1. Máy bay điều khiển từ xa ‘Road Cutter’ của Ukraine đang bóp nghẹt các tuyến đường tiếp tế của Nga—và cứu Pokrovsk

Một nhóm phân tích thân Ukraine của Nga đưa tin, các cuộc tấn công của Nga vào Pokrovsk, một thành phố pháo đài neo giữ toàn bộ một dãy các thị trấn đô thị trải dài về phía bắc khắp miền đông Ukraine, “vẫn tiếp tục bị đình trệ”.

Theo Nhóm tình báo xung đột, các lữ đoàn Ukraine gần đây đã phản công cách Pokrovsk vài dặm về phía nam, chiếm lại địa hình xung quanh làng Lysivka và tăng cường vùng đệm phòng thủ xung quanh thành phố. Chiến dịch thành công này diễn ra sau một cuộc phản công tương tự của Ukraine vào đầu tháng này ở phía tây Pokrovsk.

Những bước tiến của Nga quanh làng Baranivka, cách Pokrovsk 15 dặm về phía đông, bị khựng lại cho thấy sự suy thoái chung của vận mệnh Nga trên trục giữa tàn tích Avdiivka và Pokrovsk. Trong hơn một năm, trục này nổi lên trong các kế hoạch chiến tranh của Nga.

Sau khi ném bom Avdiivka thành đống đổ nát vào tháng 2 năm ngoái và cuối cùng đẩy lui quân đồn trú Ukraine đang thiếu đạn dược, Cụm lực lượng trung tâm của Nga - trên lý thuyết là ít nhất 50.000 quân cùng hàng ngàn xe cộ - đã tiến về Pokrovsk, cách đó 25 dặm về phía tây.

Cuối năm ngoái, quân Nga đã tiến đến vùng ngoại ô của thành phố. Tại đó, họ đã chạm trán với một bức tường máy bay điều khiển từ xa thực sự của Ukraine. Theo CIT, các nguồn tin của Nga “cho rằng sự chậm lại của Nga là do sự tập trung ngày càng tăng của lực lượng Ukraine, đặc biệt là… các đơn vị máy bay điều khiển từ xa”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết vào đầu tháng Hai rằng Ukraine đã sản xuất 2,2 triệu máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất có khả năng thả bom vào năm ngoái và đặt mục tiêu sản xuất nhiều hơn nữa trong năm nay. Nga cũng đã sản xuất hàng triệu máy bay điều khiển từ xa, nhưng máy bay của Ukraine có phẩm chất tốt hơn.

Việc gây nhiễu hiệu quả của Ukraine thường hạ cánh tất cả các máy bay điều khiển từ xa của Nga trừ những máy bay tốt nhất: đó là các mô hình cáp quang không dựa vào radio. Để ngăn chặn máy bay điều khiển từ xa cáp quang của Nga - được điều khiển thông qua các sợi cáp dài - các đội máy bay điều khiển từ xa của Ukraine xung quanh Pokrovsk đã học cách phát hiện các sợi dài phản chiếu ánh sáng mặt trời.

Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine không chỉ quấy rối lực lượng tiền tuyến, chúng còn bay hàng dặm phía sau tiền tuyến để săn lùng xe tải tiếp tế của Nga chạy trên đường hướng tới Pokrovsk. Những máy bay điều khiển từ xa “cắt đường” này đã biến một tuyến tiếp tế quan trọng của Nga—đường Ocheretyne-Prohres—thành một nghĩa địa của xe tải lớn nhỏ, xe hơi và xe địa hình của Nga.

Những máy bay điều khiển từ xa cắt đường thường nhắm vào cùng một điểm nghẽn, tấn công từng xe một và tạo ra những đống đổ nát cản trở giao thông. Các cuộc tấn công “làm phức tạp đáng kể hậu cần cho lực lượng xâm lược Nga”, CIT lưu ý.

Nhận thấy sự thất bại rõ rệt, người Nga đang chuyển hướng sang các mục tiêu khác, Trung tâm Chiến lược Quốc phòng Ukraine giải thích. “Bộ chỉ huy Nga… đang tập trung sự chú ý chính không phải vào Pokrovsk mà vào các hướng Novopavlivka và Toretsk lân cận.”

[Forbes: Ukrainian ‘Road Cutter’ Drones Are Strangling Russian Supply Lines—And Saving Pokrovsk]

2. Cựu Tổng thống Pháp Hollande cho biết Tổng thống Donald Trump ‘không còn là đồng minh’

Cựu Tổng thống Pháp François Hollande cho biết chính phủ Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump “không còn là đồng minh nữa”.

“Trump không còn là đồng minh nữa, ông ta đang liên minh với những đối phương của chúng ta,” Hollande, người tiền nhiệm của Tổng thống Emmanuel Macron hiện tại, cho biết trong một cuộc phỏng vấn thẳng thắn với tờ Le Monde được công bố hôm Chúa Nhật, 02 Tháng Ba. “Ngay cả khi người dân Mỹ vẫn là bạn của chúng ta, thì chính quyền Trump cũng không còn là đồng minh của chúng ta nữa.”

Hollande, hiện đang là thành viên của Đảng Xã hội trung tả tại quốc hội Pháp, cho biết quyết định của Tổng thống Donald Trump khi gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy là “kẻ độc tài” mà ông ta đã rút lại vào hôm thứ năm; kế hoạch đàm phán trực tiếp với Putin; và việc Hoa Kỳ bỏ phiếu chống lại dự thảo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án cuộc xâm lược Ukraine của Nga đều báo hiệu một “cuộc ly hôn” tiềm tàng giữa Âu Châu và Hoa Kỳ.

Mặc dù Hollande không chỉ trích Macron, cựu bộ trưởng kinh tế của ông, vì đã tiếp xúc với Tổng thống Donald Trump trong chuyến đi tới Washington vào đầu tuần này, ông lập luận rằng chuyến thăm sẽ hiệu quả hơn nếu có các nhà lãnh đạo khác đi cùng và nhấn mạnh rằng “sự quyến rũ và tranh luận” sẽ không hiệu quả với tổng thống Hoa Kỳ.

Khi được hỏi liệu chuyến thăm của Macron có mang lại “kết quả thỏa đáng” như Ngoại trưởng Jean-Noël Barrot tuyên bố hay không, Hollande trả lời: “Không, vì tôi vẫn tỉnh táo”.

Hollande là tổng thống vào năm 2014 trong thời gian Nga sáp nhập Crimea, và cùng với cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel, đã làm trung gian cho các thỏa thuận Minsk giữa Nga và Ukraine. Các thỏa thuận đó đã thiết lập một lệnh ngừng bắn không ngăn được Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện của mình ba năm trước.

Hollande, 70 tuổi, thường được nhắc đến như một trong những ứng cử viên tiềm năng cho cuộc bầu cử tổng thống Pháp tiếp theo, dự kiến diễn ra vào năm 2027.

[Politico: Trump is ‘no longer an ally,’ former French President Hollande says]

3. Tổng thống Donald Trump sẽ thảo luận về khả năng đình chỉ, hủy bỏ viện trợ quân sự cho Ukraine vào ngày 3 tháng 3

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ thảo luận vào ngày 3 tháng 3 về khả năng đình chỉ hoặc hủy bỏ hoàn toàn viện trợ quân sự cho Ukraine, bao gồm cả vũ khí mà chính quyền Tổng thống Biden đã cam kết, tờ New York Times cho biết như trên hôm Thứ Hai, 03 Tháng Ba.

Tin tức này được đưa ra sau cuộc tranh cãi công khai giữa Tổng thống Donald Trump với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2, làm đảo lộn kế hoạch ký kết hiệp ước tài nguyên thiên nhiên giữa hai nước.

Một quan chức chính quyền giấu tên nói với Tờ New York Times rằng Tổng thống Donald Trump sẽ gặp các cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu của mình vào ngày 3 tháng 3, bao gồm Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, để xem xét và có thể đưa ra hành động đối với một loạt các lựa chọn chính sách cho Ukraine.

Một quan chức cho biết, trong số các vấn đề cần xem xét sẽ có việc đình chỉ hoặc hủy bỏ viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine, bao gồm các lô hàng đạn dược và thiết bị mới nhất được ủy quyền dưới thời chính quyền Tổng thống Biden.

Zelenskiy đã nhiều lần thúc giục Hoa Kỳ tiếp tục vận chuyển vũ khí tới Ukraine để củng cố vị thế của Kyiv trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai với Nga.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump không cho phép chuyển giao vũ khí mới cho Ukraine, nhưng không dừng các chuyến hàng đã được công bố dưới thời chính quyền Tổng thống Biden trước đó.

Đầu tháng 2, Reuters đưa tin các phe phái đối lập trong chính quyền đang tranh luận liệu Hoa Kỳ có nên tiếp tục cung cấp vũ khí hay không.

Hoa Kỳ đã cung cấp 65,9 tỷ đô la viện trợ quân sự cho Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022.

Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào ngày đầu tiên nhiệm kỳ của mình, đóng băng nguồn tài trợ viện trợ nước ngoài trong 90 ngày.

Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết vào ngày 2 tháng 3 rằng một số quốc gia Âu Châu, bao gồm Anh và Pháp, đang phát triển một 'liên minh tự nguyện' bao gồm “máy bay trên không và quân đội trên bộ” trong nỗ lực đàm phán lệnh ngừng bắn thành công ở Ukraine.

Starmer nói thêm rằng để bất kỳ liên minh nào thành công, Âu Châu phải “có sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Hoa Kỳ”.

“Các đồng minh Âu Châu sẽ tiến lên để phát triển một 'liên minh của những người sẵn sàng' để bảo vệ một thỏa thuận ở Ukraine và bảo đảm hòa bình,” Starmer phát biểu trong một cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Âu Châu tại Luân Đôn. “Không phải quốc gia nào cũng cảm thấy có thể đóng góp nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta ngồi yên. Thay vào đó, những người sẵn sàng sẽ tăng cường lập kế hoạch ngay bây giờ với sự cấp bách thực sự.”

“Anh Quốc đã chuẩn bị hậu thuẫn điều này bằng lực lượng trên bộ và máy bay trên không. Cùng với những nước khác, Âu Châu phải gánh vác trọng trách nặng nề”, Starmer nói. “Đây không phải là lúc để nói thêm nữa... Nếu bạn muốn gìn giữ hòa bình, bạn phải bảo vệ hòa bình”.

[Kyiv Independent: Trump to discuss potential suspension, cancellation of military aid for Ukraine on March 3]

4. Zelenskiy gặp Vua Charles khi ngày càng có nhiều lời kêu gọi hủy chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Donald Trump tới Anh

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã gặp Vua Charles tại Luân Đôn vào hôm Chúa Nhật, 02 Tháng Ba, sau cuộc tranh cãi gay gắt giữa nhà lãnh đạo Ukraine và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào hôm thứ Sáu, khi áp lực ngày càng tăng đối với Thủ tướng Anh Sir Keir Starmer nhằm rút lại lời mời thăm hoàng gia đã được đưa ra cho Tổng thống Donald Trump.

Cuộc hội đàm của ông với quốc vương Anh diễn ra sau cuộc gặp với Starmer, người sau đó đã triệu tập các nhà lãnh đạo Âu Châu để họp khẩn cấp về vấn đề Ukraine.

Ukraine, các đồng minh Âu Châu và nhiều nhà lập pháp Hoa Kỳ vẫn đang choáng váng sau chuyến thăm Phòng Bầu dục của Zelenskiy, nơi Tổng thống Donald Trump liên tục cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine “đánh bạc với Thế chiến thứ ba” trước truyền thông và máy quay phát sóng thế giới.

Trong một trong nhiều cuộc trao đổi gay gắt, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance đã nói với Zelenskiy: “Hãy bày tỏ lòng biết ơn đối với Hoa Kỳ và vị tổng thống đang cố gắng cứu đất nước của ông.” Sau đó, Zelenskiy rời Tòa Bạch Ốc sớm.

Zelenskiy đã đến Vương quốc Anh ngay sau đó, nhận được sự ủng hộ nồng nhiệt và cái ôm từ Starmer, người đã thừa nhận trong buổi xuất hiện trên BBC vào Chúa Nhật rằng ông “không thoải mái” khi xem các tương tác tại Tòa Bạch Ốc.

Vua Charles đã tiếp Zelenskiy tại Sandringham, nơi nghỉ dưỡng riêng tư của nhà vua và hoàng hậu. Cuộc gặp diễn ra sau hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo Âu Châu vào sáng Chúa Nhật nhằm giải quyết vấn đề chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Người dân địa phương, một số người cầm cờ Ukraine, tụ tập bên ngoài khu điền trang trước khi ông đến bằng trực thăng, BBC đưa tin. Hãng tin này đưa tin rằng Nhà vua “đã nồng nhiệt đón tiếp” vị khách của mình.

Zelenskiy trước đó đã gặp Vua Charles tại Vương quốc Anh vào tháng 2 năm 2023, đánh dấu lần đầu tiên một quốc vương Anh gặp một nguyên thủ quốc gia Ukraine. “Tất cả chúng tôi đều lo lắng về ngài và nghĩ về đất nước của ngài”, nhà vua nói vào thời điểm đó.

Cuộc họp hôm Chúa Nhật diễn ra sau khi Starmer chào đón một nhóm các nhà lãnh đạo Âu Châu đến Luân Đôn để tham dự một hội nghị thượng đỉnh mới, được thiết kế để đưa ra một kế hoạch hành động toàn lục địa nhằm bảo đảm một thỏa thuận hòa bình ở Ukraine không hoàn toàn theo ý muốn của Washington. Hoa Kỳ đã đàm phán trực tiếp với Nga trong các cuộc đàm phán mà Âu Châu, và quan trọng là Ukraine, không được mời.

Phố Downing cho biết trước cuộc họp rằng các nhà lãnh đạo của Ukraine, Pháp, Đức, Đan Mạch, Ý, Hòa Lan, Na Uy và một số nước NATO khác sẽ tham gia vào nỗ lực tăng cường của Starmer nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình “công bằng”.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte, Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa cũng đã tới Luân Đôn để tham dự hội nghị thượng đỉnh.

Zelenskiy đã chia sẻ một đoạn clip về cuộc gặp của ông với nhà lãnh đạo Ý và đồng minh của Tổng thống Donald Trump là Giorgia Meloni, gọi cuộc gặp gỡ này là “hiệu quả”.

Phát biểu với BBC vào đầu ngày Chúa Nhật, Starmer cho biết ông đã đồng ý rằng Anh và Pháp, và “có thể là một hoặc hai nước khác”, sẽ “làm việc với Ukraine về một kế hoạch nhằm chấm dứt giao tranh và sau đó chúng tôi sẽ thảo luận về kế hoạch đó với Hoa Kỳ”.

“Tôi nghĩ chúng ta đã có một bước đi đúng hướng,” Starmer nói. Các nước Âu Châu đã bày tỏ sự phẫn nộ khi bị Hoa Kỳ gạt ra ngoài lề trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận hòa bình cho Ukraine.

Thủ tướng Starmer cũng bác bỏ lời kêu gọi hủy lời mời hoàng gia từ Vua Charles tới Tổng thống Hoa Kỳ về chuyến thăm cấp nhà nước tới Vương quốc Anh, một lời đề nghị được nhà lãnh đạo Anh đưa ra tại Phòng Bầu dục vào hôm thứ năm.

Thủ tướng Starmer cũng suýt rơi vào tình huống của Tổng thống Zelenskiy trong cuộc gặp gỡ tại Tòa Bạch Ốc vì thói hiếu chiến của Vance.

Vance phát biểu trong bài phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich đầu tháng này rằng các chính phủ Âu Châu, bao gồm cả Vương quốc Anh, đã từ bỏ các giá trị của họ và phớt lờ mối quan tâm của cử tri về vấn đề di cư và quyền tự do ngôn luận.

Trong cuộc gặp gỡ tại Tòa Bạch Ốc, Thủ tướng Starmer đã chất vấn Vance về phát biểu đó. Ngồi cạnh thủ tướng Anh và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Vance trả lời câu hỏi về những phát biểu này và tìm cách né tránh: “Tôi đã nói những gì tôi đã nói, đó là chúng tôi có mối quan hệ đặc biệt với những người bạn của mình ở Anh và một số đồng minh Âu Châu của chúng tôi.”

Đáp lại, Thủ tướng Starmer gằn giọng nói: “Vâng, chúng tôi đã có quyền tự do ngôn luận trong một thời gian rất, rất dài ở Vương quốc Anh và nó sẽ kéo dài trong một thời gian rất, rất dài”

Vance đáp lại: “Tất nhiên những gì người Anh làm ở đất nước của họ là tùy thuộc vào họ, nhưng chúng tôi cũng biết rằng đã có những hành vi xâm phạm quyền tự do ngôn luận thực sự không chỉ ảnh hưởng đến người Anh mà còn ảnh hưởng đến các công ty công nghệ của Mỹ và theo đó là công dân Mỹ, vì vậy đó là vấn đề chúng ta sẽ thảo luận trong bữa trưa hôm nay.”

Thủ tướng Starmer sau đó trả lời: “Vâng, chúng tôi đã có quyền tự do ngôn luận trong một thời gian rất, rất dài ở Vương quốc Anh và nó sẽ kéo dài trong một thời gian rất, rất dài.”

“Chắc chắn, chúng tôi không muốn tiếp cận với công dân Hoa Kỳ, và chúng tôi không muốn, và điều đó hoàn toàn đúng, nhưng liên quan đến quyền tự do ngôn luận ở Vương quốc Anh, tôi rất tự hào về lịch sử của chúng tôi ở đó.”

Thấy tình thế bắt đầu nóng lên, Tổng thống Trump ra hiệu cho Vance im đi. Ngày hôm sau xảy ra cuộc gặp gỡ với Tổng thống Zelenskiy. Tờ Mirror của Anh cho rằng Vance vẫn còn ấm ức nên muốn ra oai với Ông Zelenskiy xui xẻo.

Bộ trưởng đầu tiên của Scotland và chính trị gia của Đảng Dân tộc Scotland, gọi tắt là SNP John Swinney trả lời BBC vào Chúa Nhật rằng “một yêu cầu hoàn toàn cơ bản của bất kỳ lời đề nghị thăm cấp nhà nước nào” dành cho Tổng thống Hoa Kỳ là nhà lãnh đạo Hoa Kỳ sẽ “hoàn toàn đồng ý với chúng tôi trong việc bảo vệ Ukraine và bảo đảm nền độc lập của nước này”.

“Nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine phải được bảo vệ”, Swinney nói trong một bài đăng trên mạng xã hội riêng. “Nếu Tổng thống Donald Trump không đứng về phía chúng tôi trong vấn đề này, thì chuyến thăm cấp nhà nước của Vương quốc Anh không nên được đưa ra thảo luận”.

Nhưng Starmer cho biết: “Tôi sẽ không bị ảnh hưởng bởi đảng SNP hay những người khác đang cố gắng gia tăng sức thuyết phục.”

Tổng thống Donald Trump đã gọi Zelenskiy là “nhà độc tài” trong những tuần gần đây, trước khi phủ nhận ông đã nói như vậy trong cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc với Starmer, khi nhà lãnh đạo Anh trao cho Tổng thống Donald Trump thư mời thăm cấp nhà nước của Quốc vương.

Nếu chuyến thăm diễn ra, sự trở lại Vương quốc Anh của Tổng thống Donald Trump sẽ khiến ông trở thành nhà lãnh đạo dân cử đầu tiên trong lịch sử gần đây có hai chuyến thăm cấp nhà nước tới quốc vương Anh.

[Newsweek: Zelenskiy Meets King Charles as Calls Grow to Cancel Tổng thống Donald Trump UK State Visit]

5. Nhà máy lọc dầu Ufimsky cách biên giới Nga-Ukraine 1.400km bốc cháy, chính quyền địa phương đưa tin

Một vụ hỏa hoạn lớn đã bùng phát vào đêm qua tại nhà máy lọc dầu Ufimsky ở thành phố Ufa của Nga, cách nước Nga khoảng 1.400 km, chính quyền địa phương đưa tin vào ngày 3 tháng 3.

Các dịch vụ khẩn cấp khu vực cho biết đám cháy đã được dập tắt và nói thêm: “Không có chất độc hại nào được ghi nhận ở gần nhà máy”.

Không có lý do nào được đưa ra nhưng lực lượng Ukraine đã nhiều lần tiến hành một loạt các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa nhằm mục đích gây thiệt hại cho ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga bắt đầu từ mùa xuân năm 2024.

Các kênh Telegram của Nga đưa tin về một vụ nổ tại nhà máy lọc dầu trước khi hỏa hoạn bùng phát. Tờ Kyiv Independent không thể xác minh các báo cáo.

Ukraine coi các cơ sở dầu mỏ của Nga là mục tiêu quân sự hợp lệ vì lợi nhuận từ nhiên liệu hóa thạch cung cấp cho các hoạt động chiến tranh của Mạc Tư Khoa.

Nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu của Bashneft có công suất giải quyết 168.000 thùng mỗi ngày, nguồn cung dầu chủ yếu đến từ Bashkiria và phía tây Siberia.

Đây là một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga. Ufa, thủ đô của Cộng hòa Bashkortostan thuộc Nga, nằm cách Mạc Tư Khoa 1.520 km về phía đông và cách biên giới Kazakhstan 550 km về phía bắc.

[Kyiv Independent: Ufimsky oil refinery 1,400km inside Russia catches fire, local authorities report]

6. Nhiều chính phủ cam kết tham gia cùng Anh và Pháp trong việc gửi lực lượng gìn giữ hòa bình tới Ukraine

Thủ tướng Keir Starmer cho biết nhiều quốc gia đã ký kết kế hoạch của Anh và Pháp về việc gửi quân gìn giữ hòa bình tới Ukraine trong trường hợp đạt được thỏa thuận hòa bình.

Phát biểu với các phóng viên sau hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo Âu Châu và thế giới tại Luân Đôn vào Chúa Nhật, thủ tướng Vương quốc Anh khẳng định kế hoạch “liên minh của những người sẵn sàng” phải có sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ. Ông cho biết nước Mỹ của Ông Donald Trump là “đồng minh đáng tin cậy”.

Thủ tướng Starmer cho biết “một số quốc gia” đã đồng ý cam kết điều quân tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình trong hội nghị thượng đỉnh, nhưng ông cũng nói thêm rằng ông sẽ để từng quốc gia tự công bố sự tham gia của họ.

Tuyên bố này phản ánh một tuyên bố tương tự về chi tiêu quốc phòng được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh của nhà lãnh đạo NATO Mark Rutte.

Rutte cho biết ông đã nghe thấy “những thông báo mới” trên bàn đàm phán về việc nhiều quốc gia Âu Châu cam kết “tăng chi tiêu quốc phòng”. Nhưng ông không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Thủ tướng Starmer triệu tập hội nghị thượng đỉnh ở Luân Đôn để kêu gọi sự ủng hộ cho kế hoạch gìn giữ hòa bình và để các nhà lãnh đạo Âu Châu cam kết tăng chi tiêu quốc phòng.

Sáng Chúa Nhật, có thông tin cho biết Anh, Pháp và Ukraine sẽ xây dựng một kế hoạch hòa bình và trình lên Tổng thống Donald Trump.

Hội nghị thượng đỉnh được tổ chức bởi Starmer và có sự tham dự của các nhà lãnh đạo Âu Châu và thế giới khác ― bao gồm cả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy ― nhưng không có đại diện của Hoa Kỳ.

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh cuộc gặp thảm họa hôm thứ Sáu giữa Tổng thống Donald Trump và Zelenskiy, khiến các nhà lãnh đạo Âu Châu đặt câu hỏi liệu có thể tin cậy vào nước Mỹ với tư cách là người lãnh đạo liên minh phương Tây hay không.

“Chúng ta đang ở ngã ba đường trong lịch sử,” Thủ tướng Starmer nói. Âu Châu “phải gánh vác trọng trách nặng nề.”

Tuy nhiên, ông nói thêm: “Các cuộc thảo luận mà chúng tôi đã có ngày hôm nay, đặc biệt là liên minh những người tự nguyện, dựa trên cơ sở rằng đây là một kế hoạch mà chúng tôi sẽ hợp tác cùng Hoa Kỳ và sẽ có sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ”.

“Đó là mục đích của kế hoạch và đó là lý do tại sao tôi đã nói chuyện với Tổng thống Donald Trump tối qua trước khi chúng tôi phát triển công việc cho kế hoạch này.”

Thủ tướng Starmer tuyên bố trước hội nghị thượng đỉnh rằng ông và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ dẫn đầu việc đưa ra dự thảo kế hoạch hòa bình để trình lên Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống Zelenskiy đã bị yêu cầu rời Tòa Bạch Ốc vào thứ Sáu mà không ký một thỏa thuận khoáng sản giữa Hoa Kỳ và Ukraine, mà các quan chức Âu Châu tin rằng sẽ ràng buộc Tổng thống Donald Trump chặt chẽ hơn với vấn đề an ninh của Ukraine.

Sau hội nghị thượng đỉnh, Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết “chúng ta phải khẩn trương tái vũ trang cho Âu Châu” - và bà cho biết bà sẽ trình bày một “kế hoạch toàn diện” cho việc này tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo Âu Châu vào thứ năm tuần này.

Bà nói thêm: “Về cơ bản, điều đó là biến Ukraine thành một con nhím thép không thể tiêu hóa được đối với những kẻ xâm lược tiềm tàng”.

Các nhà lãnh đạo Âu Châu sẽ họp tại Brussels vào thứ năm.

[Politico: More governments pledge to join UK and France in sending peacekeepers to Ukraine]

7. Tổng thống Macron: Liên Hiệp Âu Châu cần ‘hàng trăm tỷ’ chi tiêu quốc phòng khi Hoa Kỳ chuyển hướng

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm Chúa Nhật đã kêu gọi các quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu đồng ý về “nguồn tài trợ chung lớn” để giải ngân các khoản đầu tư hàng trăm tỷ euro cho quốc phòng và an ninh Âu Châu.

“Chúng tôi sẽ giao nhiệm vụ cho Ủy ban Âu Châu xác định nhu cầu năng lực của chúng ta cho một nền quốc phòng chung”, Macron nói trong một cuộc phỏng vấn được công bố trên một số tờ báo Pháp vào Chúa Nhật. “Khoản tài trợ khổng lồ này có thể lên tới hàng trăm tỷ euro”, ông nói.

Bình luận của ông được đưa ra trước hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của Liên Hiệp Âu Châu dự kiến diễn ra vào thứ năm, tập trung vào vấn đề quốc phòng.

Tổng thống Pháp từ lâu đã lập luận rằng Âu Châu cần nhiều quyền tự chủ chiến lược hơn, ít phụ thuộc hơn vào Hoa Kỳ và đầu tư nhiều hơn vào cơ sở quốc phòng công nghiệp của riêng mình. Tổng thống Macron cho biết vào Chúa Nhật rằng nhu cầu thực hiện sự thay đổi đã trở nên cấp thiết hơn khi Hoa Kỳ rời xa Âu Châu.

“Giờ là 15 phút trước nửa đêm”, Tổng thống Macron nói. “Vì có những nghi ngờ về sự ủng hộ của người Mỹ đối với Âu Châu theo thời gian, chúng ta cần huy động hàng trăm tỷ euro. Đây là thời điểm thức tỉnh chiến lược của Âu Châu”, tờ báo Pháp Le Parisien /lơ pa-ris-giêng/ trích lời ông.

Trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang áp dụng đường lối hòa giải hơn với Nga và thể hiện mong muốn tách khỏi Âu Châu, nhiều quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu, bao gồm cả những quốc gia có truyền thống thân cận với Hoa Kỳ, đang tìm cách đa dạng hóa quan hệ quân sự giữa bối cảnh lo ngại NATO có thể không còn tồn tại.

Thủ tướng tương lai của Đức, Friedrich Merz, đã nói rằng “ưu tiên tuyệt đối của ông” là củng cố Âu Châu càng nhanh càng tốt và “đạt được độc lập khỏi Hoa Kỳ”.

Hôm Chúa Nhật, các nhà lãnh đạo Âu Châu và Canada đã họp tại Luân Đôn để thảo luận về Ukraine, vì một số quốc gia, bao gồm Pháp, Anh và Ý, bày tỏ mong muốn làm trung gian giữa Hoa Kỳ và Ukraine khi mối quan hệ trở nên tồi tệ.

Nhưng vào thứ năm, các cuộc thảo luận về việc tăng cường quốc phòng Âu Châu sẽ chính thức diễn ra, với các cuộc thảo luận dự kiến về một công cụ chi tiêu quốc phòng mới và các biện pháp khác bao gồm nới lỏng các quy tắc tài chính và các ưu đãi để các ngân hàng cho vay các dự án quốc phòng.

“Sẽ mất 5 năm, 10 năm” để thực sự thúc đẩy quốc phòng Âu Châu, Tổng thống Macron nói trong cuộc phỏng vấn. “Nhưng điều đó không quan trọng, vì tôi tin rằng hôm nay là thời điểm thức tỉnh chiến lược”, ông nói.

Tổng thống Pháp cũng cho biết ông sẵn sàng bắt đầu đàm phán về việc chia sẻ ô bảo vệ hạt nhân của Pháp với các nước láng giềng Âu Châu.

“Chúng ta có lá chắn, còn họ thì không. Và họ không còn có thể dựa vào khả năng răn đe hạt nhân của Mỹ nữa”, ông nói. “Chúng ta cần một cuộc đối thoại chiến lược với những nước không có lá chắn; và điều đó sẽ khiến Pháp mạnh mẽ hơn”, ông nói thêm.

[Politico: Macron: EU needs ‘hundreds of billions’ in defense spending as US pivots away]

8. Anh, Pháp đồng ý làm việc về Kế hoạch ngừng bắn ở Ukraine để trình lên Hoa Kỳ

Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết Anh và Pháp đã đồng ý hợp tác với Ukraine về kế hoạch ngừng bắn để trình lên Hoa Kỳ, sau cuộc đụng độ tại Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Thông báo của Starmer được đưa ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo Âu Châu, cùng với Thủ tướng Canada Justin Trudeau, nhà lãnh đạo NATO Mark Rutte và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan, đang nhóm họp tại Luân Đôn để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh của Nga tại Ukraine.

“Đây là khoảnh khắc có một không hai đối với an ninh của Âu Châu và tất cả chúng ta cần phải hành động”, Starmer phát biểu với các nhà lãnh đạo, đứng cạnh Zelenskiy và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Các nhà lãnh đạo NATO Âu Châu và Ukraine lo ngại rằng các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Hoa Kỳ và Nga có thể gây bất lợi cho Kyiv và gây nguy hiểm cho an ninh của phần còn lại của Âu Châu.

Nhưng các quan chức Âu Châu đã phải vật lộn để thể hiện sự gắn kết khi chính quyền Tổng thống Donald Trump viết lại mối quan hệ lâu dài của Hoa Kỳ với châu lục này, mặc dù Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Starmer đều đã đến thăm Tòa Bạch Ốc trong những ngày gần đây. Một hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp được triệu tập vào tháng trước tại Paris đã không đưa ra được các kế hoạch cụ thể.

Starmer cho biết ông đã đồng thanh rằng Anh và Pháp, và “có thể là một hoặc hai nước khác”, sẽ “làm việc với Ukraine về một kế hoạch nhằm chấm dứt giao tranh và sau đó chúng tôi sẽ thảo luận về kế hoạch đó với Hoa Kỳ”.

Phát biểu với BBC vào Chúa Nhật, thủ tướng cho biết ông đã gặp Zelenskiy tại Luân Đôn vào thứ Bảy, trước khi nói chuyện với cả Macron và Tổng thống Donald Trump. Zelenskiy cho biết trong một tuyên bố riêng vào thứ Bảy rằng ông đã có một “cuộc họp có ý nghĩa và ấm áp” với Starmer về việc chấm dứt chiến tranh theo cách “công bằng”.

Starmer cho biết: “Tôi nghĩ chúng ta đã có một bước đi đúng hướng”.

Starmer đã đề cập đến cuộc tranh cãi công khai nổ ra giữa Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump trong chuyến thăm Tòa Bạch Ốc của nhà lãnh đạo Ukraine vào đầu tuần này, mô tả rằng ông đang ở trong văn phòng của Tổng thống Donald Trump khi nhìn thấy các đoạn clip được đưa ra từ Washington.

“Không ai muốn thấy điều đó”, ông nói. Thủ tướng cho biết ông “đã cầm điện thoại”, coi đó là “mục đích thúc đẩy” của mình để “thu hẹp” rạn nứt ngày càng lớn bằng cách nói chuyện với cả Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine trước các phóng viên và máy quay hướng về phía hai người đàn ông, cáo buộc Zelenskiy “đánh bạc với Thế chiến thứ ba”. Trong số nhiều cuộc trao đổi gay gắt, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance đã nói với Zelenskiy: “Hãy dành một vài lời cảm ơn cho Hoa Kỳ và vị tổng thống đang cố gắng cứu đất nước của các bạn”.

Starmer mô tả cảm giác “không thoải mái” khi xem đoạn phim vì chính ông có thể đã rơi vào một tình huống hoàn toàn tương tự.

“Có một vấn đề thực sự đối với các nhà lãnh đạo Âu Châu trong việc thu thập các mảnh vỡ và cố gắng tiến lên phía trước”, cựu cố vấn an ninh quốc gia Anh Peter Ricketts nói với đài phát thanh BBC vào thứ Bảy. “Đó sẽ là một bài tập hạn chế thiệt hại. Đó sẽ phải là một bài tập về việc chúng ta sẽ đi đâu từ đây?”

“Mục tiêu phải là một nền hòa bình lâu dài”, Starmer nói, nhấn mạnh rằng ông tin Tổng thống Donald Trump cũng đang theo đuổi mục tiêu tương tự.

Nhưng có những câu hỏi xoay quanh liệu một mình Âu Châu có thể kiểm soát bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào đã được đồng thanh để chấm dứt hơn ba năm chiến tranh ở Ukraine hay không. Starmer là một trong số ít nhà lãnh đạo đã đưa ra ý định gửi quân vào Ukraine như một phần của lực lượng gìn giữ hòa bình, mặc dù có vẻ như không có sự đồng thuận nào trên khắp Âu Châu về việc sẵn sàng cam kết lực lượng NATO tham gia nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn.

Starmer đã nhiều lần nói rằng Hoa Kỳ sẽ cần cung cấp một số hình thức bảo đảm an ninh cho Ukraine trong một thỏa thuận ngừng bắn trong tương lai. Nhắc lại điều này vào Chúa Nhật, thủ tướng cho biết Âu Châu phải “làm nhiều hơn và cung cấp bảo đảm an ninh”, đồng thời nói thêm rằng vấn đề này sẽ nằm trong chương trình nghị sự để thảo luận vào cuối ngày.

“Hai điều này phải đi đôi với nhau”, ông nói. Hoa Kỳ dường như miễn cưỡng cam kết cung cấp những bảo đảm như vậy, và quân đội Âu Châu, cũng như quân đội Anh, sẽ phải vật lộn để tập hợp đủ sự hiện diện để ngăn chặn bất kỳ hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn nào.

[Newsweek: UK, France Agree to Work on Ukraine Ceasefire Plan to Present to US]