Carl Trueman là giáo sư nghiên cứu Kinh thánh và tôn giáo tại Đại Học Grove City và là nghiên cứu viên tại Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công. Ông vừa có bài viết nhan đề “The Fall of Archbishop Welby”, nghĩa là “Sự sụp đổ của Tổng Giám mục Welby”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Justin Welby, Tổng giám mục Canterbury, đã từ chức vào hôm thứ Ba 12 Tháng Mười Một, sau khi một cuộc điều tra phát hiện ra rằng ngài đã giải quyết sai vụ bê bối lạm dụng của John Smyth. Việc từ chức là một cú sốc nhưng, đối với những người biết về câu chuyện này, thì không phải là điều bất ngờ. Một trong những thói xấu mà tôi đã phát triển khi còn là một thiếu niên và đã duy trì trong hơn bốn mươi năm là đọc tạp chí châm biếm và điều tra của Anh Private Eye. Tạp chí Eye đã viết nhiều năm về Smyth; về cách ông ta tàn bạo với những người đàn ông trẻ tuổi tại các trại hè Christian Iwerne Minster, nơi ông ta làm tình nguyện viên; về việc ông ta đào tẩu dễ dàng đến Zimbabwe; và về khả năng rất thực tế là ông ta có liên quan đến cái chết của một đứa trẻ ở đó.Các trại Iwerne Minster là một giáo phái đặc biệt của Anh. Các nhà lãnh đạo đã thực hiện quyền kiểm soát đáng kể đối với những thanh niên đầy triển vọng không may mắn rơi vào tầm ảnh hưởng của họ. Các trại được thiết kế đặc biệt để đào tạo những thanh niên từ các trường công lập ưu tú nhất (tức là cực kỳ đắt đỏ và khá tư thục) để trở thành người lãnh đạo trong thế giới truyền giáo Anh giáo. Họ rất nghi ngờ thần học, sự tham gia trí tuệ vào đức tin, các hình thức Anh giáo truyền thống và tập trung gần như hoàn toàn vào công cuộc truyền giáo. Giáo hội học hầu như không tồn tại: Người ta trung thành với những nhân vật lớn thống trị nền văn hóa Iwerne, không phải với các giám mục hoặc tổng giám mục.
Những kẻ vô lại trung lưu thấp như tôi không bao giờ có thể nộp đơn. May mắn thay, Iwerne không mở cửa cho chúng tôi. Các trại xứng đáng được ghi nhận vì đã mang đến cho thế giới Mục sư John Stott, nhưng họ cũng thành lập một mạng lưới những người đàn ông già đã thống trị phong trào truyền giáo Anh giáo ở Anh trong nhiều thập niên. Và dưới vỏ bọc này, họ đã mang đến cho thế giới John Smyth và những người cùng loại.
Bởi vì giới cầm quyền Anh chăm lo cho chính mình, Smyth và những kẻ lạm dụng đồng bọn của ông ta được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao, không chỉ trong Anh Giáo mà, nếu tin vào các cuộc điều tra của Eye, ông ta được hưởng quyền miễn trừ ở cấp cao nhất trong giới cầm quyền Anh. Rốt cuộc, việc Smyth trốn thoát đến Zimbabwe vào năm 1984 sau khi tội ác của ông ta bị phơi bày trong giới tinh hoa của Anh Giáo là rất dễ dàng và thuận tiện. Khi tôi xem các báo cáo của Eye theo thời gian, rõ ràng là những cái tên khác sẽ bị lôi kéo vào vụ bê bối, những cái tên được tôn kính trong thế giới Anh Giáo do Iwerne thống trị. Iwerne đào tạo những người đàn ông của mình cho những công việc quan trọng. Nó hoạt động theo một hệ thống bảo trợ. Và việc làm phật lòng những người bảo trợ là đánh chìm sự nghiệp của một người.
Và điều đó đã được chứng minh. Sau Smyth, nhân vật có tiếng tăm nhất trong vụ bê bối lạm dụng là Jonathan Fletcher, lúc đó là mục sư của Wimbledon. Tôi nhớ mình đã tham dự một hội nghị và quan sát động thái giữa Fletcher và những người theo ông ta. Ông ta tận hưởng quyền lực một cách quá lộ liễu khiến tôi thấy không thoải mái. Nhiều thập niên sau, giờ đây ông ta phải đối mặt với các cáo buộc hình sự vì những tội danh bị cáo buộc tương tự như của Smyth. Và các báo cáo về vụ bê bối càng gây sốc hơn ở tính dễ đoán của chúng: Những người đàn ông này và những kẻ nịnh hót của họ đã gắn chặt chức vụ của họ với tương lai của vương quốc Chúa đến mức các nạn nhân cuối cùng cho rằng bị lạm dụng tính dục là cái giá xứng đáng để trả để được tiếp tục. Chắc chắn sẽ có nhiều cái tên khác nữa sẽ bị công chúng giám sát trong những tuần tới, hoặc ít nhất là nên như thế. Chính anh trai của Fletcher là David, một linh mục Anh giáo khác và là cựu sinh viên của Iwerne, đã lên tiếng vào những năm 1980 rằng công lý cho các nạn nhân của Smyth sẽ gây ra quá nhiều thiệt hại cho sự nghiệp của phúc âm.
Vụ bê bối hạ bệ Welby là điều thú vị, không chỉ vì ngài có thể là một trong những bên liên quan ít có tội nhất. Tội lỗi của ngài là những tội thiếu sót. Ngài không đánh đập những người đàn ông trẻ đến mức suýt mất mạng. Nhưng cũng thật trớ trêu. Welby đã rất can đảm vào đầu những năm 2010 khi đưa ra những cáo buộc chống lại Giám mục Bell đã chết từ lâu, mặc dù chúng chẳng đi đến đâu. Việc ngài tố cao Bell khi ngài có thể tạo ra sự khác biệt thực sự khiến ngài trông không giống một người đàn ông vụng về nhưng giống một kẻ đạo đức giả hơn.
Tai tiếng Smyth khiến ngài từ chức cho thấy Giáo hội Anh hiện đang bị chi phối bởi thị hiếu hiện đại như thế nào. Sự lạm dụng như vậy thật kinh khủng và những người cho phép điều đó, ngay cả sau khi sự việc xảy ra, cũng không nên giữ chức vụ. Nhưng nếu chúng ta gác vụ bê bối sang một bên trong giây lát, câu hỏi lớn hơn là: Welby có bao giờ làm bất cứ điều gì có thể biện minh cho việc ngài tiếp tục làm tổng giám mục không? Ngài chắc chắn nổi tiếng với những tuyên bố công khai nhưng chỉ về những vấn đề được thế giới thế tục rộng lớn hơn ủng hộ và theo cách phù hợp với sự đồng thuận văn hóa thịnh hành. Ngài thậm chí còn chủ trì một cuộc chia tay trong chính khối hiệp thông của mình về vấn đề đồng tính luyến ái. Có thể đoán trước được là ngài không đứng về phía chính thống. Được giao nhiệm vụ là một nhà lãnh đạo trong Giáo Hội của Chúa Kitô để chỉ cho mọi người biết về Chúa siêu việt, nhưng thay vào đó, ngài là tổng giám mục thuần túy của hiện sinh. Có lẽ ngài chính thống trong niềm tin của riêng mình, nhưng ngài không bao giờ để những xác tín ấy can thiệp vào chức vụ công khai của mình theo bất kỳ cách nào có thể khiến một tiêu đề tin tức làm mất thiện cảm của công chúng.
Bây giờ ngài đã sa vào cáo buộc hỗ trợ che đậy lạm dụng. Ngài đáng lẽ phải sa vào cáo buộc che đậy niềm tin chính thống sớm hơn nhiều. Việc ngài không làm như vậy cho chúng ta biết tất cả những gì chúng ta cần biết về các ưu tiên của Giáo Hội mà ngài đã chủ trì một cách vô nghĩa trong nhiều năm.
Source:First Things