nga và Putin là: chúng tôi thấy các ngươi. Chúng tôi biết các ngươi đang làm gì. Và nếu tàu Yantar di chuyển về phía nam trong tuần này, chúng tôi đã sẵn sàng.”

Healey cho biết con tàu được thiết kế để “đặt và duy trì cơ sở hạ tầng dưới nước của chúng ta và các đồng minh của chúng ta vào tình trạng nguy hiểm” bằng cách có “khả năng giám sát trong thời bình và phá hoại trong thời chiến”.

Khi được hỏi tại sao tia laser lại gây ra rủi ro như vậy, Bộ trưởng Quốc phòng cho biết: “Bất cứ điều gì cản trở, phá vỡ hoặc gây nguy hiểm cho phi công phụ trách máy bay quân sự của Anh đều vô cùng nguy hiểm.”

Các quy tắc giao chiến của hải quân đã được thay đổi để có thể theo dõi chặt chẽ hơn tàu Yantar và các phương án quân sự đã sẵn sàng nếu tàu thay đổi hướng đi.

“Tôi sẽ không tiết lộ những điều đó, vì điều đó chỉ khiến Tổng thống Putin trở nên khôn ngoan hơn thôi”, Healey nói.

[Politico: Russian spy ship ‘directed lasers’ at UK forces, says defense secretary]

7. Quân đội Ukraine cho biết binh lính Nga cải trang thành thường dân chiến đấu ở Pokrovsk

Lực lượng Nga tại Pokrovsk đang hoạt động như các nhóm phá hoại và trinh sát, gây phức tạp cho nỗ lực phòng thủ của Ukraine bằng cách cải trang thành thường dân, chỉ huy Lữ đoàn Jaeger số 68, có mật danh là “Liutyi”, phát biểu với Suspilne vào ngày 19 tháng 11.

Bất kỳ quân nhân Nga nào thay quần áo dân sự hoặc mặc quân phục của lực lượng Ukraine hoặc các lực lượng an ninh khác của Ukraine đều vi phạm luật pháp và phong tục chiến tranh và bị coi là tội ác chiến tranh.

Những nhận xét này được đưa ra khi lực lượng Nga tiếp tục tiến quân vào Pokrovsk, mục tiêu chính trong cuộc tấn công phía đông của Mạc Tư Khoa trong những tháng gần đây.

“Nó giống như hoạt động phá hoại và trinh sát hơn. Họ không tuân theo bất kỳ quy trình chuẩn mực nào, nhưng hành động của họ vẫn làm phức tạp tuyến đường hậu cần của chúng tôi”, Liutyi nói.

Quân đội Nga cũng đang cố gắng lợi dụng thời tiết - lượng mưa và sương mù - để di chuyển qua thành phố vào những thời điểm mà máy bay điều khiển từ xa của Ukraine không thể theo dõi họ.

Đồng thời, quân đội Nga tránh đưa thiết bị hạng nặng vào Pokrovsk quá thường xuyên, vì nơi này dễ bị tấn công. Binh lính Lữ đoàn 68 đã bắn trúng một xe tăng Nga vào ngày 19 tháng 11 khi nó đang tiến gần đến thành phố.

“Quân đội Nga đã từ bỏ những nỗ lực này từ lâu, khi 16-20 đơn vị thiết bị tiến vào cùng lúc, vì khó có thể che giấu thiết bị khỏi chúng tôi. Dù sao thì chúng tôi cũng sẽ tìm ra và đốt cháy chúng”, Liutyi nói.

Liutyi cho biết thêm rằng binh lính Nga vẫn tiếp tục cải trang thành thường dân, đó là lý do tại sao lực lượng Ukraine đôi khi chỉ phát hiện ra họ khi giao tranh đã bắt đầu.

“Điều khó khăn nhất là họ phải cải trang thành thường dân. Họ đã thay quần áo trong một thời gian dài và được chỉ thị phải làm như vậy,” ông nói. “Đôi khi chúng tôi chỉ nhận diện được kẻ thù sau khi giao tranh bắt đầu, vì thường dân sẽ không nổ súng vào đơn vị của chúng tôi.”

Quân đội Nga tiếp tục nhắm vào hậu cần của Ukraine, tạo ra “vùng chết” xung quanh Pokrovsk, trải dài 10–15 km từ thành phố đến tiền tuyến. Do đó, binh lính Ukraine phải di chuyển quãng đường này bằng đường bộ, “Liutyi” nói.

“Kẻ thù đã đưa nhiều phi hành đoàn tinh nhuệ nhất của chúng đến đây để chống lại chúng tôi. Cường độ các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của chúng lớn đến mức đôi khi không thể lái xe vào các vị trí”, vị chỉ huy Ukraine nói.

“ Chúng tôi đang di chuyển với sự hỗ trợ của các hệ thống robot mặt đất. Chúng tôi đang cố gắng cung cấp lương thực cho các đơn vị của mình theo cách này. Điều này là do rất nhiều thiết bị đã bị phá hủy và đốt cháy bởi máy bay điều khiển từ xa của đối phương”, ông nói thêm.

Sau khi chiếm quyền kiểm soát Avdiivka, một thành trì lâu đời của Ukraine cách Pokrovsk khoảng 40 km về phía đông nam vào tháng 2 năm 2024, lực lượng Nga đã liên tục tiến về Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng trước đây của Ukraine nằm ở một khu vực tương đối an toàn của Tỉnh Donetsk.

Trong những ngày gần đây, lực lượng Nga đã tăng cường nỗ lực để hoàn tất việc chiếm lại thành phố bị tàn phá này, với hy vọng sẽ tiến về phía trước qua Pokrovsk và chiếm thị trấn Hryshyne, Quân đoàn phản ứng nhanh số 7 thuộc Lực lượng Dù Ukraine đưa tin.

Bất chấp mối đe dọa bị bao vây quanh Myrnohrad, Kyiv vẫn tăng cường nỗ lực phòng thủ Pokrovsk, với việc Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đích thân đến thăm khu vực này vào tháng 11.

[Kyiv Independent: Russian soldiers fighting disguised as civilians in Pokrovsk, Ukraine's military says]

8. Âu Châu cần vũ khí hạt nhân chiến thuật để chống lại Putin, giám đốc Airbus cho biết

Chủ tịch hội đồng quản trị Airbus René Obermann cho biết hôm thứ tư rằng các quốc gia Âu Châu nên phát triển một hệ thống răn đe hạt nhân chiến thuật chung để chống lại kho vũ khí đang mở rộng của Nga, phá vỡ một trong những điều cấm kỵ quốc phòng lớn nhất của Âu Châu.

Phát biểu tại Hội nghị An ninh Berlin, Obermann cho biết tình hình hiện tại của Âu Châu để lại một khoảng cách nguy hiểm dưới ngưỡng chiến lược, chỉ ra những gì ông mô tả là “hơn 500 đầu đạn hạt nhân chiến thuật” được Nga điều động dọc theo sườn phía đông của NATO và ở Belarus.

“Các vị nghĩ chúng ta sẽ trả lời thế nào cho một cuộc tấn công chiến thuật hạn chế của Nga với hiệu quả hạn chế?” ông hỏi khán giả gồm các quan chức quốc phòng, sĩ quan quân đội và giám đốc điều hành ngành công nghiệp. “Tôi không có câu trả lời — nhưng tôi chắc chắn các vị có.”

Vũ khí hạt nhân chiến thuật có sức công phá nhỏ hơn, thường từ 1 đến 50 kiloton, và được tường trình chỉ được sử dụng trong chiến trường. Vũ khí chiến lược lớn hơn có sức công phá trên 100 kiloton và được thiết kế để san phẳng các thành phố.

Obermann lập luận rằng Đức, Pháp, Anh và “các quốc gia thành viên Âu Châu khác sẵn lòng” nên thống nhất về một “chương trình răn đe hạt nhân chung và theo từng giai đoạn”, bao gồm rõ ràng cấp độ chiến thuật - một không gian mà các nhà lãnh đạo Âu Châu thường tránh trong các cuộc tranh luận công khai.

Pháp và Anh duy trì kho vũ khí hạt nhân độc lập, nhưng không có học thuyết chung nào của Âu Châu về cách ngăn chặn hoặc ứng phó với một cuộc tấn công hạt nhân hạn chế. Pháp ước tính có khoảng 290 đầu đạn và Anh có khoảng 225 đầu đạn — không có đầu đạn nào mang tính chiến thuật.

Đức tham gia vào sứ mệnh chia sẻ hạt nhân của NATO nhưng không sở hữu vũ khí riêng.

Nga có khoảng 5.580 vũ khí hạt nhân, là kho vũ khí lớn nhất thế giới.

Obermann cảnh báo rằng Âu Châu có nguy cơ hiểu sai chiến lược của Mạc Tư Khoa nếu chỉ tập trung vào các lực lượng chiến lược cao cấp mà bỏ qua kho vũ khí chiến thuật khổng lồ của Nga. Ông nói rằng một phản ứng đáng tin cậy sẽ gửi đi “một dấu hiệu răn đe mạnh mẽ”.

Lời kêu gọi của ông có thể khơi mào cuộc tranh luận trên khắp các thủ đô Âu Châu, nơi chính sách hạt nhân vẫn còn nhạy cảm về mặt chính trị và phần lớn bị cô lập ở cấp quốc gia. Nó cũng nhấn mạnh việc cuộc chiến của Nga ở Ukraine — và những tín hiệu hạt nhân liên tục của Mạc Tư Khoa — đang buộc các quan chức và lãnh đạo ngành công nghiệp Âu Châu phải đối mặt với những vấn đề từng được coi là bất khả xâm phạm về mặt chính trị.

Mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Nga — Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã cảnh báo vào cuối tuần rằng Mạc Tư Khoa có thể tấn công một thành viên NATO sớm nhất là vào năm 2028 — và nỗi lo ngại rằng Hoa Kỳ dưới thời Ông Donald Trump không còn là đối tác an ninh đáng tin cậy nữa đang thúc đẩy các nước Âu Châu xem xét kỹ lưỡng các lựa chọn hạt nhân. Đầu năm nay, Ba Lan cho biết họ sẽ xem xét việc tiếp cận vũ khí hạt nhân.

Nhận xét của Obermann được đưa ra khi các chính phủ Âu Châu tăng cường chi tiêu, hiện đại hóa quân đội và giải quyết các câu hỏi về bảo đảm an ninh lâu dài của Hoa Kỳ.

[Politico: Europe needs tactical nukes to counter Putin, says Airbus chief]

9. Israel phản ứng trước việc Liên Hiệp Quốc ủng hộ Kế hoạch Hòa bình Gaza của Ông Donald Trump

Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã hoan nghênh sự lãnh đạo của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc bỏ phiếu thông qua kế hoạch hòa bình cho Gaza của ông, đồng thời cho biết thêm rằng Tổng thống Trump sẽ “giúp dẫn dắt khu vực này đến hòa bình và thịnh vượng” trong một tuyên bố được đưa ra vào thứ Ba.

Trong khi Hamas vẫn chưa trả lại thi thể của tất cả các con tin theo thỏa thuận trong kế hoạch hòa bình, Israel cũng cảnh báo: “Bằng sự hợp tác với Hoa Kỳ và các quốc gia khác đã ký kết theo kế hoạch của Tổng thống Trump, chúng tôi hy vọng sẽ tiếp nhận tất cả các con tin đã chết mà không có bất kỳ sự chậm trễ nào.”

Tuyên bố đăng trên X cho biết thêm rằng Israel có kế hoạch “bắt đầu quá trình giải giáp và phi quân sự hóa Dải Gaza và chấm dứt sự cai trị của Hamas đối với Gaza”, theo tuyên bố của Tổng thống Trump và Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc Mike Waltz.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã thông qua kế hoạch của Hoa Kỳ cho Gaza với tỷ lệ 13-0, trong khi Nga và Trung Quốc bỏ phiếu trắng sau khi Mạc Tư Khoa từ chối sử dụng quyền phủ quyết đối với một biện pháp mà ban đầu họ phản đối trong khi đưa ra một đề xuất đối lập.

“Chúng tôi tin rằng kế hoạch của Tổng thống Trump sẽ dẫn đến hòa bình và thịnh vượng vì nó nhấn mạnh đến việc phi quân sự hóa hoàn toàn, giải trừ vũ khí và phi cực đoan hóa Gaza”, tuyên bố từ văn phòng của Netanyahu cho biết.

Bài viết tiếp tục: “Đúng với tầm nhìn của Tổng thống Trump, điều này sẽ dẫn đến sự hội nhập sâu rộng hơn giữa Israel và các nước láng giềng, cũng như mở rộng Hiệp định Abraham. Sự lãnh đạo đột phá của Tổng thống Trump sẽ góp phần dẫn dắt khu vực đến hòa bình, thịnh vượng và một liên minh lâu dài với Hoa Kỳ.”

Cuộc bỏ phiếu đánh dấu một bước đi quan trọng trong việc củng cố lệnh ngừng bắn mong manh giữa Israel và Hamas, diễn ra trong bối cảnh một số quốc gia Ả Rập và Hồi giáo đang cân nhắc việc đóng góp quân đội để giúp bảo vệ Gaza. Nhiều chính phủ đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ chỉ tham gia khi có sự cho phép của Hội đồng Bảo an.

Nghị quyết chính thức phê chuẩn kế hoạch ngừng bắn 20 điểm của Tổng thống Trump, trong đó kêu gọi thành lập một “Hội đồng Hòa bình” chuyển tiếp mới do Tổng thống Trump đứng đầu và trao quyền cho một lực lượng ổn định đa quốc gia giám sát biên giới Gaza, bảo đảm an ninh và chỉ đạo quá trình phi quân sự hóa vùng lãnh thổ này. Cả hội đồng và lực lượng này đều được ủy quyền hoạt động đến hết năm 2027.

Để giành được sự chấp thuận cần phải có những sửa đổi đáng kể, đặc biệt là ngôn từ mạnh mẽ hơn về quyền tự quyết của người Palestine theo yêu cầu của các quốc gia Ả Rập và giới lãnh đạo Palestine.

Theo văn bản cuối cùng, sau khi Chính quyền Palestine ban hành các cải cách và tiến trình tái thiết Gaza được tiến triển, “cuối cùng các điều kiện có thể sẽ được thiết lập cho một con đường đáng tin cậy hướng tới quyền tự quyết và nhà nước của người Palestine”. Văn bản này cũng cam kết Hoa Kỳ sẽ thiết lập một cuộc đối thoại giữa người Israel và người Palestine về “một chân trời chính trị cho sự chung sống hòa bình và thịnh vượng”.

Cách diễn đạt này đã vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ Netanyahu, người đã tuyên bố sẽ phản đối bất kỳ động thái nào hướng tới một nhà nước Palestine.

Sự ủng hộ từ các quốc gia Ả Rập và Hồi giáo tỏ ra quyết định, với Qatar, Ai Cập, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Ả Rập Xê Út, Indonesia, Pakistan, Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ đã cùng Hoa Kỳ tuần trước kêu gọi “nhanh chóng thông qua” đề xuất này. Sự ủng hộ của họ đặc biệt quan trọng bởi vì một số chính phủ trong số này đang cân nhắc việc tham gia lực lượng quốc tế.

Cuộc bỏ phiếu diễn ra trong bối cảnh hy vọng rằng lệnh ngừng bắn mong manh ở Gaza có thể được duy trì sau hơn hai năm chiến tranh kể từ cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến khoảng 1.200 người ở miền Nam Israel thiệt mạng. Theo Bộ Y tế Gaza do Hamas điều hành, chiến dịch quân sự của Israel kể từ đó đã khiến hơn 69.000 người Palestine thiệt mạng.

Tuần trước, Nga đã đưa ra một kế hoạch cạnh tranh với sự ủng hộ mạnh mẽ hơn đối với nhà nước Palestine và không đề cập đến ban chuyển tiếp, thay vào đó, Nga yêu cầu Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc vạch ra các lựa chọn cho lực lượng an ninh.

Kế hoạch của Hoa Kỳ cuối cùng đã được thông qua với các điều khoản cho phép lực lượng ổn định “sử dụng mọi biện pháp cần thiết” - theo ngôn ngữ của Liên Hiệp Quốc, cho phép sử dụng vũ lực quân sự - để phi quân sự hóa Gaza và giải tán các nhóm vũ trang. Lực lượng này cũng sẽ giúp bảo vệ các khu vực biên giới cùng với một đội ngũ cảnh sát Palestine đã được kiểm tra kỹ lưỡng và điều phối viện trợ nhân đạo.

10. Cuộc tấn công của Ukraine vào Novorossiysk làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu dầu của Nga ở Hắc Hải

Reuters đưa tin hôm Thứ Năm, 20 Tháng Mười Một, rằng cuộc tấn công của Ukraine vào cảng Novorossiysk của Nga ở Hắc Hải, một trong những trung tâm xuất khẩu dầu chính của Mạc Tư Khoa, đã làm chậm trễ các chuyến hàng dầu từ hai đến ba ngày sau khi làm hư hại một cầu tàu tại cảng dầu Sheskharis, trích dẫn nguồn tin của hãng này.

Theo Reuters, Novorossiysk và một nhà ga thuộc Liên minh đường ống Caspian lân cận, cùng nhau giải quyết khoảng một phần năm lượng dầu thô xuất khẩu của Nga, đã dừng các chuyến hàng dầu vào ngày 14 tháng 11 sau cuộc tấn công và nối lại hoạt động xuất khẩu từ Novorossiysk vào ngày 16 tháng 11.

Reuters đưa tin vụ tấn công Novorossiysk là vụ tấn công gây thiệt hại nặng nề nhất từ trước đến nay của Ukraine vào cơ sở hạ tầng xuất khẩu dầu thô chính của Nga ở Hắc Hải. Theo hãng tin này, Nga đã xuất khẩu 3,22 triệu tấn dầu thô, tương đương khoảng 760.000 thùng mỗi ngày, qua Novorossiysk trong tháng 10. Khối lượng xuất khẩu trong tháng 11 dự kiến sẽ thấp hơn, mặc dù Điện Cẩm Linh cho biết Nga sẽ nhanh chóng khôi phục xuất khẩu.

[Kyiv Independent: Ukraine strike on Novorossiysk snarls Russian Black Sea oil exports]

11. Tổng thống Trump tuyên bố bán máy bay phản lực F-35 lớn cho ‘Đồng minh vĩ đại’

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai cho biết ông có kế hoạch để Saudi Arabia mua máy bay tàng hình F-35, đây sẽ là một thương vụ bán vũ khí quân sự tiên tiến đáng kể của Mỹ cho Trung Đông.

“Họ là một đồng minh tuyệt vời”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục một ngày trước chuyến thăm Hoa Kỳ của Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman. “Chúng tôi sẽ bán máy bay F-35.”

Việc bán vũ khí sẽ biến Saudi Arabia trở thành đối tác an ninh đầu tiên của Hoa Kỳ tại Trung Đông, ngoài Israel, mua máy bay Lockheed Martin F-35 Lightning II—một sự thay đổi tiềm tàng trong chính sách của Washington nhằm duy trì lợi thế quân sự về phẩm chất của Israel.

Trước đó, Tổng thống Trump đã bật đèn xanh cho việc bán F-35 cho Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, gọi tắt là UAE sau khi nước này ký hiệp ước bình thường hóa quan hệ với Israel vào năm 2020, nhưng thỏa thuận đã bị đình trệ dưới thời chính quyền Tổng thống Biden. Tổng thống Trump cũng đã bày tỏ sự quan tâm đến việc bán F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh NATO, bất chấp việc nước này đã bị loại khỏi chương trình vào năm 2019 do mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Mặc dù Ả Rập Xê Út không có quan hệ ngoại giao chính thức với Israel, Tổng thống Trump đang thúc đẩy nhà lãnh đạo Ả Rập Xê Út, thường được gọi tắt là MBS, tham gia Hiệp định Abraham để bình thường hóa quan hệ. Chủ đề này dự kiến sẽ được thảo luận trong cuộc họp sắp tới tại Tòa Bạch Ốc.

Reuters đưa tin vào tháng trước rằng chính quyền Tổng thống Trump đã cân nhắc yêu cầu của Riyadh về 48 máy bay phản lực F-35 trong vài tuần, với đề xuất bán hàng đã vượt qua đánh giá quan trọng của Ngũ Giác Đài.

Quyết định này trùng với chuyến thăm đầu tiên của Thái tử Saudi Arabia tới Hoa Kỳ sau bảy năm. MBS là đồng minh và “bạn bè” của Tổng thống Trump, từng đón tiếp nhà lãnh đạo Hoa Kỳ tại Riyadh hồi tháng 5 trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông trong nhiệm kỳ thứ hai. Hai bên đã ký một thỏa thuận vũ khí lịch sử trị giá 142 tỷ đô la và vương quốc này đã cam kết đầu tư hơn 1 ngàn tỷ đô la vào Hoa Kỳ.

Ả Rập Xê Út từ lâu đã được coi là ứng cử viên sáng giá tiếp theo ký kết Hiệp định Abraham, nhưng vương quốc này vẫn chưa sẵn sàng ký kết chừng nào một giải pháp chính trị cho Dải Gaza vẫn còn nằm ngoài tầm với. Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hôm thứ Hai đã phê chuẩn kế hoạch của Tổng thống Trump về Gaza, cho phép điều động lực lượng ổn định quốc tế đến vùng lãnh thổ bị chiến tranh tàn phá này và vạch ra con đường khả thi hướng tới một nhà nước Palestine độc lập.

NewsUKMor21Nov2025

 

1. Phim kinh dị lấy bối cảnh Vatican dựa trên câu chuyện có thật dự kiến khởi quay vào năm 2026

Theo Variety, một bộ phim kinh dị mới lấy bối cảnh Vatican dựa trên một câu chuyện có thật hiện đang được thực hiện.

“Santo Subito!” sẽ theo chân Cha Joseph Murolo, một linh mục người Mỹ được Vatican yêu cầu làm “luật sư của quỷ dữ” trong cuộc điều tra về cuộc đời và con đường trở thành thánh nhân của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị.

Bộ phim sẽ diễn ra sau khi Đức Giáo Hoàng băng hà và theo chân Murolo, người “phải bảo đảm rằng không có gì làm suy yếu sự thánh thiện của Karol Wojtyla, vị giáo hoàng đầu tiên không phải người Ý trong 450 năm”, bản tóm tắt viết, khi ngài phỏng vấn các ứng viên và nhân chứng. Phần mô tả nói tiếp rằng vị linh mục sẽ phải vượt qua một “mê cung đạo đức” sẽ “thử thách đức tin của chính mình”.

Murolo sẽ do nam diễn viên Mark Ruffalo thủ vai, anh được biết đến qua vai Bruce Banner hay Hulk trong loạt phim “The Avengers”.

Quá trình quay phim dự kiến bắt đầu vào ngày 9 tháng 3 năm 2026, tại Ý và Ba Lan.

“Bộ phim mang đến một cuộc điều tra hậu trường chân thực về thế giới Vatican, đồng thời đưa chúng ta vào thế giới sâu thẳm hơn của đức tin và các giá trị”, Nicolas Brigaud-Robert, đồng sản xuất bộ phim, chia sẻ. “Bản thân kịch bản đã hấp dẫn người xem, và tôi không thể tưởng tượng được khán giả nào có thể thờ ơ với hành trình của Cha Murolo.”

Trong quá trình phong thánh của Giáo Hội Công Giáo, “advocatus diaboli”, hay luật sư của quỷ dữ, được thành lập để bảo đảm việc xem xét kỹ lưỡng cuộc đời, đức hạnh và các phép lạ được báo cáo của ứng viên. Mục đích của vai trò này là xem xét tất cả những nghi ngờ và mâu thuẫn có thể có, và đưa ra bằng chứng có thể thách thức những tuyên bố về sự thánh thiện, để chỉ những người thực sự xứng đáng mới được tuyên thánh.

Tuy nhiên, vào năm 1983, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị đã cải cách quy trình này thông qua tông hiến Divinus Perfectionis Magister, thay đổi vai trò của người biện hộ cho ma quỷ, còn được gọi là “người thúc đẩy đức tin”. Trọng tâm đã chuyển từ mô hình đối đầu sang mô hình tập trung hơn vào việc thu thập và xác minh bằng chứng, với Bộ Tuyên thánh giám sát quy trình này.

---

Source:Catholic News Agency

Vatican-set thriller based on true story set to begin filming in 2026

2. Đức Cha Burbidge cho biết tôn trọng nhân phẩm con người có thể phù hợp với việc bảo vệ quốc gia

Giám mục Michael Burbidge của Arlington, Virginia, cho biết đất nước có thể đồng thời bảo vệ biên giới và đối xử tôn trọng với người nhập cư.

Trong cuộc phỏng vấn ngày 14 tháng 11 với “EWTN News Nightly”, Burbidge cho biết thông điệp đặc biệt của các giám mục Hoa Kỳ về vấn đề nhập cư vào Hoa Kỳ là lời kêu gọi tôn trọng phẩm giá con người vốn thuộc về mỗi người với tư cách là con của Chúa.

Các giám mục đã bỏ phiếu thông qua tuyên bố này vào ngày 12 tháng 11 tại Hội nghị Toàn thể Mùa thu năm 2025 của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ tại Baltimore. Thông điệp nêu rõ các giám mục phản đối “việc trục xuất hàng loạt người dân một cách bừa bãi”. Điều này bắt nguồn từ giáo lý của Chúa Giêsu, Đức Cha Burbidge nói.

Các giám mục đã kêu gọi một luật di trú có ý nghĩa “sẽ cung cấp những con đường an toàn” để nhập tịch, Đức Cha Burbidge nói. “Không có giải pháp dễ dàng, nhưng phải có giải pháp.”

“Các giám mục hiểu rằng một quốc gia, tất nhiên, có quyền bảo vệ biên giới của mình vì lợi ích chung, nhưng phải luôn đối xử tôn trọng với mọi người,” Đức Cha Burbidge nói. Ngài cũng cho biết quốc gia phải làm mọi cách có thể để người dân không phải sống trong cảnh khốn cùng.

'Sợ hãi và lo lắng'

Các linh mục trong các giáo phận của các giám mục cho biết việc thực thi luật nhập cư đang “gây ra rất nhiều nỗi sợ hãi và lo lắng”, Burbidge nói. Các giám mục vẫn đang tiếp tục chăm sóc những người nhập cư đang “góp phần vào lợi ích của Giáo hội” và “lợi ích của cộng đồng chúng ta”, ngài nói.

“Chúng tôi đại diện cho những người không muốn gây hại cho đất nước, những người chỉ muốn làm điều tốt, và chúng tôi muốn họ được đối xử với sự tôn trọng cần thiết,” Burbidge nói. “Một lần nữa, chúng tôi cũng nói rằng điều này không nhất thiết phải mâu thuẫn với việc một quốc gia tự bảo vệ mình.”

“Chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn đối với các quan chức dân cử vì những cuộc đối thoại mà chúng tôi đã có trong quá khứ và hy vọng rằng chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì. Chúng tôi yêu đất nước mình. Chúng tôi yêu những người nhập cư đã đóng góp cho đất nước, và chúng tôi mong muốn đất nước được giải phóng khỏi bạo lực, khỏi những lời lẽ khoa trương, khỏi nỗi sợ hãi này,” Đức Cha Burbidge nói.

Đức Cha Burbidge cho biết: “Phải có cách nào đó để chúng ta có thể chung sống hòa thuận và chúng ta muốn cùng nhau làm việc”.

---

Source:Catholic News Agency

Respecting human dignity can align with safeguarding nation, Bishop Burbidge says

3. 'Chúa Kitô là Vua, không phải là nhà nước áp bức': Các giám mục Mexico nhắc nhớ đến di sản Cristero

Khi kỷ niệm 100 năm Luật Calles, đạo luật đã gây ra làn sóng đàn áp tôn giáo đẫm máu nhất chống lại người Công Giáo Mexico, đang đến gần vào năm 2026, Hội đồng Giám mục Mexico (CEM, theo tên viết tắt tiếng Tây Ban Nha) đã bày tỏ lòng kính trọng đối với hơn 200.000 vị tử đạo của Phong trào Kháng chiến Cristero, nhắc lại rằng các ngài đã nói “bằng cuộc sống của mình những gì các ngài tuyên bố bằng đôi môi của mình: Chúa Kitô là Vua, không phải là nhà nước áp bức; Chúa Kitô là Vua, không phải là nhà độc tài của thời đại, người tự hào về bản thân mình.”

Các giám mục Mexico đã bày tỏ tình cảm này trong thông điệp gửi tới “dân Chúa”, có tựa đề “Giáo hội tại Mexico: Ký ức và Lời tiên tri — Những người hành hương hy vọng hướng tới kỷ niệm 100 năm các vị tử đạo của chúng ta”, được công bố vào ngày 13 tháng 11.

Thông điệp này là thành quả của hội nghị toàn thể lần thứ 119 của Hội đồng Giám mục Mexico được tổ chức từ ngày 10 đến ngày 14 tháng 11, quy tụ 121 giám mục tại Casa Lago ở bang Mexico.

Các giám mục nhắc lại rằng “chỉ vài tháng sau khi công bố lễ trọng Chúa Kitô Vua, vào tháng 7 năm 1926, 'Luật Calles' đã có hiệu lực tại đất nước chúng tôi, mở ra cuộc đàn áp tôn giáo tàn bạo nhất trong lịch sử. Đây là lý do tại sao, vào Tháng Giêng năm 1927, cộng đồng Công Giáo bị đàn áp đã bắt đầu cuộc nổi dậy vũ trang được gọi là Kháng chiến Cristero.”

Cuộc đàn áp người Công Giáo ở Mexico

CEM đã đề cập đến luật chính thức được gọi là “Luật về Tội phạm và Vi phạm Liên quan đến Thờ phượng Tôn giáo và Kỷ luật Bên ngoài”, do Tổng thống Plutarco Elías Calles ban hành. Luật này, vốn đã đưa những hạn chế nghiêm ngặt mà Hiến pháp năm 1917 áp đặt lên Giáo hội lên đến đỉnh điểm, thiết lập sự kiểm soát chặt chẽ đối với tín hữu và các mục sư tôn giáo, với hình phạt là phạt tiền và tù giam.

Trong số những điều khoản khác, Luật Calles, có hiệu lực từ ngày 31 tháng 7 năm 1926, đã giải thể “các dòng tu hoặc tu viện”, hạn chế nghiêm ngặt công việc mục vụ của các linh mục, cấm các linh mục nước ngoài phục vụ trong nước, cấm thờ phượng công khai “bên ngoài khuôn viên nhà thờ” và tịch thu bất kỳ tòa nhà nào “được xây dựng hoặc dự định sử dụng cho mục đích quản lý, quảng bá hoặc giảng dạy một tôn giáo”, sau đó “chuyển giao cho quốc gia sở hữu trực tiếp”.

Chiến tranh Cristero, tên gọi chính thức của cuộc xung đột giữa người Công Giáo và chính quyền thế tục Calles, chính thức kết thúc vào tháng 6 năm 1929, mặc dù việc đàn áp và sát hại tín hữu vẫn tiếp diễn. Mối quan hệ giữa Giáo hội và nhà nước chỉ được khôi phục vào năm 1992, khi một bản sửa đổi Hiến pháp năm 1917 và Luật về các Hiệp hội Tôn giáo và Phụng vụ Công cộng công nhận sự tồn tại hợp pháp của Giáo Hội Công Giáo.

Chúng ta có quen với việc “gán ghép đức tin vào phạm vi riêng tư” không?

Các giám mục Mexico lưu ý rằng “khi nhà nước toàn trị cố gắng áp đặt quyền thống trị tuyệt đối của mình lên lương tâm, các vị tử đạo của chúng ta đã hiểu một cách rõ ràng về vị trí trung tâm của Chúa Giêsu Kitô: Chết trong khi hô vang 'Vạn tuế Đức Kitô Vua!' chính là khẳng định rằng không có thế lực nào của con người có thể tuyên bố chủ quyền tuyệt đối đối với một con người và lương tâm của người đó.”

“Hôm nay, chúng ta muốn tôn vinh ký ức của hơn 200.000 vị tử đạo đã hy sinh mạng sống để bảo vệ đức tin của mình: trẻ em, thanh thiếu niên, người già; nông dân, công nhân, chuyên gia; linh mục, tu sĩ và giáo dân; đất nước Mexico anh hùng của những người Cristeros đã hy sinh mạng sống vì một mục đích thiêng liêng, vì tự do tin tưởng và sống theo đức tin của mình — tất cả các ngài đã viết nên một trang sử rạng ngời trong lịch sử của Giáo hội hoàn vũ và quê hương chúng ta.”

Đối với CEM, “lễ kỷ niệm 100 năm 2026 không thể chỉ là một lễ tưởng niệm hoài niệm. Nó phải là một cuộc xét mình về lương tâm và một cam kết mới. Các vị tử đạo của chúng ta hôm nay hỏi chúng ta: Liệu chúng ta có sẵn sàng bảo vệ đức tin của mình với cùng một thái độ cấp tiến như vậy không? Liệu chúng ta đã đánh mất ý thức về sự thiêng liêng? Liệu chúng ta đã thích nghi với một nền văn hóa tìm cách đẩy đức tin vào phạm vi riêng tư?”

Lời kêu gọi hiệp nhất của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV

Các giám mục Mexico cũng lưu ý đến lời kêu gọi liên tục của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV về sự hiệp nhất trong Giáo hội, nhấn mạnh rằng lời của ngài “thách thức chúng ta vì chúng ta biết rằng sự hiệp nhất giữa chúng ta không phải là một sự thật được bảo đảm mà là một ân sủng mà chúng ta phải đón nhận và vun đắp mỗi ngày với sự khiêm nhường và tình bác ái huynh đệ.”

“ Và chúng tôi muốn anh chị em biết rằng, thưa anh chị em, sự hiệp nhất giữa chúng ta là để phục vụ tốt hơn cho sự hiệp nhất của toàn thể dân Chúa,” các ngài tuyên bố.

“Chúng ta sống trong một đất nước khao khát hòa bình và cần những chứng nhân đáng tin cậy cho sự hòa giải. Và chúng tôi muốn anh chị em biết rằng, thưa anh chị em, chúng tôi muốn cùng nhau làm chứng: các mục tử và giáo dân, cùng nhau bước đi trong Chúa Kitô,” các ngài nói thêm.

CEM cũng nhắc đến lễ kỷ niệm sắp tới vào năm 2031, kỷ niệm 500 năm Đức Mẹ Guadalupe hiện ra ở Mexico, nhấn mạnh rằng “Guadalupe là sự tưởng nhớ đến sự hòa giải”.

“Vào thế kỷ 16, khi hai thế giới hoàn toàn khác biệt giao thoa trên vùng đất này, Đức Maria đã hiện ra tại Tepeyac như một cầu nối giữa các nền văn hóa và chủng tộc, như một người mẹ chào đón tất cả con cái mình mà không phân biệt. Đức Mẹ Guadalupe dạy chúng ta rằng sự hiệp nhất không được xây dựng bằng cách xóa bỏ sự khác biệt, mà bằng cách nhận ra hình ảnh của Thiên Chúa trong mỗi khuôn mặt”, hội nghị tuyên bố.

“Vào một thời điểm khác trong lịch sử, Guadalupe đã khơi dậy khát vọng tự do của nhân dân chúng ta. Ngày nay, nó cũng phải là một dấu hiệu của sức mạnh để giải phóng chúng ta khỏi bạo lực, nghèo đói và bất công”, các ngài tuyên bố.

Di cư và bạo lực, 'những thực tế chúng ta không thể im lặng'

Sau đó, các giám mục làm rõ rằng lời nói của các ngài không mang tính “chính trị hay đảng phái”, và giải thích rằng các ngài không thể “thờ ơ trước nỗi đau khổ của người dân. Chúng ta không thể giữ thái độ trung lập khi nhân phẩm con người đang bị đe dọa”.

“Quốc gia chúng ta vẫn nằm dưới sự kiểm soát của bạo lực,” các ngài lên án. “Chúng ta đang sống trong thời kỳ khó khăn; bạo lực đã trở nên phổ biến. Căn bệnh ung thư tội phạm có tổ chức mà chúng ta đã phải chịu đựng trong nhiều năm qua đã lan rộng ra khắp mọi miền đất nước. Không một nhà lãnh đạo nào từng lãnh đạo đất nước này có thể diệt trừ được tệ nạn này.”

Tuy nhiên, các ngài nhấn mạnh, “chúng ta không nên ngại nói về những điều mà tất cả chúng ta đều biết nhưng một số người lại thích giữ im lặng”.

Đồng thời, các ngài lưu ý rằng “tình trạng di cư cưỡng bức vẫn tiếp diễn. Hàng ngàn người Mexico buộc phải rời bỏ quê hương, không chỉ để tìm kiếm cơ hội tốt hơn mà còn để chạy trốn bạo lực. Và những người di cư phải đối mặt với những hình thức bạo lực mới trên đường đi.”

Các ngài cáo buộc: “Hàng ngàn anh chị em Trung Mỹ của chúng tôi và những người từ các châu lục khác đã vượt biên qua lãnh thổ của chúng tôi, trở thành nạn nhân của nạn tống tiền, bắt cóc, buôn người và cái chết”.

Bảo vệ gia đình

Các giám mục Mexico cũng cảnh báo rằng “toàn bộ thực tế đáng lo ngại này bắt đầu từ gia đình: một xã hội không bảo vệ gia đình sẽ tự khiến chính mình không được bảo vệ”. Các giám mục than thở về dữ liệu “đáng báo động” cho thấy viễn cảnh “các gia đình tan vỡ, bạo lực gia đình và bạo lực trong môi trường học đường, cùng với các chứng nghiện hủy hoại cuộc sống của những người trẻ tuổi.

Sau đó, các giám mục chỉ trích các chính sách công được thực hiện “mà không có đối thoại thực sự với phụ huynh và các bên liên quan khác trong giáo dục”, trong khi “một tầm nhìn nhân học tinh tế, và đôi khi rõ ràng, xa lạ với phẩm giá toàn vẹn của con người được thúc đẩy”.

Nhắc lại chứng tá của các vị tử đạo, trong bối cảnh Năm Thánh Hy Vọng sắp kết thúc, các giám mục khẳng định rằng “Niềm hy vọng Kitô giáo không phải là nhắm mắt trước sự dữ, nhưng là giữ cho mắt luôn mở, nhìn nhận rằng Chúa Kitô đã chiến thắng sự dữ bằng sự thiện. Chỉ bằng cách thừa nhận những sai lầm của mình, chúng ta mới có thể sửa chữa chúng.”

---

Source:Catholic News Agency

‘Christ is King, not the oppressive state’: Mexico’s bishops recall Cristero legacy