1. Máy bay F-16 của Ukraine đang bắn hỏa tiễn, ném bom lượn và gây nhiễu radar của Nga

Được trang bị những hỏa tiễn không đối không, bom lượn chính xác và máy gây nhiễu radar tốt nhất của Ukraine, các chiến đấu cơ Lockheed Martin F-16 của không quân Ukraine đã rời khỏi vùng an toàn của chúng - là những nhiệm vụ tương đối bình thường như đánh chặn hỏa tiễn hành trình và máy bay điều khiển từ xa của Nga - và ngày càng tấn công vào các lực lượng Nga dọc theo tuyến đầu dài 800 dặm trong cuộc chiến tranh kéo dài ba năm của Nga với Ukraine.

Ngày càng có nhiều hình ảnh và video xuất hiện trực tuyến mô tả những chiếc F-16 cũ của Âu Châu đang lướt qua Ukraine, bao gồm cả phần phía đông nguy hiểm nhất của đất nước. Một số được trang bị để tuần tra phòng không, với cặp hỏa tiễn dẫn đường hồng ngoại AIM-9 và hỏa tiễn dẫn đường radar AIM-120 cùng với ba thùng chứa nhiên liệu thả dưới cánh và dưới bụng để thêm nhiên liệu.

Những máy bay khác có thiết bị cho các cuộc ném bom nguy hiểm hơn: hai giá treo mang tám quả bom đường kính nhỏ nặng 250 pound cũng như một hệ thống đối phó điện tử AN/ALQ-131 ở giữa, tất cả đều bổ sung cho bốn hỏa tiễn không đối không và hai thùng nhiên liệu phụ.

Tải trọng sau này cho phép máy bay F-16 siêu thanh, một chỗ ngồi tấn công các mục tiêu của Nga trên không và trên mặt đất—cả hai đều cách xa hàng chục dặm—đồng thời phát hiện và gây nhiễu radar và hệ thống hỏa tiễn đất đối không của Nga. “Chúng hoạt động như 'phòng không bay' với công nghệ cảnh báo hỏa tiễn tiên tiến”, nhóm phân tích của Đội tình báo xung đột ủng hộ Ukraine lưu ý.

Vỏ AN/ALQ-131 ECM là một khả năng mới và quan trọng đối với không quân Ukraine, lực lượng này đã tham gia cuộc chiến tranh rộng lớn hơn vào tháng 2 năm 2022 mà không có máy gây nhiễu trên không đáng kể. Điều đó khiến máy bay phản lực của Ukraine phải hứng chịu hỏa lực hỏa tiễn của Nga—và dẫn đến tổn thất nặng nề ngay từ đầu. Người Ukraine đã mất gần 100 máy bay phản lực, nhiều máy bay trong số đó là trong những tuần đầu hỗn loạn của cuộc xâm lược rộng lớn hơn của Nga.

85 chiếc F-16 mà Ukraine nhận được từ Đan Mạch, Hòa Lan, Na Uy và Bỉ được trang bị tốt hơn nhiều so với lực lượng chiến đấu cơ MiG và Sukhoi trước chiến tranh của nước này. Ngoài các pod gây nhiễu AN/ALQ-131, ban đầu được lập trình bởi một nhóm chuyên gia Không quân Hoa Kỳ, F-16 có tùy chọn mang theo Hệ thống phân phối tích hợp Pylon và Hệ thống tích hợp chiến đấu điện tử Pylon: PIDS và ECIPS.

PIDS phóng ra các mảnh kim loại và pháo sáng nóng để đánh lừa hỏa tiễn phòng không dẫn đường bằng radar và hồng ngoại đang bay tới. ECIPS có các hệ thống phòng thủ thụ động để bổ sung cho các mảnh kim loại và pháo sáng chủ động, bao gồm máy gây nhiễu AN/ALQ-162 để vô hiệu hóa radar trên mặt đất, cũng như hệ thống cảnh báo hỏa tiễn AN/AAR-60 để kích hoạt các hệ thống phòng thủ thụ động.

Tất cả các hệ thống bảo vệ này không làm cho F-16 trở nên bất khả xâm phạm. Không quân Ukraine đã mất một chiếc F-16 trong số khoảng 16 chiếc mà họ đã nhận được từ Đan Mạch và Hòa Lan cho đến nay. Chiếc máy bay phản lực đã bị rơi trong những tình huống bí ẩn trong một cuộc tuần tra phòng không vào tháng 8, khiến phi công nổi tiếng Oleksiy “Moonfish” Mes thiệt mạng.

Nhưng một quan chức Không quân Hoa Kỳ giải thích rằng AN/ALQ-131 nói riêng có thể “mang đến cho bạn một khoảng không ưu thế trong chốc lát để đạt được mục tiêu có tầm quan trọng và tác động chiến lược”.

Tuy nhiên, khả năng tự bảo vệ đó có thể không kéo dài. Không rõ người Ukraine tiếp tục dựa vào người Mỹ đến mức nào để lập trình các pod AN/ALQ-131. Nếu họ vẫn cần người Mỹ, họ có thể sớm mất khả năng điều chỉnh các pod ECM khi Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump liên kết chặt chẽ hơn với Nga.

2. Cựu chỉ huy NATO nhận định: Zelenskiy vẫn có thể cầm cự trong ‘thời hạn vô thời hạn’

Trong bối cảnh cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đang diễn ra, Đô đốc Hải quân Hoa Kỳ đã nghỉ hưu James Stavridis dự đoán rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vẫn có thể “chống đỡ trong thời gian vô thời hạn”, ngay cả khi không có sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ, với điều kiện các đồng minh Âu Châu tiếp tục hỗ trợ.

Sau cuộc họp căng thẳng giữa Zelenskiy, Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Sáu, khả năng Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ Ukraine hiện có vẻ khó xảy ra.

Hoa Kỳ đã là đồng minh quan trọng của Ukraine kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện cách đây hơn ba năm. Theo viện nghiên cứu Kiel Institute có trụ sở tại Đức, Hoa Kỳ đã chi gần 120 tỷ đô la cho Ukraine từ đầu năm 2022 đến tháng 12 năm 2024; trong khi người ta vẫn không hiểu Tổng thống Trump lấy đâu ra con số 350 tỷ mà ông và phó tổng thống Vance liên tục nhắc lại.

Cùng lúc đó, các thành viên NATO khác—bao gồm Canada và các quốc gia Âu Châu—cũng đã chi hàng tỷ đô la cho nỗ lực đẩy lùi lực lượng của Putin. Viện Kiel đưa ra con số gần 139 tỷ đô la từ các quốc gia Âu Châu, và Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã nói rằng 60 phần trăm sự hỗ trợ của Ukraine từ các quốc gia thành viên đến từ Canada và Âu Châu vào năm 2024.

Stavridis, người trước đây từng giữ chức Tổng tư lệnh NATO tại Âu Châu từ năm 2009 đến năm 2013, đã thảo luận về những diễn biến mới nhất giữa Ukraine và Hoa Kỳ trong cuộc phỏng vấn với Smerconish của CNN vào thứ Bảy.

Đô đốc đã nghỉ hưu cho biết “vẫn sẽ có rất nhiều năng lực hướng đến Ukraine”, ngay cả khi không có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ. Stavridis cho biết ông cho rằng viện trợ từ các thành viên NATO khác cho Ukraine sẽ “tiếp tục và thậm chí còn tăng lên”.

“Trong kịch bản đó, tôi nghĩ người Âu Châu ủng hộ người Ukraine—tôi nghĩ Zelenskiy có thể cầm cự trong một thời gian vô thời hạn,” ông nói.

[Newsweek: Zelensky Can Still Hold Out for 'Indefinite Period'—Former NATO Commander]

3. Elon Musk công khai ủng hộ lời kêu gọi Hoa Kỳ rời khỏi NATO, Liên Hiệp Quốc

Tỷ phú công nghệ Elon Musk đã đồng ý vào ngày 2 tháng 3 bằng một bài đăng trên X, trước đây gọi là Twitter, về việc Hoa Kỳ nên rời khỏi NATO và Liên Hiệp Quốc

“Tôi đồng ý,” ông viết để đáp lại bài đăng của một nhà bình luận chính trị cánh hữu nói rằng “đã đến lúc” Hoa Kỳ rời khỏi NATO và Liên Hiệp Quốc

Tin tức này xuất hiện sau khi một số nhà lập pháp đảng Cộng hòa đệ trình dự luật về việc Hoa Kỳ rời khỏi Liên Hiệp Quốc, tuyên bố rằng tổ chức này không phù hợp với chương trình nghị sự “Nước Mỹ trên hết” của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Hoa Kỳ là một trong số nhiều quốc gia, bao gồm Nga, Belarus, Israel và Hung Gia Lợi, đã bỏ phiếu chống lại nghị quyết của Liên Hiệp Quốc vào cuối tháng 2 lên án cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine.

Cả NATO và Liên Hiệp Quốc đều được Hoa Kỳ và các nước chiến thắng khác trong Thế chiến II thành lập nhằm thúc đẩy ngoại giao và hợp tác giữa các quốc gia cũng như ngăn chặn một cuộc chiến tranh toàn cầu khác.

Musk, một quan chức không được bầu, hiện đang đứng đầu cái gọi là Bộ Hiệu quả Chính phủ Hoa Kỳ, nơi đã cắt giảm đáng kể chi tiêu của chính phủ, bao gồm cả viện trợ nước ngoài cứu người.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhiều lần chỉ trích các nước NATO khác vì cho rằng họ thiếu đóng góp cho liên minh quân sự và đã kêu gọi mục tiêu chi tiêu là 5% GDP cho tất cả các thành viên.

Kyiv coi tư cách thành viên NATO là biện pháp bảo vệ quan trọng chống lại sự xâm lược trong tương lai của Nga, nhưng Tổng thống Donald Trump đã nói vào tháng 2 rằng Ukraine “có thể quên” việc gia nhập liên minh, ám chỉ rằng nỗ lực của nước này là ngòi nổ cho chiến tranh - một lập luận được lặp lại trong tuyên truyền của nhà nước Nga.

Nhiều quan sát viên lo ngại rằng một nhóm tài phiệt trong đó có Musk đang cố tình lũng đoạn chính quyền Hoa Kỳ đi chệch khỏi các mục tiêu và các giá trị tiêu biểu mà Hoa Kỳ đã đấu tranh bảo vệ từ ngày lập quốc.

4. Hàng trăm người biểu tình phản đối JD Vance trong chuyến đi trượt tuyết của gia đình

Hàng trăm người biểu tình ở Vermont đã tập trung phản đối Phó Tổng thống JD Vance vào thứ Bảy, người đang có mặt tại tiểu bang này để đi trượt tuyết cùng gia đình sau cuộc họp căng thẳng giữa ông và Tổng thống Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vào ngày hôm trước.

Cuộc thảo luận được mong đợi sẽ là một cuộc thảo luận ngoại giao về việc Hoa Kỳ tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine và các bảo đảm an ninh tiềm tàng cho Ukraine, thay vào đó đã leo thang thành một cuộc đối đầu, với việc Tổng thống Donald Trump và Vance chỉ trích Zelenskiy vào thứ Sáu về những gì họ cho là sự thiếu biết ơn của ông đối với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ trong bối cảnh chiến tranh Nga-Ukraine đang diễn ra.

Cuộc họp chưa từng có tại Phòng Bầu dục đã thu hút sự chú ý rộng rãi, với một số người ủng hộ Tổng thống Donald Trump ca ngợi ông, những người khác bày tỏ sự lo ngại, và nhiều nhà lãnh đạo quốc tế và đảng Dân chủ chỉ trích tổng thống và lên tiếng ủng hộ Zelenskiy. Trong khi đó, cuộc biểu tình hôm thứ Bảy cho thấy nhiều người khác cảm thấy mạnh mẽ về vấn đề này và muốn công khai vấn đề này.

Trong một số bài đăng trên X, vào thứ Bảy, các bức ảnh và video cho thấy hàng trăm người biểu tình ở Waitsfield, Vermont, vào sáng thứ Bảy đã tập hợp phản đối Vance, người đang đến thị trấn cùng gia đình để đi trượt tuyết, về cuộc gặp căng thẳng giữa ông và Tổng thống Donald Trump với Zelenskiy.

Theo đài địa phương NPR, Vermont Public, trong một bài đăng trên X, một video cho thấy những người biểu tình giơ cao biểu ngữ, với Judy Daly của Indivisible Mad River Valley, một tổ chức cơ sở cam kết bảo vệ nền dân chủ, thể hiện sự ủng hộ của cô đối với Ukraine.

“Đây là một nhóm người luôn ủng hộ việc đứng về phía Ukraine. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng màn trình diễn hôm qua tại Tòa Bạch Ốc có lẽ đã thúc đẩy nhiều người hơn nữa tham gia hôm nay”, bà cho biết, theo Vermont Public.

Trong các video đăng lên mạng xã hội, nhiều người biểu tình mặc trang phục màu vàng và xanh của Ukraine và cầm cờ Ukraine.

Dưới thời chính quyền Tổng thống Biden, Zelenskiy là đồng minh thân cận của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã gọi ông là “nhà độc tài”, tuyên bố sai sự thật rằng Ukraine đã bắt đầu cuộc chiến và số người Ukraine ủng hộ Tổng thống Zelenskiy chỉ lên đến 4%.

Cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc là một cuộc trao đổi đối kháng công khai đáng chú ý tại Phòng Bầu dục, một không gian thường dành cho ngoại giao chính thức, đặc biệt là giữa các đồng minh của Hoa Kỳ. Tổng thống Donald Trump đã nêu rõ áp lực của mình đối với Zelenskiy để đồng ý với một thỏa thuận bảo đảm lợi ích của Hoa Kỳ đối với các khoáng sản có giá trị của Ukraine và theo đuổi một giải pháp ngoại giao cho cuộc chiến theo các điều khoản của ông.

Trong cuộc họp, Tổng thống Donald Trump và Vance đã chỉ trích Zelenskiy vì những gì họ cho là sự thiếu trân trọng đối với viện trợ của Hoa Kỳ, với việc Tổng thống Donald Trump cáo buộc ông “đánh bạc với Thế chiến thứ III”. Vance cũng nói với Zelenskiy rằng ngoại giao là con đường dẫn đến hòa bình, và nhà lãnh đạo Ukraine đã đáp trả bằng cách chỉ ra những vi phạm liên tục của Nga đối với các thỏa thuận ngừng bắn.

“Ông ta đã giết người dân của chúng tôi, và ông ta không trao đổi tù nhân,” Zelenskiy nói về Putin. “Ông đang nói đến loại ngoại giao nào vậy, JD? Ông có ý gì vậy?”

Vance, một người hoài nghi về việc tiếp tục hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine, đã phản pháo. “Tôi đang nói về loại ngoại giao sẽ chấm dứt sự tàn phá đất nước của bạn”, ông nói, sau đó nói với Zelenskiy, “Tôi nghĩ thật thiếu tôn trọng khi bạn đến Phòng Bầu dục để cố gắng tranh tụng điều này trước truyền thông Mỹ ngay bây giờ”.

Vào thời điểm đó, căng thẳng bùng nổ, với việc Tổng thống Donald Trump lớn tiếng với nhà lãnh đạo Ukraine. “Ông đang đánh bạc với Thế chiến thứ III”, ông nói. “Và những gì ông đang làm là rất thiếu tôn trọng đất nước này - đất nước đã ủng hộ ông nhiều hơn nhiều so với những gì nhiều người nói rằng họ nên làm”.

Tổng thống Donald Trump tiếp tục ám chỉ rằng Zelenskiy không đánh giá cao viện trợ quân sự và tài chính của Hoa Kỳ, nói với ông ấy rằng, “Ông không hề tỏ ra biết ơn, và đó không phải là điều tốt đẹp”.

Tổng thống Donald Trump sau đó nói rằng Zelenskiy đã “thiếu tôn trọng” Hoa Kỳ và tuyên bố trên Truth Social rằng nhà lãnh đạo Ukraine “chưa sẵn sàng cho hòa bình”.

Thỏa thuận khoáng sản đã không được ký kết và cuộc thảo luận về con đường phía trước đã bị cắt ngắn. Zelenskiy rời Tòa Bạch Ốc sớm và một cuộc họp báo dự kiến diễn ra sau cuộc họp đã bị hủy bỏ.

[Newsweek: Hundreds Protest JD Vance During Family Ski Trip]

5. Starmer muốn thu hẹp rạn nứt giữa Tổng thống Donald Trump và Zelenskiy khi Hoa Kỳ mong đợi lời xin lỗi, Bloomberg đưa tin

Thủ tướng Anh Keir Starmer sắp gửi một thông điệp nghiêm khắc tới các nhà lãnh đạo Âu Châu, kêu gọi họ đối mặt với “thực tế tàn khốc” về các mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng và cam kết tăng chi tiêu quốc phòng.

Tại hội nghị thượng đỉnh an ninh có nhiều rủi ro ở Luân Đôn vào ngày 2 tháng 3, ông sẽ thúc đẩy các đồng minh thực hiện các bước cụ thể để hỗ trợ Ukraine, nhấn mạnh rằng các tuyên bố ngoại giao đơn thuần sẽ không thuyết phục được Washington duy trì các bảo đảm an ninh của mình. Cuộc họp có sự tham dự của các nhà lãnh đạo từ Pháp, Ý, Canada, Đức và Thổ Nhĩ Kỳ, đã trở nên cấp bách sau cuộc đụng độ giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, làm dấy lên mối lo ngại về sự hỗ trợ trong tương lai của Hoa Kỳ cho Kyiv.

Giữa những căng thẳng ngoại giao, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã bí mật ám chỉ rằng họ mong đợi một lời xin lỗi công khai từ Zelenskiy để hàn gắn quan hệ, các quan chức Âu Châu nói với Bloomberg.

Trong nỗ lực ổn định liên minh xuyên Đại Tây Dương, Starmer đã đảm nhận vai trò ngoại giao trung tâm, tận dụng cuộc họp gần đây tại Tòa Bạch Ốc để duy trì liên lạc cởi mở giữa Tổng thống Donald Trump và các nhà lãnh đạo Âu Châu. Sau cuộc gặp gỡ căng thẳng giữa Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump, các quan chức Anh đã làm việc hậu trường để ngăn chặn tình hình leo thang hơn nữa.

'Chúng tôi ủng hộ Ukraine' — Starmer tái khẳng định sự ủng hộ đối với Ukraine trong cuộc gặp với Zelenskiy

Starmer đã đích thân liên lạc với cả Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron để khuyến khích đối thoại mới, định vị Vương quốc Anh là trung gian quan trọng giữa Washington và các thủ đô Âu Châu.

Trong khi đó, một số nhà lãnh đạo NATO, bao gồm Tổng thư ký Mark Rutte, đã khuyến khích Zelenskiy xây dựng lại mối quan hệ với Tổng thống Donald Trump, thừa nhận rằng Hoa Kỳ vẫn là nước hậu thuẫn quân sự quan trọng nhất của Ukraine.

Starmer và Macron cũng đang thúc đẩy sáng kiến an ninh do Âu Châu dẫn đầu, bao gồm lực lượng gìn giữ hòa bình tiềm năng, để bảo vệ bất kỳ lệnh ngừng bắn nào trong tương lai giữa Ukraine và Nga. Trong khi Tổng thống Donald Trump cho đến nay vẫn từ chối ủng hộ những nỗ lực như vậy, Starmer sẽ lập luận rằng một thế trận phòng thủ mạnh mẽ hơn của Âu Châu có thể giúp bảo đảm sự ủng hộ của Hoa Kỳ.

Ông tin rằng việc chứng minh khả năng gánh vác nhiều trách nhiệm hơn của Âu Châu có thể ngăn Tổng thống Donald Trump không hoàn toàn rút khỏi Ukraine. Tuy nhiên, thách thức là thuyết phục các quốc gia Âu Châu khác tăng cường đóng góp quốc phòng của riêng họ và cam kết hỗ trợ quân sự dài hạn.

Với hội nghị thượng đỉnh Luân Đôn hiện là một phép thử quan trọng đối với sự thống nhất của Âu Châu, Starmer đang nỗ lực ngăn Tổng thống Donald Trump gạt các nhà lãnh đạo Âu Châu ra ngoài lề trong bất kỳ cuộc đàm phán tiềm năng nào với Nga. Chiến lược của ông xoay quanh việc bảo đảm rằng Ukraine vẫn là trọng tâm của các cuộc đàm phán hòa bình trong khi bảo đảm các cam kết từ các đồng minh Âu Châu để duy trì viện trợ quân sự và tài chính.

[Politico: Starmer aims to bridge Trump-Zelensky rift as US expects apology, Bloomberg reports]

6. ‘Thế giới tự do cần một nhà lãnh đạo mới’: Âu Châu bảo vệ Zelenskiy sau cuộc tấn công của Tổng thống Donald Trump

Các nhà lãnh đạo Âu Châu hôm thứ Sáu đã tập hợp lại để bảo vệ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích ông bằng những lời lăng mạ và coi thường tại Phòng Bầu dục.

Nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của Liên minh Âu Châu Kaja Kallas cho biết: “Hôm nay, rõ ràng là thế giới tự do cần một nhà lãnh đạo mới. Chúng ta, những người Âu Châu, phải chấp nhận thách thức này”.

Trong những gì có thể chứng minh là bước ngoặt quan trọng trong liên minh phương Tây đang lung lay sau chiến tranh giữa Âu Châu và Hoa Kỳ, Âu Châu đã phản đối sự liên kết ngày càng tăng của Washington với nhà độc tài Nga Vladimir Putin và việc Tổng thống Donald Trump chỉ trích Zelenskiy.

“Có một kẻ xâm lược, đó là Nga và một dân tộc đã phải chịu sự xâm lược, đó là Ukraine”, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói, phản pháo lại nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm coi cả hai bên Ukraine và Nga đều có trách nhiệm như nhau trong cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine. “Bạn phải tôn trọng những người đã chiến đấu ngay từ đầu vì họ đang chiến đấu vì phẩm giá, sự độc lập, vì con cái của họ và vì an ninh của Âu Châu”.

Macron cũng lưu ý rằng Hoa Kỳ không phải là quốc gia duy nhất ủng hộ Kyiv, nhấn mạnh rằng Kyiv còn nhận được sự ủng hộ của các nước Âu Châu, Canada và Nhật Bản.

Tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Donald Trump nói với Zelenskiy rằng việc ông từ chối chỉ trích Nga vì làm như thế là “đánh cược với Thế chiến thứ III”.

Sau đó, Macron nói với truyền hình Bồ Đào Nha: “Nếu có ai đó đang chơi trò Thế chiến thứ III, tên người đó là Vladimir Putin”.

Thủ tướng gần như chắc chắn tiếp theo của Đức, Friedrich Merz, đã có giọng điệu tương tự khi viết một dòng tweet trực tiếp gửi tới “Volodymyr thân mến”, trong đó ông cam kết sẽ sát cánh cùng Ukraine “trong cả thời điểm thuận lợi và thử thách”.

Trong những tuần qua, Âu Châu đã chuẩn bị tinh thần cho một cuộc rạn nứt lớn với Washington về cách đối xử hung hăng của Tổng thống Donald Trump đối với Ukraine và nhà lãnh đạo nước này.

Trong khi các nhà lãnh đạo Âu Châu thúc đẩy một thỏa thuận toàn diện trong đó Hoa Kỳ sẽ cung cấp các bảo đảm an ninh sau chiến tranh, Tổng thống Donald Trump đã phản đối những đề xuất như vậy và tập trung nỗ lực vào việc khoe khoang rằng ông có thể khiến Ukraine – chứ không phải là Nga - trả lại viện trợ cho Hoa Kỳ thông qua một thỏa thuận về các nguyên liệu thô quan trọng.

Để lại ít nghi ngờ về sự ưu ái của mình dành cho Putin hơn Zelenskiy, Tổng thống Donald Trump chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine là “kẻ độc tài” trong khi ca ngợi nhà lãnh đạo Nga là người đáng tin cậy. Tổng thống Donald Trump cũng đã áp dụng lập trường của Điện Cẩm Linh rằng Kyiv không nên gia nhập NATO và nên từ bỏ vùng đất bị tạm chiếm.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã gửi một thông điệp tới Zelenskiy nhấn mạnh rằng: “Những người bạn Ukraine thân mến, các bạn không đơn độc”, trong khi văn phòng thủ tướng Thụy Điển cho biết: “Các bạn không chỉ chiến đấu vì tự do của mình mà còn vì toàn thể Âu Châu”.

Cộng hòa Tiệp, Tây Ban Nha, Latvia và Lithuania đều gửi những thông điệp ủng hộ tương tự.

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen đã tweet: “Hãy mạnh mẽ, hãy dũng cảm, đừng sợ hãi. Bạn không bao giờ đơn độc, thưa Tổng thống @ZelenskiyUa.” Trong thông tin liên lạc phối hợp, các chủ tịch của Hội đồng Âu Châu và Nghị viện đã gửi cùng một thông điệp.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever nhấn mạnh rằng đất nước ông ủng hộ Ukraine, nói rằng “cuộc chiến của họ cũng là cuộc chiến của chúng tôi”, trong khi Ngoại trưởng Hòa Lan Caspar Veldkamp nhấn mạnh sự ủng hộ dành cho Ukraine sẽ đến dưới hình thức “bất cứ điều gì cần thiết và trong thời gian dài nhất có thể”.

Nhà lãnh đạo cực hữu của Ý, Giorgia Meloni, một đồng minh thân cận của Tổng thống Donald Trump, đã kêu gọi người Âu Châu không nên để xảy ra chia rẽ sâu sắc với Washington và cho biết Rôma sẽ triệu tập một hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu-Hoa Kỳ trong những giờ tới để đưa hoạt động ngoại giao trở lại đúng hướng.

Bà cho biết: “Điều cần thiết là một hội nghị thượng đỉnh ngay lập tức giữa Hoa Kỳ, các quốc gia Âu Châu và các đồng minh để nói chuyện thẳng thắn về cách chúng ta dự định giải quyết những thách thức lớn hiện nay, bắt đầu từ Ukraine, quốc gia mà chúng ta đã cùng nhau bảo vệ trong những năm gần đây”.

Như vậy, một số nhà lãnh đạo Âu Châu sẽ họp với nhau tại Luân Đôn vào Chúa Nhật theo lời mời của Thủ tướng Anh Keir Starmer. Zelenskiy dự kiến sẽ tham gia cùng họ. Phát ngôn nhân của Starmer cho biết ông đã nói chuyện với Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump vào tối thứ Sáu.

Phát ngôn nhân cho biết Starmer “vẫn duy trì sự ủng hộ không lay chuyển đối với Ukraine”.

[Politico: ‘Free world needs a new leader’: Europe defends Zelenskyy after Trump attack]

7. Anh sẽ cung cấp khoản vay 2,8 tỷ đô la cho Ukraine được bảo đảm bằng tài sản bị đóng băng của Nga

Vương quốc Anh đã ký một thỏa thuận với Kyiv vào ngày 1 tháng 3 để cung cấp cho Ukraine khoản vay trị giá 2,26 tỷ bảng Anh, hay 2,84 tỷ đô la, được bảo đảm bằng tài sản bị đóng băng của Nga.

Khoản vay, là một phần của sáng kiến tín dụng Tăng tốc doanh thu ngoại thường, gọi tắt là ERA của Nhóm bảy nước công nghiệp phát triển (G7), được ký kết trong chuyến thăm Luân Đôn của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy để gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer.

“Vương quốc Anh tiếp tục bảo vệ Ukraine. Thỏa thuận ngày hôm nay, góp phần tăng cường năng lực phòng thủ của Ukraine, xác nhận điều này”, Thủ tướng Anh tuyên bố.

Bộ Tài chính cho biết khoản vay này sẽ được dùng để “mua trang thiết bị quốc phòng theo nhu cầu của Ukraine”.

Vào tháng 10 năm 2024, các nước G7 đã đi đến một thỏa thuận cam kết cung cấp cho Ukraine khoản vay gần 50 tỷ đô la.

Hoa Kỳ sẽ đóng góp phần lớn khoản vay với 20 tỷ đô la hỗ trợ. Hoa Kỳ theo sát các nước Liên minh Âu Châu, bao gồm Pháp, Đức và Ý, với tổng số tiền là 19,4 tỷ đô la. Khoảng 10 tỷ đô la còn lại sẽ được chia đều cho Canada cung cấp 3,7 tỷ đô la, Nhật Bản cung cấp 3,07 tỷ đô la và Vương quốc Anh cung cấp 2,8 tỷ đô la tiền tài trợ cho vay.

Theo sáng kiến ERA của G7, trước đó Ukraine đã nhận được 1 tỷ đô la từ Hoa Kỳ và 3,1 tỷ đô la từ Liên Hiệp Âu Châu.

Trong khi các nước phương Tây đã đóng băng 300 tỷ đô la tài sản của Nga, họ chỉ có thể tiếp cận được khoản thu nhập hàng năm do các quỹ này tạo ra, khoảng 3,2 tỷ đô la. Những khoản lợi nhuận này sẽ hỗ trợ cho khoản vay 50 tỷ đô la cho Kyiv, trong khi phần lớn tài sản bị đóng băng ở các nước Âu Châu.

Vào tháng Giêng, Zelenskiy và Starmer đã ký một thỏa thuận hợp tác kéo dài 100 năm trong cuộc gặp tại Kyiv vào ngày 16 tháng Giêng. Thỏa thuận rộng khắp này bao gồm hợp tác trong các lĩnh vực quân sự, năng lượng, khoa học, văn hóa, kinh tế và các lĩnh vực khác.

Thông báo về khoản vay và chuyến thăm Luân Đôn của Zelenskiy diễn ra trong bối cảnh cuộc trao đổi căng thẳng tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2 giữa Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Trước đó trong ngày, Starmer, cùng với các đồng minh Âu Châu, đã tái khẳng định sự ủng hộ của đất nước ông đối với Ukraine và Zelenskiy.

“Chúng tôi sát cánh cùng Ukraine cho đến khi nào điều đó xảy ra”, Starmer nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo cùng với Zelenskiy, đồng thời nói thêm rằng Ukraine có “sự ủng hộ hoàn toàn trên khắp Vương quốc Anh”.

[Politico: UK to provide $2.8 billion loan to Ukraine backed by frozen Russian assets]

8. Lực lượng Nga chịu tổn thất xe cộ kỷ lục vào tháng 2

Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, trong tháng 2, quân đội Ukraine đã phá hủy số lượng xe cộ lớn nhất của Nga kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Chúa Nhật, 02 Tháng Ba, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết trong tháng ngắn nhất trong năm, quân đội Ukraine đã phá hủy 3.472 xe cơ giới và thùng nhiên liệu, cũng như 596 xe chiến đấu bọc thép và 331 xe tăng.

Vào tháng 2, số lượng các cuộc giao tranh đã giảm so với tháng Giêng: 3.274 so với 5.087. Thay vào đó, số lượng các cuộc không kích của đối phương vào các vị trí của quân đội Ukraine và các thị trấn tiền tuyến đã tăng từ khoảng 2.400 quả bom dẫn đường trên không vào Tháng Giêng lên 3.522 vào tháng 2.

Chuẩn tướng Oleksii Hromov cũng trích dẫn thông tin của Bộ Tổng tham mưu về tổn thất nhân lực của Nga, cho thấy quân đội Nga đã mất 36.570 người vào tháng 2.

Trong những tháng gần đây, Nga đã giành được một số thắng lợi nhỏ ở miền Đông Ukraine và Tỉnh Kursk nhưng phải trả giá bằng thương vong nặng nề cũng như mất mát về thiết bị.

Khi trang thiết bị quân sự cạn kiệt, các chỉ huy Nga buộc phải cung cấp ít thiết bị bảo vệ hơn cho binh lính, thể hiện rõ qua việc họ sử dụng xe dân sự trong các cuộc tấn công.

Trước đó, Chuẩn tướng Oleksii Hromov báo cáo vào ngày 1 tháng 3 rằng Nga đã mất 875.610 quân ở Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 — một ước tính phù hợp với đánh giá của tình báo phương Tây.

NewsUKMor03Mar2025