1. Tướng Mỹ đã nghỉ hưu nhận định lạc quan rằng việc Tổng thống Donald Trump dừng viện trợ cho Ukraine có thể phản tác dụng với Nga
Cuộc chiến Nga-Ukraine tiếp tục gây ra “rắc rối lớn” cho Mạc Tư Khoa bất kể Ukraine có nhận được viện trợ quân sự từ Hoa Kỳ hay không. Trung Tướng đã nghỉ hưu Ben Hodges tuyên bố như trên với Newsweek ngay sau Tổng thống Donald Trump ra lệnh ngưng ngay các khoản viện trợ dành cho Ukraine.
Ông cho biết lệnh đóng băng của Hoa Kỳ thậm chí có thể gây bất lợi cho Nga trên chiến trường về lâu dài.
Mối quan hệ Hoa Kỳ-Ukraine đã trở nên bất ổn kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức vào cuối Tháng Giêng và lao dốc vào thứ Sáu khi Tổng thống Donald Trump, Phó Tổng thống JD Vance và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tranh cãi trong một cuộc họp báo kịch tính và căng thẳng tại Phòng Bầu dục.
Vào tối thứ Hai, hãng thông tấn Associated Press đưa tin rằng Tổng thống Donald Trump đã tạm dừng mọi viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine. Việc tạm dừng này được cho là bao gồm mọi thiết bị và khí tài quân sự kể cả những thứ đã ra khỏi Hoa Kỳ và đang quá cảnh đâu đó trên đường đến Ukraine.
Một quan chức cao cấp giấu tên của Bộ Quốc phòng nói với Bloomberg rằng Tổng thống Donald Trump sẽ duy trì lệnh đóng băng cho đến khi ông tin rằng Ukraine đang “cam kết thiện chí vì hòa bình”.
Trong một cuộc phỏng vấn với Erin Burnett của CNN ngay trước khi thông tin tạm dừng được đưa tin vào thứ Hai, Hodges, cựu tướng chỉ huy Quân đội Hoa Kỳ tại Âu Châu, cho rằng việc dừng viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine sẽ truyền cảm hứng cho các đồng minh Âu Châu của Kyiv bù đắp sự khác biệt.
Để trả lời câu hỏi giả định của Burnett về việc “sẽ thế nào” nếu Tổng thống Donald Trump chấm dứt viện trợ cho Ukraine, Hodges thừa nhận rằng điều đó sẽ “gây bất lợi cho người Ukraine” và cho Âu Châu “trong một khoảng thời gian”.
Sau đó, ông lập luận rằng Nga đã gặp “rắc rối” kể từ khi Putin ra lệnh cho quân đội xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Hodges nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ sẽ hối hận vì đã bỏ rơi Ukraine.
“Nga thực sự đang gặp rắc rối lớn,” Hodges nói. “Tiền đề mà chính quyền sử dụng khi họ nói, 'Ukraine, các người không có quân bài nào cả'—là hoàn toàn không đúng. Người Nga đang gặp rắc rối lớn. Người Ukraine đã ngăn chặn họ mà thậm chí chúng tôi còn dám khẳng định rằng họ sẽ giành chiến thắng.”
“Vì vậy, hãy tưởng tượng nếu hơn 20 quốc gia Âu Châu cuối cùng cũng tìm lại được xương sống chiến lược của họ và bắt đầu tập hợp năng lực công nghiệp đáng kinh ngạc của họ, nhằm làm lu mờ những gì Nga có. Chúng ta sẽ hối tiếc vì họ đã tập hợp lại và làm điều này mà không có chúng ta và bất chấp chúng ta. Và chúng ta sẽ mất rất nhiều ảnh hưởng.”
Một viên chức Tòa Bạch Ốc giấu tên, trong một tuyên bố với Reuters: “Tổng thống Donald Trump đã nói rõ rằng ông tập trung vào hòa bình. Chúng tôi cần các đối tác của mình cũng cam kết với mục tiêu đó. Chúng tôi đang tạm dừng và xem xét lại viện trợ của mình để bảo đảm rằng nó đang góp phần vào giải pháp.”
Cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Nga Michael McFaul tuyên bố: “Tổng thống Donald Trump vừa cắt viện trợ quân sự cho Ukraine mà Quốc hội Hoa Kỳ đã phê duyệt. Thật bi thảm. Tổng thống Donald Trump chỉ dám đưa ra lời đe dọa đối với Ukraine dân chủ, trong khi đưa ra những củ cà rốt cho nước Nga độc tài, đế quốc. Đây không phải là sức mạnh. Đây là sự yếu đuối.”
Dân biểu Dân chủ Brendan Boyle của Pennsylvania, trong một tuyên bố cho biết: “Quyết định của Ông Donald Trump đơn phương dừng tài trợ cho Ukraine là liều lĩnh, không thể bảo vệ được và là mối đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia của chúng ta. Viện trợ này đã được Quốc hội chấp thuận trên cơ sở lưỡng đảng— Cộng hòa và Dân chủ đều công nhận rằng ủng hộ Ukraine là ủng hộ dân chủ và chống lại sự xâm lược của Putin...”
Quốc hội, chứ không phải Tổng thống Donald Trump, nắm quyền kiểm soát hầu bao, và khoản tài trợ này phải được chuyển giao ngay lập tức. Thế giới đang theo dõi, và chúng ta không thể để những hành động liều lĩnh của Tổng thống Donald Trump làm suy yếu cam kết của chúng ta đối với các đồng minh và nền dân chủ của chúng ta.”
Tương lai của cuộc chiến Nga-Ukraine vẫn còn chưa chắc chắn. Vị thế vốn đã bấp bênh của Ukraine có khả năng sẽ nhanh chóng xấu đi trừ khi họ có thể thay thế bất kỳ khoản viện trợ và nguồn lực quân sự nào đã mất của Hoa Kỳ bằng sự hỗ trợ từ các đồng minh khác.
Đại tá Ants Kiviselg của Estonia, nhà lãnh đạo Trung tâm Tình báo Lực lượng Phòng vệ Estonia, phát biểu với đài truyền hình công cộng Estonia ERR rằng việc cắt viện trợ của chính quyền Tổng thống Donald Trump là hết sức liều lĩnh. Ukraine có thể sụp đổ và khi đó các khí tài chiến tranh hiện đại nhất của phương Tây có thể rơi vào tay người Nga, và điều đó là cực kỳ nguy hiểm cho Estonia và các quốc gia Baltic khác.
2. Tân Thủ tướng Đức quả quyết: Cuộc đụng độ giữa Tổng thống Donald Trump và Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc là một ‘sự leo thang có chủ ý của Hoa Kỳ
Thủ tướng tương lai của Đức hôm thứ Hai cho biết cuộc đụng độ gay gắt giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Phòng Bầu dục tuần trước là một “hành động leo thang có chủ ý” đằng sau.
Trong những cảnh tượng gây sốc vào thứ sáu đã gây chấn động chính trị khắp Âu Châu, Zelenskiy đã bị Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance chế giễu và lăng mạ, họ cáo buộc ông không làm đủ để chấm dứt cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa và vô ơn với viện trợ của Mỹ.
Zelenskiy, người đã tới Washington để ký một thỏa thuận khoáng sản với Hoa Kỳ và củng cố sự ủng hộ của Tổng thống Donald Trump dành cho Kyiv, đã bị đuổi khỏi Tòa Bạch Ốc và buộc phải trở về nhà tay trắng.
Nhưng Friedrich Merz, lãnh đạo đảng bảo thủ của Đức và gần như chắc chắn là thủ tướng tiếp theo của nước này sau khi đảng của ông giành được đa số ghế trong cuộc bầu cử toàn quốc vào tháng trước, tuyên bố rằng cuộc cãi vã giận dữ này là một cuộc phục kích được người Mỹ lên kế hoạch từ trước.
Merz nói với các phương tiện truyền thông Đức: “Theo tôi, đây không phải là phản ứng tự phát với những gì Zelenskiy nói, mà rõ ràng là sự leo thang có chủ đích trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục này”.
Ông nói thêm: “Những gì chúng ta vừa chứng kiến ở Washington có sự liên tục nhất định với một số sự kiện diễn ra trong vài tuần qua, bao gồm cả sự xuất hiện của phái đoàn Mỹ tại Munich tại hội nghị an ninh”.
Chính trị gia người Đức này dường như đang nhắc đến bài phát biểu nóng nảy của Vance tại Hội nghị An ninh Munich vào tháng trước, trong đó ông kêu gọi Âu Châu “bước vào” và tự quản lý khả năng phòng thủ của mình thay vì trông chờ vào sự bảo đảm an ninh của Mỹ.
Tuy nhiên, Merz cho biết ông “hơi ngạc nhiên” trước cuộc trao đổi gay gắt ở Tòa Bạch Ốc và nói thêm rằng “giọng điệu chung” “không có ích”.
Điều quan trọng nhất là “chúng ta phải làm mọi thứ có thể để giữ người Mỹ ở lại Âu Châu”, ông nói. Tổng thống Donald Trump và bộ trưởng quốc phòng Pete Hegseth đã cảnh báo rằng Âu Châu không còn có thể dựa vào liên minh xuyên Đại Tây Dương sau chiến tranh hoặc vào việc quân đội Mỹ ở lại lục địa này để bảo đảm an ninh.
Merz là một trong số hàng chục nhà lãnh đạo Âu Châu tái khẳng định sự ủng hộ của họ đối với Zelenskiy sau cuộc cãi vã gay gắt trên máy quay với Tổng thống Donald Trump và kêu gọi Âu Châu đóng vai trò lớn hơn trong việc hỗ trợ Ukraine trong trường hợp Hoa Kỳ để lại khoảng trống
“Volodymyr thân mến, chúng tôi sát cánh cùng Ukraine trong thời điểm tốt đẹp và thử thách. Chúng ta không bao giờ được nhầm lẫn giữa kẻ xâm lược và nạn nhân trong cuộc xâm lược khủng khiếp này”, Merz viết trên X.
[Politico: Trump and Zelenskyy’s White House clash a ‘deliberate escalation’ by US, says Germany’s Merz]
3. Hỏa tiễn Mỹ đang bảo vệ các thành phố của Ukraine. Nhưng có lẽ không lâu nữa.
Sau cuộc họp báo gây chấn động tại Phòng Bầu dục vào thứ Sáu, trong đó Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vì không cảm ơn họ đủ về các khoản viện trợ trước đây của Hoa Kỳ cho Ukraine, Ukraine và các đồng minh đang cố gắng thay thế các loại vũ khí quan trọng nhất do Mỹ sản xuất trong kho vũ khí của Ukraine.
Bao gồm cả hỏa tiễn phòng không. Hầu như mọi loại vũ khí khác mà Ukraine cần, họ có thể tự chế tạo hoặc mua từ các đồng minh Âu Châu. Nhưng trong số các nền dân chủ trên thế giới, Hoa Kỳ gần như độc quyền—nhưng không hoàn toàn—về các hỏa tiễn đất đối không tốt nhất cùng các bệ phóng và radar hỗ trợ của chúng.
Các khẩu đội đất đối không do Hoa Kỳ thiết kế và sản xuất—cụ thể là sáu khẩu đội Patriot—bảo vệ các thành phố lớn của Ukraine khỏi những hỏa tiễn nguy hiểm nhất của Nga, bao gồm cả hỏa tiễn đạn đạo siêu thanh cực kỳ khó đánh chặn. “Phòng không là một trong những nhu cầu quan trọng nhất của Ukraine”, Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy Bjørn Arild Gram cho biết.
Nhưng khi Tổng thống Donald Trump nổi cơn thịnh nộ và liên kết Hoa Kỳ với Nga và các chế độ độc tài khác, Ukraine và Âu Châu không thể trông chờ vào sự ủng hộ liên tục của Hoa Kỳ. Không phải vô cớ mà Thủ tướng Đức đắc cử Friedrich Merz kêu gọi Âu Châu phải nhanh chóng đạt được “độc lập chiến lược”.
Chỉ hai ngày sau cuộc họp báo thảm họa tại Tòa Bạch Ốc, Zelenskiy đã gặp các nhà lãnh đạo Âu Châu tại Luân Đôn để vạch ra con đường phía trước cho Ukraine và các đồng minh còn lại.
Tại hội nghị, Thủ tướng Anh Keir Starmer đã cam kết tài trợ 2 tỷ đô la để cung cấp cho Ukraine 5.000 hỏa tiễn phòng không tầm ngắn Martlet, do công ty Thales của Pháp sản xuất tại một nhà máy ở Belfast. Cùng lúc đó, công ty Kongsberg của Na Uy đã công bố kế hoạch hợp tác với một công ty Ukraine để sản xuất—tại Ukraine—hỏa tiễn đất đối không cho 13 khẩu đội phòng không tầm trung NASAMS của Ukraine.
Không sáng kiến nào giải quyết được vấn đề phòng không tầm xa của Ukraine. Martlets có thể tấn công máy bay điều khiển từ xa của Nga và các mối đe dọa trên không nhỏ hơn khác từ khoảng cách năm dặm. NASAMS có thể tấn công các mối đe dọa cao hơn và nhanh hơn từ khoảng cách 25 dặm. Nhưng Patriots có thể đánh chặn máy bay, máy bay điều khiển từ xa và tất cả trừ hỏa tiễn đạn đạo di chuyển nhanh nhất ở khoảng cách 60 dặm hoặc xa hơn.
Ukraine đã nhận được hỏa tiễn cho các khẩu đội Patriot của mình theo từng đợt nhỏ—và nhanh chóng bắn chúng. Có lẽ không có kho dự trữ hỏa tiễn Patriot lớn ở Ukraine và chúng có thể hết nhanh khi người Mỹ ngừng viện trợ.
Có thể Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ dưới sự đồng thuận của Ngoại trưởng Marco Rubio của Tổng thống Donald Trump sẽ cấp phép cho nhà máy hỏa tiễn Patriot mới ở Đức, do công ty Raytheon của Hoa Kỳ và nhà sản xuất hỏa tiễn Âu Châu MBDA cùng điều hành, để bán Patriot cho Ukraine. Nhưng nhà máy đó vẫn đang trong quá trình xây dựng và không mong đợi hoàn thành hỏa tiễn đầu tiên cho đến năm 2027.
Hoặc có thể đất đối không tầm xa toàn Ukraine được đồn đại từ lâu, SD-300, cuối cùng sẽ hoàn thành quá trình phát triển và sớm được đưa vào sản xuất hàng loạt. Nhiều khả năng, các nước Âu Châu sẽ phải trang bị cho Ukraine hệ thống phòng không hoàn toàn của Âu Châu theo tiêu chuẩn Patriot—và ngay lập tức.
Chỉ có một lựa chọn thực tế: SAMP/T, một “Euro-Patriot” do MBDA và tập đoàn Eurosam của Thales cùng sản xuất. Ukraine đã có hai khẩu đội SAMP/T, nhưng sẽ cần thêm nhiều khẩu nữa—cũng như hàng trăm hỏa tiễn Aster để chúng có thể bắn.
Nhưng Eurosam đã từng mất gần bốn năm kể từ khi ký hợp đồng để chế tạo và chuyển giao một hỏa tiễn Aster. Liên doanh này đã hứa sẽ giảm thời gian xuống còn 18 tháng vào năm sau, nhưng ngay cả như vậy cũng không đủ nhanh khi xét đến mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng an ninh xuyên Đại Tây Dương.
Chính phủ Pháp không hài lòng về sự chậm chạp của Eurosam. Mùa thu năm ngoái, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sébastien Lecornu đã đe dọa sẽ sử dụng luật mới của Pháp để buộc MBDA phải tích trữ vật liệu nhằm đẩy nhanh quá trình sản xuất hỏa tiễn. Lecornu cho biết: “Rõ ràng là nếu tốc độ sản xuất đôi khi quá chậm, thì đó là do có sự cám dỗ làm việc theo kiểu “just-in-time” và không có đủ nguyên liệu thô hoặc phụ tùng”.
Áp lực đã phát huy tác dụng. Tính đến một năm trước, chính phủ Pháp kỳ vọng MBDA sẽ giao lô đầu tiên trong số 400 hỏa tiễn Asters mới—trị giá 2,2 tỷ đô la—vào cuối năm ngoái. Paris cũng kỳ vọng sẽ chuyển giao hầu như toàn bộ số hỏa tiễn mới cho Ukraine.
Vì vậy, nhiều Asters hơn đang trên đường đến như một phương án dự phòng—và có khả năng thay thế—cho Patriots do Mỹ sản xuất của Ukraine. Tất nhiên, người Ukraine cũng sẽ cần thêm bệ phóng SAMP/T và radar. Nhưng quá trình phi Mỹ hóa hệ thống phòng không của Ukraine đã bắt đầu. Và chắc chắn sẽ tăng tốc.
[Forbes: American Missiles Defend Ukrainian Cities. But Not For Much Longer, Maybe.]
4. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở Tỉnh Samara của Nga
Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở thành phố Syzran thuộc Tỉnh Samara của Nga vào rạng sáng Thứ Ba, 04 Tháng Ba, Andrii Kovalenko, nhà lãnh đạo Trung tâm Chống thông tin sai lệch, cho biết.
Theo người dân địa phương, vụ nổ đầu tiên xảy ra vào khoảng 3 giờ sáng giờ địa phương. Một vụ hỏa hoạn đã bùng phát tại cơ sở này.
Thống đốc tỉnh Samara Vyacheslav Fedorishchev sau đó cho biết máy bay điều khiển từ xa đã tấn công “một trong những doanh nghiệp công nghiệp Syzran” mà không cung cấp thêm chi tiết. Lực lượng Nga đã bắn hạ máy bay điều khiển từ xa và không có thương vong, Fedorishchev tuyên bố.
5. Điện Cẩm Linh hoan nghênh sự thay đổi chính sách của Tổng thống Donald Trump khi các động thái của Hoa Kỳ ‘phù hợp’ với lợi ích của Nga
Cuộc họp căng thẳng tại Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelenskiy báo hiệu sự thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, một phát ngôn viên của Điện Cẩm Linh cho biết “phần lớn phù hợp” với lợi ích của Nga.
Lập trường gần đây của Tổng thống Donald Trump về Ukraine, bao gồm cả việc ông công khai chỉ trích Zelenskiy và thông tin dừng viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Kyiv, đã nhận được lời khen ngợi từ các quan chức Nga trong khi gây ra mối lo ngại giữa các đồng minh Âu Châu.
Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã tách Hoa Kỳ khỏi vai trò truyền thống là người ủng hộ chính của Ukraine, thay vào đó đặt câu hỏi về cam kết của Kyiv đối với hòa bình và ngụ ý rằng Ukraine cũng phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến đang diễn ra.
Quan điểm của chính quyền ông đã thúc đẩy các quan chức Nga bày tỏ sự lạc quan về khả năng tan băng trong quan hệ Mỹ-Nga. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov nói với truyền hình nhà nước vào ngày 3 tháng 3 rằng “chính quyền mới đang nhanh chóng thay đổi mọi cấu hình chính sách đối ngoại”, gọi sự thay đổi này là một diễn biến tích cực đối với Mạc Tư Khoa.
Khi Tổng thống Donald Trump và Mạc Tư Khoa thống nhất tầm nhìn, cuộc chiến ổn định mặt trận Donetsk đang ở thế ngàn cân treo sợi tóc
Trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục vào ngày 28 tháng 2, Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã thay nhau sỉ nhục Zelenskiy không tỏ lòng biết ơn đối với sự ủng hộ của Hoa Kỳ và cảnh báo rằng việc ông từ chối đàm phán với Putin có thể leo thang thành một cuộc xung đột lớn hơn.
Đáp lại, các nhà lãnh đạo Âu Châu tái khẳng định cam kết của họ đối với Ukraine, lên án cuộc xâm lược của Nga và kêu gọi tiếp tục viện trợ quân sự của phương Tây. Sự khác biệt trong đường lối đã đặt ra câu hỏi về tương lai hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Kyiv.
Các quan chức Nga đã công khai ca ngợi lập trường của Tổng thống Donald Trump, với Ngoại trưởng Sergey Lavrov gọi ông là “nhà lãnh đạo phương Tây đầu tiên và duy nhất cho đến nay” thừa nhận những gì Mạc Tư Khoa coi là nguyên nhân thực sự của cuộc chiến. Những nhân vật khác của Điện Cẩm Linh, bao gồm cả phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, đã hoan nghênh Tổng thống Donald Trump vì đã có giọng điệu gay gắt hơn đối với Zelenskiy, thậm chí còn gọi nhà lãnh đạo Ukraine là “nhà độc tài”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Marco Rubio cho rằng sau khi chiến tranh kết thúc, Washington và Mạc Tư Khoa có thể theo đuổi “các mối quan hệ đối tác kinh tế có tiềm năng mang tính lịch sử”, bao gồm hợp tác phát triển Bắc Cực và khai thác đất hiếm.
[Kyiv Independent: Kremlin welcomes Trump’s policy shift as US moves 'align' with Russia's interests]
6. Những khẩu súng lớn nhất của Ukraine sắp hết đạn, thứ mà Hoa Kỳ từng cung cấp
Quân đội Ukraine đã tham chiến vào tháng 2 năm 2022 với khoảng 100 khẩu pháo 2S7 khổng lồ đang phục vụ hoặc được lưu trữ. Các kíp pháo 14 người của pháo xích 203 ly đã chiến đấu hết mình trong cuộc phòng thủ ban đầu của Kyiv—và sau đó tỏa ra để hỗ trợ quân đội Ukraine dọc theo tuyến đầu phía đông.
Nhưng sau khoảng một năm, những khẩu súng khổng lồ—lớn nhất của Ukraine—thỉnh thoảng bắt đầu im tiếng. Và không khó để đoán lý do tại sao. Đúng, người Nga đã phá hủy hoặc chiếm được ít nhất bảy khẩu pháo 2S7, nhưng người Ukraine vẫn còn rất nhiều khẩu pháo khác trong kho để bù đắp cho những tổn thất này. Tuy nhiên, các tăng pháo 2S7 rút lui vì kho đạn pháo 230 pound của họ sắp hết… hoặc hết sạch.
Vào tháng 9, ít nhất một trong những khẩu 2S7 của quân đội đã được chụp ảnh trong khu vực rộng 250 dặm vuông của lực lượng Ukraine tại Kursk ở phía tây nước Nga. Sau một lần tạm dừng hoạt động rõ ràng khác, một hoặc nhiều khẩu súng lớn đã lăn bánh vào hoạt động với Nhóm chiến lược hoạt động Khortytsia ở miền đông Ukraine vào tháng trước. “Mỗi phát bắn là một hành động có tác động thực sự khủng khiếp”, những người lính nói.
Nơi Ukraine lấy đạn cho 2S7 giải thích cho hoạt động rải rác của lựu pháo. Ukraine không sản xuất đạn pháo 203 ly tại các nhà máy của mình, và nhiều quốc gia khác ở Âu Châu cũng vậy. Tại Âu Châu có thể không có quốc gia nào khác, trừ ra Nga.
Nhưng Quân đội Hoa Kỳ đã từng vận hành pháo tự hành 203 ly của riêng mình và giữ lại một số đạn pháo M105 và M106 ngay cả sau khi những khẩu pháo M110 này biến mất cách đây nhiều thập niên. Chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden đã chuyển 10.000 viên đạn pháo M105 và M106 cho Ukraine vào năm 2023. Sau đó, các kho hàng của Hoa Kỳ dường như đã hết đạn pháo 203 ly.
Hy Lạp, quốc gia có quân đội vẫn sử dụng M110, đã miễn cưỡng hành động. Hy Lạp đã gửi hàng ngàn quả đạn pháo 203 ly theo từng đợt riêng biệt vào năm 2023 và 2024—và có thể sẽ gửi thêm hàng ngàn quả nữa, nếu có ý chí chính trị. Nhưng trong số các thành viên NATO, Hy Lạp là một trong những nước ủng hộ Ukraine miễn cưỡng nhất vì họ thường xuyên phải đối diện với nguy cơ từ Thổ Nhĩ Kỳ, và không tin tưởng vào những lời hứa của Mỹ.
Sự do dự của Hy Lạp có thể chuyển gánh nặng nạp đạn cho những khẩu súng lớn nhất của Ukraine sang một quốc gia NATO khác vẫn sử dụng M110 với loại đạn tương thích: Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu 2S7 của Ukraine biến mất và xuất hiện trở lại, hãy nhìn vào Thổ Nhĩ Kỳ để hiểu lý do tại sao.
7. Vance nói rằng cánh cửa Hoa Kỳ vẫn mở nếu Zelenskiy sẵn sàng ‘nói chuyện nghiêm chỉnh về hòa bình’
Khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã dừng mọi viện trợ quân sự cho Ukraine, Phó Tổng thống JD Vance một lần nữa chỉ trích Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trong cuộc phỏng vấn ngày 3 tháng 3 với Fox News, tuyên bố Zelenskiy đã thể hiện “sự không sẵn lòng rõ ràng trong việc tham gia vào tiến trình hòa bình” - một chính sách mà Tổng thống Donald Trump khẳng định phản ánh ý chí của người dân Mỹ.
Trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục vào ngày 28 tháng 2, Zelenskiy, Tổng thống Donald Trump và Vance đã tổ chức một cuộc họp báo dài 45 phút tại Phòng Bầu dục, kết thúc bằng một cuộc tranh cãi gay gắt về viện trợ của Mỹ cho Ukraine và việc hủy bỏ kế hoạch ký kết thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine.
Tổng thống Donald Trump và Vance cáo buộc Zelenskiy không bày tỏ lòng biết ơn đối với sự ủng hộ của Hoa Kỳ và cảnh báo rằng việc ông từ chối nhượng bộ Putin là một canh bạc nguy hiểm có thể leo thang thành Thế chiến III.
Sau cuộc gặp, Tổng thống Donald Trump nói rằng Zelenskiy “chưa sẵn sàng cho hòa bình”.
“Ông ta đã không tôn trọng Hoa Kỳ trong Phòng Bầu dục được trân trọng của nước này. Ông ta có thể quay lại khi ông ta sẵn sàng cho hòa bình”, Tổng thống Donald Trump đăng trên Truth Social vào ngày 28 tháng 2.
Vance nói với Sean Hannity của Fox News rằng “điều mà Tổng thống Donald Trump đã nói rõ ràng và nhất quán tất nhiên là cánh cửa vẫn mở miễn là Zelenskiy sẵn sàng đàm phán hòa bình một cách nghiêm chỉnh”.
“Bạn không thể đến Phòng Bầu dục hay bất kỳ nơi nào khác và từ chối thảo luận về các chi tiết của một thỏa thuận hòa bình,” ông nói. “Điều này sẽ không làm ai vui. Người Nga sẽ phải từ bỏ một số thứ, người Ukraine sẽ phải từ bỏ một số thứ. Bạn không thể đến Phòng Bầu dục và nói 'hãy đưa ra cho chúng tôi các bảo đảm an ninh, chúng tôi thậm chí sẽ không tham gia với bạn về những gì chúng tôi sẵn sàng từ bỏ.' Đó là lập trường của Ukraine.”
“Hy vọng không phải là một chiến lược. Ném tiền và đạn dược vào một cuộc xung đột khủng khiếp — đó không phải là một chiến lược,” Vance nói về chính sách của chính quyền Tổng thống Biden đối với Ukraine.
Theo Viện Kinh tế Thế giới Kiel, Hoa Kỳ đã cung cấp viện trợ trị giá 119,8 tỷ đô la kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, bao gồm 67,1 tỷ đô la viện trợ quân sự, 49 tỷ đô la viện trợ tài chính và 3,6 tỷ đô la viện trợ nhân đạo. Trong khi đó, Tổng thống Trump và Phó tổng thống Mỹ James David Vance luôn mồm nói đã Hoa Kỳ đã chi cho Ukraine 350 tỷ đô la.
Sau cuộc gặp căng thẳng với Tổng thống Donald Trump, Zelenskiy nói với Fox News vào ngày 28 tháng 2 rằng Ukraine “sẵn sàng cho hòa bình nhưng chúng tôi cần phải ở vị thế tốt”.
“Chúng tôi muốn hòa bình... đó là lý do tại sao tôi đến thăm Tổng thống Donald Trump,” Zelenskiy nói với Fox News, đồng thời nói thêm rằng ông hy vọng Tổng thống Donald Trump sẽ thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ hơn đối với Ukraine thay vì tự định vị mình là người hòa giải trong cuộc chiến. Ông nhấn mạnh rằng Nga là kẻ xâm lược, đã phát động cuộc xâm lược. “Tôi thực sự muốn ông ấy ở bên chúng tôi nhiều hơn,” Zelenskiy nói.
Vance nhắc lại với Hannity rằng Tổng thống Donald Trump sẽ là “người đầu tiên nhấc điện thoại” khi Zelenskiy sẵn sàng đàm phán về hòa bình.
“Trên thực tế, tổng thống đang có quan điểm thực tế hơn nhiều khi nói rằng điều này không thể kéo dài mãi mãi, chúng ta không thể tài trợ cho việc này mãi mãi, người Ukraine không thể chiến đấu mãi mãi — vì vậy hãy đưa vấn đề này đến một giải pháp hòa bình.”
8. ‘Tuyên bố tệ nhất’ — Tổng thống Donald Trump chỉ trích Zelenskiy vì nói rằng thỏa thuận hòa bình với Nga còn xa vời
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã chỉ trích Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vào ngày 3 tháng 3 vì phát biểu rằng một thỏa thuận hòa bình với Nga vẫn còn “rất, rất xa vời”.
Zelenskiy đưa ra nhận xét này trong cuộc phỏng vấn với truyền thông Anh vào ngày 2 tháng 3, nói rằng các cuộc đàm phán đang ở giai đoạn đầu và việc giải quyết với Mạc Tư Khoa vẫn còn là một triển vọng xa vời.
“Đây là tuyên bố tồi tệ nhất mà Zelenskiy có thể đưa ra, và nước Mỹ sẽ không thể chịu đựng điều này lâu hơn nữa”, Tổng thống Donald Trump đăng trên Truth Social.
Tổng thống Donald Trump đã nắm bắt ngay tuyên bố này và sử dụng nó làm bằng chứng cho thấy Zelenskiy không muốn hòa bình.
“Gã này không muốn có hòa bình khi vẫn còn sự hậu thuẫn của Mỹ”, Tổng thống Donald Trump tuyên bố và nhấn mạnh rằng rằng các nhà lãnh đạo Âu Châu đã nói với Zelenskiy rằng họ “không thể làm được việc nếu không có Mỹ”
Tổng thống Donald Trump cũng chỉ trích Âu Châu, tuyên bố rằng các nước này đã chi nhiều tiền để mua dầu và khí đốt của Nga hơn là hỗ trợ quốc phòng cho Ukraine.
Những bình luận này được đưa ra sau khi Zelenskiy rời Washington sớm vào ngày 28 tháng 2 mà không ký thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine sau cuộc đối đầu căng thẳng với Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance tại Tòa Bạch Ốc.
Trong những ngày kể từ đó, một số quan chức Hoa Kỳ và các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đã gia tăng chỉ trích Zelenskiy, một số người còn đề xuất ông nên từ chức.
Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Mike Waltz nói với Fox News vào ngày 3 tháng 3 rằng chính quyền Hoa Kỳ hy vọng Zelenskiy sẽ tỏ ra hối hận và cam kết ký thỏa thuận khoáng sản.
[Kyiv Independent: 'The worst statement' — Trump criticizes Zelensky for saying peace deal with Russia is far away]
9. ISW cho rằng Điện Cẩm Linh ‘Cố gắng phá hoại’ thỏa thuận Tổng thống Donald Trump-Zelenskiy
Trong bối cảnh chiến tranh Nga-Ukraine đang diễn ra, Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW đã cáo buộc trong đánh giá hôm Chúa Nhật rằng Điện Cẩm Linh đang “cố gắng phá hoại” thỏa thuận đất hiếm giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
Nếu Điện Cẩm Linh “cố gắng phá hoại” thỏa thuận đất hiếm giữa Hoa Kỳ và Ukraine, điều này có thể gây nguy hiểm cho khả năng thoát khỏi các cuộc đàm phán hòa bình với toàn vẹn lãnh thổ của Kyiv sau cuộc xâm lược của Mạc Tư Khoa vào tháng 2 năm 2022.
Những nỗ lực bị cáo buộc của Nga có thể gây ra hậu quả cho nền kinh tế Ukraine trong nhiều thập niên tới, tùy thuộc vào kết quả của thỏa thuận đất hiếm.
Trong đánh giá Chúa Nhật của mình, ISW, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Washington, DC, đã viết rằng “các tuyên bố chính thức gần đây của Nga để đáp lại thỏa thuận khoáng sản được đề xuất giữa Hoa Kỳ và Ukraine cho thấy Điện Cẩm Linh đang cố gắng phá hoại thỏa thuận thông qua các câu chuyện nhắm vào khán giả Ukraine và Hoa Kỳ. Điện Cẩm Linh tuyên bố rằng thỏa thuận khoáng sản này không có lợi cho Ukraine trong khi cũng tuyên bố rằng Nga có thể đưa ra một lời đề nghị tốt hơn cho Hoa Kỳ, cho thấy rằng Mạc Tư Khoa coi thỏa thuận này là có hại cho các mục tiêu của mình.”
Lời cáo buộc của ISW dựa trên một số nhân vật người Nga đưa ra ý tưởng rằng Ukraine sẽ “bán rẻ” đất nước bằng cách theo đuổi thỏa thuận với Hoa Kỳ
Phát biểu về thỏa thuận khoáng sản vào ngày 23 tháng 2, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết người dân Ukraine ở vùng lãnh thổ bị tạm chiếm đã quyết định “từ lâu” rằng họ muốn gia nhập Nga để “không ai có thể bán đi những vùng lãnh thổ này”. Trong tuyên bố sau, ISW đưa ra giả thuyết rằng phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh đang ám chỉ rằng Zelenskiy có thể “bán đi” các khu vực khác của Ukraine.
Trong bản dịch chương trình tin tức buổi tối Vesti của đài truyền hình nhà nước Nga, ISW cũng cáo buộc rằng họ đã đưa tin rằng Hoa Kỳ đang “tống tiền” Ukraine bằng thỏa thuận đất hiếm.
ISW nói thêm: “Điện Cẩm Linh có lợi ích trong việc ngăn cản Hoa Kỳ và Ukraine ký kết một thỏa thuận khoáng sản, vì thỏa thuận này sẽ cam kết Hoa Kỳ sẽ đầu tư lâu dài vào Ukraine và chủ quyền của Ukraine”.
Tổng thống Donald Trump đã thúc đẩy Zelenskiy ký một thỏa thuận cho phép các công ty Mỹ sở hữu 50% các mỏ đất hiếm của Ukraine. Tổng thống Donald Trump trước đó đã nói rằng ông muốn “tương đương 500 tỷ đô la đất hiếm” để đổi lấy việc Hoa Kỳ tiếp tục cung cấp viện trợ
Zelenskiy trước đó đã từ chối đề xuất do Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent đưa ra với lý do đề xuất này không bao gồm các bảo đảm an ninh cho Kyiv. Sau đó, ông đồng ý gặp Tổng thống Donald Trump để thảo luận về thỏa thuận và cách chấm dứt chiến tranh với Nga tại Washington.
Trước cuộc gặp, Tổng thống Donald Trump cho biết ông mong đợi Zelenskiy sẽ ký thỏa thuận khoáng sản, trong khi tổng thống Ukraine cho biết một thỏa thuận kinh tế khung đã đạt được, nhưng vẫn còn nhiều điều cần thảo luận.
Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2 để thảo luận về khả năng ngừng bắn và bảo đảm an ninh và đã tham gia vào một cuộc tranh luận gay gắt về những chủ đề này. Zelenskiy bày tỏ sự hoài nghi rằng Putin sẽ tuân thủ các điều khoản của lệnh ngừng bắn, và tại một thời điểm, Tổng thống Donald Trump đã cáo buộc tổng thống Ukraine là “thiếu tôn trọng”. Zelenskiy đã được yêu cầu rời khỏi Tòa Bạch Ốc và quay trở lại khi ông “sẵn sàng cho hòa bình”.
ISW cũng cáo buộc vào Chúa Nhật rằng Nga đang cố gắng phá hoại thỏa thuận khoáng sản giữa Hoa Kỳ và Ukraine bằng cách đưa ra các đề nghị cạnh tranh. Putin trước đó đã nói rằng ông sẽ cho phép Tổng thống Donald Trump tiếp cận kim loại đất hiếm ở các khu vực sáp nhập của Ukraine như một phần của thỏa thuận trong tương lai.
[Newsweek: Kremlin 'Trying to Sabotage' Tổng thống Donald Trump-Zelenskiy Deal: ISW]