BÀI ĐỌC 1 Bài trích sách Công vụ Tông Đồ. Cv 13:14,43-52

Ngày ấy, hai ông Phao-lô và Ba-na-ba rời Péc-ghê tiếp tục đi An-ti- ô-khi-a miền Pi-xi-đi-a. Ngày sa-bát, hai ông vào hội đường ngồi tham dự. Tan buổi họp, có nhiều người Do-thái và nhiều người đạo theo, tức là những người tôn thờ Thiên Chúa, đi theo hai ông. Hai ông nói chuyện với họ và khuyên nhủ họ gắn bó với ơn Thiên Chúa.

Ngày sa-bát sau, gần như cả thành tụ họp nghe lời Thiên Chúa. Thấy những đám đông như vậy, người Do-thái sinh lòng ghen tức, họ phản đối những lời ông Phao-lô nói và nhục mạ ông. Bấy giờ ông Phao-lô và ông Ba-na-ba mạnh dạn lên tiếng:

“Anh em phải là những người đầu tiên được nghe công bố lời Thiên Chúa, nhưng vì anh em khước từ lời ấy, và tự coi mình không xứng đáng hưởng sự sống đời đời, thì đây chúng tôi quay về phía dân ngoại. Vì Chúa truyền cho chúng tôi thế này: Ta sẽ đặt ngươi làm ánh sáng muôn dân, để ngươi đem ơn cứu độ đến tận cùng cõi đất.” Nghe thế, dân ngoại vui mừng tôn vinh lời Chúa, và tất cả những người đã được Thiên Chúa định cho hưởng sự sống đời đời, đều tin theo. Lời Chúa lan tràn khắp miền ấy.

Nhưng người Do-thái sách động nhóm phụ nữ thượng lưu đã theo đạo Do-thái, và những thân hào trong thành, xúi giục họ ngược đãi ông Phao-lô và ông Ba-na-ba, và trục xuất hai ông ra khỏi lãnh thổ của họ. Hai ông liền giũ bụi chân phản đối họ và đi tới I-cô-ni-ô. Còn các môn đệ được tràn đầy hoan lạc và Thánh Thần.

Đó là Lời Chúa.

BÀI ĐỌC 2 Kh 7:9,14b-17

Bài trích sách Khải huyền của thánh Gio-an tông đồ.

Tôi là Gio-an, tôi thấy một đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ. Họ đứng trước ngai và trước Con Chiên, mình mặc áo trắng, tay cầm nhành lá thiên tuế. Họ là những người đã đến, sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên. Vì thế, họ được chầu trước ngai Thiên Chúa, đêm ngày thờ phượng trong Đền Thờ của Người; Đấng ngự trên ngai sẽ căng lều của Người cho họ trú ẩn.

Họ sẽ không còn phải đói, phải khát, không còn bị ánh nắng mặt trời thiêu đốt và khí nóng hành hạ nữa. Vì Con Chiên đang ngự ở giữa ngai sẽ chăn dắt và dẫn đưa họ tới nguồn nước trường sinh. Và Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt họ.

Đó là Lời Chúa.

TUNG HÔ TIN MỪNG

Alleluia. Alleluia. Chúa nói: Tôi chính là Mục Tử nhân lành. Tôi biết chiên của tôi và chiên của tôi biết tôi. Alleluia.

TIN MỪNG Ga 10:27-30

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an.

Khi ấy, Đức Giê-su nói với người Do-thái rằng:

“Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi; tôi biết chúng và chúng theo tôi. Tôi ban cho chúng sự sống đời đời; không bao giờ chúng phải diệt vong và không ai cướp được chúng khỏi tay tôi. Cha tôi, Đấng đã ban chúng cho tôi, thì lớn hơn tất cả, và không ai cướp được chúng khỏi tay Chúa Cha. Tôi và Chúa Cha là một.”

Đó là Lời Chúa.

 

RẤT KHẼ
“Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi!”.

“Giêsu Mục Tử không bao giờ ngừng gọi. Nhưng con người hôm nay, vì sống quá ồn ào, nên không còn nhận ra tiếng nói dịu dàng nhưng rất khẽ của Ngài!” - Gioan Phaolô II.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng Chúa Nhật Chúa Chiên Lành mở đầu với khẳng định của Chúa Giêsu, “Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi!”. Giữa một thế giới xao động, điều này thật khó, vì Ngài gọi ‘rất khẽ!’.

Câu hỏi đầu tiên có thể đặt ra là: Tôi có biết tiếng của Mục Tử; nó đã trở nên quá quen thuộc đến mức tôi có thể phân biệt rõ tiếng Ngài với tiếng của người lạ? Thử tưởng tượng một số mục tử cùng gọi đàn chiên của họ trong một lúc. Đây là hình ảnh của những tiếng nói cạnh tranh trong cuộc sống bạn; nhưng chỉ có một trong chúng là tiếng của Chúa. Bạn có nhận ra tiếng Ngài hay trở nên bối rối bởi nhiều xung lực, ham muốn và hấp dẫn khác đang giành giật? Đó là những câu hỏi quan trọng. “Lời Chúa thì nhỏ nhẹ, không cưỡng ép. Chỉ ai có tâm hồn tĩnh lặng và biết yêu mới nghe được tiếng của Mục Tử!” - Têrêsa Avila.

Có rất nhiều tiếng nói cạnh tranh nói với chúng ta mỗi ngày. Từ những tin tức mới nhất trên các tiêu đề đến ý kiến của bạn bè và gia đình, đến những cám dỗ trong thế giới tục luỵ và cả những ý kiến tự mình đặt ra. Những “tiếng nói” hoặc “ý tưởng” đó lấp đầy tâm trí và thật không dễ để có thể phân loại. Điều gì đến từ Chúa? Điều gì đến từ các nguồn khác?

Thế nhưng, nhận ra tiếng Chúa vẫn là điều có thể. Trước hết, Thánh Kinh! Đọc Thánh Kinh, bạn sẽ ngày càng quen với tiếng Chúa. Ngài nói qua những soi dẫn ‘rất khẽ’ đưa đến bình an. Ví dụ, khi cân nhắc một quyết định, bạn trình bày với Chúa qua cầu nguyện; sau đó, cởi mở với bất cứ điều gì Ngài muốn, thường thì câu trả lời của Ngài đến dưới hình thức một sự bình an sâu sắc và chắc chắn trong lòng. “Khi ở lại trong cô tịch và thinh lặng của tâm hồn, Mục Tử sẽ gọi ta - không bằng tiếng ồn, mà bằng tình yêu!” - Charles de Foucauld.

Học cách nhận ra tiếng nói của Chúa trong cuộc sống được thực hiện bằng cách xây dựng một thói quen lắng nghe, nhận ra, đáp lại, lắng nghe nhiều hơn. Càng nghe tiếng Chúa, bạn càng nhận ra nó theo cách tinh tế nhất, và càng nghe những tinh tế của Ngài, bạn càng muốn đi theo Ngài. Điều này chỉ có thể đạt được thông qua thói quen cầu nguyện sâu sắc và liên tục. Không có điều đó, sẽ rất khó để nhận ra tiếng của Mục Tử Nhân Lành Giêsu khi bạn cần Ngài nhất. “Chúa nói với linh hồn trong đêm tối, khi mọi tiếng ồn bên ngoài lắng dịu. Chỉ khi đó linh hồn mới nghe được tiếng gọi dịu dàng của Mục Tử!” - Gioan Thánh Giá.

Anh Chị em,

“Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi!”. Hãy suy ngẫm về việc bạn chú ý đến Chúa như thế nào trong cầu nguyện. Bạn cầu nguyện mỗi ngày làm sao? Bạn có dành thời gian để lắng nghe tiếng nói dịu dàng và tuyệt vời của Chúa? Bạn có tìm cách hình thành thói quen để tiếng Ngài ngày càng rõ hơn? Vậy nếu còn phải đấu tranh để nhận ra tiếng nói của Ngài, hôm nay, bạn hãy quyết định thiết lập một thói quen cầu nguyện sâu sắc hơn để từ đó, lắng nghe tiếng nói của Đấng yêu thương dẫn dắt bạn mỗi ngày!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, ước gì cầu nguyện là hơi thở của con, nhịp tim của con; hầu khi Chúa gọi, con sẵn sàng thưa, này con đây!”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

CHIÊN CỦA TÔI
Chúa Nhật 4 Phục Sinh năm C : Ga 10, 27-30

Bộ phim Le Bébe Est Une Personne tường thuật lại cuộc thí nghiệm giữa mẹ và con là cậu bé Nicola 5 tháng tuổi như sau: người ta chọn 3 người phụ nữ có giọng nói giống như mẹ của cháu bé để cho cháu nhận ra tiết âm của mẹ bé. Cả 3 người phụ nữ này đều ngồi xa và họ lần lượt gọi tên bé nhiều lần: Nicola! Nicola!…nhưng bé không phản ứng gì! Đến lượt mẹ của cậu bé gọi: Nicola!… Cậu bé liền cựa quậy, nheo mắt, khóc, đòi mẹ... Cuộc thí nghiệm được lặp đi lặp lại nhiều lần nhưng đều có chung một kết quả. Chắc không phải ngẫu nhiên mà đứa bé nhận ra tiếng của mẹ nó, nhưng vì giọng nói, hơi thở, tâm tình của người mẹ đối với bé Nicola rất riêng biệt nên bé nhận ra ngay.
Hiểu biết về người khác là cả một tiến trình tiếp xúc gần gũi được lặp đi lặp lại nhiều lần với tình yêu mến. Sở dĩ cậu bé Nicola nhận ra tiếng mẹ là do bé đã thường xuyên nghe tiếng mẹ mình, vì mẹ bé vẫn thường gọi tên bé và tỏ tình với bé ngay khi còn là một bào thai trong dạ mẹ. Trước khi nhận ra nhau ở bên ngoài thì đã có sự gặp gỡ nhau ở bên trong. Vì thế, em bé nhận ra tiếng mẹ mình không chỉ bằng đôi tai mà còn phân biệt một cách rõ ràng bằng sự cảm nhận của con tim. Nghe và biết ở đây đều là ngôn ngữ và nhận thức của tình yêu hơn là những dấu hiệu hay ký hiệu thông thường. Sự kỳ diệu của tình yêu là như thế. Con tim tự nó phân biệt và phân định một cách đơn giản chứ không cầu kỳ hay phức tạp như suy luận của lý trí, hoặc khi khi phải vận dụng những khả năng khác. Chúng ta nhớ lại biến cố Chúa Giêsu phục sinh hiện ra với Maria Mácđala, Chúa chỉ cần gọi một tiếng nhẹ nhàng và ngắn ngủi: “Maria.” Bà nhận ra ngay và kêu lên: “Lạy Thầy!”.

Trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu cũng xác định: “Chiên của Tôi thì nghe tiếng Tôi. Tôi biết chúng và chúng theo tôi”. Lời Chúa giúp ta nhìn lại tương quan của mình đối với Chúa có sâu đậm không? Mình có dễ nhận ra tiếng Chúa trong lòng mình và trong mọi biến cố không? Có phân biệt được tiếng Chúa với tiếng réo gọi của bản năng và những ham muốn khác không? Tương quan của ta với Chúa có thực sự sâu sắc đến độ cho dù trong hoàn cảnh nào mình cũng nhận ra tiếng Ngài không? Nghe biết được tiếng Chúa là một chuyện, nhưng ta có can đảm để sống theo ý Chúa không? Đây chính là điều quan trọng hàng đầu trong sự tu tập hằng ngày để ta khơi sâu hơn tình yêu của mình đối với Chúa, tình yêu mà Chúa Giêsu đã từng cầu nguyện cho ta nên một với Ngài “như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha”.

Cuộc sống Kitô hữu của chúng ta chỉ dồi dào và phong phú khi nhận ra tiếng Chúa trong mọi thời điểm, đặc biệt trong cầu nguyện. Nhưng điều quan trọng là sống sâu sát với Chúa từ bên trong thì mới mong gặp Chúa ở bên ngoài. Chúa chẳng bao giờ hiện ra nói rõ một điều gì, để không gây áp lực và làm ta mất tự do. Chỉ những ai khao khát nghe tiếng Chúa, thì mới dần dần cảm nhận một cách tinh tế lời mời gọi yêu thương của Ngài. Chính vì nhận ra tiếng Chúa gọi mà Giáo Hội Việt Nam tính đến nay có hơn 6.000 linh mục và hơn 31.000 tu sĩ nam nữ.

Trong Chúa Nhật đặc biệt cầu cho ơn thiên triệu, chúng ta nài xin Chúa cho giới trẻ có nhiều tâm hồn quảng đại dám dâng hiến đời mình cho Chúa. Cuộc sống hôm nay có nhiều lôi kéo khiến giới trẻ dần dần mất khả năng phân định, mất hướng sống, chỉ lo sao thành đạt về công danh, thành công về vật chất, chứ không để thành nhân và nhất là thành con hiếu thảo của Thiên Chúa. Ngay như những người đời cũng “không chịu sống đời nhỏ nhoi”. Thế nhưng lại có nhiều bạn trẻ Kitô hữu lại chỉ muốn sống thường tình như người khác, muốn được như người khác, không muốn là chính mình, không hề thao thức để tìm khám phá ra vai trò và ơn gọi của mình trong cuộc sống hôm nay.
Nói cách khác, họ không hề đặt ra mục đích sống hay lý tưởng sống, cũng chẳng cần biết Chúa muốn gì cho cuộc đời mình. Tuy nhiên, Chúa có thể làm sáng lên mọi sự, nếu mỗi người biết đặt mình trước mặt Chúa, biết để cho Ngài đi vào cuộc đời mình. Chúa có thể đổi mới bản thân mỗi người chúng ta trong mọi tình trạng, như đã từng làm cho các tội nhân trở thành những thánh nhân. Chỉ cần chúng ta còn chút lòng yêu mến muốn lắng nghe tiếng Chúa, là Ngài có thể biến đổi chúng ta thành những tông đồ nhiệt thành để sống sứ mạng cao cả của đời mình.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giê-su Mục Tử nhân lành,
Chúa dẫn con đến đồng xanh suối mát,
đem lại bình an sự sống cho xác hồn,
chẳng bao giờ chúng con sợ thiếu thốn.
Chúa chính là nơi chốn để tựa nương,
cho tất cả những ai sa cơ lỡ bước,
để vượt qua tăm tối của đêm trường,
đón nhận được tình thương và ân sủng.
Xin cho đoàn chúng con trong mọi lúc,
biết nhận ra ân phúc của đời mình,
để luôn sống trong ân tình của Chúa,
biết nghe theo tiếng Chúa ở mọi nơi,
biết bước theo chân Chúa ở mọi thời,
đừng để con xa rời tình thương Chúa.
Trong kế hoạch yêu thương và cứu độ,
Chúa vẫn chọn một số trong chúng con,
để nên như mục tử giữa gian trần,
đại diện Chúa để phục vụ tha nhân,
để chăm lo dẫn dắt đoàn dân Chúa,
và đưa về những ai đang sa lạc.
Xin cho các bạn trẻ biết mở lòng,
nghe được tiếng Chúa đang vang vọng,
biết đáp lại tình Chúa vẫn khát mong,
để góp phần với Chúa cho cuộc sống.
Xin cho con có tâm tình của Chúa,
biết quan tâm đến người đang khốn khó,
biết chăm lo cho kẻ bị bỏ rơi,
để tình Chúa mãi sáng lên trong đời. Amen.

 

Linh mục Raymond J. de Souza, là chủ bút tập san Công Giáo Convivium của Canada, vừa có bài viết nhan đề “Pope Đức Lêô XIV: Initial Impressions on a Papal First”, nghĩa là “Đức Giáo Hoàng Lêô XIV: Những Ấn Tượng Ban Đầu Về Một Điểm Đầu Tiên Về Giáo Hoàng” đăng trên tờ National Catholic Register ngày 10 tháng Năm, 2025.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Đây là lần thứ ba liên tiếp các Hồng Y bầu ra một vị Tân Giáo Hoàng vào ngày thứ hai của Cơ Mật Viện, và các ngài đã mang đến một điểm đầu tiên quan trọng.

Đức Hồng Y Robert Francis Prevost hiện là Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, là người Mỹ và Peru đầu tiên nắm giữ Tòa thánh Phêrô.

Không có con đường thông thường nào để trở thành một vị Giáo Hoàng người Mỹ, nhưng có một con đường để trở thành một Hồng Y người Mỹ. Đức Hồng Y Prevost đã không đi theo con đường đó.

Sinh năm 1955, ngài lớn lên tại Dolton, Illinois, giáp ranh với South Side của Chicago. Tham dự các thánh lễ tại giáo xứ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời và theo học tại trường học của giáo xứ ở địa phương, trước khi theo học trung học tại chủng viện dòng Augustinô ở Holland, Michigan, rời nhà khi mới 14 tuổi. Do đó, Đức Giáo Hoàng Lêô thuộc thế hệ cuối cùng mà điều đó là bình thường (các chủng viện giảng dạy chương trình trung học đó đã đóng cửa vào năm 1977). Gia nhập Dòng Thánh Augustinô, gọi tắt là OSA, ngài theo học đại học tại Villanova ở Philadelphia và lấy bằng sau đại học tại Angelicum ở Rôma.

Kinh nghiệm mục vụ chủ yếu của ngài là một linh mục truyền giáo và giám mục ở Peru. Được bầu làm Bề Trên Tổng Quyền dòng Augustinô trên toàn thế giới hai lần, ngài đã phục vụ hai nhiệm kỳ sáu năm, từ năm 2001 đến năm 2013. Đức Giáo Hoàng Phanxicô, vào đầu triều Giáo Hoàng của ngài, đã bổ nhiệm Cha Prevost làm giám mục của Chiclayo ở Peru vào năm 2014, nơi ngài ở lại cho đến Tháng Giêng năm 2023, khi ngài được đưa đến Rôma với tư cách là tổng trưởng Bộ Giám mục, một trong những bộ cao cấp nhất trong Giáo triều Rôma. Được phong làm Hồng Y vào tháng 9 năm 2023, ngài được bầu làm giáo hoàng chưa đầy 22 tháng sau đó.

Ấn tượng ban đầu

Chỉ có những ấn tượng vào buổi đầu, không phải là các phân tích mang tính kết luận. Người mà giáo hoàng mới sẽ là không chính xác là người mà ngài đã từng là. Là Đức Lêô thì khác với là Robert, cũng như là Phêrô thì khác với là Simon. Không thiếu những giáo hoàng đã chứng minh là hoàn toàn khác so với những gì được mong đợi — không chỉ có Đức Thánh Cha Phanxicô. Ví dụ, ngài hiếm khi trả lời phỏng vấn khi còn là tổng giám mục Buenos Aires; khi trở thành giáo hoàng, ngài đã trả lời hơn ba trăm cuộc phỏng vấn, hàng chục cuộc phỏng vấn trong số đó dài bằng một cuốn sách.

Điều đó có thể — hoàn toàn có thể - kết thúc, vì Đức Lêô XIV đã im lặng trong hai năm qua ở Rôma, không bình luận rộng rãi. Phong thái của ngài tự tin, dễ chịu và kín đáo. Tờ báo Ý Corriere della Sera, nghĩa là Tin Chiều, đã sử dụng tiêu đề “Un Papa Calmo” — một vị giáo hoàng điềm tĩnh, thanh thản. Có thể các Hồng Y mong muốn một triều Giáo Hoàng yên tĩnh hơn một chút sau triều Giáo Hoàng Phanxicô quá sôi nổi.

Nghi lễ của Giáo hoàng dường như đã trở lại

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV xuất hiện trên ban công chính của Đền Thờ Thánh Phêrô vào tối thứ năm, và cử hành Thánh lễ tại Nhà nguyện Sistina vào sáng thứ sáu theo một cách hoàn toàn không có gì bất thường. Ngài mặc những gì các giáo hoàng được cho là phải mặc và làm những gì mà các giáo hoàng được cho là phải làm. Đó là một phần của việc trở thành Phêrô hơn là Simon, Đức Lêô hơn là Robert; rất thường xuyên trong 12 năm qua, Jorge đã lui bước trước Phanxicô cho sự nổi bật.

Bài giảng đầu tiên của Đức Lêô tại Nhà nguyện Sistina — được các viên chức Vatican soạn thảo trước, nhưng phải tuân theo các sửa đổi của ngài — dựa trên kinh thánh, Công đồng Vatican II và Thánh Inhaxiô thành Antiôkia, phù hợp với một tu sĩ dòng Augustinô, những người học hỏi thời kỳ giáo phụ. Các viên chức giáo triều sẽ phải điều chỉnh nếu, khi Đức Tân Giáo Hoàng đề cập đến Inhaxiô, ngài muốn nói đến vị tử đạo đầu tiên chứ không phải vị sáng lập Dòng Tên thế kỷ 16.

Ngài đã nói ngẫu hứng bằng tiếng Anh vào đầu bài giảng của mình, giống như ngài đã nói bằng tiếng Tây Ban Nha trên ban công chính vào tối hôm trước. Một vị giáo hoàng thường xuyên nói tiếng Ý, ngôn ngữ của Rôma, tiếng Tây Ban Nha, ngôn ngữ đa số trong số những người Công Giáo, và tiếng Anh, ngôn ngữ toàn cầu, sẽ có một lợi thế lớn.

Và Đức Lêô có thể là người có giọng hát giáo hoàng hay nhất kể từ những năm đầu của Thánh Gioan Phaolô II

Con Sư Tử Thứ 14

Quyết định đầu tiên mà một giáo hoàng mới đưa ra sau khi chấp nhận cuộc bầu cử là lựa chọn danh hiệu; Lêô có nghĩa là “sư tử” trong tiếng Latin và tiếng Ý.

Sự lựa chọn tên này là khoảnh khắc áp lực tinh thần dữ dội với ít thời gian để suy ngẫm, do đó những cái tên thánh thiện như Bênêđíctô, Innôcentê, Piô và Clêmentê rất phổ biến. Hai vị giáo hoàng giáo phụ được gọi là “Cả” là Đức Lêô Cả, cai quản Giáo Hội từ năm 440 đến 461, và Grêgôriô, cai quản Giáo Hội từ năm 590 đến 601, đó là lý do tại sao có rất nhiều vị Giáo Hoàng chọn danh hiệu Lêô và Grêgôriô.

Đức Lêô XIV vẫn chưa giải thích lý do tại sao ngài chọn cái tên đó, vì vậy chúng ta chỉ có thể suy đoán. Điều đáng chú ý là sau những vị giáo hoàng gần đây có sự đổi mới trong danh hiệu của các ngài (cả Đức Gioan Phaolô và Đức Phanxicô), Đức Hồng Y Prevost đã chọn một danh hiệu có tính chất truyền thống hơn.

Phản ứng ban đầu của tôi là hai tiền lệ có liên quan là tiền lệ đầu tiên, Đức Lêô Cả, và tiền lệ cuối cùng, Đức Lêô XIII, cai quản Giáo Hội từ năm 1878-1903. Peggy Noonan đã viết, theo cùng một hướng đó, rằng “Hai vị Giáo Hoàng Lêô quan trọng là Đức Lêô Cả và Đức Lêô thứ XIII.”

Mặc dù những tiền lệ đó có khả năng dẫn đến sự lựa chọn của ngài, nhưng chúng ta vẫn chưa biết chắc chắn. Có những vị Giáo Hoàng Lêô khác chắc chắn không phải là lý do cho sự lựa chọn của Đức Hồng Y Prevost.

Đức Lêô X, cai quản Giáo Hội từ năm 1513 đến năm 1521, trị vì khi Luther đóng đinh 95 luận đề của mình vào cửa năm 1517, một phần là do Đức Lêô thực hành việc mua bán ân xá. Vị Giáo hoàng tiếp theo cùng tên, Đức Lêô XI, qua đời chỉ sau 27 ngày tại vị, một triều đại ngắn hơn vào năm 1605 so với triều đại 33 ngày của Chân phước Gioan Phaolô I vào năm 1978. Đức Lêô XII, cai quản Giáo Hội từ năm 1823 đến năm 1829, cai trị sau khi Napoleon phá vỡ trật tự Âu Châu và quấy rối giáo hoàng; Đức Lêô XII đã thực hiện một đường lối lạc hậu không thể được đề xuất làm mô hình ngày nay.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIII

Đức Lêô XIII lên ngôi giáo hoàng ở tuổi 68 và trị vì cho đến năm 93 tuổi, ngài là người lớn tuổi nhất từng giữ chức vụ này và là giáo hoàng tại vị lâu thứ tư, sau Thánh Phêrô, Chân phước Piô IX, là vị Giáo Hoàng tiền nhiệm của ngài, và Đức Gioan Phaolô II.

Là cha đẻ của giáo lý xã hội Công Giáo hiện đại, Đức Lêô XIII ngay lập tức được nhắc đến sau khi Đức Lêô XIV được bầu. Các phương tiện truyền thông nhấn mạnh rằng Đức Lêô XIII là nhà vô địch của người nghèo, của người lao động, thậm chí của nền kinh tế phân phối lại. Tuy nhiên, Đức Lêô XIII còn nổi bật hơn thế nhiều. Thành tựu đáng chú ý của ngài là nhận ra rằng thế giới Công Giáo Tridentinô, nghi ngờ và thậm chí thù địch với tính hiện đại, cần phải tiến tới tham gia vào các lĩnh vực văn hóa, chính trị và kinh tế. Ngài thông minh, sáng tạo và tự do — nhưng không phải theo cách mà những thuật ngữ đó được sử dụng ngày nay. Phân tích của ngài về hiện đại là cân bằng và cẩn thận, tránh cực đoan trong khi nhấn mạnh vào không gian cho Phúc âm.

Mặc dù sẽ có nhiều bài viết về Đức Lêô XIII — đã là một lợi ích của triều Giáo Hoàng mới! — một vài điểm ban đầu đáng chú ý ngày nay. Trước khi Đức Lêô viết thông điệp Rerum Novarum hay Tân Sự vào năm 1891 — là một hiến chương vĩ đại về giáo huấn xã hội Công Giáo — ngài đã viết Libertas vào năm 1888, bảo vệ tự do là “tài sản tự nhiên vĩ đại nhất”.

Ngài là một giáo hoàng của tự do, và đã viết thông điệp Tân Sự chính xác là để chống lại những thế lực kinh tế đang làm xói mòn chứ không phải mở rộng quyền tự do của người lao động. Ngài đã lên án dữ dội chủ nghĩa cộng sản trước khi nó được thực hiện ở bất cứ đâu.

Đức Lêô XIII cũng viết chống lại “chủ nghĩa Mỹ”, lên án khuynh hướng ở Hoa Kỳ hạ thấp đức tin xuống dưới nền văn hóa địa phương. Điều đó vẫn còn liên quan đến ngày nay, nơi mà — như Đức Hồng Y Prevost đã gặp ở Peru — câu hỏi về sự hội nhập văn hóa vẫn còn tồn tại.

Đức Hồng Y Francis George và Một Giáo Hoàng Người Mỹ

Với cuộc bầu cử của mình, Đức Lêô XIV ngay lập tức làm lu mờ tất cả các Hồng Y trước đó từ Chicago. Người vĩ đại nhất trong số họ, Đức Hồng Y Francis George, đã được nhiều người nghĩ đến gần đây, do kỷ niệm mười năm ngày mất của ngài vào tháng trước, và sự hiện diện tại Rôma của người được ngài bảo trợ, Giám mục Robert Barron, đưa ra bình luận trên phương tiện truyền thông những ngày cuối cùng này với những kỷ niệm về người thầy của mình.

Là một sinh viên say mê nghiên cứu văn hóa Mỹ và lịch sử Giáo hội, Đức Hồng Y George nói với Đức Cha Barron rằng, “cho đến khi nước Mỹ suy thoái về mặt chính trị, sẽ không có một vị giáo hoàng người Mỹ nào cả.” Rất có thể là Hồng Y Đoàn, được tuyển chọn từ mọi nơi trên thế giới, đã kết luận rằng điều đó có thể đã xảy ra. Điều đó cũng vẫn còn phải chờ xem.

Đức Hồng Y George đã rất nghiêm khắc với những người Công Giáo Mỹ đồng hương của mình, bình luận rằng dù được rửa tội là người Công Giáo, họ đã chọn quan điểm Tin lành. Không biết liệu vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên có làm theo người đồng hương Chicago của mình trong việc đưa ra những đánh giá lạnh lùng hay không, nhưng chưa bao giờ có một vị giáo hoàng nào hiểu rõ Hoa Kỳ từ bên trong.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã ám chỉ đến phân tích này trong bài giảng tại Nhà nguyện Sistina, không phải nói về Hoa Kỳ mà là về tình hình toàn cầu.

“Ngay cả ngày nay, vẫn có nhiều bối cảnh mà đức tin Kitô bị coi là vô lý, dành cho những người yếu đuối và không thông minh. Những bối cảnh mà các bảo đảm khác được ưa chuộng, như công nghệ, tiền bạc, thành công, quyền lực hoặc thú vui. Đây là những bối cảnh mà không dễ để rao giảng Phúc Âm và làm chứng cho chân lý của Tin Mừng, nơi những người tin bị chế giễu, chống đối, khinh miệt hoặc tốt nhất là được dung thứ và thương hại,” Đức Tân Giáo Hoàng đã giảng.

“Điều này không chỉ đúng với những người không tin mà còn đúng với nhiều Kitô hữu đã chịu phép rửa tội, những người cuối cùng sống ở mức độ này trong tình trạng vô thần thực tiễn.”

Trong tờ The Wall Street Journal, tôi đã viết về Đức Hồng Y George, người mà hai mươi năm trước, khi bầu Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô 16, đã đứng trên ban công của Nhà thờ Thánh Phêrô nhìn bằng con mắt lịch sử vào thành Rôma đế quốc, đã đổ nát từ lâu. Tuy nhiên, Giáo hội vừa bầu ra người kế nhiệm Thánh Phêrô, là vị Tông đồ mà người Rôma đã xử tử trên đồi Vatican.

Vào năm 1586, Đức Giáo Hoàng Sixtô Đệ Ngũ đã di chuyển một trong những tàn tích đó, một tháp đài nặng 350 tấn đến trung tâm Quảng trường Thánh Phêrô, nơi nó vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Đó sẽ là cột mốc cuối cùng mà Thánh Phêrô nhìn thấy sau khi bị đóng đinh, và là cột mốc đầu tiên mà một giáo hoàng mới nhìn thấy sau khi được bầu.

Trên đỉnh của tháp đài đó là một cây thánh giá bằng đồng, và đặt bên trong đó là thánh tích của Thánh giá thật. Lễ tôn vinh Thánh giá rơi vào ngày 14 tháng 9.

Đó là sinh nhật của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV.

Phêrô lại nhìn lên Thánh giá ở Rôma một lần nữa.

---

Source:National Catholic Register

Pope Leo XIV: Initial Impressions on a Papal First

 

Stefano Caprio của AsiaNews, ngày 10/05/2025, nhận định rằng: Robert Prevost chưa bao giờ có quan hệ trực tiếp với Moscow, nhưng cái tên mà ngài chọn gợi lên những mối quan hệ rất quan trọng trong lịch sử quan hệ giữa Đông và Tây trong Giáo hội cổ đại và hiện đại, từ Đức Leo Cả đến Leo XIII, vị giáo hoàng của Rerum Novarum, người được truyền cảm hứng từ tác giả vĩ đại người Nga Vladimir Solovyov.

Đức Hồng Y Robert Francis Prevost, sinh năm 1955 tại Chicago, đã trở thành giáo hoàng mới, Leo XIV, thu hút sự chú ý của toàn thế giới và làm lu mờ lễ kỷ niệm Chiến thắng tại Quảng trường Đỏ của Moscow, đánh dấu kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II.

Việc ngài được bầu làm giáo hoàng đã khiến cả thế giới ngạc nhiên, vì ngài không được nhắc đến trong số những ứng viên hàng đầu của Hồng Y đoàn, và đã chọn một cái tên chưa từng được sử dụng trong hơn một thế kỷ, mặc dù đây là một trong những danh hiệu giáo hoàng vinh quang nhất trong lịch sử.

Đức Giáo Hoàng Leo XIV chưa bao giờ có quan hệ trực tiếp với Nga, ngài đã dành nhiều năm trong sứ mệnh linh mục và giám mục của mình ở Peru và Hoa Kỳ, trước khi đến Vatican để phục vụ với tư cách là bộ trưởng Bộ Giám mục, một trong những cơ quan quan trọng và nhạy cảm nhất của Tòa thánh.

Tuy nhiên, cái tên mà ngài chọn gợi lên những mối quan hệ rất quan trọng trong lịch sử tương tác giữa Đông và Tây trong Giáo hội cổ đại và hiện đại, và không phải ngẫu nhiên mà rất nhiều giáo hoàng đã chọn danh hiệu này, để tưởng nhớ đến Đức Leo Cả vĩ đại, người vào giữa thế kỷ thứ năm đã có thể ngăn chặn các cuộc xâm lược của những kẻ man rợ ở Đế quốc La Mã phương Tây, một nhà tiên tri của nền hòa bình vẫn được mong đợi cho đến ngày nay ở các quốc gia châu Âu và thế giới.

Việc nhắc đến Đức Giáo Hoàng Leo đầu tiên, một nhân vật vĩ đại trong lịch sử của Giáo hội trong thời kỳ rất hỗn loạn, chắc chắn là dấu hiệu đầu tiên cho thấy triều đại của giáo hoàng mới, Robert Prevost, phản ánh nỗ lực hòa giải các dân tộc ở các vĩ độ khác nhau như vào cuối thế giới cổ đại, ngay trước khi bắt đầu thời Trung cổ.

Đức Leo Cả đã viết thư cho tất cả những người vĩ đại trong thế kỷ của mình để tìm ra cách thức hòa bình không chỉ trong các cuộc xung đột vũ trang và xung đột giữa các nền văn minh, mà còn trong các cuộc tranh chấp tôn giáo về các công thức của đức tin, đặc biệt là trong Tomus ad Flavianum của ngài, bức thư gửi cho thượng phụ Constantinople, người đã rút phép thông công những người theo thuyết dị giáo nhất tính (Monophysite), những người không tin vào bản chất con người của Chúa Giêsu Kitô.

Văn bản của giáo hoàng đã tìm được tiếng nói chung phù hợp giữa các học thuyết giáo điều đối lập, cũng liên quan đến hoàng đế Theodosius II, đến mức nó định hình nên kết luận của Công đồng Chalcedon năm 451, công đồng đã áp đặt thuật ngữ "chính thống" cho những người chấp nhận định nghĩa về đức tin là sự kết hợp giữa bản chất con người và bản chất thần linh của Chúa Kitô.

Vào thời điểm đó, Kinh Tin Kính trong văn bản Nicea-Constantinopolitan đã được chấp thuận một cách dứt khoát. Được cả người Công Giáo và Chính thống giáo công nhận (bất chấp câu hỏi của Byzantine về Filioque), nó hợp nhất các biến thể của thần học Kitô giáo ở Alexandria và Antioch, sự phân cực cổ xưa của phương Tây Hy Lạp hóa (sau này trở thành phương Đông Chính thống giáo) và phương Đông Syriac (sau đó phát triển chủ yếu ở phương Tây Latinh).

Đức Leo XIV cũng muốn hòa giải các tâm hồn khác nhau của Kitô giáo cổ đại và hiện đại, trong đó các vĩ độ được trao đổi và các ảnh hưởng được đan xen trong lời tuyên xưng của một đức tin.

Mục tiêu này là một phần trong sứ mệnh lịch sử của các vị giáo hoàng, chẳng hạn như Đức Leo II, người đã xác nhận đức tin Công Giáo và Chính thống giáo tại Công đồng Constantinople lần thứ ba năm 680, Đức Leo III, người đã trao vương miện cho Charlemagne làm hoàng đế của Đế quốc La Mã Thần thánh, Đức Leo IV, người đã củng cố Rome bằng cách xây dựng các Bức tường Leonine để bảo vệ thành phố khỏi người Saracen, Đức Leo IX, người đã cố gắng thống nhất Rome và Byzantium, vốn đã bị chia rẽ vào năm 1054 giữa Chính thống giáo và Công Giáo, vài ngày sau khi ngài qua đời.

Một trong những giáo hoàng nổi tiếng nhất là Đức Leo X, Giovanni di Lorenzo de' Medici, được nhớ đến vì sự bảo trợ của ngài cho nghệ thuật và những cuộc tranh cãi với Martin Luther. Và cuối cùng, chúng ta có Đức Leo XIII, vị giáo hoàng cuối cùng trong lịch sử có tên này, bị giới hạn trong Vatican sau khi Rome bị chiếm đóng vào năm 1870, được biết đến với thông điệp Rerum Novarum đề cập đến vấn đề xã hội và quyền của người lao động, một trong những vị giáo hoàng có thời gian trị vì dài nhất (1878-1903), mà người kế nhiệm và người Mỹ cùng tên của ngài có thể lặp lại vì ngài là giáo hoàng "trẻ nhất" kể từ Đức Gioan Phaolô II.

Do đó, gợi ý đầu tiên được đưa ra bởi danh hiệu giáo hoàng liên quan đến chính khái niệm "chính thống", có từ thời mà đức tin chân chính gắn liền với tính phổ quát của Giáo hội "Công Giáo".

Theo giáo lý của các công đồng đầu tiên, trong đó Đức Leo Cả là giáo hoàng duy nhất có ảnh hưởng quyết định, người ta không thể thực sự chính thống nếu không đồng thời là người Công Giáo đích thực, tuyên xưng đức tin thống nhất và phổ quát, bất chấp những cuộc tranh luận mang tính công cụ sau đó về các chi tiết của các công thức khác nhau.

Trên cơ sở này, Đức Giáo Hoàng Leo XIV có thể được kỳ vọng sẽ duy trì và phát triển mối quan hệ tốt đẹp với Tòa Thượng Phụ Moscow và nước Nga của Putin. Nhà lãnh đạo Nga đã chúc mừng Đức Tân Giáo hoàng về cuộc bầu cử của ngài bằng cách tuyên bố rằng ông "tin tưởng rằng cuộc đối thoại và tương tác mang tính xây dựng được thiết lập giữa Nga và Vatican sẽ tiếp tục phát triển trên cơ sở các giá trị Kitô giáo vốn đoàn kết chúng ta".

Nguồn cảm hứng gần đây nhất, có lẽ là nguồn cảm hứng quyết định cho việc lựa chọn tên, đến từ Đức Giáo Hoàng Leo XIII (tên khai sinh là Gioacchino Pecci), người đã đối diện với những thách thức của thời hiện đại bằng cách chủ trương rằng các nhiệm vụ của Giáo hội cũng bao gồm hoạt động mục vụ trong lĩnh vực chính trị xã hội.

Đức Leo XIII được nhớ đến như là "giáo hoàng của các thông điệp", tổng cộng với 86 thông điệp, được viết với mục đích vượt qua sự cô lập mà Tòa thánh đã gặp phải sau khi mất quyền lực thế tục với sự thống nhất của Ý.

Vị Giáo hoàng người Mỹ khó có thể sung mãn về mặt văn bản chính thức, một phần vì chúng ta đang sống trong thời đại giao tiếp liên tục được cô đọng thành những lời nói ngắn gọn trên phương tiện truyền thông xã hội, mà Hồng Y Prevost cho biết "hãy sử dụng một cách thận trọng", để suy nghĩ kỹ trước khi đăng những bài viết thiếu suy nghĩ, giống như những bài viết của tổng thống (và giáo hoàng giả) của ông ở Washington.

Pecci cũng là "vị giáo hoàng của công nhân" hoặc "giáo hoàng xã hội", trên hết là nhờ Rerum Novarum, đã khơi dậy những suy gẫm về học thuyết xã hội của Giáo hội, một văn bản thu hút rất nhiều sự chú ý của người Nga.

Thượng phụ hiện tại của Moscow, Kirill (Gundyaev), đã xây dựng một quan niệm chính thống về học thuyết xã hội vào cuối những năm 1990, mời những người Công Giáo hiện diện ở Nga hợp tác bằng cách so sánh các thông điệp từ Leo XIII đến Gioan Phaolô II và các tài liệu tuyệt vời của thế kỷ XX về cam kết của Giáo hội đối với các mối quan hệ chính trị và xã hội.

Tại hội nghị thượng đỉnh Nga về năm thánh 2000, cũng đánh dấu sự khởi đầu nhiệm kỳ tổng thống của Vladimir Putin, Kirill đã phê duyệt tài liệu này chỉ ra các hướng dẫn cho sự phát triển mới của nước Nga theo chủ nghĩa có chủ quyền, đưa vào các điểm chính của "bảo vệ các giá trị truyền thống" chống lại bất cứ sự can thiệp bên ngoài nào, trong một hệ thống nội dung rất giống với giáo lý Công Giáo.

Đức Leo XIII đã viết thông điệp xã hội vào năm 1891, và một trong những nguồn cảm hứng của nó là một tác giả người Nga, triết gia vĩ đại Vladimir Solovyov, người hai năm trước đó đã lưu hành khắp châu Âu một văn bản trong đó ông đề xuất một tầm nhìn mới về thế giới, nước Nga và Giáo hội hoàn vũ, đề xuất tái khám phá ý nghĩa ban đầu của truyền thống Kitô giáo, trên hết là sự thống nhất ban đầu của Chính thống giáo và Công Giáo, vượt qua các chia rẽ lịch sử, dưới sự hướng dẫn về mặt thế tục của sa hoàng và thẩm quyền tinh thần của giáo hoàng.

Một trong những người ngưỡng mộ ông là Hồng Y Josip Strossmayer có ảnh hưởng của Zagreb, người đã đệ trình văn bản lên Giáo hoàng cùng với một lá thư từ chính Solovyov, hỏi liệu ông có sẵn sàng thực hiện một dự án không tưởng như vậy không, mà ông gọi là "thần quyền tự do" và theo ý kiến của ông, dự án này cấu thành "sứ mệnh đặc biệt" của nước Nga tôn giáo và quân chủ, nhưng cần có quyền tối cao của Phêrô và sự bất khả ngộ của giáo hoàng, mà giáo điều của nó đã được công bố gần đây. Đức Leo XIII trả lời rằng đó là một "ý tưởng tuyệt vời, nhưng không thể thực hiện được ngoại trừ một phép lạ".

Tuy nhiên, khi soạn thảo thông điệp, người ta có thể cảm nhận được một số ảnh hưởng nhất định từ những ý tưởng của Solovyov về "con đường thứ ba" giữa các hệ tư tưởng xã hội lớn của chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa xã hội, giữa Đông và Tây theo một cách nhất định, vốn đã đối đầu với nhau ở Nga trong một thế kỷ, khiến "những người theo chủ nghĩa Slav" chống lại "những người theo chủ nghĩa phương Tây".

Trong Rerum Novarum, khái niệm "con đường thứ ba" được nhấn mạnh một cách hữu hiệu, trong nỗ lực làm trung gian giữa định hướng xã hội chủ nghĩa-cách mạng và chủ nghĩa tự do tư bản kinh tế, một sự phản ảnh được tiếp thu và đào sâu trong các thông điệp của các giáo hoàng sau này, như Quadragesimo Anno (1931) của Đức Piô XI, Mater et Magistra (1961) của Đức Gioan XXIII, Populorum Progressio (1967) của Phaolô VI và Centesimus Annus (1991) của Đức Gioan Phaolô II, vào cuối thời kỳ Xô Viết.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô - người mà huấn quyền của ngài được Đức Leo XIV hứa sẽ tiếp tục và có mối quan hệ rất thân thiết kể từ thời điểm truyền giáo ở Peru, cùng với tổng giám mục Buenos Aires khi đó - đã nhắc lại học thuyết xã hội của Giáo hội trong thông điệp Fratelli Tutti (2020), chính là yêu cầu những người bị chia rẽ bởi các vấn đề của con người hãy công nhận nhau là anh chị em vì họ là con của một Đấng Tạo Hóa, cần phải nhận thức rằng trong một thế giới toàn cầu hóa và kết nối với nhau, chúng ta chỉ có thể tự cứu mình cùng nhau.

Vị Giáo hoàng người Argentina cũng lấy cảm hứng từ văn kiện về tình anh em giữa con người, được ký kết với Đại Imam của Al-Azhar Ahmed el-Tayeb vào năm 2019, và giờ đây, vị Giáo hoàng người Mỹ-Peru phải tiếp nối những nguồn cảm hứng vĩ đại này, cả xưa lẫn nay, để cùng nhau xây dựng hòa bình với những con người đang trong chiến tranh, các tín ngưỡng Kitô giáo và các tôn giáo trên thế giới.

Đây là nhiệm vụ cụ thể của vị giám mục hoàn vũ, “người xây cầu”, mà Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã gợi lên khi, từ ban công của Nhà thờ Thánh Phêrô trước đám đông khổng lồ của mọi dân tộc và quốc gia, ngài mong chúc: “Bình an cho anh chị em!” “Thiên Chúa yêu thương tất cả anh chị em!”

 

1. Quan chức Crimea hoảng loạn vì cuộc đột kích bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine, vô tình tự tử

Một quan chức quân sự cao cấp tại Crimea bị Nga tạm chiếm đã tử vong sau khi vô tình bắn vào chính mình vì quá kích động trong một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.

Sáng Thứ Bẩy, 10 Tháng Năm, Thống Đốc khu vực Sevastopol, Mikhail Razvozhayev, do Nga bổ nhiệm, cho biết Đại Tá Sergei Tokarev đã hoảng loạn khi nghe thấy tiếng máy bay điều khiển từ xa vo ve trên cao nên đã cầm vũ khí, đi ra sân nhà và bắt đầu nổ súng trước khi vô tình bắn vào đầu mình. Razvozhayev phản bác các báo cáo cho rằng máy bay điều khiển từ xa của quân Ukraine đã giết chết ông ta. Theo Razvozhayev, trong khi hướng mắt lên trời và di chuyển quá nhanh, Đại Tá Sergei Tokarev vấp té, mất thăng bằng, khiến họng súng vô tình hướng vào đầu ông ta.

Ukraine tiếp tục sử dụng máy bay điều khiển từ xa để tấn công các mục tiêu ở Crimea, bán đảo mà nước này tuyên bố sẽ giành lại.

Máy bay điều khiển từ xa do nước này sản xuất cũng đang có tác động lớn ở Nga, đóng cửa các phi trường, nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự và gây ra sự hỗn loạn trước sự kiện Ngày Chiến thắng ở Mạc Tư Khoa đánh dấu kỷ niệm 80 năm ngày đánh bại Đức Quốc xã.

Kênh Astra đưa tin Tokarev, nhà lãnh đạo ủy ban quân y của Bộ Nội vụ tại Sevastopol, đã hoảng sợ khi nghe báo động không kích vào đêm ngày 8 tháng 5 do một loạt máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công.

Tự trang bị cho mình khẩu súng lục, anh ta đi ra sân nhà và bắt đầu bắn. Người thân cố gắng trấn an người đàn ông, nhưng anh ta đã vấp té và tự bắn vào đầu mình, và sau đó các dịch vụ khẩn cấp đã xác nhận anh ta đã chết.

Cái chết cũng được các phương tiện truyền thông Ukraine và người dùng mạng xã hội đưa tin rộng rãi. Kênh Telegram Crimea Wind địa phương đưa tin rằng, người ta nghe thấy tiếng nổ trên bán đảo, phòng không hoạt động ở các khu vực gần các cơ sở quân sự và hỏa hoạn được ghi nhận ở một số nơi.

Những vụ nổ dữ dội nhất xảy ra gần phi trường Simferopol, cũng như gần các căn cứ không quân ở Sevastopol.

Nga tuyên bố đã ngăn chặn hoạt động này bằng cách bắn hạ 120 máy bay điều khiển từ xa, bao gồm 20 chiếc trên Hắc Hải và 100 chiếc trên đất liền, nhưng video và hình ảnh vệ tinh cho thấy đã có những cuộc tấn công thành công vào các mục tiêu quan trọng.

Theo các hãng thông tấn Ukraine, các vụ nổ đã được ghi nhận gần hoặc tại các căn cứ không quân ở Saky, Kacha, Hvardiiske và Dzhankoi, có thể có các cuộc tấn công thứ cấp gần Belbek.

[Newsweek: Crimea Official Panics Over Ukraine Drone Raid, Accidentally Kills Himself]

2. Macron, Tusk chỉ trích các nhà lãnh đạo tham dự lễ diễn hành Ngày Chiến thắng của Putin

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã chỉ trích các nhà lãnh đạo và những người khác tham dự lễ diễn hành Ngày Chiến thắng ở Mạc Tư Khoa vào thứ Sáu.

Tusk cho biết sự hiện diện của các nhà lãnh đạo thế giới và các quan chức khác, cùng tràng pháo tay của họ dành cho Putin sau bài phát biểu của ông về cái gọi là cuộc thanh trừng của Đức Quốc xã ở Ukraine là “một sự ô nhục”. Ông cho biết những người tham dự đã “từ chối nhìn nhận sự thật”.

Hơn 20 nhà lãnh đạo quốc tế bao gồm Thủ tướng Slovakia Robert Fico và Tổng thống Serbia Aleksandar Vučić đã tham gia lễ kỷ niệm do Putin chủ trì tại Quảng trường Đỏ, khiến các quan chức Liên Hiệp Âu Châu chỉ trích. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng tham dự lễ kỷ niệm trong bối cảnh an ninh cao tại Mạc Tư Khoa.

Tổng thống Nga đã chào đón cả Fico và Vučić tại Điện Cẩm Linh ngay trước khi cuộc duyệt binh bắt đầu.

Trong khi cả Macron và Tusk đều không chỉ đích danh các nhà lãnh đạo Âu Châu tại cuộc diễn hành, thì rõ ràng là họ nhắm vào những ai.

Macron cho biết: “Tôi không chắc rằng tham dự cuộc diễn hành là việc tốt nhất nên làm vào ngày 9 tháng 5 hay không và liệu đó có phải là việc đáng đọc nhất trong thế kỷ 21 hay không”.

Tusk cũng cho biết việc ăn mừng những người lính sau đó sẽ lên đường “ném bom thị trấn, trường học và bệnh viện” ở Ukraine là “một sự ô nhục”.

Macron và Tusk đã có mặt tại thành phố Nancy của Pháp để ký một hiệp ước song phương, nhằm mục đích tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh giữa hai nước. Hiệp ước bao gồm cam kết phòng thủ chung trong trường hợp bị tấn công từ kẻ xâm lược, củng cố mối quan hệ giữa các đồng minh sau cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.

Tổng thống Pháp cũng phản đối những người cố gắng phản đối Mạc Tư Khoa và Brussels là hai thế lực thúc đẩy bá quyền ở Âu Châu. Một số bộ trưởng và nhà ngoại giao hàng đầu phương Tây — bao gồm cả nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul, Ngoại trưởng Anh David Lammy — đã đến Ukraine vào thứ sáu để tưởng nhớ các nạn nhân của cuộc xâm lược của Nga.

“Tôi nghe nhiều người so sánh Mạc Tư Khoa và Brussels… Nhưng Mạc Tư Khoa là thủ đô bị áp đặt trong khi Brussels là thủ đô được lựa chọn tự do thông qua các hiệp ước của chúng tôi”, Macron nói.

[Politico: Macron, Tusk slam leaders attending Putin’s Victory Day parade]

3. Kim Chính Ân nói sự tham gia của Bắc Hàn vào cuộc chiến của Nga là ‘một phần của sứ mệnh thiêng liêng’

Nhà độc tài Bắc Hàn Kim Chính Ân đã gọi những người lính chiến đấu cùng quân đội Nga tại Tỉnh Kursk của Nga là “anh hùng” và “đại diện cho danh dự của quốc gia”, truyền thông nhà nước Bắc Hàn đưa tin vào ngày 10 tháng 5.

“Sự tham gia của chúng ta vào cuộc chiến là chính đáng, và điều này thuộc về quyền chủ quyền của chúng ta,” Kim nói. “Tôi coi đây là một phần của sứ mệnh thiêng liêng mà chúng ta phải thực hiện cho những người anh em và đồng chí của mình.”

Kim cũng tuyên bố rằng nếu “bọn tay sai của Hoa Kỳ và phương Tây, với những loại đạn dược kém phẩm chất và lỗi thời, cố gắng tấn công Liên bang Nga một lần nữa”, thì Bắc Hàn “sẽ không ngần ngại ra lệnh sử dụng quân đội của Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên để đẩy lùi cuộc xâm lược của đối phương”.

Nhà độc tài Bắc Hàn còn tuyên bố rằng Nga “là hình mẫu tinh thần” cho Bắc Hàn và rằng đây là quốc gia của “những con người cuối cùng chịu đựng sự bất công”.

Bắc Hàn chỉ công khai thừa nhận sự tham gia của mình vào cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine vào cuối tháng 4, mặc dù ban đầu họ đã điều động khoảng 11.000 quân để hỗ trợ Nga vào mùa thu năm 2024. Có thông tin cho rằng đã có thêm 3.000 quân được điều động vào đầu năm nay sau khi Kyiv báo cáo rằng hơn một phần ba số binh lính Bắc Hàn đã thiệt mạng hoặc bị thương trong chiến đấu.

Kim là một trong những đồng minh chủ chốt của Nga trong cuộc chiến toàn diện với Ukraine, không chỉ cung cấp binh lính mà còn cả đạn pháo, hỏa tiễn đạn đạo và các vật dụng khác.

Putin đã đích thân chào đón những người lính Bắc Hàn sau Lễ diễn hành Ngày Chiến thắng tại Mạc Tư Khoa vào ngày 9 tháng 5, mặc dù ông Kim không có mặt trong số các nhà lãnh đạo nước ngoài tham dự.

[Kyiv Independent: Kim Jong Un says North Korea's involvement in Russia's war 'part of sacred mission']

4. Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Trump thảo luận về lệnh ngừng bắn, gây áp lực lên Nga trong cuộc điện đàm

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 8 tháng 5 để thảo luận về cuộc chiến, áp lực liên tục lên Nga và khả năng ngừng bắn.

Tổng thống Zelenskiy đã báo cáo về chi tiết cuộc gọi điện thoại trong bài phát biểu hàng đêm của mình.

Theo Tổng thống Zelenskiy, hai nhà lãnh đạo đã có một “cuộc trò chuyện tốt đẹp” vừa “ấm áp vừa mang tính xây dựng”. Họ chúc mừng nhau và chúc mừng quốc gia của mình nhân Ngày Chiến thắng ở Âu Châu - kỷ niệm ngày đánh bại Đức Quốc xã trong Thế chiến II.

Tổng thống Zelenskiy bình luận về việc đánh bại chủ nghĩa Quốc xã, cũng như sự hợp tác giữa các quốc gia Đồng minh, đã đặt nền tảng cho hòa bình, luật pháp quốc tế và cuộc sống bình thường cho rất nhiều quốc gia.

“Bây giờ, cuộc sống này phải được bảo vệ và phục hồi – xây dựng lại từ đống đổ nát sau các cuộc không kích của Nga. Cũng như trước đây, chúng ta phải cùng nhau làm việc để mang lại hòa bình,” Tổng thống Zelenskiy nói.

Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump cũng thảo luận về các hành động chung, bao gồm hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine và gây áp lực lên Nga. Họ cũng thảo luận về tình hình tiền tuyến, các nỗ lực ngoại giao và “một lệnh ngừng bắn thực sự và lâu dài”.

“Ukraine đã sẵn sàng cho một lệnh ngừng bắn hoàn toàn bắt đầu ngay bây giờ, ngay từ thời điểm này”, Tổng thống Zelenskiy nói. “Một lệnh ngừng bắn lâu dài và đáng tin cậy sẽ là một chỉ báo thực sự cho thấy động thái hướng tới hòa bình”.

Ông cũng lưu ý đến vai trò quan trọng mà Hoa Kỳ có thể đóng góp trong việc bảo đảm hòa bình: “Nước Mỹ có thể giúp... thế giới cần nước Mỹ ngay bây giờ giống như cách đây tám mươi năm.”

Cuộc trò chuyện giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump diễn ra sau những nỗ lực gần đây của Hoa Kỳ nhằm làm trung gian hòa bình giữa Ukraine và Nga.

Gần hai tháng trước, Ukraine đã chấp nhận lệnh ngừng bắn 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất, nhưng Mạc Tư Khoa đã bác bỏ, yêu cầu ngừng hoàn toàn viện trợ quân sự cho Ukraine.

Nga đã nhiều lần tuyên bố rằng họ sẵn sàng đàm phán hòa bình trong khi đồng thời thúc đẩy các yêu cầu tối đa. Kyiv đã bác bỏ những tuyên bố này là một chiêu trò tuyên truyền, lưu ý rằng lực lượng Nga chỉ tăng cường các cuộc tấn công vào các thành phố và thị trấn của Ukraine.

5. Tusk chỉ trích các nhà lãnh đạo nước ngoài tham dự lễ diễn hành Ngày Chiến thắng của Nga

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk ngày 9 tháng 5 đã chỉ trích các nhà lãnh đạo nước ngoài tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Putin khi Nga đang tiến hành chiến tranh với Ukraine.

“Tôi không nghi ngờ gì rằng việc có mặt tại cuộc diễn hành chiến thắng ở Mạc Tư Khoa và vỗ tay cho Tổng thống Putin, người tuyên bố sẽ tiếp tục thanh trừng chủ nghĩa Quốc xã khỏi Ukraine, là điều đáng xấu hổ đối với tất cả những người có mặt ở đó và giả vờ không nhìn thấy sự thật”, Tusk nói.

Tusk, cùng với các nhà lãnh đạo từ Pháp, Đức và Anh, sẽ đến thăm Kyiv vào ngày 10 tháng 5 để thể hiện sự ủng hộ đối với Ukraine. Nhiều nhà lãnh đạo Âu Châu đã tẩy chay lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Nga, nhưng Thủ tướng Slovakia Robert Fico đã tham dự.

Tusk lên án các nhà lãnh đạo nước ngoài tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng ở Mạc Tư Khoa mặc dù Nga vẫn đang tiến hành chiến tranh với Ukraine.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva là một trong những vị khách đáng chú ý có mặt theo yêu cầu của Putin.

“Do đó, sự hiện diện tại lễ diễn hành chiến thắng của một quốc gia ném bom các thành phố, bệnh viện và nhà trẻ, và gây ra cái chết và thương tích cho hơn một triệu người trong ba năm qua, là một điều đáng xấu hổ”, Tusk nói với các phóng viên cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Nancy, Pháp.

Tusk, cùng với Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thủ tướng Đức mới đắc cử Friedrich Merz, dự kiến sẽ đến Kyiv vào ngày 10 tháng 5 để gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.

Một nguồn tin trong cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR nói với tờ Kyiv Independent vào ngày 9 tháng 5 rằng để phản đối “trung đoàn bất tử” của Nga và lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng, những người biểu tình đã tổ chức các cuộc biểu tình trên đường phố kể từ ngày 4 tháng 5.

Nguồn tin cho biết: “Chuỗi hành động này diễn ra dưới tên gọi 'Trung đoàn tử thần', trái ngược với chiến dịch tuyên truyền 'Trung đoàn bất tử' của Putin”.

Nga cố gắng sử dụng lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng như một cái cớ lịch sử cho cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine.

[Kyiv Independent: Tusk slams foreign leaders attending Russia's Victory Day parade]

6. Nga tiếp tục tấn công Ukraine trong khi lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng đang diễn ra tại Mạc Tư Khoa

Phát ngôn nhân Không quân Ukraine Yuriy Ihnat trả lời tờ Ukrainska Pravda vào ngày 9 tháng 5 rằng lực lượng Nga vẫn tiếp tục tấn công Ukraine bằng bom dẫn đường mặc dù đã có lệnh ngừng bắn ba ngày vào Ngày Chiến thắng.

Trong khi Điện Cẩm Linh đơn phương tuyên bố lệnh ngừng bắn từ ngày 8 đến ngày 11 tháng 5, giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn ở nhiều khu vực trên khắp tiền tuyến.

Quân đội Nga đã ném 130 quả bom dẫn đường từ trên không vào ngày 8 tháng 5 nhằm vào Tỉnh Sumy, nơi có chung biên giới với Nga, bao gồm Tỉnh Bryansk ở phía đông bắc, và Tỉnh Kursk và Belgorod ở phía đông.

Nga tiếp tục tấn công lãnh thổ Ukraine vào ngày hôm sau, ngày 9 tháng 5, trùng với Ngày Chiến thắng, một ngày lễ quốc gia lớn kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã trong Thế chiến II.

Đại Tá Ihnat cho biết tính đến giữa trưa, lực lượng Nga đã phóng 56 quả bom dẫn đường bằng máy bay Su-34 hoạt động dưới sự yểm trợ của chiến đấu cơ Su-35.

Phát ngôn nhân cho biết thêm rằng vào buổi trưa, gần 10 máy bay Nga đã ở gần các khu vực Donetsk, Zaporizhzhia và Sumy của tiền tuyến.

Trước lệnh ngừng bắn, Nga đã điều động ba đợt máy bay điều khiển từ xa tấn công Ukraine, tổng cộng hơn 200 chiếc, theo báo cáo của Không quân. Lực lượng Ukraine đã bắn hạ 101 máy bay điều khiển từ xa, trong khi 70 chiếc khác biến mất khỏi radar mà không gây ra bất kỳ thiệt hại nào.

Theo chính quyền địa phương, vào sáng hôm sau, khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, các cuộc tấn công của Nga đã giết chết và làm bị thương thường dân Ukraine ở ít nhất hai khu vực.

[Kyiv Independent: Russia continues to attack Ukraine while Victory Day celebrations underway in Moscow]

7. Các nhà lãnh đạo phương Tây đến Kyiv để yêu cầu Putin đồng ý ngừng bắn

Các nhà lãnh đạo Anh, Đức, Pháp và Ba Lan đã đến thăm Ukraine vào thứ Bảy trong nỗ lực gây áp lực lên Putin để đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày và mở các cuộc đàm phán hòa bình có ý nghĩa sau ba năm chiến tranh.

Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk và Thủ tướng mới của Đức, Friedrich Merz, đều sẽ có mặt tại thủ đô Ukraine để bày tỏ sự đoàn kết với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.

Ý nghĩa của việc thể hiện sự thống nhất của Âu Châu là rất quan trọng: Chuyến thăm của các nhà lãnh đạo tới Kyiv diễn ra chỉ một ngày sau khi Putin tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và hàng chục nhà lãnh đạo thân thiện khác tại Mạc Tư Khoa để tham dự cuộc diễn hành “Ngày Chiến thắng” của Nga, kỷ niệm 80 năm ngày nước này chiến thắng Đức Quốc xã trong Thế chiến II.

Trước chuyến đi, các nhà lãnh đạo Âu Châu đã đưa ra một tuyên bố chung sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump kêu gọi Nga đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày, dành thời gian cho các cuộc đàm phán, nếu không sẽ phải đối mặt với “các lệnh trừng phạt tiếp theo” từ “Hoa Kỳ và các đối tác”. Không rõ liệu Tổng thống Trump có được yêu cầu ký vào tuyên bố chung hay không, mặc dù những lời chỉ trích đối với Putin trong đó còn đi xa hơn nhiều so với bất kỳ điều gì mà tổng thống Hoa Kỳ đã nói.

“Chúng tôi, các nhà lãnh đạo của Pháp, Đức, Ba Lan và Vương quốc Anh sẽ đứng ở Kyiv để đoàn kết với Ukraine chống lại cuộc xâm lược toàn diện và phi pháp của Nga”, bốn nhà lãnh đạo Âu Châu cho biết trong tuyên bố của họ. “Chúng tôi nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với lời kêu gọi của Tổng thống Trump về một thỏa thuận hòa bình và kêu gọi Nga ngừng cản trở các nỗ lực bảo đảm một nền hòa bình lâu dài.

“Cùng với Hoa Kỳ, chúng tôi kêu gọi Nga đồng ý ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trong 30 ngày để tạo không gian cho các cuộc đàm phán về một nền hòa bình công bằng và lâu dài.”

Các nhà lãnh đạo cho biết họ sẵn sàng hỗ trợ các cuộc đàm phán “sớm nhất có thể”, bao gồm cả việc thảo luận về “việc thực hiện kỹ thuật” lệnh ngừng bắn.

“ Chúng tôi hiểu rõ rằng đổ máu phải chấm dứt, Nga phải chấm dứt cuộc xâm lược bất hợp pháp của mình, và Ukraine phải có thể thịnh vượng như một quốc gia an toàn, an ninh và có chủ quyền trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận của mình trong nhiều thế hệ tới”, họ nói. “Chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ cho Ukraine. Cho đến khi Nga đồng ý ngừng bắn lâu dài, chúng tôi sẽ tăng áp lực lên cỗ máy chiến tranh của Nga”.

Chuyến thăm vào thứ Bảy là lần đầu tiên các nhà lãnh đạo của bốn nước cùng nhau tới Ukraine – và là chuyến đi đầu tiên của Merz tới Kyiv kể từ khi nhậm chức thủ tướng Đức vào đầu tuần này.

Sau khi thăm đài tưởng niệm những người thương vong trong chiến tranh và hội đàm với Tổng thống Zelenskiy, nhóm bộ tứ này đã tham gia cùng các đối tác từ các quốc gia khác trong một cuộc gọi video để thảo luận về tiến độ của cái gọi là “liên minh tự nguyện” - những quốc gia đã đề nghị đóng góp vào một số hình thức sáng kiến gìn giữ hòa bình trong tương lai.

Một tuyên bố từ văn phòng của Starmer mô tả sáng kiến này là “một liên minh tương lai của lực lượng không quân, lục quân, hải quân và tái thiết sẽ giúp tái thiết quân đội của Ukraine sau bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào và củng cố niềm tin vào bất kỳ nền hòa bình nào trong tương lai”.

[Politico: Western leaders head to Kyiv to demand Putin agrees ceasefire]

8. Ngoại trưởng Ba Lan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc có thể đóng vai trò là ‘người hòa giải’ Hoa Kỳ rút lui,

Hôm Thứ Sáu, 09 Tháng Năm, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski cho biết ông tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Trung Quốc sẽ đóng vai trò là “người hòa giải” có năng lực nếu Hoa Kỳ rút khỏi các cuộc đàm phán để chấm dứt chiến tranh.

Phát biểu với các phóng viên sau cuộc họp của các Ngoại trưởng Liên Hiệp Âu Châu tại Warsaw, Sikorski cho biết ông hy vọng Hoa Kỳ sẽ thành công trong “nỗ lực hòa giải” giữa Nga và Ukraine, tờ European Pravda đưa tin.

“Nhưng nếu con đường này không thành công, vẫn còn những ứng cử viên khác”, Sikorski nói thêm. “Có Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia duy trì các kênh liên lạc. Và sau đó, trên hết, có Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, quốc gia có phương tiện để khiến Putin ngồi vào bàn đàm phán và làm dịu các yêu cầu của ông ta hơn bất kỳ quốc gia nào khác”.

Bình luận của Sikorski được đưa ra khi Hoa Kỳ được cho là ngày càng thất vọng vì không đạt được tiến triển nào trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine. Vào ngày 26 tháng 4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã viết rằng Putin có thể đang “dụ dỗ tôi” trong các cuộc đàm phán.

Vào ngày 8 tháng 5, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance đã nói với Fox News rằng Hoa Kỳ sẽ sẵn sàng “rời khỏi” bàn đàm phán nếu không thấy Nga đạt được tiến triển trong đàm phán để chấm dứt chiến tranh.

Thổ Nhĩ Kỳ đã định vị mình là một bên trung gian tiềm năng trong cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine bằng cách duy trì quan hệ ngoại giao và kinh tế với cả hai quốc gia. Tận dụng vị thế chiến lược và ảnh hưởng của mình ở khu vực Hắc Hải, Thổ Nhĩ Kỳ đã tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán và xuất khẩu ngũ cốc, đồng thời bày tỏ mong muốn tham gia giám sát lệnh ngừng bắn.

Trong khi Trung Quốc cũng định vị mình là một bên trung gian tiềm năng trong cuộc chiến, thì đồng thời họ cũng chỉ trích Hoa Kỳ và các đồng minh của mình vì đã “làm trầm trọng thêm” cuộc chiến bằng cách cung cấp vũ khí cho Ukraine. NATO đã cáo buộc Trung Quốc là “bên tiếp tay quyết định” cho hành động xâm lược của Nga.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào ngày 17 tháng 4 rằng Trung Quốc đang cung cấp vũ khí cho quân đội Nga. Tuyên bố của ông đánh dấu sự xác nhận đầu tiên của Kyiv rằng Bắc Kinh ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga bằng cách cung cấp vũ khí.

Bất chấp bình luận của Vance, sau cuộc điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, Tổng thống Trump dường như đã phản bác lại Vance vào ngày 8 tháng 5, khi nói rằng ông “cam kết” bảo đảm một thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga.

“Là Tổng thống, tôi sẽ tiếp tục cam kết bảo đảm Hòa bình giữa Nga và Ukraine, cùng với người Âu Châu, và đó sẽ là một nền Hòa bình Lâu dài”, Tổng thống Trump nói.

“Hy vọng rằng, một lệnh ngừng bắn có thể chấp nhận được sẽ được tuân thủ và cả hai quốc gia sẽ phải chịu trách nhiệm tôn trọng tính thiêng liêng của các cuộc đàm phán trực tiếp này. Nếu lệnh ngừng bắn không được tôn trọng, Hoa Kỳ và các đối tác của mình sẽ áp đặt thêm các lệnh trừng phạt”, Tổng thống Trump nói thêm.

[Kyiv Independent: Turkey, China may serve as potential peace talk 'mediator' if US pulls out, Polish FM says]

9. Ukraine tuyên bố đã phá vỡ mạng lưới gián điệp Hung Gia Lợi

Cơ quan an ninh Ukraine đã bắt giữ hai công dân Ukraine mà họ cho là đang làm việc cho tình báo quân sự Hung Gia Lợi gần biên giới chung của hai nước.

Phát ngôn nhân của SBU Artem Dehtiarenko cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Sáu rằng các điệp viên đang thu thập thông tin về số lượng quân đội, căn cứ quân sự, vũ khí và máy bay phản lực ở khu vực Zakarpattia, phía tây Ukraine, cũng như thăm dò phản ứng của người dân địa phương nếu binh lính Hung Gia Lợi vượt biên giới.

Mối quan hệ giữa Budapest và Kyiv vô cùng căng thẳng, một phần là do mối quan hệ thân thiết giữa Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin trong khi cuộc xâm lược toàn diện của Điện Cẩm Linh vào Ukraine vẫn tiếp diễn.

“Các điệp viên cũng đang tìm kiếm những điểm yếu trong phòng thủ trên bộ và trên không của khu vực, và cũng đang nghiên cứu quan điểm chính trị của người dân địa phương. Cụ thể: Họ sẽ hành xử như thế nào nếu lực lượng gìn giữ hòa bình, đặc biệt là quân đội Hung Gia Lợi, tiến vào khu vực này,” Dehtiarenko nói thêm.

Để làm bằng chứng, SBU đã công bố một đoạn video trong đó hai công dân Ukraine từ Zakarpattia, một nam và một nữ — cả hai đều trước đây từng làm việc trong quân đội Ukraine — thừa nhận họ đã làm việc cho tình báo quân sự Hung Gia Lợi, thu thập thông tin để kiếm tiền.

“Kết quả điều tra cho thấy người quản lý của họ là một sĩ quan tham mưu của cơ quan tình báo quân sự Hung Gia Lợi. SBU đã xác định được người này”, Dehtiarenko cho biết.

Các quan chức cao cấp ở Budapest chế giễu những cáo buộc từ Kyiv.

“Đây nên được coi là tuyên truyền của Ukraine và cần được giải quyết thận trọng. Khi chúng tôi nhận được bất kỳ thông tin chính thức nào, chúng tôi có thể giải quyết”, Ngoại trưởng Hung Gia Lợi Péter Szijjártó nói với hãng truyền thông địa phương ATV.

Nếu bị kết tội, cả hai nghi phạm đều phải đối mặt với án tù chung thân vì tội phản quốc trong thời chiến.

[Politico: Ukraine says it busted Hungarian spy network]

10. Thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine có thể đạt được vào cuối tuần này, Merz cho biết

Thủ tướng Đức mới Friedrich Merz phát biểu với các phóng viên tại Brussels vào ngày 9 tháng 5 rằng thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine có thể đạt được sớm nhất vào cuối tuần này.

Bình luận của Merz được đưa ra trong bối cảnh Nga đang có cái gọi là “lệnh ngừng bắn” nhân Ngày Chiến thắng, một lệnh ngừng bắn tạm thời từ ngày 8 đến ngày 11 tháng 5 mà Mạc Tư Khoa đã đơn phương tuyên bố và đã vi phạm.

Theo hãng tin Đức Die Welt /đi-vôn/, Merz cho biết: “Tôi rất hy vọng rằng thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine sẽ đạt được vào cuối tuần này”.

Merz tin rằng có “khả năng lớn” là lệnh ngừng bắn ba ngày của Nga sẽ được kéo dài thành 30 ngày và “các cuộc đàm phán về hiệp ước hòa bình sau đó có thể bắt đầu”.

Ngay sau những phát biểu này, Merz, người đã tuyên thệ nhậm chức vào ngày 6 tháng 5, đã đến Ukraine trong chuyến thăm đầu tiên của mình với tư cách là thủ tướng Đức. Merz sẽ gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Kyiv vào ngày 10 tháng 5 cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk.

Chuyến thăm của các nhà lãnh đạo nhằm thể hiện sự đoàn kết với Ukraine và thúc đẩy đề xuất ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày trong cuộc chiến toàn diện của Nga. Theo Reuters, Hoa Kỳ và Âu Châu được cho là đang thống nhất về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày và đang trong giai đoạn cuối cùng để hoàn thành đề xuất của họ.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, sau khi nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Zelenskiy vào ngày 8 tháng 5, đã kêu gọi ngừng bắn “vô điều kiện” trong một tháng và đe dọa sẽ áp dụng thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga nếu nước này không đồng ý với một thỏa thuận hòa bình.

Hoa Kỳ đã khởi xướng một loạt các cuộc đàm phán hòa bình thất bại và lệnh ngừng bắn bị phá vỡ trong những tháng gần đây, vì các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine ngày càng trở nên chết chóc hơn.

Theo Merz, đề xuất ngừng bắn của các nhà lãnh đạo Âu Châu “về cơ bản giống hệt” với phiên bản của Hoa Kỳ.

“Chúng tôi rất hy vọng rằng điều này cũng sẽ được phía Nga chấp nhận”, Merz nói.

“Quả bóng hoàn toàn nằm trong tay Mạc Tư Khoa.”

[Kyiv Independent: Russia-Ukraine ceasefire agreement possible this weekend, Merz says]

11. Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Kyiv cảnh báo về khả năng xảy ra một cuộc tấn công hàng loạt trong bối cảnh “lệnh ngừng bắn” Ngày Chiến thắng của Putin

Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Kyiv vào ngày 9 tháng 5 đã đưa ra cảnh báo rằng Nga có thể tiến hành một cuộc tấn công “có khả năng đáng kể” trong những ngày tới và kêu gọi công dân Hoa Kỳ chuẩn bị tìm nơi trú ẩn ngay lập tức trong trường hợp có báo động trên không.

Lời cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh Putin tự tuyên bố “lệnh ngừng bắn Ngày Chiến thắng”, một lệnh ngừng bắn mà Điện Cẩm Linh tuyên bố sẽ kéo dài từ nửa đêm ngày 8 tháng 5 đến nửa đêm ngày 11 tháng 5 để tôn vinh lễ kỷ niệm ngày 9 tháng 5 của Nga.

“Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Kyiv đã nhận được thông tin liên quan đến một cuộc không kích có khả năng xảy ra bất kỳ lúc nào trong vài ngày tới”, đại sứ quán thông báo trên trang web của mình.

“Đại sứ quán, như thường lệ, khuyến cáo công dân Hoa Kỳ chuẩn bị nơi trú ẩn ngay lập tức trong trường hợp có cảnh báo trên không.”

Đại sứ quán trước đây đã đưa ra những cảnh báo tương tự như một phần trong các giao thức an ninh tiêu chuẩn của mình.

Trong khi lệnh ngừng bắn tạm thời rõ ràng đã bắt đầu, Nga vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công chết người vào dân thường ở Ukraine. Quân đội Ukraine cũng báo cáo rằng các hoạt động chiến đấu ở tiền tuyến vẫn chưa dừng lại.

Tương tự như vậy, “lệnh ngừng bắn Phục sinh” đơn phương của Mạc Tư Khoa chỉ là lệnh ngừng bắn trên danh nghĩa, vì Nga đã vi phạm các điều khoản của chính mình hàng ngàn lần.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bác bỏ tuyên bố ngừng bắn mới nhất của Putin là một “vở kịch” và nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn hoàn toàn, vô điều kiện.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 8 tháng 5 đã kêu gọi “lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày” giữa Ukraine và Nga — một đề xuất mà Kyiv đã đồng ý lần đầu tiên vào tháng 3. Mạc Tư Khoa đã nhiều lần từ chối các điều khoản này, yêu cầu Ukraine dừng mọi viện trợ quân sự trước khi đồng ý ngừng bắn hoàn toàn.

Reuters đưa tin ngày 9 tháng 5 rằng Hoa Kỳ và các đồng minh Âu Châu đang trong giai đoạn cuối cùng của việc xây dựng đề xuất ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày.

[Kyiv Independent: US embassy in Kyiv warns of potential mass attack amid Putin's Victory Day 'truce']

12. Anh tấn công vào 101 tàu trong lệnh trừng phạt ‘lớn nhất từ trước đến nay’ đối với hạm đội ngầm của Nga

Vào ngày 9 tháng 5, Vương quốc Anh đã công bố gói trừng phạt “lớn nhất từ trước đến nay” đối với cái gọi là “hạm đội bóng tối” của Nga, áp đặt các hạn chế đối với 100 tàu chở dầu và một tàu khác được cho là đang hỗ trợ chính phủ Nga.

Hạm đội ngầm của Mạc Tư Khoa bao gồm các tàu chở dầu cũ được sử dụng để lách lệnh trừng phạt, bao gồm lệnh trừng phạt do Anh, Liên Hiệp Âu Châu và Hoa Kỳ áp đặt. Những tàu này thường hoạt động dưới cấu trúc sở hữu không rõ ràng, treo cờ tùy ý và trốn tránh sự giám sát của phương Tây.

Vòng trừng phạt mới nhất của Luân Đôn nêu tên 100 tàu chở dầu của đội tàu ngầm đã vận chuyển hơn 24 tỷ đô la hàng hóa kể từ năm 2024, theo một thông cáo báo chí. Các hình phạt này cũng nhắm vào một tàu khác “có liên quan đến việc hưởng lợi hoặc hỗ trợ” Điện Cẩm Linh, cũng như một số cá nhân và tổ chức trong lĩnh vực năng lượng và dịch vụ tài chính của Nga.

Các lệnh trừng phạt này nhằm mục đích ngăn chặn khả năng tài trợ của Nga cho cuộc chiến toàn diện chống lại Ukraine và bảo vệ cơ sở hạ tầng dưới nước khỏi những rủi ro do các tàu thuyền có khả năng không an toàn gây ra.

Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết: “Mối đe dọa từ Nga đối với an ninh quốc gia của chúng ta không thể bị đánh giá thấp, đó là lý do tại sao chúng ta sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để phá hủy hoạt động hạm đội bóng tối của họ, cắt đứt nguồn thu từ dầu mỏ của cỗ máy chiến tranh của họ và bảo vệ cơ sở hạ tầng dưới biển mà chúng ta dựa vào để phục vụ cuộc sống hàng ngày”.

Gói trừng phạt mới nhất có nghĩa là Vương quốc Anh đã áp dụng hình phạt đối với nhiều tàu ngầm hơn bất kỳ quốc gia nào khác.

Starmer đã công bố lệnh trừng phạt tại cuộc họp của Lực lượng Viễn chinh Liên hợp, gọi tắt là JEF, một liên minh do Anh đứng đầu gồm 10 quốc gia NATO ở Bắc Âu họp tại Oslo hôm nay. Vào tháng Giêng, JEF đã thiết lập một hệ thống theo dõi để cảnh báo các đồng minh nếu một con tàu gây ra mối đe dọa đối với cơ sở hạ tầng cáp ngầm và để giám sát hạm đội ngầm của Nga.

Hệ thống này được phát triển sau khi một số tuyến cáp viễn thông và năng lượng bên dưới Biển Baltic bị hư hỏng trong những tháng trước.

Theo Luân Đôn, liên minh JEF muốn thiết lập “mối quan hệ đối tác tăng cường với Ukraine”, cung cấp đào tạo và hỗ trợ thông tin sai lệch cho Kyiv trong khi học hỏi kinh nghiệm chiến trường của quân đội Ukraine.

[Kyiv Independent: UK targets 101 ships in 'largest ever' sanctions against Russia's shadow fleet]