BẾ TẮC

N2T

Một đoàn sinh viên của học viện đến thăm, đại sư vô cùng ân cần tiếp đãi họ, nhưng lại không hề trả lời những câu hỏi của họ, và cũng không tham dự vào việc thảo luận thần học của họ.

Các đệ tử biết sư phụ có thâm ý bên trong. Ông ta nói: “Làm sao con thể nói với con nhái ở dưới giếng về chuyện bao la của biển lớn ? Làm sao con có thể nói với người bị vây hãm trong các khái niệm của mình về biên giới siêu phàm ?”

(Trích: Huệ nhãn thiền tâm)

Suy tư:

Có những người cố chấp cứ tưởng ý nghĩ của mình là đúng, nên không nghe lời góp ý của người khác, họ như ếch ngồi đáy giếng tưởng cái giếng to hơn trời; có những người thường đắm chìm trong những kiến thức sơ đẳng của mình, nên thường trích dẫn cứng nhắc điều này điều nọ khi tranh luận, mà không thấy thực tế công việc mà mình đang làm, đang xảy ra, thế là họ bị vây hãm trong kiến thức không qua nổi sách vở của mình...

Người có kiến thức và hiểu biết thì không khi nào tranh luận với người cố chấp, hoặc tranh biện với người chỉ biết ba mớ lý thuyết trong sách vở, mà không có tâm hồn khiêm tốn lắng nghe.

Người ta không chấp xét người ngu, nhưng người ta sẽ chấp xét và coi thường những người cố chấp trong kiến thức của mình; người ta cũng sẽ không phê bình những người không biết gì, nhưng người ta sẽ lên án những người luôn tự cho mình hiểu biết tất cả, mà không chịu nghe những góp ý chân thành của người khác...

Người thông minh thì luôn nhận mình ngu, người khôn ngoan thì như thấy mình dại, chỉ có những người ngu dại mới thấy mình là người thông minh và khôn ngoan mà thôi, cho nên họ thường bế tắc trong đường nên thánh của mình...

 

N2T

52. Ý hướng có thể gọi là linh hồn của hành vi: ý hướng tốt thì hành vì tốt, ý hướng xấu thì hành vi xấu.

(Thánh Augustinus)

 

Lễ Đức Mẹ Maria - Mẹ Thiên Chúa

Lc 2, 16-21

I. Tấm Bánh Lời Chúa

Khi ấy, các mục tử ra đi vội vã đến thành Bêlem, và gặp thấy Maria, Giuse và hài nhi mới sinh nằm trong máng cỏ. Khi thấy thế, họ hiểu ngay lời đã báo về hài nhi này. Và tất cả những người nghe, đều ngạc nhiên về điều các mục tử thuật lại cho họ.

Còn Maria thì ghi nhớ tất cả những việc đó và suy niệm trong lòng. Những mục tử trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và đã xem thấy, đúng như lời đã báo cho họ.

Khi đã đủ tám ngày, lúc phải cắt bì cho con trẻ, thì người ta gọi tên Người là Giêsu, tên mà thiên thần đã gọi trước khi con trẻ được đầu thai trong lòng mẹ.

II. TẤM BÁNH CHIA SẺ

Chúng ta đang sống trong một thế giới đầy biến động. Những biến động của năm cũ khiến ta phải lo âu khắc khoải tự hỏi: Năm mới sẽ đi về đâu ? Trong niềm băn khoăn khắc khoải đó, Giáo hội mời gọi ta hãy chiêm ngắm Đức Mẹ để tìm được hướng đi trong năm mới vừa khởi đầu.

Khi sinh ra Chúa Giêsu, Đức Mẹ đã sống trong những biến động lớn lao. Biết bao biến cố dồn dập xảy đến. Giữa những biến động ấy, Đức Mẹ vẫn giữ tâm hồn trầm lắng: quan sát, “ghi nhớ tất cả những điều ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng”. Đó là một mẫu gương của người luôn suy niệm Lời Chúa để tìm thánh ý Thiên Chúa, và từ đó tìm một hướng đi chính xác cho đời mình.

Đức Mẹ ghi nhớ và suy niệm vì biết Chúa là chủ lịch sử. Vì yêu thương Chúa đã sắp xếp cho con người một chương trình tốt đẹp. Khi con người hư hỏng làm sai, Chúa lại tìm cách cứu chữa. Riêng bản thân Đức Mẹ đã cảm nghiệm: từ việc truyền tin đến việc sinh ra Chúa Giêsu, từ việc các thiên thần ca hát đến việc các mục đồng chúc mừng, từ việc ba vua đến thờ lạy đến việc phải đưa Chúa Giêsu trốn sang Ai cập, tất cả đều nằm trong chương trình của Thiên Chúa. Chương trình bầy tỏ lòng Chúa yêu thương muốn cứu chuộc con người, vì hạnh phúc của con người.

Đức Mẹ ghi nhớ và suy niệm để cộng tác với Chúa. Đức Mẹ luôn ngoan ngoãn thi hành những điều Chúa dạy. Thánh ý Chúa được Đức Mẹ tìm thấy qua những biến cố như kê khai hộ tịch, như trốn sang Ai cập. Thánh ý Chúa được Đức Mẹ thấy qua lề luật, như phải dâng con vào Đền Thờ, phải cho con trẻ chịu phép cắt bì. Thánh ý Chúa được Đức Mẹ thấy rõ ràng qua lời thiên thần truyền, như việc thụ thai sinh con trai, như việc đặt tên cho Chúa Giêsu. Sau khi biết rõ thánh ý Chúa, Đức Mẹ đã mau mắn thi hành. Nhờ thế chương trình của Chúa được thực hiện.

Đức Mẹ ghi nhớ và suy niệm để cộng tác với mọi người. Biết những người mình gặp gỡ đều do Chúa gửi đến nên Đức Mẹ sẵn sàng đón tiếp và cộng tác với mọi người. Từ thiên thần Gabriel cho đến bà thánh Elizabét Từ thánh Gioan Baotixita cho đến thánh Giuse. Từ ba vua cho đến hoàng đế Augusto. Từ thiên thần ca hát cho đến mục đồng thờ lạy. Tất cả đều được Đức Mẹ đón tiếp và cộng tác để làm cho chương trình của Chúa được nên trọn.

Năm Mới vừa mở trang đầu tiên trước mắt chúng ta. Để năm mới được hoàn toàn tốt đẹp, ta hãy noi gương Đức Mẹ ghi nhớ và suy niệm những biến cố để tìm thánh ý Chúa. Đặc biệt trong Năm Lời Chúa ta hãy siêng năng suy niệm Lời Chúa. Chuyên chăm đọc, suy niệm Lời Chúa sẽ giúp ta tìm được thánh ý Thiên Chúa. Hãy nhận biết Chúa làm chủ lịch sử. Năm mới là món quà Chúa ban tặng cho ta với những chương trình tốt đẹp của Chúa. Nhưng để chương trình được thực hiện, Chúa cần nhờ sự cộng tác của ta. Và sau cùng ta phải cộng tác với mọi người. Mỗi người là một mắt xích trong kế họach của Chúa. Mỗi người có một vai trò trong chương trình của Chúa. Cần phải hợp tác với nhau, mỗi người một việc, để chương trình của Chúa được thực hiện.

Nhìn vào các chủng sinh ta càng thấy rõ sự quan phòng của Chúa. Mỗi ơn gọi là một mầu nhiệm. Mỗi ơn gọi là một lịch sử. Chính ơn Chúa kêu gọi từng người. Chính bàn tay quan phòng yêu thương của Chúa sắp xếp từng phút giây của cuộc đời chủng sinh. Với chủng viện, Chúa muốn có một chương trình tốt đẹp cho Dân Chúa. Nhưng chương trình đó chỉ được thực hiện với sự cộng tác của từng cá nhân. Và chương trình đó chỉ được thực hiện với sự hợp tác của nhiều người. Hiểu rõ điều ấy, nên Đại chủng viện thánh Giuse Hà nội hôm nay tổ chức ngày cầu nguyện cho các ân nhân. Xin Chúa ban dồi dào ơn lành để chúng ta hiểu biết thánh ý Chúa, cộng tác với ơn Chúa, và cộng tác với nhau để cho chương trình tốt đẹp của Chúa được thực hiện.

Lạy Chúa, chúng con xin dâng năm mới này cho Chúa. Xin Chúa thương chúc lành và cho chúng con biết dùng năm mới này thực hiện chương trình của Chúa.

Đầu năm mới, ta cầu chúc cho nhau những điều tốt đẹp nhất. Ta cầu chúc vì hi vọng những lời cầu chúc sẽ thành hiện thực và năm mới sẽ tốt đẹp. Hòa nhịp với niềm hi vọng của mọi người, Giáo hội dâng ngày đầu năm mới tôn kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa. Mẹ là người sinh ra niềm hi vọng. Vì sinh ra con cái chính là sinh ra niềm hi vọng. Mừng lễ Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa là lời cầu nguyện cho niềm hi vọng trong năm mới. Vì Đức Mẹ sinh ra Chúa Giêsu là nguồn mạch mọi hi vọng. Chúa Giêsu ra đời mở đầu một thời đại mới, đem lại cho nhân loại niềm hi vọng mới.

Đó là niềm hi vọng thay đổi số phận. Kiếp sống con người quá vất vả. Định mệnh con người quá khắc nghiệt. Tội lỗi giam hãm làm cho tương lai con người lâm vào cảnh tối tăm không lối thoát. Chúa Giêsu sinh xuống làm người đã thay đổi số phận con người. Bản tính Thiên Chúa kết hợp với bản tính nhân loại đã mở ra cho con người một tương lai tươi sáng. Con người được nâng lên hàng con Thiên Chúa. Định mệnh con người rạng rỡ vì được chung phần gia nghiệp với Thiên Chúa. Tương lai con người tươi sáng vì được hưởng hạnh phúc với Chúa. Chúa Giêsu đã gieo mầm hi vọng vào kiếp sống vô vọng. Ngài đã gieo mầm thần linh vào kiếp sống phàm trần. Ngài đã gieo mầm vĩnh cửu vào cõi đời tạm bợ.

Đó là niềm hi vọng được sống hòa bình. Từ khi chống lại Thiên Chúa, con người sống trong bất hòa với nhau. Thế giới chưa bao giờ có hòa bình trọn vẹn. Hòa bình luôn là một ước vọng hầu như vô vọng. Chúa Giêsu xuống trần đem lại niềm hi vọng hòa bình. Ngài đã hòa giải con người với Thiên Chúa và hòa giải con người với nhau. Nếu tội lỗi của con người là bất hiếu, chống lại Thiên Chúa, thì Chúa Giêsu đã hòa giải bằng cách sống trọn vẹn tâm tình hiếu thảo với Chúa Cha, vâng lời Chúa Cha trong mọi sự. Nếu bất hòa giữa con người do tự ái và ích kỷ, tranh chấp quyền lợi, thì Chúa Giêsu đã hòa giải bằng cách quên mình, hiến mình phục vụ anh em, sẵn sàng hiến tất cả, hiến cả mạng sống mình cho anh em. Ngài đã gieo mầm hòa bình. Ngài đem đến niềm hi vọng hòa bình cho nhân loại.

Đó là niềm hi vọng được yêu thương. Cuộc sống càng phát triển lại càng khốc liệt. Thương trường đã biến thành chiến trường. Con người cạnh tranh với nhau đã làm cho cuộc sống trở nên khô cứng. Con người trở nên địch thủ của nhau. Và ai cũng mong chờ một thế giới có tình người, dễ cảm thông chan hòa, dễ sống hơn. Chúa Giêsu xuống trần đã mở ra một thế giới chan hòa tình yêu thương. Ngài không chỉ rao giảng tình yêu thương nhưng đã sống tình yêu thương với mọi người. Tình yêu thương chia sẻ kiếp người, tha thứ cho người tội lỗi, bạn bè với những người cùng khổ. Và nhất là Ngài đã hiến thân chịu chết vì nhân loại. Ngài đã chiếu lên làn ánh sáng yêu thương. Ngài đã đốt lên ngọn lửa yêu thương. Ngài đã ủ men yêu thương vào thúng bột thế giới.

Các chủng sinh là niềm hi vọng của chúng ta vì các thày sẽ trở thành các linh mục, tiếp tục công việc của Chúa Giêsu gieo niềm hi vọng vào thế giới. Thật là ý nghĩa khi chủng viện chọn ngày đầu năm mới, kính nhớ Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, làm ngày cầu nguyện cho các ân nhân của chủng viện. Thật vậy, nếu Đức Mẹ sinh ra Chúa Giê su là niềm hi vọng cho chúng ta, thì các cha giáo, các cha mẹ, các vị ân nhân cũng sinh ra các chủng sinh là niềm hi vọng nối tiếp niềm hi vọng của Chúa Giêsu. Nhưng cũng như Đức Mẹ phải nuôi dưỡng Chúa Giêsu trong ba mươi năm, các cha giáo, các cha mẹ, ân nhân và chủng viện cũng phải vất vả nâng đỡ chủng sinh để hạt mầm hi vọng sẽ lớn lên và sinh hoa kết quả tốt đẹp. Như thế chúng ta cộng tác với Đức Mẹ trong việc sinh ra niềm hi vọng cho thế giới. Như thế chúng ta cộng tác với Chúa Giêsu trong việc xây dựng niềm hi vọng biến đổi thế giới. Trong tâm tình đó, xin cầu chúc Cha Giám đốc, quý cha giáo, tất cả các bậc cha mẹ của các chủng sinh, các vị ân nhân một năm mới tràn đầy ơn Chúa và Mẹ Maria.

III. TẤM BÁNH HÓA NHIỀU

1- Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa đó là một vinh dự lớn lao đồng thời là một niềm hi vọng vững chắc cho con người. Bạn cảm nhận ân huệ này thế nào?

2- Đức Mẹ đã sinh ra một thế giới mới. Bạn có góp phần đổi mới thế giới không?

3- Ngày đầu năm ai cũng mong ước hòa bình. Bạn làm gì để góp phần xây dựng hòa bình thế giới

 

MỖI NGÀY MỘT CÂU KINH THÁNH

Từ 01 đến 15-01-2009

Ngày 01-01-09: Sứ thần vào nhà trinh nữ và nói: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà. (Lc 1, 28)

Mẹ Maria rất vui mừng, vì xứng đáng được đầy ơn huệ Chúa ban. Tôi đọc Lời Chúa hàng ngày, để lúc nào cũng thấy Chúa hiện diện.

Ngày 02-01-09: Nghe lời ấy, bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghiã gì? (Lc 1, 29)

Mẹ Maria rất khiêm tốn, nhưng cũng rất tin tưởng và bình tĩnh hỏi lại. Xin Mẹ giúp con biết lắng nghe tiếng Chúa nói qua người khác.

Ngày 03-01-09: Còn những ai đón nhận, tức là những ai tin vào danh Người, thì Người cho họ quyền trở nên con Thiên Chúa. (Ga 1, 12)

Tôi đã tin và nhận các ơn huệ qua Chúa Thánh Thần và qua Giáo hội. Mỗi ngày tôi đang làm gì cụ thể để làm chứng nhân cho Chúa?

Ngày 04-01-09: Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ ở giữa chúng ta. (Ga 1, 14)

Ngôi Lời là Đức Giêsu, là hình ảnh Thiên Chúa vô hình làm người sống như tôi, để tôi nói năng, phản ứng, hành động giống như Ngài.

Ngày 05-01-09: Từ nguồn sung mãn của Người, tất cả chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác. (Ga 1, 16)

Thiên Chúa là Đấng giầu có ân sủng qua Đức Kitô. Tôi chỉ biết ca ngợi Ngài trong bài hát: Biết lấy chi cảm mến, biết lấy chi báo đền…

Ngày 06-01-09: Tất cả các ông đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với Mẹ Maria … (Cv 1, 14)

Mẹ Maria hiện diện với các tông đồ xưa để cầu nguyện. Xin Mẹ hôm nay đến dẫn dắt chúng con trong các nhóm chia sẻ Lời Chúa.

Ngày 07-01-09: Trong những ngày ấy, ông Phêrô đứng lên giữa các anh em, có khoảng một trăm hai mươi người đang họp mặt – Ông nói: Kinh Thánh phải được ứng nghiệm… (Cv 1, 15-16).

Phêrô đựợc tràn đầy Thánh Thần, trước gấp mười lần số một trăm hai mươi người, những tín hữu của Hội thánh đầu tiên. Xin giúp con mạnh dạn, và hăng hái chia sẻ Lời Chúa trước mặt moị người.

Ngày 08-01-09: Thiên Chúa là Đấng tôi hết lòng thờ phượng khi loan báo Tin Mừng về Con của Người, chính Người làm chứng cho tôi là hằng nhắc nhở đến anh em. (Rm 1, 9)

Phaolô nói hết lòng là hết cả tâm hồn và thể xác cho Tin Mừng. Còn tôi đã học hỏi, nghe giảng về Lời Chúa, tôi thực hành đến đâu rồi?

Ngày 09-01-09: Tôi rất ước ao được gặp anh em, để chia sẻ phần nào về ân huệ Thánh Thần, nhờ đó anh em vững mạnh. (Rm 1, 11)

Thánh Phaolô đã được Thần Khí dẫn dắt và muốn chia sẻ cho anh em. Tôi hãy dùng hết sức lực và thời gian để phục vụ Lời Chúa, đừng vì địa vị, tư lợi mà chểnh mảng việc giảng dạy Kinh Thánh.

Ngày 10-01-09: Thiên Chúa là Đấng trung thành, Người đã kêu gọi anh em đến hiệp thông với Con của Người là Đức Giêsu. (1Cor 1, 9)

Thiên Chúa đã kêu gọi bạn thông phần sự sống là yêu bạn đến cùng. Bạn quyết gặp gỡ Ngài mỗi ngày, để xứng đáng lòng trung tín này.

Ngày 11-01-09: …Tôi khuyên tất cả anh em hãy nhất trí với nhau trong lời ăn tiếng nói, và đừng để có sự chia rẽ giữa anh em. Hãy sống hoà thuận, một lòng một ý với nhau. (1 Cor 1, 10)

Trong Gia đình và Cộng đoàn, tôi cần giữ hoà thuận và hiệp nhất. Mọi điều đáng tiếc, mất sự êm ấm là tại cái lòng và miệng của tôi.

Ngày 12-01-09: Thế ra Đức Kitô đã bị chia năm sẻ bẩy rồi sao? Có phải Phaolô đã chịu đóng đinh vào khổ giá vì anh em chăng? Hay anh em đã chịu phép Rửa nhân danh Phaolô sao? (1 Cor 1, 13).

Ngày nay trong Cộng đoàn có nhiều nhóm, phong trào đã không hiệp thông với nhau. Tôi đọc kỹ lại 1 Cor 12, 4-27 để tôn trọng nhau.

Ngày 13-01-09: Xin Thiên Chúa trung thành chứng giám cho chúng tôi ! Lời chúng tôi nói với anh em chẳng phải vừa “có” vừa là “không”. (2 Cor 1, 18)

Đây là lời nói dùng để thề, dựa vào lòng trung thành của Thiên Chúa. Khi nói tôi không cần thề thốt, chỉ cần dùng tiếng không để phủ nhận, để quả quyết một cách nghiêm chỉnh là đủ.

Ngày 14-01-09: Quả thật, mọi lời hứa của Thiên Chúa đều là “có” nơi Người. Vì thế, cũng nhờ Người mà chúng ta hô lên “Amen” để tôn vinh Thiên Chúa. ( 2 Cor 1, 20)

“Amen” là thật thế, tin chắc như vậy, được nói lên trong Phụng vụ. Tôi thưa “Amen” khi ai nói về Chúa điều gì thấy đánh động tâm hồn.

Ngày 15-01-09: Đấng củng cố chúng tôi cùng với anh em trong Đức Kitô và đã xức dầu cho chúng ta là Thiên Chúa. (2 Cor 1, 21)

Chữ xức dầu nói về Tín hữu được tràn đầy Thánh Thần trong các Bí tích. Nhờ Thần Khí dẫn dắt, tôi quyết trở nên sứ giả trung thành của Chúa trong chức vụ hiện tại.

Phó tế: JB Nguyễn văn Định * johndvn@yahoo.com

 

Đức mẹ Maria, người mẹ tâm niệm

Thông thường trong đời sống, khi một em bé mới sinh, không chỉ em bé mà cả mẹ em đều là trung tâm kéo sự chú ý quan tâm của cả gia đình họ hàng.

Ngày Chúa Giêsu giáng sinh làm người cũng thế. Nhưng đức mẹ Maria vào ngày hạ sinh Chúa Giêsu lại ở vào vị trí trung tâm cách khác. Phúc âm thuật lại cuộc sống đức mẹ Maria lúc đó đơn giản vắn tắt:

„ Maria sinh con đầu lòng. Bà lấy khăn tã quấn và đặt con trẻ nằm trong một máng cỏ của súc vật ăn, vì không tìm được chỗ trong quán trọ.” ( Lc 2,7.)

“Mẹ người, Maria ghi nhớ trong lòng những gì đã xảy ra và hằng để tâm suy gẫm” Lk2,19).

Đức Mẹ Maria sống trải qua năm động thái đi liền nhau: sinh con, quấn tã cho con, đặt con nằm, ghi nhớ và để tâm suy gẫm.

Như bao người mẹ, Maria cũng là người mẹ sinh con. Cung lòng của người phụ nữ, của người mẹ là khu vườn thửa đất cho sự sống nẩy sinh phát triển. Trong cung lòng thửa đất của đức mẹ Maria sự sống thần linh con Thiên Chúa đã nẩy sinh phát triển, Đấng vừa là Thần Thánh cùng vừa là Lời của Thiên Chúa Cha.

Mẹ Maria quấn khăn tã bao bọc con mình còn non yếu cho khỏi bị gió lạnh xâm nhập vào thân thể có thể gây nguy hại cho sức khoẻ em bé. Maria là người mẹ quan tâm gìn giữ đời sống con mình được no ấm, như bao người mẹ.

Maria đặt con nằm trong nôi máng cỏ của súc vật để em bé con mình trong tư thế được nằm dựa vào một nơi chốn dễ chịu an bình. Bất cứ em bé nào từ lúc sơ sinh đến lúc ngoài ba tuổi cũng thường hay bám dựa vào lòng mẹ mình. Nơi đầu gối cùng lòng người mẹ, em bé cảm thấy được bao bọc che chở. Nơi đó là quê hương êm ấm bình an cho đời em bé.

Sau khi hài nhi Giêsu mở mắt chào đời, các mục đồng chăn chiên đến thăm viếng, Ba Vua từ nơi xa xôi cũng đến thăm viếng và nói những điều lạ lùng về trẻ Giêsu, đức mẹ Maria lắng nghe, ghi nhớ trong lòng những điều đó và hằng để tâm suy gẫm.

Khi nghe những lời chúc tụng khen ngợi cùng những sự thể khác lạ thánh thiêng, lẽ dĩ nhiên, như bao người mẹ khác, đức mẹ Maria cũng vui mừng. Nhưng không vì thế đức mẹ để những cảm gíac đó lấn át điều khiển đời sống mình. Trái lại, chỉ âm thầm ghi nhớ suy gẫm tìm ra ý nghĩa của sự việc thế nào theo như tâm trí, nhất là ý Thiên Chúa nhắn gửi, gợi lên cho hiểu biết.

Trong đời sống, mỗi người ai cũng sống trải qua nhiều chặng đường, nhiều biến cố, nhiều cảm gíac vui buồn, hạnh phúc cùng đau khổ, hy vọng cùng thất vọng…Nhưng sự việc nào, biến cố chặng đường đời sống nào cũng tiềm ẩn có một sứ điệp, mà rất nhiều khi ta không thể hiểu được ngay lúc đó. Với thời gian suy nghĩ cùng so sánh với hoàn cảnh thực tế đời sống, lúc nào đó ta sẽ tìm cảm nhận ra đựơc sứ điệp nhắn gửi qua đó.

Đức Mẹ Maria đã sống tâm tình đó trong đời làm mẹ của mình.

Chúc mừng Năm mới Dương lịch 2009!

 

Tài sản GH bị đốt phá và cướp bóc tại Orrissa

Theo thông lệ, hàng năm thông tấn xã Công Giáo Fides của Bộ Truyền Giảng Tin Mừng Cho Các Dân Tộc đều đưa ra một bản báo cáo về những vị chịu đau khổ vì đức tin trong khi làm chứng cho Tin Mừng.

Trong năm 2007, con số các vị tử đạo trên đường truyền giáo là 21 vị. Con số này là 24 vị trong năm 2006 và 25 vị trong năm 2005.

Như thế, trong 3 năm từ 2005 đến hết năm 2007, con số có khuynh hướng sút giảm. Tuy nhiên, theo thống kê chưa đầy đủ (và do đó Fides chưa thể công bố vào thời điểm lễ Thánh Stêphanô – Vị Tử Đạo Tiên Khởi của Giáo Hội Công Giáo như thông lệ) con số này đã gia tăng do những vụ bách hại tại Á Châu.

Trong năm 2007, có 8 thừa sai bị giết tại Châu Á: 4 linh mục, 3 phó tế và một chủng sinh. Năm nay, lục địa này xảy ra nhiều vụ bách hại khét tiếng trên thế giới. Tại Orrissa, nhiều nhà thờ bị cướp bóc, đốt phá, giáo dân bị tấn công, nữ tu bị hãm hiếp. Trong khi đó tại Hà nội, Tổng Giám Mục, linh mục và giáo dân bị vu cáo, bôi nhọ, chửi bới, và hăm dọa hàng ngày trên các phương tiện truyền thông, tài sản của Giáo Hội bị cướp, du đãng tấn công nhà thờ với sự yểm trợ của cảnh sát và quan chức địa phương, các linh mục bị dọa giết, trong khi các giáo dân phải ra hầu tòa vì những tội danh do nhà nước bịa đặt ra.

Do những tổn thất nặng nề của Giáo Hội trong năm qua với những hình thức chưa từng có, thông tấn xã Fides yêu cầu các Hội Đồng Giám Mục, các cơ quan thông tấn Công Giáo, và tất cả anh chị em tín hữu cho biết về những trường hợp bị bách hại về đức tin trong năm qua để có thể đưa ra một báo cáo đầy đủ hơn vào tháng 1 năm 2009.

 

VINH: Ngôi Lời đã trở thành nhục thể, và ở giữa chúng ta (Ga 1, 14), và Thiên Chúa đã trở thành tạo vật, được bọc trong khăn và nằm trong máng cỏ nghèo hèn (Lc 2, 12). Thiên Chúa đã bỏ ngai vàng của Ngài để xuống trần gian và sống với con người. Điều này chúng ta đã nghe nhiều, và thậm chí khi nghe chủ tế đọc mấy từ đầu của bài Tin Mừng thì đã biết phần còn lại của bài Tin Mừng trong lễ Giáng Sinh là gì! Nhưng Thử hỏi: Tại sao Ngôi Lời lại trở thành nhục thể? Thiên Chúa trở thành tạo vật có ý nghĩa gì? Sự thấp hẹn và nghèo khó của Hài Nhi nằm trong máng cỏ muốn nói với chúng ta điều gì? ….

1. Nhân loại hướng đến Ánh Sáng Thật

Hằng năm, vào những tháng cuối năm dương lịch, chúng ta thấy bầu khí Noel rất sôi động và nhộ nhịp của đủ mọi thành phần, và từ thượng nguồn cho đến hạ nguồn. Sự ảnh hưởng đó không chỉ giới hạn riêng người Kitô hữu mà thôi, nhưng đã lan tỏa khắp mọi thành phần trong xã hội. Điều này cho thấy, tự bản chất con người luôn hướng đến điều Đẹp, điều Thiện và cái gì là Thật! Do đó, trong Thông Điệp Giáng Sinh 2008, ĐGH Bênêđictô đã nhắc nhở mọi người Kitô hữu phải thấy được Chân, Thiện và Mỹ trong Ngôi Lời. Ngài viết: Trong Lễ Giáng Sinh chúng ta nhớ tới một cái gì rất cụ thể và quan trọng đối với con người, một cái gì cốt yếu đối với Đức tin Kitô giáo, một Chân Lý mà thánh Gioan đã tóm tắt trong vài lời: “Ngôi Lời đã thành nhục thể”. Điều cốt lõi và trọng tâm của người Kitô hữu là ở chổ đó. Như thế, chúng ta thể hiện niềm tin chúng ta đối với Ngôi Lời phải cụ thể chứ không dừng lại những gì là bên ngoài. Đó chính là Ánh Sáng chiếu soi trần gian và Ánh Sáng soi rọi nội tâm mỗi người!

2. Giáng Sinh hướng về Bêlem nghèo khó

Năm này, giáo dân giáo xứ Trang Cảnh đã đón một Giáng Sinh giống như những gì ngày xưa Con Chúa đã sinh ra ở Bêlem. Trước Lễ Giáng Sinh khoảng hai tháng, Cha xứ và Hội đồng Mục vụ Giáo xứ đã thống nhất không tổ chức văn nghệ như mọi năm, mà chúng ta mừng lễ Giáng Sinh với tinh thần khiêm hạ như xưa ở Bêlem.

Cách đây hai ngàn lẽ tám năm về trước, tại Bêlem Con Chúa đã xuống thế làm người. Biến cố bất diệt, nhưng rất đơn sơ và khiêm hạ ấy đã gợi lên trong lòng mọi người thấy được tình yêu thật nơi Chúa Hài Nhi. Đơn sơ vì chỉ có máng cỏ trong một hang chiên bò thường trú ngũ, không một miếng vải để che thân, không một chút thuốc thang, và không một ánh đèn để cho Maria và Giuse làm những việc thiết yếu cho việc sinh con giữa đêm khuya giá lạnh…

Con Chúa xuống thế gian quá khiêm hạ và thấp hèn. Không khiêm hạ sao được khi một Đấng làm chủ muôn loài mà lại mặc lấy thân phận con người, và lệ thuộc hoàn toàn nơi con người. Do đó, trong bài giảng lễ nữa đêm 24/12/2008 Đức Thánh Cha đã nói: Thiên Chúa trở thành một trẻ thơ và ở trong tình trạng bị lệ thuộc hoàn toàn. Đấng Tạo Hóa vốn nắm mọi sự trong tay và tất cả chúng ta đều phải lệ thuộc Ngài, nay trở nên bé nhỏ và cần đến tình yêu của con người. Thiên Chúa ở trong hang bò lừa.

Một sự kiện diễn tả Tình Yêu không thể nào hiểu hết. Với tâm tình đơn sơ và khiêm hạ của Hài Nhi khi xưa đã làm cho mỗi người Kitô hữu trong giáo xứ thấy được giá trị đích thực trong đời sống mặc lấy Kitô. Vì thế, cộng đoàn giáo xứ đã cảm nghiệm một cách thiết thực về “Tình Chúa thương con thật nhiệm mầu”. Lòng cảm nghiệm đó đã trào dâng và thêm sức sống nội tâm qua việc sống một Giáng Sinh thanh bình yêu thương hướng về Bêlem đơn sơ thấp hèn.

Điều này chúng ta cũng hiểu: Thứ nhất giáo xứ muốn hướng tâm hồn trở về nguồn ở Bêlem cách đây 2008 năm để tưởng niệm biến cố cao trọng đó; tiếp đến hiệp thông với tinh thần chung của Giáo hội, như Đức Thánh Cha đã viết: Lễ Giáng Sinh là cuộc gặp gỡ một Hài Nhi đang khóc trong một hang đá bần cùng. Khi chiêm ngưỡng Chúa trong máng cỏ, làm sao chúng ta không nghĩ đến nhiều trẻ em vẫn còn chào đời trong cảnh bần cùng ở nhiều vùng trên thế giới? Làm sao chúng ta không nghĩ đến các trẻ sơ sinh không được tiếp đón mà còn bị khai trừ, đến các trẻ sơ sinh không thể sống sót được vì thiếu sự săn sóc và quan tâm? Làm sao chúng ta cũng không nghĩ đến những gia đình muốn hưởng niềm vui có một đứa con, nhưng ý nguyện của họ không thành? VietCatholic News (18 Dec 2008 01:24); và sau cùng đó là thể hiện tình hiệp thông với mọi người đang phải gánh lấy tình trạng khó khăn do nền kinh tế khủng hoảng.

Phát xuất từ tinh yêu đơn sơ khiêm hạ ở Bêlem, và thực trạng của Giáo hội cũng như toàn thế giới, hơn bao giờ hết, mọi người giáo dân trong giáo xứ đã gạt bỏ những chi phí không cần thiết, những gì là bên ngoài và những gì gọi là hoành tráng của thế trần. Để mặc lấy những gì là thanh bình, những gì là nội tại bên trong và những gì là đơn sơ nhất của Hài Nhi.

Do đó, từ chập tối ngày 24 tháng 12, tôi chỉ thấy nơi hang đá có tượng Đức Maria, thánh Giuse, các Mục đồng và chiên lừa. Bên cạnh hang đá có cây thông cao khoảng 23m, cây thông này được làm từ năm ngoái, bây gờ chỉ có dựng lên và trang trí điện thêm. Từ 6h tối đã nghe những bài thánh ca giáng sinh từ trong nhà thờ cất lên, điều này mời gọi giáo dân tĩnh lặng, suy gẫm lại và hướng lòng về Bêlem, thay vì xôn xao chuẩn bị sâu khấu và âm thanh ánh sáng như mọi năm. Khoảng 8h30 tối, từng đoàn người ngoài công giáo cũng như giáo dân đã tề tựu về thánh đường và hang đá để chiêm ngắm. Nhiều người tôn giáo bạn đã thắc mắc rằng: Sao chưa thấy ông Giêsu trong hang đá? Tại sao năm nay không diễn lại biến cố ông Hài Nhi nằm trong máng cỏ như năm trước?... Tôi nghe những câu hỏi của họ mà làm cho mình ý thức thêm. Vì họ là những người tôn giáo bạn mà lại tìm và thấy cho được Ông Giêsu! Nhưng mình có phải đang tìm Giêsu hay không? Hay đang tìm những thứ rượu bia gì để uống; những đồ mồi gì để nhậu trong đêm mừng Chúa Giáng Sinh chăng???

3. Cuộc rước Chúa Hài Đồng và thánh lễ nữa đêm

Đến 10h tối, các hội đoàn và các ban ngành trong giáo xứ đã tập trung trước sân nhà thờ để chuẩn bị cho cuộc rước Chúa Hài Đồng đi xung quanh hai giáo họ nhà xứ. Đúng 10h30, cha quản xứ và các chú giúp lễ tiến ra trước nhà thờ để làm phép tượng Chúa Hài Đồng, và sau đó cùng đoàn rước bắt đầu. Suốt 30 phút rước, mọi người nghiêm trang im lặng để tưởng nhớ lại biến cố Chúa Giêsu sinh ra tại hang Bêlem trong giá lạnh và hưu quạnh. Mọi người đều có nến thắp sáng trong tay, và từng đoàn nối dài làm thành một luồng sáng đi vào giữa hai giáo họ. Điều này làm cho mọi người thấy được biến cố thật, “ trong bóng tối quạnh hưu và giá lạnh ở Bêlem một Ánh Sáng vĩ đại đã được thắp lên” (Bài huấn từ của ĐGH Bênêđictô về ý nghĩa của Lễ Giáng Sinh-Vietcatholic news 18/12/2008). Thiên Chúa là ánh sáng, nơi Người, không có một chút bóng tối nào (1 Ga 1,5). Ánh Sáng canh tân đời sống mỗi người và xua tan đêm đen nơi trần thế, và mang lại cho con người thấy được những gì là thật! Vì “Anh Sáng bởi Ánh Sáng!”

Tôi nghe mọi người nói với nhau rằng năm nay người rước đông thật, đặc biệt năm nay các bạn giới trẻ đi rước đông và tôi cũng thấy như thế. Có phải chăng họ đã thấy được giá trị đích thực của cuộc sống, và họ đã thấy được ánh sáng! Trong giây phút này, ánh sáng đã biến đổi con người họ, và ánh sáng đã cho họ được an bình. Có bài hát Noel đây rồi đã nói thay cho họ điều đó: Noel đây rồi, sinh nhật tươi mới quên đi bao chuyện đời. Noel đây rồi tim hồng phơi phới trong niềm vui đắm xa…Noel ơi, hãy sướng vui trong tình yêu tay nắm tay…. Kết thúc cuộc rước, Cha xứ xông hương lên Chúa Hài Đồng và đặt vào hang đá. Lúc này những người tôn giáo bạn đã thấy Ông Giêsu đã sinh ra mà họ hằng mong để đựợc nhìn thấy.

Sau đó, Cha và toàn thể cộng đoàn tiến vào nhà thờ để dâng thánh lễ nữa đêm. Trong bài giảng, cha chủ tế đã làm nỗi bật ý nghĩa việc sinh một đứa trẻ và niềm vui của cha mẹ khi thấy đứa con chào đời. Đặc biệt là sự kiện Hài Nhi sinh ra ở Bêlem cách đây 2008 năm về trước. Niềm vui của một đứa trẻ chào đời không dừng lại ở chổ có được một người con, hay mình được làm cha hay làm mẹ mà thôi. Nhưng cái quý giá nhất đó là một sự sống mới đã vào thế gian và ở trong thế gian! Như thế, một sự sống mới của Hài Nhi mà mọi người đang mừng vui hôm nay đó là sự sống của chân lý, sự cống vĩnh cửu, sự sống của niềm hy vọng và bình an! Vì trong lúc thế giới đang ngỗn ngang với bao lo toan về kinh tế, chính trị và cả xã hội nữa, thì có một sức sống mới đã nhập vào thế gới. Đó là sự sống của Tình Yêu. Một tình yêu đã cho đi, một tình yêu tự ý dâng hiến cho nhân loại. Như thánh Phaolô đã nói: Anh em biết Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, đã có lòng quảng đại như thế nào: Người vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho anh em trở nên giàu có (1 Cr 8,9).

Buổi lễ kết thúc lúc 12h30. Sau buổi lễ mọi người đã trao cho nhau những lời chúc mừng Giáng Sinh thật vui tươi và đầy hơi ấm bình an của Chúa Hài Nhi giữa đêm đông giá lạnh. Ước gì ân sủng đó luôn ở lại nơi mọi người và để ánh sáng làm chủ chúng ta. Ân sủng của Thiên Chúa đã được biểu lộ, đem ơn cứu độ đến cho mọi người. Ân sủng đó dạy chúng ta phải từ bỏ lối sống vô luân và những đăm mê trần tục, mà sống chừng mực, công chính và đạo đức ở thế gian này (Tt 2, 11-12).

 

Chuyện kể về Noel tại Mộc Châu

Noel trên cao nguyên Mộc châu - chính quyền đã có thiện chí?

Mộc Châu là một cao nguyên cao 1050m, nằm cách Hà Nội 200km về phía Tây Bắc. Cộng đoàn Công Giáo Mộc Châu bao gồm giáo dân Kinh, Mông, Thái thuộc huyện Mộc Châu và các xã phía nam huyện Yên Châu. Đã hơn mười năm Cộng đoàn tổ chức Giáng Sinh tại đây, mãi đến năm 2007 thì mới có Thánh Lễ Giáng Sinh công khai.

Hằng năm, cứ đến mùa Đợi (mùa Vọng) thì chính quyền lại bước vào mùa “rình”, bà con giáo dân lại đến mùa tập văn nghệ. Năm nay trong suốt mùa Đợi không thấy những gương mặt quen thuộc lấp ló tại các địa điểm gần các khu vực có đông người Công giáo. Mặc dù một số trường cấp II vẫn bắt học sinh ký cam kết không tham gia, xem văn nghệ đêm Noel. Một số trường cấp II, cấp III có mấy vị ban giám hiệu thì còn đứng trước cờ tuyên bố “em nào tham gia văn nghệ Noel, nếu bị phát hiện sẽ bị kỷ luật, có thể bị đuổi học”. Ấy thế mà cũng chẳng có em học sinh Công giáo nào bỏ một buổi tập văn nghệ, một tiêt mục văn nghệ nào, mặc dù Chúa Nhật các em phải học tập tư tưởng HCM, và Noel cũng trùng với kỳ thi học kỳ.

Cũng nên thông cảm với các vị đó, vì các thầy nói theo lệnh trên. Trước lễ Giáng sinh, tất cả các thầy cô giáo phải nghe tập huấn về “chống tổ chức Noel”, nhiều thầy cô phản đối “họ chỉ có hát Thánh Ca chứ có làm gì đâu mà cấm”, liền bị vị tuyên huấn cho một bài về bài học cảnh giác trước âm mưu diễn biến hoà bình “cô không biết đấy thôi, bây giờ họ chỉ tổ chức hát thánh ca bình thường thế thôi, sau này mạnh lên họ mới bạo loạn lật đổ chính quyền”. Có thầy giáo chép miệng “Ôi dào, việc kiếm cơm của họ mà, không có 'diễn biến hoà bình' thì lấy việc gì cho các ông ấy làm”. Các thầy, cô giáo, cán bộ và rất đông bà con lương dân trước đây cũng bị những vòng dây trói trong cái hang não trạng có tên là “địch lợi dụng tôn giáo”.

Do sự cố gắng đối thoại của giáo hội và giáo dân trong mọi cơ hội có thể, nên chẳng mấy ai còn tin vào luận điệu đó nữa. Điều đặc biệt cho năm nay nữa là Phó trưởng công an huyện dẫn đầu đoàn thay mặt chính quyền và tổ an ninh đến tặng quà Giáng Sinh cho cộng đoàn, thế là ông già Noel lại có thêm kẹo để phát cho đồng bào dự văn nghệ.

Theo lời dạy của cha xứ Giuse Nguyễn Trung Thoại “Bằng nhiều cách khác nhau, Chúa đã đưa anh chị em lên xứ này để đem Tin Mừng đến cho đất Mộc Châu”. Cộng đoàn Mộc châu luôn coi truyền giáo là sức sống của mình. Thế hệ các ông, các bà, truyền giáo là đi tìm người có Đạo, rủ đến nhà đọc kinh tối, đến với nhau khi vui, khi buồn. Thời đó không có xe, có khi đi bộ cả giờ đồng hồ để đọc kinh chung.

Có lẽ hỏi bất cứ người giáo dân nào từ nhỏ đến lớn ở Mộc châu, mọi người đều có thể kể về ông Giuse Đăng, một người lái xe ôm. Gặp ai ông cũng hỏi, hễ thấy ai biêt có người Công giáo nào thì dù xa mấy ông cũng tìm đến. Ai có việc gì lớn cũng có mặt ông. Ông cũng dành thời giờ và vốn giáo lý ít ỏi của mình để dạy giáo lý cho các cháu. Khi có cha nào đến thì ông đến từng nhà báo người ta đi lễ. Ông cũng lặn lội đêm hôm đi xuyên rừng, vượt núi, để đến với người Mông, nhưng tình hình khó khăn quá ông đành bỏ dở. Ông đã ra đi về nhà Chúa cách đây 4 năm, tuy không được có một Thánh lễ an táng, nhưng ông đã tìm cho cộng đoàn một danh sách dài các giáo dân ở mọi vùng của Mộc Châu.

Thế hệ các chú, các cô của cộng đoàn là những người đã xây dựng được nếp sống cộng đoàn cơ bản như ngày nay. Các chú cô đã thành lập được các tổ có các sinh hoạt chung hàng tuần, đã tổ chức được buổi đọc kinh chung của cả cộng đoàn sáng Chúa Nhật, tăng cường đoàn kết và đấu tranh để có được Thánh Lễ. Các chú, các cô thực sự là những người đầu sóng, ngọn gió, không chỉ lo cho cộng đoàn mà còn hỗ trợ các cộng đoàn khác của Sơn La trong tình liên đới anh em.

Với giới trẻ, hè năm 2005, cha xứ cho thành lập nhóm “những người trẻ sống Tin Mừng”, ý thức được sứ mệnh của nhóm là truyền giáo và thánh hoá, thánh hoá để truyền giáo, và truyền giáo để thánh hoá, các bạn đã đưa rất nhiều các bạn trẻ, người thân trong gia đình, họ tộc đến sinh hoạt với cộng đoàn, và bước đầu đã tiến hành truyền giáo cho người lương dân và dân tộc thiểu số. Các sinh hoạt đều đặn của các bạn tạo nên một đặc điểm rất riêng cho giới trẻ công giáo Mộc châu.

Ý thức rằng Giáng Sinh là dịp duy nhất có thể đưa Đạo ra công chúng, là dịp duy nhất đưa sinh hoạt của cộng đoàn từ “tầng hầm” lên đường quốc lộ, nên hết thảy mọi người đều cố gắng hết sức để xây dựng buổi văn nghệ Noel trong khả năng của mình, các giới đều cố gắng đóng góp phần mình.

Các bạn trẻ đem lại sự vui nhộn và gây ấn tượng về giới trẻ Công giáo với vở kịch Diễn nguyện Giáng sinh, nối sự kiện nguyên tổ phạm tội đến biến cố Giáng Sinh, các tiết mục múa Xoè hoa- dân tộc Thái, múa Noel về, Nổi lửa lên, Hân hoan chào mừng Noel, Tuổi thanh xuân, đơn ca Thu Huệ với bài Mùa đông năm ấy, Dũng – Xuân song ca bài Lời Thiêng.

Các em thiếu nhi vừa đóng kịch, vừa múa các bài Cánh Thiệp Noel, Xin Vâng, đơn ca Minh Út với bài Lễ hiển linh, song ca Quỳnh- Lệ hát bài Jinge bell. Gây bất ngờ nhất có lẽ là tiếng mục múa nón Lời thì thầm dâng Chúa, múa phụ hoạ bài Lòng mẹ cho cô Thu Mơ của ca đoàn hiền mẫu.

Giới gia trưởng phải lo rất nhiều công việc tổ chức nên chỉ có sự đóng góp của chú Vũ Trang với bài Cao cung lên. Đặc biệt có sự tham gia của hai bạn trẻ từ vùng biên giới xa xôi với hai tiết mục Yên Châu quê em và Hai mùa Noel. Buổi văn nghệ diễn ra với sự bảo vệ của rất nhiều công an mặc thường phục, rất đông bà con lương giáo. Cuối buổi có một đoàn thay mặt chính quyền đến chúc mừng sự thành công của buổi diễn.

Có một điều rất lạ là năm nay bất cứ người Kinh nào nói đi xem Noel thì công an đều không kiểm tra giấy tờ và cho đi ngay. Còn người Mông thì dù rất nhiều người biết nhưng không thấy ai có mặt, hỏi ra mới biết có mấy anh đi bộ 50km ra lễ nhưng dù đã nguỵ trang “rất Kinh” rồi cũng không dám ở lại vì các anh sợ cán bộ biết mình theo Đạo sẽ phạt. Có anh đã bị phạt 1.7 triệu đồng vì ba lần nghỉ không đi làm ngày Chúa Nhật trong khi không có cơm phải ăn mèn mén (cháo ngô), thế là các anh đành lên nương để làm “cầu nguyện”.

Có một số anh ở gần hơn thì kể “Hôm qua mình lần đầu tiên được công an xã tha phạt giao thông, chúng mình đi xem Noel, công an chặn đường nói nếu về thì cho về, còn nếu đi tiếp thì phạt 350 ngàn mỗi người và giữ xe vài ngày, mình thấy tết rồi cần xe lắm nên không dám đi nữa”. Các anh kể “mình đã mặc quần áo Kinh rồi, giao thông không nhận ra đâu, nhưng công an xã biết chúng mình hết mà”.

Có người thì phải tới ngày 26, đúng vào 30 tết của người Mông mới ra, họ nói đi lúc này người ta nghĩ mình đi ăn tết, chị nói “năm nay bản tao lợn, gà bị dịch chết hết, cá thì lụt trôi hết, chỉ có bánh dày và nếp nương mang ra cho chúng mày ăn lễ, nhưng mà đường xa quá, sức yếu không mang được nhiều, tao mang ra ít tiền đóng góp lễ”. Họ ở lại vài ngày để xem hang đá rồi về ăn tết muộn.

Có nhiều người đặt vấn đề về việc các cha toà giám mục Hưng Hoá chỉ mới tới được 3 cộng đoàn lớn là Mộc châu, Mai Sơn và Tp Sơn La. Thánh lễ Giáng sinh chỉ mới có ở Mộc châu năm 2007 và năm nay thêm Mai Sơn. Ngoài lý do nhân sự, phải chăng các ngài quá lo lắng cho các cộng đoàn đang hoạt động tạm thời ổn định mà tạm gác các cộng đoàn kia lại. Có lẽ trước đây không có gì để mất thì không sợ, còn bây giờ họ lờ đi và cho lễ ở Mai sơn và Mộc châu để có cái mà sợ mất.

Có người đặt vấn đề thế thì các ngài nghĩ gì về bài dụ ngôn “Con chiên bị lạc”, Chúa không bỏ cả 99 con để tìm một con sao. Với Cha Giuse Thoại, cha nói rằng:

- “Tôi mong muốn đến tất cả mọi ngõ ngách của Sơn La, dù ở đó chỉ có 1 giáo dân, không kể Kinh, Thái, Mường hay Mông…“

Noel năm nay ngài rất muốn lên Tp Sơn La, dù chỉ là được nhìn thấy gương mặt đàn chiên của mình, thậm chí kể cả khi người ta nói sẽ bắt cha ra phường, ngài nói dù có phải ngủ ở phường cũng là để cho các con mình biết mình không bỏ chúng. Tuy nhiên giáo dân lại cứ lo quá cho cha, họ muốn cha quay về, còn cha cũng không muốn chất thêm các gánh nặng chồng lên vai họ, vì họ đang gánh quá nặng rồi.

Cha cũng nói rằng quan điểm của các vị lãnh đạo giáo hội là “yếu, đừng ra gió”, sợ rằng nếu mình vội vàng sẽ làm cho chính quyền dồn sức vào tấn công thì khi cộng đoàn mới xây dựng có thể sẽ bị tan tác. Kinh nghiệm cho thấy có nhiều giáo dân lúc đầu rất hăng say, nhưng khi bị chính quyền bao vây mọi mặt thì lại chùn bước, trong đó có cả người của ban đại diện cộng đoàn. Đêm ngày 25, công an Hoà bình gọi điện cho ngài hỏi

- “Ông đang ở đâu“

Ngài nói

- “Tôi đang ở thành phố Sơn La- công an vây kín các nhà giáo dân nên tôi không thể vào nổi nhà ai được, tôi đang cho xe chạy trên đường”

Thế là vị công an nói:

- “Họ không để cha vào đâu, thôi cha về nghỉ đi”.

Nhưng để có một cộng đoàn vững mạnh cũng rất cần sự nâng đỡ của giáo hội. Ở Mộc Châu khi chưa có cha Thoại lên thì có rất nhiều cha cả trong Nam, ngoài bắc có con chiên sống ở đây nên các ngài đã lên để thăm và làm mục vụ cho cộng đoàn. Phải kể đến các cha DCCT, khi các ngài còn là thầy, đến khi đã thụ phong linh mục các ngài luôn đồng hành trong mọi bước tiến của các cộng đoàn ở Sơn La, chỉ nghe láng máng ở đâu có người công giáo, dù khó khăn thế nào cũng có mặt các cha, các ngài kín đáo, thầm lặng và luôn bị săn đuổi.

Noel năm nay có rất nhiều cha ở miền Bắc, đã bỏ lại đàn chiên hàng ngàn người để lên Sơn La rình một cơ hội dâng lễ. Khổ nỗi chính quyền họ cũng theo dõi liên tỉnh nên dù còn một cha nào đi vắng chưa về thì họ cũng chưa buông tha bao vây nhà giáo dân. Có cha phải nhờ người trong gia đình “đóng thế” để ở lại dâng lễ vội vàng cho chỉ một gia đình. Các cha đều phải ăn ngủ giữa đường. Có cha về Mộc Châu nói

- “Mình bị săn suốt ngày đêm, không có chỗ dâng lễ, về đây cử hành thánh lễ đã rồi tính sau”.

Có anh bảo

- “Cha ơi ở đây ngủ đã, hôm nay chính quyền không để ý đâu”

Vừa nói xong bước lên trên đã thấy “mấy chú” lấp ló trên đường. Thế là ngài lại phải lên đường trong sương mù mịt và lạnh cóng.

Giuse Lương Văn Tuấn

 

Tám Giáo Dân Thái Hà yêu cầu báo đài đính chính về việc đưa tin sai sự thật

Vào ngày thứ Hai, 22 tháng 12 năm 2008, 8 giáo dân Thái Hà, là các bà Ngô thị Dung, Lê thị Hợi, Nguyễn thị Nhi, Nguyễn thị Việt, và các ông Lê Quang Kiện, Nguyễn Đắc Hùng, Thái Thanh Hải, Phạm chí Năng đã gửi văn thư yêu cầu đài truyền hình VTV1 và báo Hà Nội Mới đính chính nguồn tin sai sự thật mà họ đã loan tải về phiên toà ngày 8 tháng 12.

Khẳng định việc làm không hề sai trái, và không nhận tội

Trong phiên tòa này, 8 giáo dân bị buộc 2 tội là gây rối loạn công cộng và phá hoại tài sản. Mặc dầu họ luôn khẳng định rằng việc làm của họ không hề sai trái, nhưng báo đài tại ViệtNam đã nói rằng những giáo dân này đã cúi đầu nhận tội để được nhà nước khoan hồng.

Trong phiên tòa tại Ô Chợ Dừa, tất cả 8 giáo dân luôn khẳng định những việc làm của họ là không hề sai trái, nhưng báo đài trong nước đã không đưa tin như vậy.

Ông Nguyễn Đắc Hùng kể lại:

“Tất cả chúng tôi đi ra tòa hôm đó ai cũng hiên ngang hết, không ai phải cúi đầu. Chúng tôi đi trong tư thế ngẩng cao đầu chứ không như truyền hình báo chí thì họ vẫn đưa tin là mình cúi đầu nhận tội và xin hưởng sự khoan hồng của nhà nước thì cái đó hoàn toàn bịa đặt.. Chúng tôi có 1 cái đơn khởi kiện đài truyền hình và báo chí trong nước

Cái này chúng tôi bức xúc lắm nhưng cũng phải đành vì mình là người dân, không đúng thì tất nhiên mình phải kêu oan thôi. Không biết rồi sẽ đi tới đâu, không biết rồi nhà nước có chấp nhận cái sư thật không hay là họ lại không chấp nhận sự thật. Tôi xem báo đài thì bảo là mọi ngườii cúi đầu nhận tội mà hôm ấy chúng tôi không có ai cúi đầu nhận tội cả. Chúng tôi vẫn khẳng định đọc kinh là đúng chứ không sai”.

Đề cập đến việc báo đài trong nước đã đưa tin là tất cả 8 giáo dân đã cúi đầu nhận tội, Bà Nguyễn thị Việt khẳng định là bà và các giáo dân khác không có tội thì làm sao mà nhận được:

“Tám giáo dân nói chung và bản thân tôi nói riêng khẳng định là chúng tôi không có tôi cho nên rằng thì là không có việc là chúng tôi cúi đầu nhận tội được. Vì vậy mà tất cả các thông tin đại chúng, những nơi nào mà nói chúng tôi cúi đầu nhận tội để được sự khoan hồng của nhà nước là sai.

Và nếu như là cái thông tin nào mà nói những lời nói như vậy thì chúng tôi có quyền bắt họ cải chính mà nếu họ không cải chính thì chúng tôi phải kiện họ. Chúng tôi không có cúi đầu nhận tội vì chúng tôi có tội gì đâu!”

Ông Phạm chí Năng nói rằng, báo đài là của nhà nước nên họ có quyền thông tin không đúng sự thật, nhưng 8 giáo dân nhất định đòi cho được sự thật:

“Cái này là đài của ViệtNam, người ta thông tin một chiều. Người ta nói trên truyền hình, người ta có cầm bút, cầm giấy, người ta có lời nói, đưa lên những phương tiện thông tin đại chúng, thì người ta nói như thế nào, đó là phần của người ta.

Tốt nhất là mình không nên nghe thông tin một chiều để nó sai lệch đi. Chừng nào mắt mình nhìn thấy, tay mình sờ được, thậm chí là còn nhiều người thấy nữa thì mình hẳn nên tin. Còn nếu như báo đài ViệtNam, truyền hình ViệtNam mà vẫn đưa những hiện trạng không đúng sự thật thì chúng tôi sẽ gửi đơn để khiếu nại về chuyện đó. Chúng tôi đòi hỏi sự thật”.

Ông nói thêm rằng, ông mong những cơ quan truyền thông hãy nói lên sự thật và công bằng

“Thật là nực cười, cả thế giới chưa từng có một phiên tòa như vậy. Sự thật vụ việc không có đáng là bao nhiêu mà cứ tố tình làm to lên. Hằng ngàn cảnh sát cơ động, hằng mấy trăm cảnh sát chìm, cảnh sát mật, ép vào một phiên tòa gọi là công khai. Vậy mà phải qua bảy, tám trạm công an chúng tôi mới lên được phòng xử án.

Chúng tôi cảm thấy rất tủi thân, vì nhà nước thật tình không giúp và đồng tình ủng hộ chúng tôi. Tôi rất mong những người cầm bút viết lên đâu là lương tâm của mình, đâu là sự thật, đâu là chân lý. Tôi xin đài Á Châu Tự Do nói lên sự thật. nói lên sự công bằng…”

LS Lê Trần Luật, người đã biện hộ cho 8 giáo dân Thái Hà cho biết những giáo dân này đã qúa bức xúc trước việc báo đài nhà nước đưa tin không đúng sự thật nên họ đã có thư yêu cầu báo đài đính chính:

“Các giáo dân cho rằng, việc báo Hà Nội Mới cũng như là đài truyền hình VTV1, trên phương tiện thông tin đại chúng đã bảo rằng, họ cúi đầu nhận tội, là đã xúc phạm đến danh dự của họ, bởi vì họ khẳng định tại phiên tòa cũng như trong suốt quá trình của vụ án là hành vi của họ không có phạm tôi nhưng bây giờ các báo đài, các công cụ truyền thông đại chúng đưa lên là họ cúi đầu nhận tội.

Họ có cảm giác đó là một sự xúc phạm, và một chừng mực nào đó nó ảnh hưởng đến danh dự và uy tín của họ nên họ khởi kiện. Trước khi khởi kiện thì họ có đơn yêu cầu cải chính trước. Tôi cho rằng hành động như thế là rất lịch sự và rất tôn trọng pháp luật”

Chính quyền đưa tin sai sự thật nhằm mục đích gì

Được hỏi lý do gì mà báo đài lại đưa tin sai lạc về vụ án này, luật sư Lê Trần Luật cho biết ý kiến của ông:

“Trước hết tôi cần khẳng định rằng việc báo đài đưa tin giáo dân nhận tôi là đã đưa tin sai sự thật. Tôi xin tái khẳng định lại một lần nữa đó là thông tin sai sự thật. Còn việc chính quyền đưa tin sai sự thật nhằm mục đích gì, thì theo chủ quan của tôi, tôi nghĩ trước hết chính quyền muốn biện minh với dư luận.

Họ muốn cho dư luận thấy rằng, bản thân các giáo dân đã cúi đầu nhận tội thì điều đó có nghĩa là tiến trình xử lý vụ Thái Hà của nhà nước là hoàn toàn chính xác. Theo tôi thì chính quyền muốn tranh thủ dư luận và muốn tranh thủ niềm tin trong một cuộc khủng hoảng niềm tin mà chính quyền đã bị mất.

Bây giờ, tiếp theo vụ Thái Hà, họ đã hành xử quá sai trái. Để biện minh cho hành động sai trái này thì, chính quyền luôn luôn chỉ có một mục tiêu là làm sao cho giáo dân thừa nhận rằng giáo dân có tôi, nhưng chính quyền đã không đạt được mục đích này vì tất cả giáo dân đã khẳng định không có tội.

Cho nên bây giờ chính quyền dùng cái công cụ truyền thông để nói với dư luận rằng giáo dân đã thừa nhận mình sai trái, thì điều đó có nghĩa là nhà nước đang hành động đúng, và khi nhà nước hành động đúng thì đó là cách thức họ biện minh với dư luận rằng chính quyền vẫn còn uy tín đối với xã hội, đối với công luận…”

Mặc dù tất cả báo đài trong nước đều đưa tin giống nhau, nhưng 8 giáo dân chỉ đưa đơn đòi đài truyền hình VTV1 và báo Hà Nội Mới đính chính vì hai cơ quan này có trụ sở chính tại Hà Nội và các giáo dân cho biết, trong vòng một tuần lễ, nếu 2 cơ quan truyền thông này không đính chính thì họ sẽ khởi kiện để đòi bồi thường danh dự,

 

“Thể Diện Quốc Gia đang bị coi thường và xâm hại”

Liên tiếp nhiều vụ phạm pháp của người Việt Nam đi công tác hoặc làm việc tại nước ngoài đã làm tối tăm hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế. Từ Nhật Bản, đến châu Úc, đến Nam Phi, hàng loạt những vụ phạm pháp đã khiến báo chí Việt Nam bắt đầu lên tiếng, đặt vấn đề về “thể diện quốc gia.”

Tháng 11 năm 2008, báo chí bắt đầu nói đến trường hợp Bí Thư Thứ Nhất Toà Đại Sứ Việt Nam tại Nam Phi buôn lậu sừng tê giác.

Sang tháng 12, báo chí Nhật Bản đưa tin một phi công của Vietnam Airlines chuyển hàng đánh cắp từ Nhật về Việt Nam. Khoảng 50 người, vừa là phi công vừa là tiếp viên của hãng hàng không quốc doanh Vietnam Airlines cũng bị đưa tin là dính dáng vào dịch vụ loại này.

Hồi tháng Bảy cùng năm, một tiếp viên hàng không của hãng này bị bắt khi vận chuyển bất hợp pháp hơn 330,000 Euro từ Ðức về Việt Nam.

Hồi đầu năm, một phi công khác cũng của Vietnam Airlines bị bắt giữ ở phi trường Sydney, Úc, vì vận chuyển một số tiền lớn ra khỏi nước này, và liên can đến một số đường dây rửa tiền và buôn bán ma túy.

Gần đây nhất, và vẫn còn âm ỉ chưa có hồi kết, là vụ một quan chức của Thành Phố Hồ Chí Minh bị cáo buộc nhận hối lộ lên đến nhiều triệu Mỹ kim từ các viên chức công ty PCI của Nhật Bản.

Thể diện quốc gia đã được nhắc đến từ lâu

Những vụ phạm pháp, mà người vi phạm là những đại diện chính thức của Việt Nam ở nước ngoài, hay quan chức Việt Nam trong nước, hay nhân viên chuyên môn của các công ty nhà nước, đã khiến báo chí Việt Nam bắt đầu lên tiếng. Chẳng hạn, tờ Lao Động, ngày 19 tháng 12 có bài viết “Thể Diện Quốc Gia,” với câu mở đầu, rằng “Thể Diện Quốc Gia đang bị coi thường và xâm hại.”

Một nhà báo Việt Nam, yêu cầu không nêu tên, cho rằng đặt vấn đề thể diện quốc gia như vậy là “đúng, nhưng khá trễ.” Anh đặt câu hỏi: đâu là nguyên do của tất cả vấn đề.

“Tiếc là cho đến giờ phút này, chuyện tuyển chọn, đặt để cá nhân tham gia vào công việc có tính chất đại diện cho quốc gia, dân tộc, vẫn xem phẩm chất chính trị là hàng đầu. Thậm chí, cho đến giờ phút này, nếu không có phẩm chất chính trị đủ để Đảng và Nhà Nước tin cậy, vẫn khó có thể đảm đương những nhiệm vụ bình thường, như chủ tịch xã, chủ tịch phường.”

“Phẩm chất đạo đức vẫn được xem đồng nghĩa với phẩm chất chính trị.”

Thể diện quốc gia không phải đến bây giờ mới được nêu ra. Báo chí Việt Nam đã nhiều lần trong quá khứ nhắc đến điều này. Nhà báo ẩn danh cho rằng cách đặt vấn đề thì đúng, nhưng “vấn đề sẽ không được giải quyết toàn diện nếu không nêu được căn nguyên.” Anh nói, tại Việt Nam hiện nay, “phẩm chất đạo đức hiện nay vẫn được xem đồng nghĩa với phẩm chất chính trị.”

Một người Việt Nam, ông Đỗ Thông Minh, sống tại Nhật Bản từ nhiều thập kỷ nay, cho rằng vụ chuyển hàng ăn cắp mà báo chí Nhật Bản nêu ra là điều đáng buồn vì liên quan đến danh dự.

“Đây là điều đáng buồn, liên quan đến danh dự của người Việt Nam. Thật ra, điều này đã xảy ra từ lâu rồi. Tiếp viên Hàng Không Việt Nam không chỉ mang đồ ăn cắp về Việt Nam, mà còn mang đồ ăn từ Việt Nam sang nữa.”

Vụ ăn cắp và vận chuyển hàng ăn cắp, theo báo chí Nhật Bản, liên quan đến một đường dây lên đến 85 người. Trong số này, nhiều người là “tu nghiệp sinh.” Ông Đỗ Thông Minh phân tích, rằng “tu nghiệp sinh” là một cách “vận dụng” chữ nghĩa của các công ty Nhật Bản. Về bản chất, tu nghiệp sinh chính là lao động xuất khẩu theo cách nói của người Việt Nam.

“Trong vụ này, có 2 người đang bị xử. Hai người này đi lao động. Họ nói lương của họ ít quá. Lương của họ là 700 Mỹ kim nhưng họ phải gởi về Việt Nam 500 Mỹ kim để trả nợ tiền ký quỹ lúc ra đi. Còn có 200, họ nói sống không đủ nên phải đi ăn cắp”

Khi nhắc đến khái niệm “thể diện quốc gia,” có lẽ nhiều người còn nhớ là gần đây một lãnh đạo tinh thần của một tôn giáo ở Hà Nội đã từng lên tiếng về điều này. Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt, trong bài nói chuyện trước đại diện Uỷ Ban Nhân Dân Thành Phố Hà Nội ngày 20 tháng Chín, năm 2008, nói rằng:

“Chúng tôi đi nước ngoài rất nhiều, chúng tôi rất là nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam, đi đâu cũng bị soi xét, chúng tôi buồn lắm chứ, chúng tôi mong muốn đất nước mình mạnh lên. Làm sao như một anh Nhật nó cầm cái hộ chiếu là đi qua tất cả mọi nơi, không ai xem xét gì cả. Anh Hàn Quốc bây giờ cũng thế.

Còn người Việt Nam chúng ta thì tôi cũng mong đất nước lớn mạnh lắm và làm sao thật sự đoàn kết, thật sự tốt đẹp, để cho đất nước chúng ta mạnh, đi đâu chúng ta cũng được kính trọng.”

Lời phát biểu vừa rồi, vào thời điểm tháng Chín vừa qua, đã bị rất nhiều cơ quan truyền thông Việt Nam cắt ngắn, rằng Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt “cảm thấy nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam.”

Và tiếp sau đó là cả một chiến dịch bôi nhọ, dựa trên lời phát biểu đã được cắt xén này. Để rồi đến bây giờ, cũng phải nói đến ‘thể diện quốc gia.’

 

Tự do tôn giáo –Đâu là một nửa sự thật?

“...quan hệ giữa tôn giáo và chính quyền bấy lâu nay luôn tồn tại những bất ổn theo kiểu "Đồng sàng - dị mộng". Nói rằng: Tự do tôn giáo ở Việt Nam đã có nhiều tiến bộ là rất đúng, song mới đúng được 1/2 sự thật...”

Tôi chưa quên những gì mà các ông thầy Mác - Lê, các ông thầy lịch sử Đảng đã dạy dỗ tôi từ những năm tháng cắp sách đến trường. Phải nói là các thầy triết học, các thầy chính trị, các thầy văn học ngày đó rất xuất sắc trong việc phủ nhận, sự hiện diện của tôn giáo, của giáo quyền, của thần quyền qua các học thuyết vô thần của Các Mác. Thế giới trong tôi lúc đó chỉ là tồn tại vật chất, chẳng có ma tà thánh thần gì hết. Vì sao tôi lại nhắc tới các ông thầy dạy văn học? Vì thời của tôi, văn học là nhân học (Goocki). Các thầy dạy văn không chỉ là dạy văn mà còn là "Hành đạo làm người" chứ không phải là "Hành nghề" một cách thuần tuý như những người dạy văn bây giờ. Những thầy dạy văn ngày xưa, họ còn là các chính trị viên trên mặt trận văn hoá giáo dục giành dật con người cho Đảng, và cho CNXH chứ không phải là những thợ dạy luôn kè kè bên mình những tập văn mẫu cho học sinh phải nghĩ theo, cảm theo, viết theo và làm theo như tình trạng dạy dỗ hiện nay.

Đến khi học về Lê nin, các thầy tôi rao giảng: Lê nin người thầy của giai cấp vô sản toàn thế giới đã nói: "Tôn giáo là một thứ thuốc phiện!". Trí tuệ thơ ngây, trong trẻo ngày đó của chúng tôi lập tức được kích hoạt những ngộ nhận thật đáng thương về câu nói này. Bạn tôi có đứa suy diễn: Tôn giáo là thuốc phiện có nghĩa tôn giáo là một loại độc dược có thể gây nghiện cho người dân. Có đứa cực đoan hơn lại có suy nghĩ rằng: Người theo đạo, người có đức tin tôn giáo là người xấu, là kẻ có vấn đề và rất cần phải cảnh giác. Riêng với tôi, có thể do thể trạng, thể chất của tôi, có thể do hoàn cảnh sống, môi trường sống riêng mà tôi lại nghĩ: Tôn giáo rất cần cho con người. Nếu không có đức tin tôn giáo, trên con đường tiến hoá của mình, con người sẽ gặp phải nhiều đau đớn về thể xác, về tinh thần lắm. Như vậy, ở đây chính niềm tin thần thánh (tôn giáo) là phương cách để cứu rỗi, là hành trang tinh thần của con người trong cuộc đối diện với bao bất chắc luôn chờ đón rình rập.

Tôi sớm có những suy nghĩ như vậy cũng là nhờ ngày thơ ấu khi tôi hành xử một cách bản năng thô bạo với các thú nuôi trong nhà, mẹ tôi một phật tử tại gia lại nhắc nhở về sự hiện diện của "Quỷ thần hai vai" luôn chứng giám các hành vi, các ứng xử của mỗi người. Mẹ tôi thường nói đến hoả ngục A tì, nói đến vạc dầu sôi của Diêm vương, nói về Quỷ sa tăng tra khảo những vong hồn tội lỗi ở kiếp trần gian… Giờ đây các con tôi, các cháu tôi, nhiều thế hệ học sinh của tôi đặc biệt là những lứa sau này, họ đều ngơ ngác và cười cợt những lời khuyên tương tự như lời mẹ tôi đã khuyên dạy chúng tôi ngày nào. Tôi nghĩ rằng, khó có thể trách được họ. Cuộc sống hiện đại ngày nay khác cuộc sống ngày nào của chúng tôi lắm. Con người hôm nay như bị cuốn vào một guồng quay, một dòng chảy có gia tốc lớn quá. Người ta nhiều lúc chẳng kịp nhận ra chính mình giữa một dòng đời đầy hối thúc và cám dỗ thì còn đâu thời gian để mà nghĩ đến "Quỷ thần hai vai",nghĩ đến ân oán nơi hoả ngục!

Như vậy, chẳng có gì là sai khi nói chính tôn giáo với những đức tin thần thánh đã hướng con người tới những giá trị Chân - Thiện - Mỹ mà người có đức tin sẽ sống bớt man rợ hơn, bớt phạm sai lầm hơn, bớt trả giá và bớt đau khổ hơn. Nếu có điều kiện làm một trắc nghiệm công phu trong các nhà tù nơi giam giữ những kẻ tội lỗi, tôi nghĩ rằng tỷ lệ người có tôn giáo, có đức tin luôn luôn là thấp.

Gần đây, trong các văn bản pháp lý có tính chính thống của Nhà nước CHXHCN Việt Nam, của nhiều chính giới nước ngoài, đặc biệt là của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ người ta đều khẳng định về những tiến bộ về tôn giáo ở Việt Nam. Điều này theo tôi là chính xác. Nếu quan sát kỹ lưỡng cả một tiến trình lịch sử từ khi có tôn giáo xuất hiện ở Việt Nam đặc biệt rõ với Thiên chúa giáo từ khi không dưới 30 vạn tín đồ phải tử vì đạo do chính sách bài Giatô của Tự Đức cho đến thời kỳ tôn giáo Mác - Lê - Mao tràn vào Việt Nam với các học thuyết vô thần của họ đã đẩy tất cả các tôn giáo vào một cái rọ duy tâm đáng nguyền rủa và đương nhiên rất nhiều đình, chùa, miếu mạo, thánh thất, nhà thờ đã trở thành trụ sở làm việc của UB, thành lớp học, thành nhà kho, thậm chí thành trại chăn nuôi. Tượng phật, tượng chúa bị đập phá, báng bổ và trôi sông. Người có đức tin bị mạ lị, bị phân biệt đối xử… đến nay từ những gì chúng ta đang quan sát thấy mà lại không cảm nhận được là đã có những tiến bộ thì đó là thái độ thiếu công bằng.

Nếu chỉ căn cứ vào những dấu hiệu có tính hình thức như giáo dân hành lễ ngày càng đông, các ngày lễ trọng của các tôn giáo như Nôen, phật đản, các hội hè truyền thống mang tính tâm linh của một cư dân lúa nước, cư dân nông nghiệp được tổ chức rất trọng thể và sự xuất hiện thường xuyên của những ĐBQH, các uỷ viên của MTTQ các cấp trong bộ cà sa màu vàng của Phật Giáo hay bộ áo chùng thâm của Thiên Chúa Giáo đang trang trí cho các diễn đàn, các hội nghị mà nói rằng tự do tôn giáo ở Việt Nam có nhiều tiến bộ, nói thế tuy là đúng song mới đúng ở 1/2 của những gì mà mọi người nhìn thấy. Vẫn còn đó 1/2 sự thật nữa còn bỏ ngỏ! Vậy 1/2 đó là sự thật gì? Đây là điều mà tôi hằng trăn trở và muốn luận bàn trong ghi chép này.

* * *

Tôi nghĩ rằng, chúng ta phải phân định rạch ròi hai vấn đề: Tự do tôn giáo và trách nhiệm của Nhà nước đối với tôn giáo. Nhà nước có trách nhiệm đối với tôn giáo chẳng khác gì Nhà nước có trách nhiệm với sự chấn hưng giáo dục, chấn hưng kinh tế. Rõ ràng là Nhà nước CHXHCN Việt Nam đã có nhiều trách nhiệm hơn, có nhiều tiến bộ hơn về những việc này. Đây là một sự thật không thể phủ nhận. Nhưng có điều cũng rất đáng phải làm rõ là việc thực thi trách nhiệm khác xa với thực thi quyền tự do. Có thể nói không hề sai, tự do tôn giáo ở Việt Nam mới đạt được ở mức là tự do trong khuôn khổ của Nhà nước qui định. Thử hỏi tự do mà lại phải đặt trong khuôn khổ thì còn lại được bao nhiêu là tự do nữa. Trước khi vào vấn đề này, hãy thử nhìn vào mấy quyền tự do cơ bản khác mà nhiều thập kỉ rồi người dân đòi hỏi đã được Nhà nước đáp ứng đâu!

Một chút về tự do sáng tác:

Các văn nghệ sĩ hết sức bất bình trước qui định của Đảng: Văn hoá văn nghệ - văn học nghệ thuật phải phục vụ chính trị, phải có Đảng tính! Sau năm 1954, các văn nghệ sĩ rầm rộ đòi hỏi quyền tự do sáng tác. Đáp trả lại là vụ án xét xử bọn phản động trong nhóm nhân văn giai phẩm. Người đòi tự do sáng tác tuy đầu không rơi, máu không chảy những chết vô khối đấy. Có cái chết về thân xác, có người tuy không chết về thân xác thì cũng chết mỏi mòn vì cô đơn, vô vọng trong lao tù, trong phân biệt đối xử, trong tình trạng "Giấy bút của tôi bị người ta giằng mất!?" (Phùng Quán). Thật đáng buồn thay về cơ bản văn nghệ sĩ đã từng phải chấp nhận cúi đầu làm những kẻ minh hoạ xoàng xĩnh cho chính trị. Cuối cùng đến 1987 vì thời thế Đảng bất ngờ cởi trói cho văn nghệ sĩ. Như thế thử hỏi văn nghệ sĩ đã từng bị "Trói gô" thì còn đâu là tự do để sáng tác ra những kiệt tác xứng tầm thời đại, xứng tầm dân tộc. Chẳng trách nhà văn Nguyễn Khải một quan chức văn học, ĐBQH nhiều nhiệm kỳ trước phút lâm chung đã để lại những dòng chữ thật đớn đau:

"Tôi cũng được giải thưởng văn chương cao nhất cấp quốc gia, nhưng tôi biết chỉ mươi năm nữa, thời thế đổi thay chắc chẳng ai còn nhớ đến mình nữa. Tôi là nhà văn của một thời, thời hết thì văn chương phải chết. Tuyển tập, toàn tập thành giấy lộn cho con cháu bán cân" (Nguyễn Khải, Đi tìm cái tôi đã mất).

Bức tranh về tự do sáng tác cuối cùng lại là những dòng đau xót đến như vậy đấy.

Một chút về tự do ngôn luận và báo chí:

Không nói gì xa xôi, sau cú phản đòn PMU 18 được khởi động, khi ông lớn Bùi Tiến Dũng cùng đồng bọn thoát khỏi khung tham nhũng mà chỉ còn là những gã đánh bạc và thích sống thác loạn, sau khi ông lớn Nguyễn Việt Tiến sang trọng trong bộ complet đắt tiền bước lên xe hơi tiền tỉ lăn bánh ra khỏi nhà tù và nhanh chóng nhận lại thẻ đảng lại còn khụng khiệng đòi trả lại toàn bộ các chức danh!... thì sao quả tạ ập tới các nhà báo, các anh hùng chống tham nhũng. Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên), Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi Trẻ) lập tức xộ khám cùng lúc không dưới 7 ký giả khác bị tước thẻ hành nghề, nhiều tổng biên tập, phó tổng biên tập bị huyền chức, cách chức, người thì bị cảnh cáo như một anh binh nhì ngờ nghệch và dại dột (Tướng Phạm Xuân Quắc), người thì vào ngục thất như một gã tội phạm tầm thường (Thượng tá. Đinh Văn Huynh)… Tất cả cũng chỉ vì đã trót "xớ rớ" vào những vụ việc chống tham nhũng ở cấp chóp bu. Khi vụ bắt giam vừa xảy ra, đọc những dòng tít cỡ lớn trên 2 tờ Thanh Niên và Tuổi Trẻ như: “Phải trả tự do ngay cho những người vừa bị bắt giữ!” Tôi cứ tưởng mình đang ngồi đọc báo dưới tượng thần tự do ở Mỹ quốc, hay lững thững thả bộ ở Washington DC. Thật buồn chẳng lâu la gì ban tuyên giáo TW đã thổi còi với Chỉ thị: Báo chí phải đi đúng lề đường bên phải. Tức là nhà báo phải nhớ rằng các anh chỉ có mỗi một nhiệm vụ phục vụ Đảng, các anh là công cụ của chính quyền. Cũng thật đáng buồn hầu như toàn bộ giới cầm bút đã câm nín tức thì. Thật đúng là cảnh:

"Sĩ khí rụt rè gà phải cáo

Văn chương liều lĩnh đấm ăn xôi"

Dạ thưa chính cái mặt bằng tự do báo chí của chúng ta ở mức độ này nên chẳng ai còn có thể "Húng hắng" gì được nữa khi thế giới người ta xếp hoạt động báo chí, tự do báo chí của Việt Nam nằm ở tốp đội sổ về Đệ tứ quyền (thứ 169/173 tức là chỉ có trên được Congo, Camerun, Cu Ba và Myanma).

Một chút về tự do biểu tình:

Rõ ràng điều 69 đã qui định công dân Việt Nam có quyền biểu tình đấy nhưng nhớ là phải theo đúng qui định của Nhà nước. Biết rõ là như vậy ba chiến sĩ dân chủ ở Hải Phòng gồm Cựu chiến binh Vũ Cao Quận, Nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa, nữ thanh niên Phạm Thanh Nghiên đã làm đơn xin UBND Hà Nội cho phép tổ chức một cuộc biểu tình ôn hoà nội dung chống tham nhũng, chống lạm phát và tăng giá. Nhà nước đã từ chối và không đưa ra một qui định nào. Ba chiến sĩ dân chủ làm đơn kiện UBND Hà Nội. Toà án cũng chối bỏ trách nhiệm phân xử. Một thời gian sau nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa bị tống giam ở B14, cháu Phạm Thanh Nghiên sau những ngày toạ kháng tại gia dưới 2 khẩu hiệu: "Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam" và "Phản đối công hàm 1958 của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng" đã bị bắt giam tại đề lao Hải Phòng. Cựu chiến binh Vũ Cao Quận vì bất đắc chí mà đột ngột ngã bệnh và đang được công an "săn sóc" tại gia. Thế là: "Chút lòng khao khát… từ nay xin chừa".

Như vậy là tự do mà lại phải theo qui định là thứ tự do đồng nghĩa với số không tròn trĩnh.

Một chút về tự do tôn giáo:

Trước hết xin đặt ra một câu hỏi: Tự do tôn giáo là gì? Để tránh cái gọi là tự do vô chính phủ, quyền tự do nào cũng phải tuân thủ và tôn trọng những chuẩn mực đã ghi trong hiến pháp và pháp luật. Ở Việt Nam, người ta le lói nó ở cụm từ: Theo đúng qui định của Nhà nước. Vấn đề ở đây là qui định của Nhà nước có hợp với những chuẩn mực của thế giới văn minh không? Theo tôi tự do tôn giáo mà phải theo qui định như ở Việt Nam hiện nay thì sớm muộn lại quay về điểm xuất phát thôi. Điểm xuất phát đó là chẳng có gì, nếu có chút nào thì cũng là thứ tự do trong khuôn khổ nhất định. Một xã hội gọi là có tự do tôn giáo là xã hội biết tôn trọng các hoạt động thuần tính tôn giáo và phải coi tôn giáo là một thành phần không thể thiếu góp phần cấu thành nên đời sống tinh thần của cả dân tộc. Ngược lại về phía tôn giáo cũng phải biết tự chế theo các qui định của giáo luật, theo các qui định của hiến pháp của dân - do dân - vì dân chứ không phải kiểu qui định văn hoá văn nghệ phải phục vụ chính trị và báo chí phải đi đúng lề đường bên phải. Người có tôn giáo cũng như người không có tôn giáo đều phải biết kiểm soát hành vi của mình theo kiểu "Tôi có quyền làm tất cả những gì pháp luật không cấm và tôi không làm những gì mà pháp luật đã cấm".

Tự do tôn giáo còn thể hiện ở sự đảm bảo những quyền lợi của tôn giáo trong một đời sống thế tục. Trước khi được hưởng thụ những quyền về tự do tôn giáo, người có tôn giáo phải được hưởng đầy đủ những quyền đã qui định trong tuyên ngôn nhân quyền liên hiệp quốc, đã qui định trong các điều luật của Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam.

Trên đây chỉ là những lập lý mang tính lý thuyết mà:

"Mọi lý thuyết đều là màu xám

Còn cây đời là mãi mãi xanh tươi" (Goeth)

Chúng ta cùng thử xem cây đời tự do tôn giáo ở Việt Nam qua một số hiện tượng gần đây.

Có thể gọi là có tự do tôn giáo được không khi các Hoà thượng và các Tăng sĩ của giáo hội PGVNTN thực thi đức Từ Bi, thực thi hạnh Bố Thí theo lời dạy của Đức Phật trong việc cứu trợ dân oan mất đất, mất nhà vô lý đang gặp phải bao khốn khó trên con đường đấu tranh đòi công bằng…lại bị chính quyền và truyền thông kết tội phạm pháp và kích động dân oan! Thật khó mà chấp nhận được một xã hội dân sự, một xã hội công dân mà hành vi "Lá lành đùm lá rách", "Lá rách đùm lá nát" là độc quyền của Nhà nước! Các cá nhân, các tổ chức tôn giáo xin hãy vô cảm đứng ngoài. Nếu có động lòng trắc ẩn xin phải nhờ cậy qua cơ quan mặt trận.

Có thể gọi là có tự do tôn giáo được không khi nhìn vào những hiện thực u buồn đã từng diễn ra ở Toà khâm sứ cũ 42 Nhà Chung Hà Nội và giáo sứ Thái Hà những ngày vừa qua:

Nghĩ gì đây khi giáo dân tập trung cầu nguyện một cách ôn hoà ở những địa điểm còn tranh chấp đã bị chính quyền và truyền thông kết tội là tụ tập đông người gây mất trật tự công cộng! Khắc phục hiện tượng này không phải là đối thoại mà lại là CSCĐ, CS 113, là an ninh chính trị, là các hội đoàn quần chúng, là thanh niên tình nguyện thật - dởm, là dùi cui điện, là lựu đạn cay, là các loại chó nghiệp vụ và con cháu giáo dân bị thầy cô giáo đánh dấu vào sổ để theo dõi!

Nghĩ gì đây khi truyền thông báo chí vì quá say đòn, quá hăng máu, quá mẫn cán với công vụ mà quên cả liêm xỉ và tự trọng để cắt trích câu nói của Đức Tổng giám mục Hà Nội Ngô Quang Kiệt chỉ để bảo đảm toàn thắng cho quyết tâm hạ gục các linh mục và giáo dân ở hai vùng đất tranh chấp này. Trong khi đó trước, trong và sau biến cố đất cát… những gì diễn ra cho mọi người thấy vị linh mục đó cũng không hề thua kém ai về lòng yêu nước, về trách nhiệm với giáo dân, trách nhiệm với giáo xứ.

Nghĩ gì đây khi mà 2 vùng đất tranh chấp đã trở thành 2 công viên cây xanh cho toàn dân thụ hưởng thì UBND Hà Nội họp báo quốc tế với những lời kết tội gay gắt giành cho các linh mục và giáo dân còn đức cha giám mục bị ghét bỏ tới mức "Xúc đất đổ đi" khi người ta ra lời kêu gọi đòi trục xuất ông ra khỏi lãnh địa Hà Nội. Chủ tịch thành phố đã hành xử như vậy, mọi người thật sự bất ngờ khi Thủ tướng vì một "Từ lực" nào đó cũng chẳng giám ứng xử khác đi một chút nào!

Nhân dân Việt Nam chưa quên ngày nào Thủ tướng hết sức bình tĩnh và oai vệ đứng bên Đức tổng giám mục Hà Nội cùng với giáo dân ở 42 Nhà Chung và ông đã hứa sẽ xem xét nguyện vọng của mọi người, chưa quên ngày nào ông hết sức lịch lãm trước Đức giáo hoàng lần ông viếng thăm Vatican. Tôi cảm thấy nhà lãnh đạo quốc gia có những dầy vò, trăn trở về những tồn tại đất đai có nguồn gốc lịch sử, nhưng ông cũng không đủ sức để vượt ra khỏi cái vế đối cũng chỉ ở bậc Cao đẳng mà Ngô Thì Nhậm đã mang ra để thanh minh cho việc ông ta bỏ nhà Lê để phò Tây Sơn ngày Nguyễn Ánh lấy lại được Thăng Long:

"Thế chiến quốc, thế Xuân Thu

Gặp thời thế thế thời phải thế"

Nếu sự thật là như vậy, hoá ra ngay cả Thủ tướng cũng chưa từng được nếm cái vị ngọt ngào của hai chữ Tự Do. Thủ tướng còn phải "Đi theo lề đường bên phải!" thì thử hỏi giáo dân, dân oan, thảo dân, tiện dân, phó thường dân… làm sao mà được hưởng "Tự do hai tiếng ngọt ngào".

Gần đây tôi thấy chính quyền rất dị ứng với các hoạt động tôn giáo ở ngoài các linh địa thuộc về tôn giáo. Ví dụ: Các hoạt động cứu trợ dân oan của các Hoà thượng Thích Quảng Độ, Hoà thượng Thích Không Tánh cùng các Tăng sĩ GHPGVNTN, các hoạt động thăm hỏi giáo dân ở các linh địa tôn giáo còn tranh chấp. Thực ra không phải chỉ là dị ứng, các hoạt động cứu trợ nhân đạo thuần tính tôn giáo đó đã bị chụp mũ, bị kết tội rất thô bạo là: Đã có những hoạt động tôn giáo không đúng nơi qui định. Thậm chí còn bị hàm oan là có những tham vọng chính trị, là cơ hội, là kích động dân oan, kích động giáo dân đấu tranh với chính quyền.

Vậy sẽ giải thích thế nào về chuyện hoá thân vì đạo pháp giữa đường phố Sài Gòn (năm 1963) của cố Hoà thượng Thích Quảng Đức để phản đối chế độ gia đình trị Ngô Đình Diệm. Hành vi tôn giáo đó rất dữ dội và quyết liệt đâu có diễn ra trong khuôn viên nhà chùa. Tại sao không hề thấy chế độ chính trị nào ngày đó cả miền Bắc cả miền Nam lên án đó là hoạt động tôn giáo không đúng nơi qui định. Hành động tử vì đạo pháp của Hoà thượng Thích Quảng Đức đã góp phần làm sụp đổ chế độ Ngô Đình Diệm lại không phải là tấm gương ngời sáng biểu trưng cho con đường dấn thân nhập thế, con đường tôn giáo đồng hành cùng dân tộc hay sao.

Gần đây tôi thấy người ta rất muốn tôn giáo đứng ngoài các bức xúc đời thường. Họ chỉ muốn tất cả các tôn giáo có mặt ở Việt Nam như Phật Giáo, Thiên Chúa Giáo, Tin Lành, Cao Đài, Hoà Hảo,… phải cùng đắp chung chiếc chiếu yếm thế, xa rời đời sống thế tục. Vậy chúng ta nghĩ gì về lời dạy của Đức Phật:

"Muốn trồng cây Bồ Đề

Hãy năng nhặt loài cỏ dại"

Nói: Tôn Giáo là phải đứng ngoài những chuyện thế thái nhân tình là làm méo mó con đường Bồ Đề, con đường Thánh Giá. Tôi nghĩ rằng nội dung của Thư chung "Sống phúc âm trong lòng dân tộc" đã bị hiểu sai, giải thích sai và vận dụng rất lệch lạc bởi những cái đầu có não trạng không ổn. Sống phúc âm không là sống ù lì, sống yếm thế, sống thụ động, sống vô cảm, sống vô trách nhiệm trước nỗi đau chung của dân tộc. Chính vì vậy có thể nói rằng, quan hệ giữa tôn giáo và chính quyền bấy lâu nay luôn tồn tại những bất ổn theo kiểu "Đồng sàng - dị mộng". Nói rằng: Tự do tôn giáo ở Việt Nam đã có nhiều tiến bộ là rất đúng, song mới đúng được 1/2 sự thật.

* * *

Tôi viết những dòng cuối cùng của ghi chép này vào lúc Đức tổng Giám mục Hà Nội Ngô Quang Kiệt sau những ngày ông lội nước đi thăm hỏi dân chúng vùng lụt lội, Ông đã gửi lên mạng thông tin toàn cầu lời kêu gọi tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau trong hoạn nạn vì lụt lội giữa lòng Hà Nội. Không biết chính quyền và truyền thông một chiều bên phải có kết tội Ông là hành đạo không đúng nơi qui định nữa không? Cũng lúc này, ngài UVBCT, bí thư thành uỷ Hà Nội, tiến sĩ Phạm Quang Nghị còn đang bận gửi lời xin lỗi nhân dân vì những phát ngôn quá vội vã và có phần bất nhẫn của Ông.

Xung quanh vấn đề tôn giáo, tôi chưa thể quên những gì mà Nguyễn Ái Quốc đã từng viết khi ông còn đứng vững trên mảnh đất của Chủ nghĩa yêu nước thuần tuý. Khi đó, ông đã từng bộc bạch đại ý: "Thích ca mâu ni, Giêsu, Khổng Tử, Tôn Dật Tiên là các bậc chí thánh. Các vị đó cả đời phấn đấu để mang lại cuộc sống hạnh phúc an hoà, công bằng và yêu thương cho nhân loại. Tôi xin nhận làm học trò nhỏ của các vị". Khi Nguyễn Ái Quốc chính thức trở thành người của Quốc tế Cộng sản, đặc biệt từ khi ông du nhập Học thuyết Mác - Lê vào Việt Nam, người ta không còn thấy ông và những người Mác xít Việt Nam nhắc lại những lời thể tình thật khiêm nhường và chí lý đó nữa.

Hôm nay khi những gì mà tôi nghĩ rất không bình thường đang như một áp lực rất xấu tác động tới đời sống đương đại của chúng ta như: Một nền kinh tế phát triển ở tốp cuối cùng của khu vực và thế giới, một nền tảng đạo đức xã hội đang có nhiều băng hoại, một môi trường sống ngày càng xuống cấp về mọi mặt, một tình trạng tham nhũng tràn lan đến báo động, một lãnh thổ đang bị ngoại bang gặm nhấm và một niềm tin vào con đường mà Đảng Cộng sản lựa chọn đã lung lay… để cứu vãn người ta đã đặt cọc vào những cuộc thi kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tôi đã thấy những giọt nước mắt của người kể chuyện và cả người nghe chuyện. Tôi đã thấy những nụ cười rạng rỡ của người thắng và cả kẻ thua trong các cuộc sinh hoạt chính trị tư tưởng đặc biệt này. Tôi đã được nghe những lời chúc tụng, những lời động viên biểu dương nhau của các "Nghệ sĩ" phải nói là siêu hạng về kỹ thuật trình diễn, kỹ xảo thể hiện, về các độc chiêu chỉ cần những chuyện hết sức dông dài đời thường họ vẫn có thể làm rúng động lòng người. Người ta muốn kiếm tìm sự giải thoát hiện hữu nhờ hình bóng và hơi hướng của một con người cũng rất trần gian và thế tục đã đi xa. Nhưng than ôi! Chúng tôi chưa quên những sinh hoạt tư tưởng tương tự như thế này đã từng diễn ra trong quá khứ, khi cả nước rỉnh rảng chuyện đón rước và diễu hành đuốc lửa Hồ Chí Minh. Vậy mà cả nước vẫn cứ đắm chìm mãi vào suy thoái và khủng hoảng cho dù "Đổi mới hay là chết" đã được phát động từ hơn hai mươi năm có lẻ rồi. Phải chăng các tư tưởng gia, các nhà tổ chức, các "nghệ sĩ" của chúng ta đã không thành tâm mà trình diễn, đã không thành kính mà đưa rước đuốc lửa được châm từ bàn thờ dòng họ Nguyễn Sinh… ở làng Sen! Phải chăng người ta chỉ muốn các thần dân học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh thôi còn họ có quyền dửng dưng, cười khẩy và làm ngược lại?

Hôm nay, sau những gì đã xảy ra với GHPGVNTN, với Toà khâm sứ cũ 42 Nhà Chung và Giáo xứ Thái Hà Hà Nội không biết ở thế giới bên kia cụ Hồ Chí Minh đã nói gì với cụ Các Mác và cụ Lê nin về những hậu duệ của mình đã hành xử với tôn giáo lúc này 2008 mà y trang kịch bản của chuyên chính vô sản, của bạo lực cách mạng, của đấu tranh giai cấp! Tôi tin rằng sẽ đến lúc cụ Hồ Chí Minh sẽ gặp và thể tình tất cả với Thích Ca Mâu ni, với Giêsu, với Khổng Tử, với Tôn Dật Tiên những bậc chí thánh mà ông đã từng tôn vinh là những bậc thầy khi ông là người Việt Nam yêu nước nồng nhiệt.

Nếu điều đó xảy ra, chắc chắn mọi người sẽ được nghe những lời cứu rỗi, sẽ được nhận ơn Từ Bi là vô lượng, Hỉ Xả là vô biên của Đức Phật, sẽ được nghe lời của Thiên Chúa "…đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem an hoà vào nơi tranh chấp, đem chân lý vào chốn u sầu" (Kinh Hoà Bình - Thánh Phanxico), sẽ được thụ giáo những bài học làm người của Đức Khổng Tử, sẽ được giáo hoá bởi Chủ nghĩa Tam Dân (Dân sinh - Dân chủ - Dân quyền) của lãnh tụ Tôn Dật Tiên. Với những gì đã diễn ra không biết câu chuyện về tự do tôn giáo ở Việt Nam đến bao giờ mới thực sự là một sự thật mà tất cả mọi người Việt Nam ở trong nước cũng như ở ngoài nước đang chờ mong. Một sự thật tiến bộ đặng góp phần cho Tổ quốc Việt Nam, dân tộc Việt Nam thực sự cất cánh.

Thành phố Hà Đông ngày hiến chương các nhà giáo 20-11-2008

Nguồn: www.thongluan.org

 

Tối 28-12-2009, sau trận hoà với đội tuyển Thái Lan ở trận lượt về, đội tuyển Việt Nam đăng quang ngôi vô địch trong một giải đấu dành cho các đội túc cầu Đông Nam Á, sau rất nhiều năm mỏi mòn chờ đợi. Ở các thành phố lớn tại Việt Nam, từng đoàn người gầm rú trên các đường phố, phóng xe bạt mạng, gào thét như lên đồng. Kết quả là số vụ tai nạn giao thông tăng khoảng 20 %, cũng có nghĩa là có thêm mấy chục mạng Việt nhập đoàn rước mừng chiến thắng với diêm vương, cùng với vài trăm kẻ bỗng dưng thành phế nhân giữa một xã hội mà sự khốn cùng đã quá nhiều. Mặt sau tấm huân chương không chỉ là mầu đồng úa rỉ, mà là mầu máu Việt. Thiết tưởng đó là cái giá quá đắt đối với một trận túc cầu, một trò chơi, dù nó mang tầm vóc khu vực. Vậy nên chăng người Việt chúng ta dành vài phút quan sát và lí giải đôi chút hiện tượng kì quái này?

Máy lọc tình yêu

Những ngày đầu tiên, khi đứa trẻ Việt Nam vừa bập bẹ tập nói, nó tới trường mẫu giáo và được dạy hát rằng: “Ai yêu nhi đồng bằng bác Hồ Chí Minh, ai yêu bác Hồ Chí Minh bằng thiếu niên nhi đồng? Ơ, có bác Hồ đời em được ấm no, chúng em kính dâng ngàn đoá hoa lên bác Hồ.”

Con trẻ ngây thơ như tờ giấy trắng, những chữ đầu tiên những nhà giáo dục viết lên đó sẽ góp phần định hướng cho cuộc sống tương lai của con trẻ. Và những nhà đào tạo tại nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đã không ngần ngại viết những dòng nồng nàn yêu thương như thế. Con trẻ sẽ sống mãi với tình yêu đó, một loại tình yêu rất mơ hồ và phù phiếm. Trong tương lai, nó sẽ còn tiếp tục được nuôi dưỡng bằng loại á phiện này và hầu như vĩnh viễn không còn khả năng nghĩ khác đi, hoặc đặt lại vấn đề về bác Hồ của nó.

Cứ như thế, cái lẽ đơn giản trong đời sống của một con người là “Yêu ai thì bảo rằng yêu / Ghét ai thì bảo rằng ghét” đã trở thành chuyện hoang đường đối với rất đông người trẻ Việt Nam. Tình yêu của bao thế hệ học trò Việt Nam đã chỉ còn một lựa chọn duy nhất là “theo định hướng XHCN”, là chỉ còn biết vè vè “theo lề bên phải”. Thử hỏi một kẻ không yêu nổi ngay cả con mình sinh ra, hoặc cứ cho là kẻ đó có yêu con mình tha thiết lắm như ai đó đang gân cổ lên bảo vệ, nhưng với uy tín và quyền lực ở “đỉnh cao chói lọi”, ngàn lần hơn bao nhiêu người cha Việt Nam khác, lại chẳng làm được gì hay chẳng muốn làm gì cho con mình, kẻ đó liệu có thể yêu thương được con cái người khác hay không? Hổ dữ không ăn thịt con, nhưng dường như có thứ người còn khủng khiếp hơn hổ dữ nhiều lần. Tôi luôn cho rằng đối với kẻ không biết cách yêu thương ngay cả con mình, đừng nên mất công phí sức nói đến những chuyện trừu tượng cao xa như “lòng yêu nước thương nòi”.

Nhưng ở đời cũng chẳng thiếu những người coi cuộc đời như một sân khấu để mình mặc sức diễn đủ trò hỉ nộ và lạ thay, rất nhiều kẻ lại thích để mình khóc cười buồn vui theo ánh nhìn thôi miên của gã diễn viên bậc thầy.

Yêu hộ

Thời bao cấp đã lùi xa vài chục năm. Bây giờ trong lúc trà dư tửu hậu, kẻ từng nếm mùi khủng khiếp của cuộc sống thời đó kể lại cho con cháu nghe, như chuyện cổ tích của một thời xa xưa lắm. Nghĩ ra thật cũng còn may cho người Việt lắm, chứ nếu đảng và nhà nước cứ “kiên trì trước sau như một” đường lỗi cũ, tức là từ chiếc kim sợi chỉ, từ bao diêm chai dầu, tất tần tật đều do nhà nước “lo” cho dân theo kiểu quản lí và phân phát qua chế độ tem phiếu, thì không biết sẽ còn bao nhiêu mạng Việt chết oan khi đất nước đã im tiếng súng!

Dù sao, bao cấp về hàng hoá tiêu dùng là điều người ta rất dễ thấy, tác hại kinh khủng nó gây ra cho đời sống người dân khá rõ ràng. Còn có những thứ bao cấp khác, tinh tế hơn, tác hại cũng không kém phần khủng khiếp, nhưng đảng và nhà nước nhất định không chịu nhả ra, cứ một mực quyết tâm “trước sau như một”, đó là bao cấp về suy nghĩ, bao cấp cả tình yêu.

Thử nghĩ mà xem, khi hệ thống giáo dục chỉ biết theo một lối dối trá, chỉ biết nhai đi nhai lại những thứ không còn chút sinh khí, không khuyến khích và vun trồng cách suy nghĩ, nhân cách và lối làm việc độc lập, trái lại, khi thầy hay trò làm điều gì khác với những bài tủ bài vẹt liền bị đấu tố, hạ độc thủ, triệt tiêu, nghĩa là mọi chuyện đều đã có cấp trên nghĩ thay, làm thay, cấp dưới chỉ còn là những chiếc máy vô hồn với những trái tim tham lam đến vô sỉ, hệ thống đó phải được gọi tên là gì, nếu không phải là trò bao cấp về mặt tư tưởng? Hậu quả là bao thế hệ thanh niên Việt Nam đã đánh mất khả năng suy nghĩ độc lập, chỉ còn biết ra rả những điều đã được mớm sẵn, quanh quẩn với những trò tráo đổi của đám lưu manh và phồng mang trợn mắt gào thét vì những điều huyễn hoặc.

Hơn thế nữa, khi chỉ một nhóm thiểu số trong cộng đồng dân tộc có cái quyền yêu nước, ai không thuộc nhóm này hoặc không yêu nước giống như nhóm này, nhưng lại muốn làm chút gì đó cho quê hương đất nước mình, liền bị gán cho cái nhãn “thế lực thù địch”, hay “có âm mưu diễn biến hoà bình”, điều đó là gì nếu không phải là kiểu độc quyền yêu nước hoặc bao cấp về lòng yêu nước. Chỉ mình ta mới có quyền yêu nước, còn cả đám xấp xỉ tám chục triệu dân chỉ có cái quyền là yêu nước “theo định hướng XHCN”, dẫu kiểu yêu đó có phũ phàng đến mức biên giới và hải đảo máu thịt của cha ông có lần lượt rơi vào tay “bạn bè tốt đồng chí tốt”, cũng không ai được lên tiếng. Tại sao đất mẹ bị kẻ kia cắn xé, thanh niên sinh viên biểu tình phản đối lại bị công an quân đội của chính nước mình ngăn chặn bắt bớ? Tại sao trong một cuộc chơi gồm hai mươi mấy kẻ mặc quần đùi chạy nhong nhong trên sân cỏ, húc huých tranh giành để đưa được một trái bóng vào tấm lưới, xong rồi cả trăm ngàn người xuống đường phóng xe gào thét quên chuyện sống chết lại được mặc sức tung hoành, nếu có bị ngăn chặn đôi chút, thì phạm vi và cách thức rõ ràng hoàn toàn khác với kiểu ngăn chặn biểu tình chống xâm lược?

Các người sẽ trả lời là sợ “các thế lực thù địch lôi kéo xúi giục”. Nhưng thế lực thù địch là ai, nếu không phải kẻ đang manh tâm đớp từng mảng biên giới và hải đảo của đất mẹ Việt Nam? Rõ ràng các người tự ban cho mình cái độc quyền yêu nước, các người muốn bao cấp lòng yêu nước. Các người đã tự ban cho mình cái quyền yêu hộ cả dân tộc. Gần tám chục triệu con dân Việt Nam đã bị tước mất cái quyền được thông tin về thực trạng biên giới và hải đảo của đất mẹ, được lên tiếng hay góp công góp máu bảo vệ đất mẹ. Hậu quả của món bao cấp này là bao thế hệ thanh niên rất ít, hoặc không còn quan tâm đến vận mệnh tổ quốc, chỉ còn biết hò hét và chạy theo những món hàng mã, những niềm vui của món vinh quang không khẳng định được gì nhiều. Bổn phận và quyền yêu nước của tám chục triệu dân đã được nhóm nhỏ của đảng quang vinh làm thay mất rồi, bất kể đó là chuyện bán đất bán biển hay cam tâm quì lạy ngoại bang!

Những van xả an toàn

Thật ra, người ưu thời mẫn thế không khó nhận ra một thực tế xót xa trong trò tráo đổi này. Độc giả hãy tìm kiếm thông tin trên báo đài của chính nhà nước, chỉ cần tìm những con số công khai về chi phí cho an ninh, quốc phòng, giáo dục, y tế, người nghèo và đặc biệt là chi phí cho các giải thể thao quốc tế và khu vực. Sau đó, độc giả hãy đặt các con số đó bên cạnh nhau và hãy thử tìm cách trả lời câu hỏi rằng tại sao đảng và chính phủ lại bận tâm đến chuyện thắng thua trong các cuộc chơi thể thao đến thế.

Ngẫm ra mới hay đó vẫn là chủ trương tuyên truyền, chủ trương “định hướng” nhằm giải toả những uất ức, bất công hiện quá nhiều trong xã hội. Với những kẻ ngay từ nhỏ đã được một hệ thống mớm cho một mớ tư tưởng hỗn tạp, đã phó mặc cho người khác suy nghĩ hộ, việc tự suy nghĩ nhìn nhận các sự kiện thời sự là rất khó. Đó là những kẻ “cạn nghĩ”, theo cách nói dân dã. Những kẻ này rất dễ nổi sung, đôi khi thành hung dữ, khi ai đó đụng chạm tới mình, rất dễ sung sướng xúc động đến trào nước mắt khi được cấp trên vuốt ve mơn trớn chút xíu, cũng rất dễ gào thét rầm trời trong những cơn phấn kích. Họ sẽ tự hài lòng với vài niềm vui nhỏ nhoi, được tra thêm chút gia vị kích động “theo định hướng”. Đó có lẽ là lí do thời gian gần đây ta thấy xuất hiện nhan nhản đủ loại trò chơi trên các đài truyền hình địa phương và quốc gia, các cuộc vung vít tiền thuế vô tội vạ cho các trò chơi thể thao đủ loại. Bởi vì với ai đó, những trò đó chỉ là trò chơi, nhưng với đảng và nhà nước, đó thực sự là những chiếc van xả, khi cần họ sẽ cho mở hết mức.

Những ai đang gắng sức làm việc cho một quê hương Việt Nam tốt đẹp hơn nên nghĩ đến điều này: với những thế hệ thanh niên đã quen để người khác nghĩ hộ và yêu hộ, việc giúp họ có thể tự yêu, tự sống bằng cái đầu và trái tim của chính mình, tự đứng trên đôi chân của chính mình là hết sức khó khăn, đòi hỏi một quá trình đào tạo và giáo dục lâu dài. Đừng đòi hỏi những người đó phải vươn vai thành những chàng trai Phù Đổng trong một thời gian ngắn ngủi.

Nếu độc giả từng nghe bà Bảy Vân, vợ ông Lê Duẩn, trả lời phỏng vấn phóng viên đài BBC, độc giả hẳn hiểu thế nào là lối suy nghĩ lộn xộn, tự mâu thuẫn của những người đã quen sống với lòng yêu nước và lối suy nghĩ vay mượn của món tình yêu và suy nghĩ bao cấp. Vậy nên, nói về chuyện biểu tình chống Trung Quốc xâm lược Hoàng Sa và Trường Sa, bà ta khuyên là chỉ nên theo ý chính quyền, không theo là không tốt đâu, trong khi chính miệng bà cũng nhắc đến việc ông Phạm Văn Đồng đã kí văn bản gián tiếp công nhận chủ quyền của Trung Quốc trên hai quần đảo này!

Than ôi, với rất đông người Việt Nam hiện tại, yêu nước nghĩa là gào thét điên loạn vì một trái bóng, nhưng lại câm nín trơ mắt nhìn đảng quang vinh cắt đất dâng biển cho lũ xâm lược tham lam. Từng trăm ngàn người say sưa sung sướng đến lú lẫn mụ mị vì một chút vinh quang cũng chẳng thật hơn những vương miện áo mão bày ở phố Hàng Mã, đồng thời không màng quan tâm đến những sự thật khủng khiếp là bao tấc đất tổ tiên đã giữ gìn bằng máu, bao dặm biển tổ tiên để lại giờ đây đã lọt vào tay kẻ khác.

Nếu lòng yêu nước là có thật ở trên đời, tôi sẽ phải khóc thương đưa tiễn nó, vì ở Việt Nam, lòng yêu nước thật sự đã bị tráo đổi, thay vào đó là thứ bong bóng xà phòng phù phiếm, rất đẹp dưới ánh mặt trời, nhưng sẽ tan tành trong vài giây ngắn ngủi.

Hiện tượng cuồng nhiệt sau một trận túc cầu không chỉ xảy ra vào ngày 28-12 vừa rồi. Thói quen cuồng loạn này đã có từ cả hơn chục năm, khoản thời gian cần thiết để nhận diện thực sự nó là một loại van xả có lợi cho đảng và nhà nước, nhưng đồng thời nó cũng lại có thể là thứ bùa mê thuốc lú chôn vùi vận mệnh tổ quốc.

 

HKVN phản đối báo đưa tin sai

Hãng Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) đã lên tiếng phản đối một số báo điện tử trong nước đưa tin sai lệch trong vụ một phi công của hãng này bị bắt tại Nhật Bản.

Trung tuần tháng 12, các báo đồng loạt đưa tin nhà chức trách Nhật đã bắt giữ cơ phó Đặng Xuân Hợp tại Tokyo vì nghi ông này tham gia đường dây vận chuyển hàng phạm pháp.

Sau đó, các báo tiếp tục trích lời người phát ngôn của Vietnam Airlines xác nhận rằng cơ quan chức năng Nhật Bản đã tới "khám xét" các trụ sở của hãng này. Đi kèm thông tin, một số báo đăng hình viên chức Nhật đứng cạnh đống hàng hóa được cho là bị tịch thu.

Vietnam Airlines trong một thông cáo mới ra nói bức hình này, vốn chụp cảnh tịch thu hàng nhái ở Nhật và không liên quan gì tới vụ phi công Hợp, đã gây ra hiểu lầm.

Hãng Hàng không VN cũng nói cảnh sát chỉ tới "làm việc" để tìm thêm thông tin và kể từ đó "chưa hề có thêm yêu cầu gì khác".

Sau khi có phản đối từ Vietnam Airlines, các báo đã bỏ bức ảnh nói trên và thay cụm từ "khám xét" bằng "làm việc", tuy không có đính chính.

Nghi vấn

Cơ phó Đặng Xuân Hợp, 33 tuổi, đã bị đình chỉ bay từ hôm 17/12, ngay sau khi bị bắt.

Ông Hợp đã thừa nhận với cảnh sát điều tra Nhật Bản rằng ông nhận chuyển hàng để lấy thù lao 100 đôla mỗi chuyến, nhưng bác bỏ việc ông biết đây là hàng phạm pháp.

Tuy nhiên, báo chí Nhật nói có khả năng viên phi công này nằm trong đường dây chuyên chở hàng ăn cắp từ Nhật về Việt Nam.

Đây là các hàng hóa bị nghi là lấy trộm từ các siêu thị, bao gồm quần áo, mỹ phẩm...

Báo Nhật cũng trích nguồn cơ quan điều tra nói họ nghi ngờ rằng ông Hợp đã vận chuyển hàng mỗi tháng một hoặc hai lần kể từ ít nhất là năm ngoái.

Người phát ngôn của Vietnam Airlines Trịnh Ngọc Thành đã nói rằng hãng lấy làm tiếc vì vụ này đã "làm hoen ố hình ảnh và sự tin tưởng vào Vietnam Airlines".

Tuy nhiên trong thông cáo gần đây, Vietnam Airlines nói không hề có thông tin nào nói về khả năng các phi công và tiếp viên khác có thể liên quan.

Vụ phi công Đặng Xuân Hợp là trường hợp mới nhất trong các vụ tai tiếng liên quan tới Việt Nam trên báo chí Nhật.

Dư luận Nhật vẫn đang quan tâm tiến trình Việt Nam xử lý vụ cáo buộc tham nhũng PCI.

Tai tiếng ở Nhật

Vấn nạn người Việt ăn cắp hàng ở siêu thị gần đây cũng được đề cập nhiều tại Nhật Bản.

Tình trạng này bắt đầu được phản ánh từ khoảng năm 2006 và tới nay, cảnh sát Nhật đã bắt 85 người vì tình nghi ăn cắp. Lượng hàng bị chôm chỉa từ các cửa hàng và siêu thị lên tới 140 triệu yen.

Tờ Asahi Shinbun hôm 20/12 đưa tin cảnh sát quận Kumamoto đã bắt hai tu nghiệp sinh Việt Nam vì ăn cắp hàng mỹ phẩm trị giá 260.000 yen (khoảng 3.000 đôla).

Asahi Shimbun trích nguồn cảnh sát nói hai người này khai rằng vì lương quá thấp (900 đôla/tháng) và phải trợ giúp gia đình nên buộc phải đi ăn cắp hàng.

Trong khi đó, mới đây tòa án quận Yamaguchi Court đã bỏ tù một người Việt Nam tên là Nguyễn Hoàng Công vì mua bán hàng phạm pháp.

Người này bị cho là liên quan tới một phụ nữ tên là Trần Thị Mỹ Hạnh, mà báo Nhật nói có liên quan tới vụ phi công Đặng Xuân Hợp.

--------------------------------------------------------------------------------

Long, Hà Nội

Nếu bạn ở HN - xin mời tới cửa hàng thời trang Japan ở Phố Cửa Đông, Phố Đường Thành... nó như một siêu thị hàng Nhật thu nhỏ từ kem đánh răng, đồng hồ, quần áo, tủ lạnh, vợt tenis, tủ bếp,bồn rửa tay.... nói chung là thượng vàng hạ cám có đủ cả. Chúng vẫn còn nguyên giá, mác của Siêu thị bên Nhật và được bán với giá rất phải chăng.

Nguồn từ đâu mà rẻ vậy - ai cũng biết cả, chỉ có điều không ai nói ra thôi. Bạn gửi 01 phong bì thư từ HN đến Hải phòng - bạn phải trả anh tài xế lái xe Hoàng Long 35.000vnd tương đương 2,05usd. Từ Nhật về Việt nam chi phí chuyển mấy kiện hàng có 100usd - Cơ phó Hợp đang phá giá thị trường vận chuyển đây!

Mạnh Hùng, Biên Hòa

BBC à, một thằng ăn cắp mà quy chụp cho một chính phủ, một dân tộc. Chính phủ Việt Nam cũng do con dân Việt Nam đẻ ra thôi, chỉ những người không phải là con dân Việt Nam mới có khái niệm CP VN và dân VN riêng biệt như thế. Đồng ý, báo chí Việt Nam đăng bài một chiều, nhưng viết bài theo kiểu BBC không bao giờ chấp nhận được.

Kind citizen

Ngành hàng không dân dụng VN đã quá mang tiếng trên thế giới, đó là sự thật không thể chối cãi gì nữa. NN phải cấp thời cải tổ ngành này vì nó đã "bị bệnh" trầm kha rồi. Phải cải tổ toàn diện, nhưng theo tôi, cải tổ đầu tiên nằm ở khâu nhân sự tuyển dụng người: kỳ thị địa phương số một! Câu hỏi đặt ra: tại sao trong ngành này chỉ cho vào toàn người miền Bắc- từ những cấp cao cho đến chị lao công quét rác? Tất cả ai có đi máy bay Air VN hoặc vào sân bay TSN đưa đón thân nhân đều thấy như vậy cả "mấy chục năm nay" chớ không có gì oan ức!

PPT, VN

HKVN nên im lặng mà sửa đổi thì tốt hơn, cải chính chỉ làm cho bộ mặt đơn vị lem luốc thêm và làm đau lòng những ai yêu mến hình ảnh Việt Nam. Không phải vô cớ mà báo chí Nhật Bản làm mạnh vụ PCI. Chính trước đó HKVN trong nhiều năm liền đã tạo cho họ những ấn tượng xấu. Và từ đây không chỉ báo chí Nhật, Nam Phi, mà các phóng viên quốc tế sẽ nhìn các tổ chức VN ở nước ngoài, bao gồm sứ quán, dưới cặp mắt khác kém phần thân thiện.

Ẩn danh

Hãng hàng không VN vốn là một công ty quốc doanh. Việc tuyên bố của hãng này có khác gì lời của phát ngôn nhân Chính phủ VN! Báo chí Nhật chắc chắn là không theo lề bên phải, họ làm theo luật báo chí tự do của họ. Nếu cảm thấy họ đưa thông tin và hình ảnh sai, VN Airlines có thể kiện họ ra trước tòa án Nhật. Điều này hoàn toàn có thể được, bởi tòa án Nhật họ sẽ xử theo luật đúng nghĩa. Lời trần tình của VN Airlines chẳng khác gì lời trần tình của sứ quán VN tại Nam Phi, chỉ là "một vụ cầm nhầm"!

 

DƯỚI TRỜI BAO LA

Ảnh của Đặng Đức Cương

Con chim nhỏ bơ vơ trên cành trụi

Ngại trời cao, sợ bão tố phong ba..

(Trích thơ của Hồ Công Tâm)

Click here to go to PhotoArt Meditation Room - Phòng Ảnh Nghệ Thuật và Chiêm/Niệm/Thiền